Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği
Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 268 - 279 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği
Öz: Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa İli koyunculuk işletmelerinin demografik özelliklerini ve koyunculuk faaliyeti ile ilgili sorunlarını belirleyerek bu sorunların çözümüne ve daha karlı bir faaliyet sürdürebilmelerine olanak sağlayacak önerilerde bulunmaktır. Bu amaçla Basit Tesadüfi Örnekleme Yöntemiyle belirlenen ve Şanlıurfa İli Siverek İlçesinde bulunan 127 adet koyunculuk işletmesi ile anket yapılmıştır. Anketlerden elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonunda işletmecilerin ortalama yaşı 48 ve hayvancılık tecrübesi 29 yıl olarak belirlenmiştir. Her işletmede Erkek İş Birimi (EİB) cinsinden ortalama nüfus 5.39 ve işletmecilerin % 15.7 sinin okuryazarlığı olmayıp % 74.8'i ilkokul seviyesinde eğitime sahiptir. İşletmecilerin % 36.2 sinin koyunculuk faaliyeti dışında ortalama 23937 TL yıllık işletme dışı tarımsal gelirleri bulunmaktadır. İşletmelerde ortalama 39.6 da lık alanda 2.43 adet parselde buğday, arpa ve mercimek üretimi yapılmaktadır. İşletmelerin dönem sonunda ortalama 62875 TL değerinde 125 adet koyunu ve 43500 TL değerinde 125 adet kuzusu bulunmaktadır. Tamamı herhangi bir tarımsal örgüte üye olmayan işletmecilerin % 52.7 sinin dönem sonunda ortalama 5701 TL ve 7 ay vadeli borcu bulunmakta olup borç kaynağı akraba ve komşulardır. Üreticilerin % 85 i koyunculuktan elde ettiği ürünleri aracılar vasıtası ile pazarlamaktadır. Koyunculuğu olumsuz yönde etkileyen faktörlerden önemlileri yem fiyatlarının yüksek olması, hayvanların içme suyu temini zorluğu ve yem bitkileri üretiminde karşılaşılan sorunlardır. Bölgede koyunculuğun geliştirilmesi için koyunculuk işletmelerinin yem bitkileri üretimi teşvik edilerek köy içi ve meralarda su sorunu çözümlenmelidir.
Anahtar Kelime: Socioeconomic Status of Sheep Breeding Farms in Sanliurfa Province: Case of Siverek District
Öz: The aim of this study were to give suggestions for solving the problems and sustaining more profitable breeding by determining demographic characteristics and the sheep related problems of sheep breeding farms in Sanlıurfa province. With this aim, a questionnaire study on 127 sheep farms in Siverek district determined by a simple random sampling was conducted. As a result of evaluating the data obtained from the questionnaire study, average age (48) and experience (29 years) of the farmers were determined. In each farm, average population (5.39) in male work unit, as well as 15.7 (%) illiterate and 74.8 (%) primary school levels of the farmers were found. In 36.2 (%) of them, there was an income of 23937 TL from other agricultural activities expect for sheep breeding. At the farms, wheat, barley and lentil were produced at 39.6 da and 2.4 parcels averagely. At the end of period, there were average 125 heads sheep having the value of 62875 TL and 125 heads lambs having the value of 43500 TL. All of them were nonmember farmers to any agricultural organization and 52.7 (%) of them had 5701 TL dept at seven month time loan. The sources of their loans were relatives and neighbors. 85 (%) of the producers were marketing the obtained products by means of middlemen. The factors negatively affecting sheep breeding were high feed prices, lack of animal's drinking water and the problems encountered in producing forage crops. In conclusion, water problem should be solved in village pastures by promoting forage crops of sheep breeding farms for developing sheep breeding in the region.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçapınar, H., 2000. Koyunculuga Genel Bakış, Koyun Yetistiriciligi. (2.baskı), İsmat Matbaacılık, ISBN: 975-96978-1-5. s 3-11, Ankara.
