ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

DURSUN, SALİH; AYTAÇ, SEVİNÇ SERPİL

ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

SEVİNÇ SERPİL AYTAÇ, (Uludağ Üniversitesi)

Salih DURSUN (Karadeniz Teknik Üniversitesi)

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası

4 2

Yıl: 2013 Cilt: 71 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 67 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Öz:

Kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları en önemli sorunlardan biri de işyeri şiddetidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de çalışma hayatında kadınların şiddete maruz kalma sıklığının ortaya konulmasıdır. Çalışmanın örneklemini, sağlık sektöründe farklı görevlerde çalışan 865 kadın oluşturmaktadır. Kadınların ortalama yaşı, 31, 14±7, 28 ve çalışma yılı 8, 57±7, 00'dır. Katılımcıların, %61, 6'sı evli, %38, 4'ü bekârdır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, son bir yıl içinde kadınların, %5, 8'i fiziksel şiddete, %39, 1'i duygusal baskı ve yıldırma davranışına, %49, 9'u sözel şiddete ve %2, 4'ü cinsel taciz olaylarına maruz kalmışlardır. Herhangi bir şiddet olayına maruz kalanların oranı, %55, 7, herhangi bir şiddet olayına tanık olanların oranı ise, %64, 6'dır. Bu bulgular ışığında kadın çalışanların yarısından fazlasının işlerini yürüttükleri esnada, çalışma arkadaşlarının, üstleri veya hizmet vermiş oldukları kişilerin şiddet içeren davranışlarına maruz kaldıkları görülmektedir. Ayrıca t testi sonucu elde edilen bulgulara göre, işyerinde şiddete maruz kalan kadın çalışanların stres ve depresyon düzeyleri, şiddete maruz kalmayan çalışanlara göre daha yüksek bulunmuştur. Diğer taraftan, şiddete maruz kalan kadınların iş tatmini düzeyi, şiddete maruz kalmayan kadınların iş tatmini düzeyinden anlamlı bir şekilde daha düşük tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Sosyoloji Kadın Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar, A. B.; Dündar, G. (2008), "İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (Mobbing) Maruz Kalma Sıklığı İle Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2): 111-120.
Akgeyik, T.; Güngör, M. (2008), "Profile of Victims Customer Aggression: Case of Call-Center and Retail Workers (A Study)", European Journal of Management, 8 (4): 95-102.
Akgeyik, T.; Güngör, M. D. (2009), "Müşteri Saldırganlığı: Yaygınlığı ve Aktörleri (Bir Alan Araştırması), TİSK Akademi, 2:106-144.
Ayrancı, Ü.; Yenilmez, Ç.; Günay, Y.; Kaptanoğlu, C. (2002), "Çeşitli Sağ- lık Kurumlarında Ve Sağlık Meslek Gruplarında Şiddete Uğrama Sıklığı", Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3: 147-154.
Aytaç, S.; Bozkurt, V.; Bayram N.; Bilgel, N. (2009), "Violence against Health Workers at a University Hospital in Turkey", Journal of The World Universities Forum, 2, http://www.universities-journal.com/ (Erişim Tarihi: 01.10.2011).
Aytaç, S.; Bozkurt, V.; Bayram, N.; Yıldız, S.; Aytaç M.; Akıncı, S. F.; Bilgel, N. (2011) "Workplace Violence: A Study of Turkish Workers", International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 17 (4): 385-402.
Bilgin, N.; (1995), "Sosyal Psikoloji'de Yöntem ve Pratik Çalışmalar", Sistem Yayıncılık, İstanbul.
Chappell, D.; Di Martino, V. (1999) "Violence at Work", http://www.acosomoral.org/pdf/violwk.pdf, (Erişim Tarihi: 17.07.2010).
Çöl, S. Ö. (2008), "İşyerinde Psikolojik Şiddet: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma" Çalışma ve Toplum, 4: 107-134.
Dİ Martino V. (2002), "Workplace Violence in the Health Sector: Country Case Studies", http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/activities/workplace/ WVsynthesisreport.pdf, (Erişim Tarihi: 29.06.2010).
Douglas, S. C.; Martinko, M. C. (2001), "Exploring the Role of Individual Differences in the Prediction of Workplace Aggression", Journal of Applied Psychology, 86 (4): 547-559.
Dursun, S.; Aytaç, S. (2011), "İşyerinde Şiddet Davranışlarının Çalışanlar Üzerine Etkisi: Bir Uygulama", TİSK Akademi, 6 (11): 6-29.
Erkol, H.; Gökdoğan, M. R.; Erkol, Z.; Boz, B. (2007), "Aggression and Violence Towards Health Care Providers - A Problem in Turkey?", Journal of Forensic and Legal Medicine, 14: 423-428.
Greenberg, L.; Barling, J. (1999), "Predicting Employee Aggression against Co-workers, Subordinates and Supervisors: The Roles of Person Behaviors and Perceived Workplace Factors", Journal of Organizational Behavior, 20: 897-913.
Hepworth, W.; Towler, A. (2004), "The Effects of Individual Differences and Charismatic Leadership on Workplace Aggression", Journal of Occupational Health Psychology, 9 (2): 176-185.
Hogh, A.; Henriksson, M. E.; Burr, H. (2005), "A 5-Year Follow-up Study of Aggression at Work and Psychological Health", International Journal of Behavioral Medicine, 12 (4): 256-265.
Kaukiainen, A.; Salmivalli, C.; Björkqvist, K.; Österman, K.; Lahtinen, A.; Kostamo, A.; Lagerspetz, K. (2001), "Overt and Covert Aggression in Work Settings in Relation to the Subjective Well-Being of Employees", Aggressive Behavior, 27: 360-371.
Kaya, Y.; Özdevecioğlu, M. (2008), "Organizasyonlarda Algılanan Mağduriyetin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma", Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10 (1): 19-37.
Kessler, S. R.; Spector, P. E.; Chang, C. H.; Parr, A. D. (2008), "Organizational Violence and Aggression: Development of The Three-Factor Violence Climate Survey", Work&Stres, 22 (2): 108-124.
Köse, S.; Uysal, Ş. (2010), "Kamu Personelinin Yıldırma (Mobbing) ve Boyutları Hakkındaki Düşünceleri Üzerine Bir Çalışma: Manisa İl Tarım Müdürlüğü Örneği", C.B.Ü Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1): 263-278.
Leymann, H., Gustafsson, A. (1996), "Mobbing at Work and The Development of Post-Traumatic Stress Disorder", European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 251-276.
Merecz, D.; Drabek, M.; Moscicka, A. (2009), "Aggression at The Workplace --Psychological Consequences of Abusive Encounter with Coworkers and Clients" International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 22 (3): 243-260.
Özdevecioğlu, M. (2003), "Organizasyonlarda Saldırgan Davranışlar ve Bireyler Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma", Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (1): 121-150.
Spector, P. E.; Coulter, M. L.; Stockwell, H. G.; Matz M. W. (2007), "Perceived violence climate: A new construct and its relationship to workplace physical violence and verbal aggression, and their potential consequences", Work & Stress, 21 (2): 117-130.
Thirion, A. P.; Macías, E. F.; Hurley, J.; Vermeylen, G. (2005), "Fourth European Working Conditions Survey", http://www.eurofound.europa.eu/ ewco/surveys/EWCS2005/index.htm (Erişim 01.07.2010).
Türkiye'de Kadının Durumu (2011), T.C Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara.
Uncu Y.; Bayram, N.; Bilgel N. (2006), "Job Related Affective Well-Being among Primary Health Care Physicians", European Journal of Public Health, 17 (5): 514-519.
Wiskow, C. (2003), "Guidelines on Workplace Violence in the Health Sector: Comparison of Major Known National Guidelines and Strategies: United Kingdom, Australia, Sweden, USA (OSHA and California)" http://www.who.int/ violence_injury_prevention/violence/interpersonal/en/WV_ComparisonGuideli nes.pdf, (Erişim Tarihi: 17.07.2010).
World Health Organization (2002), "World Report on Violence and Health: Summary" http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/ world_report/en/summary_en.pdf (Erişim Tarihi: 30.06.2010).
Yaman, E.; Vidinlioğlu, Ö.; Çitemel, N. (2010), "İşyerinde Psikoşiddet, Motivasyon ve Huzur: Öğretmenler Çok Şey mi Bekliyor? Psikoşiddet Mağduru Öğretmenler Üzerine", İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1): 1136-1151.

