Yıl: 2017 Cilt: 32 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 308 - 315 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI

Öz:
Sağlık ve hastalıklarla ilgili konuların incelenmesinde sosyal/kültürel etmenler genellikle ihmal edilmiştir. Sosyomedikojenik yaklaşım bu eksikliğin üzerine giderek sağlık ve hastalıkların anlaşılmasında biyolojik bilgilerin yanı sıra sosyal ve ekonomi politik etkenleri de birleştiren bir bakış açısı geliştirmiştir. Bu çalışmada, günümüzün önemli bir sağlık sorunu olan hastane enfeksiyonları sosyomedikojenik yaklaşımla incelenmektedir. Bu yaklaşım uyarınca, hastaların ve refakatçilerin kültürel alışkanlıkları ve davranışlarından başlayan ve ulusal ve küresel ekonomi politik etkenlere den uzayan bir analiz yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma, İstanbul'da bulunan iki hastanenin genel cerrahi servisinde yatan 34 hasta ve 31 refakatçiyle yapılan derinlemesine görüşmelere, mülakatlara ve gözlemlere dayanmaktadır. Yapılan gözlemler ve ulaşılan bilgiler, hastanelerin mekân kullanımlarının ve fiziksel imkânlarının yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Hastane enfeksiyonlarının yayılımında ve engellenmesinde şimdiye dek detaylı bir şekilde incelenmeyen refakatçiler üzerinde hassasiyetle durulmalıdır. Gerek hastaların gerekse refakatçilerin el temizliği ve hijyeni konusunda eğitim alma noktasında direnç gösterdikleri ve sıvı sabun yerine geleneksel alışkanlıkları olan katı sabun kullanımında ısrarcı oldukları tespit edilmiştir. Hastane enfeksiyonlarının yayılmasında tıbbi hatalar da önemli bir rol oynamaktadır. Neoliberal politikalar uyarınca sağlık hizmetlerinin ticarileşmesi bu tip hataların artmasında ana etmen olarak karşımıza çıkmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Sociomedicogenic Approach to Hospital-Acquired Infections: Results of a Medical Anthropological Research

Öz:
Social and cultural factors have often been neglected when examining the issues about health and illnesses. The sociomedicogenic approach has developed on this deficiency to provide a perspective that combines social and political-economic factors as well as biological knowledge in the understanding of health and diseases. In this study, hospital infections, which is an important health problem in today's world, were examined by sociomedicogenic approach. In accordance with this approach, an analysis was initiated that began with the cultural habits and behaviour of patients and hospital attendants, and extended to national and global political-economic factors. The study is based on in-depth interviews, questionnaire and participating observations with 34 patients and 31 hospital attendants in the general surgery services of two hospitals in Istanbul. Observations and information received from questionnaires reveal that hospitals' use of space and their physical facilities should be reconsidered as user-focused. Careful attention should be paid to hospital attendants who have not yet been examined in detail on the spread and prevention of hospital-acquired infections. It has been found that both patients and hospital attendants insist on the use of solid soap with traditional habits instead of liquid soap, where they are resistant to training in hand washing and hygiene. Medical errors also play an important role in the spread of hospital-acquired infections. According to neoliberal policies, the commercialization of health services is the main factor in the increase of such mistakes.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allegranzi, B., Bagheri Nejad, S., Combescure, C., Graafmans, W., Attar, H., Donaldson, L., Pittet, D. (2011) Burden of Endemic Health-Care-Associated Infection in Developing Countries: Systematic review and meta-analysis. Lancet 377(9761):228-241.
  • Aydın, A. (2012) Tıpta Büyük Yalanlar, İçinde: İ. Arslanoğlu (Ed.), Tıp Bu Değil. İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Carney, W. (2012) Do No Harm: A Social Science Approach to Medical Errors and Hospital-Acquired Infections--A Systemic Approach to the Epidemic, in W. Carney (Ed.), Epidemic of Medical Errors and Hospital-Acquired Infections: Systemic and Social Causes. Boca Raton, FL: CRC Press.
  • Duyar, İ. (2006) Eleştirel Medikal Antropoloji, Toplum ve Hekim 21(1):17-20.
  • Gordon, T., Edwards, S. (2013) Doktor-Hasta İşbirliği. İstanbul: Profi l Yayıncılık.
