Yıl: 2014 Cilt: 39 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 339 - 346 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin (BEÖ) Türkçe'ye uyarlamasına yönelik geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. Faktör analizi ve güvenirlik çalışmaları için 370 lise öğrencisi ergenden veri toplanmıştır (160 kız, 210 erkek, yaş=16.15, ss=1.33). Ayrıca, BEÖ'nin ölçüt bağıntılı geçerliği için 392 ergenden veri toplanmıştır (218 kız, 174 erkek, ss=1.14). Yapılan çalışmalarda, 11 madden oluşan BEÖ'nün toplam grupta varyansın %43 açıklayan tek boyutlu bir yapı olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra toplam grupta, ayarlama ve geçerleme gruplarında ölçme aracının iç tutarlık katsayısı (?) .74, olarak elde edilmiştir. BEÖ'nün tüm maddeleri açısından %27'lik alt ve üst gruplar arasında anlamlı fark elde edilmiştir. Ölçüt dayanıklı geçerlik çalışmasında BEÖ ile Problem Çözme Envanteri alt ölçekleri ve toplam puanları arasında anlamlı ilişkiler elde edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arslan, C. (2001). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Bingham, A. (1998). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi. (Çev: A. Ferhan Oğuzhan). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Bridges, K. R. ve Roie, M. (1997). Academic procration and irrational thinking: a reexamination with context controlled. Differences Personality and Individual, 22(6), 941-944.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Veri analizi el kitabı (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Bryne, B. M. (2001), Structural equation modeling with AMOS. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Chung, S. H., Su, Y. F. ve Su, S. W. (2012). The Impact of Cognitive Flexibility on Resistance to Organizational Change, Social Behavior and Personality: an International Journal, 40(5), 735-746.
  • Ellis, A. (1993). Reflection on rational-emotive therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 61(2), 199-201.
  • Erkuş, A. (2007). Ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmalarında karşılaşılan sorunlar. Türk Psikoloji Bülteni, 40, 17-25.
  • Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayın Evi: (Gözden Geçirilmiş 4. Baskı).
  • Esterhuyse, K. G. F., Nortje, N., Pienaar, A. ve Beukes, R. B. I. (2013). Sense of humour and adolescents' cognitive flexibility. African Journal of Online, 55(1), 90-95.
  • Güler, N. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık (4. Baskı).
  • Hamamcı, Z. ve Duy, B. (2007). Sosyal beceriler, fonksiyonel olmayan tutumlar, akılcı olmayan inançlar ve ilişkilerle İlgili bilişsel çarpıtmaların yalnızlıkla ilişkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 121-130.
  • Hamarta, E. ve Demirbaş, E. (2009). Lise öğrencilerinin utangaçlık ve benlik saygılarının fonksiyonel olmayan tutumlar açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 239-247.
  • Hamtiaux, A. ve Houssemand, C. (2012). Adaptability, cognitive flexibility, personal need for structure, and rigidity. Psychology Research, 2(109), 563-585.
  • Happner, P. P. ve Petersen, C. H. (1982). The development and implication of a personal problem solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29, 66-75.
  • Heppner, P. P. ve Krauskopf, C. J. (1987). The integration of personal problem solving processes within counseling. The Counseling Psychologist, 15, 371-447.
  • Kim, B. S. K. ve Omizo, M. M. (2005). Asian and European American cultural values, collective selfesteem, acculturative stress, cognitive flexibility, and general self-efficacy among Asian American college students. Journal of Counseling Psychology, 52(3), 412-419.
  • Maher, C. A. ve Bennett, R. E. (1984). Planing and evaulating special education service. Englewood-Cliffs. NJ: Prentice-Hall.
  • Maltby, J., Day, L., McCutcheon, L. E., Martin, M. M. ve Cayanus J. L. (2004). Celebrity worship, cognitive flexibility, and social complexity. Personality and Individual Differences, 37, 1475-1482.
  • Martin, M. M. ve Anderson, C. M. (1998). The Cognitive Flexibility Scale: Three validity studies. Communication Repots, 11, 1-9.