- Akçapınar, H., Ünal, N., Atasoy, F., Özbeyaz, C. ve M., 2002. Karayaka ve Bafra (Sakız × Karayaka G1) Koyunlarının Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Şartlarına Uyum Kabiliyeti. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 42, 11- 24.
- Aktaş, A., 2009. Konya İli Karapınar İlçesi Koyunculuk İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya.
- Aktürk, D., Savran, F., Hakyemez, H., Daş, G. ve Savaş, T., 2005. Gökçeada'da Ekstansif Koşullarda Hayvancılık Yapan İşletmelerin Sosyo-Ekonomik Durumu, Tarım Bilimleri Dergisi, 11, 229-235.
- Alçiçek, A. ve Yurtman, Y., 2009. Entansif Koyunculukta Beslenme. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 23, 1-13.
- Altınçekiç, Ş. Ö., 2014. Bursa İli Koyunculuk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Refah Ölçütleri Açısından Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bursa.
- Anonim, 2011. TUİK. Türkiye İstatistik Kurumu. Nüfus ve Konut Araştırmaları.
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBult enleri.do?id=15843 Erişim Tarihi: 15.02.2017.
- Anonim, 2014a. FAOSTAT. Food and Agricultural Organization of the United Nations. http://www.fao.org/faostat/en/#data/ QA Erişim Tarihi: 10.02.2017.
- Anonim, 2014b. TUİK. Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvancılık İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancilika pp/hayvancilik.zul Erişim Tarihi: 09.02.2017.
- Anonim, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvansal Üretim istatistikleri http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBult enleri.do?id=21822 Erişim Tarihi: 09.02.2017.
- Anonim, 2016. TUİK. Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvancılık İstatistikleri. http://rapory.tuik.gov.tr/17-02-2017- 16:16:00- 21191502262850069831280502936.
- html? Erişim Tarihi: 11.01.2017. Aydın, S., 2001. Artvin İlinin Koyun Yetiştiriciliğinin Yapısal Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Ayvazoğlu, Demir., P, Adıgüzel Işık, S., Aydın, E., Yazıcı, K. ve Ayvazoğlu, C., 2015. Ardahan İlinde Koyun Yetiştiriciliğinin Sosyo-Ekonomik Önemi, Van Veteriner Journal, 26, 141-146.
- Browne, N., Kingwell, R., Behrendt, R. and Eckard, R., 2012. Comparing the Profitability of Sheep, Beef, Dairy and Grain Farms in Southwest Victoria Under Different Rainfall Scenarios. 56th AARES Annual Conference. Fremantle, Western Australia, February 7. P:3-16.
- Ceyhan, A., Şekeroğlu, A., Ünalan, A., Çınar, M., Serbester, U., Akyol, E. ve Yılmaz, E., 2015. Niğde İli Koyunculuk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi 18, 60-68.
- Connoly, L., 2000. Economic Performance in Irish Sheep Production. End of Project Reports: Sheep Series No:9, Project 4015, Research Centre, Athenry, Co. Galway, 14 pages.
- Çağlıyan, A. ve Durmuş, E., 2010. Diyarbakır Havzası ve Yakın Çevresinde Küçükbaş Hayvancılık, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 29-56.
- Çelik, H. T., 2016. Ordu İli Küçükbaş Hayvancılığının Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri, Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4, 345- 351.
- Dayan, Y. A., 2007. Norduz Koyunu Yetiştiriciliği Yapılan Kimi İşletmelerin Yapısal Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.
- Deniz, A., 2009. Hakkari İli Merkez İlçede Koyunculuk Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.
- Direk, M., Öztürk, A. ve Boztepe, S., 2000. Konya İlindeki Koyunculuk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1, 49-58.
- Ertuğrul, M., Dellal, G., Soysal, İ., Elmacı, C., Akın, O., Arat, S., Barıtçı, İ., Pehlivan, E. ve Yılmaz, O., 2009. Türkiye Yerli Koyun Irklarının Korunması. Türkiye Ulusal Koyunculuk Kongresi 12-13 Şubat, İzmir.
- Geeta, M., Sunanda, K. and Bhavani, K., 1999. Karnataka Sheep Farmers, Indian Journal of Small Ruminants, 5, 82-84.