APA	AYTAÇ S, DURSUN S (2013). ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. , 67 - 78.
Chicago	AYTAÇ SEVİNÇ SERPİL,DURSUN SALİH ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. (2013): 67 - 78.
MLA	AYTAÇ SEVİNÇ SERPİL,DURSUN SALİH ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. , 2013, ss.67 - 78.
AMA	AYTAÇ S,DURSUN S ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. . 2013; 67 - 78.
Vancouver	AYTAÇ S,DURSUN S ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. . 2013; 67 - 78.
IEEE	AYTAÇ S,DURSUN S "ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA." , ss.67 - 78, 2013.
ISNAD	AYTAÇ, SEVİNÇ SERPİL - DURSUN, SALİH. "ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA". (2013), 67-78.

APA	AYTAÇ S, DURSUN S (2013). ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 67 - 78.
Chicago	AYTAÇ SEVİNÇ SERPİL,DURSUN SALİH ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 71, no.1 (2013): 67 - 78.
MLA	AYTAÇ SEVİNÇ SERPİL,DURSUN SALİH ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, vol.71, no.1, 2013, ss.67 - 78.
AMA	AYTAÇ S,DURSUN S ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 2013; 71(1): 67 - 78.
Vancouver	AYTAÇ S,DURSUN S ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 2013; 71(1): 67 - 78.
IEEE	AYTAÇ S,DURSUN S "ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA." İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71, ss.67 - 78, 2013.
ISNAD	AYTAÇ, SEVİNÇ SERPİL - DURSUN, SALİH. "ÇALIŞMA HAYATINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA". İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 71/1 (2013), 67-78.