Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri

Guneroglu, Nilgun

Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri

Nilgün GÜNEROĞLU (Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi ISSN:2146-1880, e-ISSN: 2146-698X Yıl: 2017, Cilt: 18, Sayı:1, Sayfa:10-20)

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi

13 1

Yıl: 2017 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 10 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri

Öz:

Akarsular ve kıyıları, hem kentsel hem de kırsal alanlarda canlılar için yaşam alanı oluşturmanın yanısıra, estetik, ekolojik ve rekreasyonel aktivitelere olanak sağlama gibi işlevlerle korunması ve rehabilite edilmesi gereken alanlardır. Bunun yanısıra, bu alanlar bulundukları çevrelerin estetik kalitesini arttırarak, kullanıcılar için çekici rekreasyonel alanlar oluştururlar. Yeşil alanlarda olduğu gibi bu kıyılar da hızla artan nüfus ve plansız yapılaşma sebebiyle tahrip olmaktadır. Bu nedenlerle akarsu kıyılarının korunması ve yenilenmesi çevre dostu peyzaj tasarımları oluşturmak açısından öncelikli konular arasındadır. Çalışma, Trabzon Solaklı deresi kıyılarında yapılan rehabilitasyon çalışmalarının bu alanların peyzaj kalitesini arttırmada etkili olup olmadığını belirlemeyi hedeflemiştir. Bu amaçla çalışma alanının önceki ve sonraki durumunu yansıtan görüntüleri içeren anketler, alan kullanıcılarına sorgulanmıştır. Elde edilen 207 anket sonucuna göre alanın proje öncesi durumu ile proje sonrası durumunun peyzaj kaliteleri arasında olumlu yönde önemli farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir. Yapılan rehabilitasyon çalışması akarsuyun ve kıyısının peyzaj değerini arttırmış ve kıyıya rekreasyonel kullanım potansiyeli kazandırmıştır. Sonuç olarak, akarsu rehabilitasyon çalışmalarının havza yönetim planları içerisine sokularak uygulanması gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği

The effect of restoration process on riparian landscapes

Öz:

Riparian zones are unique landscapes that should be protected and restored by governing bodies as they offer habitats for various plants and animals. Moreover, these areas enhance the aesthetic quality and create recreationally attractive zones for the potential users. Urban sprawl and increasing populations are major threats for the riparian ecosystems as it is experienced in the case of deforestation. Therefore, protecting and restoring riparian areas is an issue of high priority for creating eco-friendly recreational facilities. This study aims at investigation of the Trabzon-Solaklı streamside restoration project in terms of its contribution to overall landscape quality of the area. For this purpose, pre and post project images of the area were shown to the users to receive their evaluation and scoring of the related landscape attributes by applying a questionnaire. According to 207 respondents, the overall landscape quality of the Solaklı stream was greatly and positively enhanced. Landscape value and recreational potential of the region was also increased after the streamside restoration. It is concluded that streamside restoration projects should be applied and embedded in to river basin management plans.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar C (2001) Trabzon Yöresi Degirmendere ve Solaklı Havzaları Yol Sevlerinde Yetişen Yer Örtücü Bitkiler, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 1: 43-53
Acar C, Çiçek Kurdoğlu B, Kurdoğlu O, Acar H (2006) Public preferences for visual quality and management in the Kackar Mountains National Park (Turkey). International Journal of Sustainable Development and World Ecology 13 (6): 499-512
Acar C, Sakıcı Ç (2008) Assessing Landscape Perception of Urban Rocky Habitats, Building and Environment 43: 1153-1170
Acar C, Güneroğlu AN (2009) Trabzon kentindeki çizgisel bitki kompozisyonlarının tür çeşitliliği ile işlevsel ve görsel değerleri üzerine bir araştırma, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ekoloji dergisi, Trabzon, 18 (72): 65-73
Aksungur M, Alkan A, Zengin B (2007) Karadeniz alabalığının tatlısu ortamındaki göçü üzerine bazı çevresel parametrelerin etkisi, Ekoloji, 17 (65): 28-35
Arriaza M, Canas-Ortega JF, Canas-Madueno JA, Ruiz-Aviles P (2004) Assessing the visual quality of rural landscapes, Lanscape and Urban Planning 69 (1): 115-125
Aytaş İ, Uzun S (2015) Düzce kent merkezindeki yaya alanlarının görsel peyzaj kalitesinin belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65 (1): 11-29.
Bulut Z, Yılmaz H (2008) Determination of landscape beauties through visual quality assessment method: a case study for Kemaliye (Erzincan/Turkey), Environ Monit Assess, 141: 121-129
Burmil S, Daniel TC, Hetherington JD (1999) Human values and perceptions of water in arid landscapes, Landscape and Urban Planning 44: 99-109
Clay GR, Smidt RK (2004) Assessing the validity and reliability of descriptor variables used in scenic highway analysis, Landscape and Urban Planning, 66 (4): 239-255
Çakcı I, Çelem H (2009) Kent parklarında görsel peyzaj algısının değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15(1): 88-95
Daniel TC (2001) Whither scenic beauty? Visual landscape quality assessment in The 21st Century, Landscape and Urban Planning, 54: 267-281
Dramstad WE, Tveit MS, Fjellstad WJ Fry GLA (2006) Relationships between visual landscape preferences and map-based ındicators of landscape structure, Landscape and Urban Planning, 78: 465- 474
Gülez S, Kaya LG, Dönmez Ş, Çetinkale S, Koçan N (2007) Muglada kıyı alanı peyzaj düzenlemesi üzerine bir çalışma, ZKÜ Orman Fakültesi Dergisi, 9: 12
Gültürk P, Şişman EE (2015) Tekirdağ kent merkezi kıyı şeridinin görsel peyzaj kalitesi yönünden değerlendirilmesi ve mekan tercihine etkisi, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (1): 81-89
Guneroglu A (2010) Marine litter transportation and composition in the coastal Southern Black Sea Region, Scientific Research and Essays, 5 (3): 296-303
Güneroğlu A, Dihkan M, Karsli F (2014) Dynamic management of the coasts: Marine spatial planning, Proceedings of The Institution of Civıi Engineers-Maritime Engineering, 167: 144-153
Guneroglu A (2015) Coastal changes and land use alteration on Northeastern Part of Turkey, Ocean and Coastal Management 118(Part B): 225-233
Guneroglu N, Ozdemir U, Guneroglu A (2016) Decisions on quality assurance criteria of recreational beaches, Proceedıngs of The Instıtutıon of Civil Engineers-Municipal Engineer, doi.org/10.1680/jmuen.15.00023
Hunziker M, Kienast F (1999) Potential ımpacts of changing agricultural activities on scenic beauty - a prototypical technique for automated rapid assessment, Landscape Ecology 14: 161-176
Kalın A (2004) Çevre tercih ve değerlendirmesinde görsel kalitenin belirlenmesi ve geliştirilmesi Trabzon sahil bandı örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon Kılıçaslan Ç (2006) İkinci Konutların deniz kıyılarına etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1: 147-156
Müderrisoğlu H, Eroğlu E (2006) Bazı ibreli ağaçların kar yükü altında görsel algılanmasındaki farklılıklar, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1: 136-146
Özgeriş M, Karahan F (2015) Rekreasyonel tesislerde görsel kalite değerlendirmesi üzerine bir araştırma: Tortum ve Uzundere (Erzurum) Örneği, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (1): 40-49
Özgüner H, Eraslan Ş, Yılmaz S (2012) Public perception of landscape restoration along a degraded urban streamside, Land Degradation and Development, 23: 24-33
Özhancı E, Yılmaz H (2011) Rekreasyon alanlarının görsel peyzaj kalitesi yönünden değerlendirilmesi; Erzurum Örneği, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 67-76
Sağlık A, Erduran F, Çelik A (2012) Kent içi akarsuların rekreasyonel yönden kullanımı: Çanakkale Sarıçay örneği, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 5 (1): 43-50
Schroeder HW (1982) Preferred features of urban parks and forests, Journal of Arboriculture 8 (12): 317-322
Terzioğlu S, Anşin R, Kılınç M, Acar C (2007) Vascular plant diversity in Solaklı watershed in Northeastern Turkey, Phytologia Balcanica, 13 (2): 213-222
URL_1http://www.ormansu.gov.tr/osb/haberduyuru/guncelhaber/12 -05- 08/Trabzon_Solakl%C4%B1_Vadisi%E2%80%99ndeki_Muhte%C5 %9Fem_Rekreasyon_Projesinin_%C4%B0lk_Kademesi_Tamamlan d%C4%B1.aspx?sflang=tr, 03/03/2016 URL_2 http://www.ofhayrat.com/Resimlerim/solakli.html, 03/03/2016
Uzun B, Çelik N (2014) Sustainable management of coastal lands: A new approach for Turkish Coasts, Ocean & Coastal Management, 95: 53-62.
Yamashita S (2002) Perception and Evaluation of water in landscape: use of photo-projective method to compare child and adult residents' perceptions of a Japanese River environment, Landscape and Urban Planning, 62: 3-17

APA	Guneroglu N (2017). Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. , 10 - 20.
Chicago	Guneroglu Nilgun Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. (2017): 10 - 20.
MLA	Guneroglu Nilgun Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. , 2017, ss.10 - 20.
AMA	Guneroglu N Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. . 2017; 10 - 20.
Vancouver	Guneroglu N Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. . 2017; 10 - 20.
IEEE	Guneroglu N "Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri." , ss.10 - 20, 2017.
ISNAD	Guneroglu, Nilgun. "Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri". (2017), 10-20.

APA	Guneroglu N (2017). Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18(1), 10 - 20.
Chicago	Guneroglu Nilgun Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 18, no.1 (2017): 10 - 20.
MLA	Guneroglu Nilgun Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.18, no.1, 2017, ss.10 - 20.
AMA	Guneroglu N Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2017; 18(1): 10 - 20.
Vancouver	Guneroglu N Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2017; 18(1): 10 - 20.
IEEE	Guneroglu N "Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri." Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18, ss.10 - 20, 2017.
ISNAD	Guneroglu, Nilgun. "Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri". Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 18/1 (2017), 10-20.