- Günaydın, G., 2009. Koyun Yetiştiriciliğinin Ekonomi Politiği, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23, 15-32.
- Karaca, O., Arık, İ. Z., Biçer, O., Cemal, İ., Yılmaz, O. ve Ulutaş, Z., 2009. Türkiye Koyunculuğunda Üretim Sistemleri ve Stratejik Öneriler. Türkiye Ulusal Koyunculuk Kongresi, 12-13 Şubat, İzmir.
- Karadaş, K., 2000. Erzurum İlinde Patates Üretim Ekonomisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
- Karadaş, K., 2016. Ağrı İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetlerinin Hesaplanması. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 31, 33-41.
- Karakuş, F. ve Akkol, S., 2013. Van İli Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Mevcut Durumu ve Verimliliği Etkileyen Sorunların Tespiti Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18, 09-16.
- Koca, A., 2014. Karaman İlinde Koyunculuk Üretim Faaliyetine Yer Veren İşletmelerin Yapısal Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya.
- Koyun, N., 2001. Hatay Bölgesinde Koyun Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, MKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. Antakya.
- Paksoy, M. ve Özçelik, A., 2008. Kahramanmaraş İlinde Süt Üretimine Yönelik Keçi Yetiştiriciliğine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Ankara Tarım Bilimleri Dergisi 14, 420-427.
- Peker, K. ve Ayyıldız, T., 1996. Pasinler İlçesi Tarım İşletmelerinde Atıl İşgücünün Tespiti ve Bu İşgücünü Değerlendirme İmkanları. Turkish Journal of Ariculture and Forestry, 20, 23-190.
- Semerci, A. ve Çelik, A. D., 2016. Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Genel Durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 21, 182-196.
- Sezenler, T., Ceyhan, A., Yüksel, M. A., Koncagül, S., Soysal, D. ve Yıldırır, M., 2016. Influence of Year, Parity and Birth Type on Milk Yield and Milk Components of Bandırma Sheep (German Black Head Mutton x Kıvırcık). Journal of Agrıcultural Sciences, 22, 89-98.
- Sezgin, Y., 2006. Bitlis İlinde Göçer Ailelerin Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetleri. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.
- Şahinli, M. A., 2011. Konya İlinde Koyunculuk Faaliyetine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Koyunculuk Faaliyetinde Etkili Olan Unsurların Saptanması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Tamer, B., 2014. Yozgat Merkez İlçede Koyunculuk Yapan İşletmelerin Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Üretim Maliyetlerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kayseri.
- Yamane, T., 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık. S:6-7, İstanbul.
- Yılmaz, O., Karaca, O., İnce, D., Cemal, İ., Yaralı, E., Varol, M. ve Sevim, S., 2014. Batı Anadolu Göçer Koyunculuğu ve Islah Planlamalarındaki Rolü, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11, 89-97.
APA | KARADAŞ K (2017). Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. , 268 - 279. |
Chicago | KARADAŞ Köksal Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. (2017): 268 - 279. |
MLA | KARADAŞ Köksal Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. , 2017, ss.268 - 279. |
AMA | KARADAŞ K Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. . 2017; 268 - 279. |
Vancouver | KARADAŞ K Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. . 2017; 268 - 279. |
IEEE | KARADAŞ K "Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği." , ss.268 - 279, 2017. |
ISNAD | KARADAŞ, Köksal. "Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği". (2017), 268-279. |
APA | KARADAŞ K (2017). Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 268 - 279. |
Chicago | KARADAŞ Köksal Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 7, no.2 (2017): 268 - 279. |
MLA | KARADAŞ Köksal Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.7, no.2, 2017, ss.268 - 279. |
AMA | KARADAŞ K Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2017; 7(2): 268 - 279. |
Vancouver | KARADAŞ K Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2017; 7(2): 268 - 279. |
IEEE | KARADAŞ K "Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği." Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7, ss.268 - 279, 2017. |
ISNAD | KARADAŞ, Köksal. "Şanlıurfa İlinde Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu: Siverek İlçesi Örneği". Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 7/2 (2017), 268-279. |