  • Martin, M. M. ve Myers, S. A. (2006). Students' communication traits and their out-of-class communication with their instructors. Communication Research Reports, 23(4), 283-289.
  • Martin, M. M. ve Anderson, C.M. (1996). Communication traits: A cross-generational investigation. Communication Research Reports, 13, 58-67.
  • Martin, M. M. ve Rubin, R. B. (1994). Development of a communication flexibility scale. Southern Communication Journal, 59, 171-178.
  • Martin, M. M. ve Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports, 76, 623-626.
  • Martin, M. M., Anderson, C. M. ve Thweatt, K. S. (1998). Aggressive communication traits and their relationship with the cognitive flexibility scale and the communication flexibility scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13(3), 34-45.
  • Onyehalu, A. S. (1985). A test of Piaget's Horizontal Décalage in Nigeria. Perceptual and Motor Skills, 61, 355-361.
  • Payne, J. W., Bettman, J. R. ve Johnson, E. J. (1993). The adaptive decision maker. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Piaget, J. ve Inhelder, B. (1969). The psychology of the child. New York: Basic Books Inc.
  • Piaget, J. (1950). The psychology of intelligence. London: Routledge and Kegan Raul Ltd. Pintrich, P. R. ve De Groot, E. (1990). Motivational and self regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33-50.
  • Rao, N., Moely, B. E. ve Sachs, J. (2000). Motivational beliefs, study strategies, and mathematics attainment in high and low achieving Chinese secondary school students. Contemporary Educational Psychology, 25, 287-316.
  • Reis, S. D. ve Heppner. P. P. (1993). Examination of coping resources and family adaptation in mothers and daughters of incestuous versus nonclinical families. Journal of Counseling Psychology, 40(1), 100-108.
  • Roothman, B., Kirsten, D. K. ve Wissing, M. P. (2003). Gender differences in aspects of psychological well-being. South African Journal of Psychology, 33(4), 212-218.
  • Spiro, R. J. ve Jehng, J. C. (1990). Cognitive flexibility and hypertext: Theory and technology for the nonlinear and multidimensional traversal of complex subject matter. In Nix, D. and Spiro, R. J., (Eds.), Cognition, education, and multimedia: Exploring ideas in high technology (pp: 163-205). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Stevens, M. (1998). Sorun çözümleme. (Çev: Ali Çimen). İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modellemeleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
  • Şahin. N. H. ve Happner, P. P. (1993). Psychometric propeties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
  • Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Zeytinoğlu, S. (1980). Korunum kavramında iki farklı gelişim düzeyinde bulunan çocuklara bu kavramın sözlü kural anlatımı yöntemiyle öğretilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Zimmerman, B. J. (1990). Self-regulated learning and academic achievement: An overview. Educational Psychologist, 25(1), 3-7.
APA ÇELİKKALELİ Ö (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. , 339 - 346.
Chicago ÇELİKKALELİ Öner Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. (2014): 339 - 346.
MLA ÇELİKKALELİ Öner Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. , 2014, ss.339 - 346.
AMA ÇELİKKALELİ Ö Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. . 2014; 339 - 346.
Vancouver ÇELİKKALELİ Ö Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. . 2014; 339 - 346.
IEEE ÇELİKKALELİ Ö "Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği." , ss.339 - 346, 2014.
ISNAD ÇELİKKALELİ, Öner. "Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği". (2014), 339-346.
APA ÇELİKKALELİ Ö (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339 - 346.
Chicago ÇELİKKALELİ Öner Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim 39, no.176 (2014): 339 - 346.
MLA ÇELİKKALELİ Öner Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim, vol.39, no.176, 2014, ss.339 - 346.
AMA ÇELİKKALELİ Ö Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 339 - 346.
Vancouver ÇELİKKALELİ Ö Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 339 - 346.
IEEE ÇELİKKALELİ Ö "Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği." Eğitim ve Bilim, 39, ss.339 - 346, 2014.
ISNAD ÇELİKKALELİ, Öner. "Bilişsel Esneklik Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirliği". Eğitim ve Bilim 39/176 (2014), 339-346.