  • Gürsoy, A. (2005) Günümüzde Sosyal Bilimler ve Sağlık, in B. Kümbetoğlu, H. B. Gedik (Eds.), Gelenekten Geleceğe Antropoloji. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
  • Hayran, O. (2012) Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistik Yöntemler. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
  • Hu, D.J., Kane, M.A., Heymann, D.L. (1991) Transmission of HIV, Hepatitis B Virus, and Other Bloodborne Pathogens in Health Care Settings: A Review of Risk Factors and Guidelines for Prevention, Bull World Health Organziation 69(5):623-630.
  • Illich, I. (1976) Medical Nemesis: Th e Expropriation of Health. New York: Pantheon Books.
  • Illich, I. (2011) Sağlığın Gaspı. (Çev. S. Sertabiboğlu) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Inglis, B. (1991) Tıbbın Hastalığı. (Çev. M. D. Çekin) İstanbul: İnkılab Yayınevi.
  • Klevens, R.M., Edwards, J.R., Richards, C.L., Horan, T.C., Gaynes, R.P., Pollock, D.A., Cardo, D.M. (2007) Estimating Health Care-Associated Infections and Deaths in U.S. Hospitals, 2002, Public Health Report 122:160-166.
  • Lange, J.H., Cegolon, L., Mastrangelo, G. (2012) Nosocomial Diseases: A Discussion of Issues and Prevention, in W. Charney (Ed.), Medical Errors and Hospital-Acquired Infections: Systemic and Social Causes. Boca Raton, FL: CRC Press.
  • Nguyen, V.-K. (2004) Emerging Infectious Diseases, in C. R. Ember, M. Ember (Eds.), Encyclopedia of Medical Anthropology. New York, USA: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
  • OECD.Stat Web Sayfası. (2014). Health Care Utilisation (Turkey). Erişim Tarihi: 30 Mart 2017, http://stats.oecd.org/. Schiff , G. (2000) Fatal Distraction: Finance vs Vigilance in Our Nation's Hospitals, Journal of General Internal Medicine 15:269-270.
  • Terzioğlu, A. (2011) Küreselleşme, Kanser ve Hastalık Anlatıları, İçinde: C. Özbay, A. Terzioğlu, Y. Yasin (Eds.), Neoliberalizm ve Mahremiyet. İstanbul: Metis Yayınları.
  • User, İ. (2005) Disiplinlerarası Çalışmanın Sınırları, İçinde: B. Kümbetoğlu, H. B. Gedik, Ş. Yeğin (Eds.), Gelenekten Geleceğe Antropoloji. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
  • WHO (2011) Report on the Burden of Endemic Health CareAssociated Infection Worldwide: A Systematic Review of the Literature. Geneva, Switzerland: WHO Document Production Services.
APA ERDAL S, duyar i (2017). HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. , 308 - 315.
Chicago ERDAL SERHAT,duyar izzet HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. (2017): 308 - 315.
MLA ERDAL SERHAT,duyar izzet HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. , 2017, ss.308 - 315.
AMA ERDAL S,duyar i HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. . 2017; 308 - 315.
Vancouver ERDAL S,duyar i HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. . 2017; 308 - 315.
IEEE ERDAL S,duyar i "HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI." , ss.308 - 315, 2017.
ISNAD ERDAL, SERHAT - duyar, izzet. "HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI". (2017), 308-315.
APA ERDAL S, duyar i (2017). HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. Toplum ve Hekim, 32(4), 308 - 315.
Chicago ERDAL SERHAT,duyar izzet HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. Toplum ve Hekim 32, no.4 (2017): 308 - 315.
MLA ERDAL SERHAT,duyar izzet HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. Toplum ve Hekim, vol.32, no.4, 2017, ss.308 - 315.
AMA ERDAL S,duyar i HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. Toplum ve Hekim. 2017; 32(4): 308 - 315.
Vancouver ERDAL S,duyar i HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI. Toplum ve Hekim. 2017; 32(4): 308 - 315.
IEEE ERDAL S,duyar i "HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI." Toplum ve Hekim, 32, ss.308 - 315, 2017.
ISNAD ERDAL, SERHAT - duyar, izzet. "HASTANE ENFEKSİYONLARINA SOSYOMEDİKOJENİK YAKLAŞIM: MEDİKAL ANTROPOLOJİK BİR ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI". Toplum ve Hekim 32/4 (2017), 308-315.