Yıl: 2012 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 107 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki

Öz:
Devamsızlık ve Okulu Terk Riski Durum Saptaması ve İhtiyaç Analizi Araştırma Raporu'nda Türkiye'de ve birçok ülkede okul terki ve devamsızlığın eğitim sisteminde büyük bir problem olarak görüldüğübelirtilmektedir (Öge, 2009). Bu konuda Türkiye'de var olan çalışmalar zorunlu eğitim kapsamına giren ilköğretim düzeyindeki terk nedenleri ve müdahale yöntemleri üzerinde yoğunlaşırken, lise terk sorunsalı üzerine araştırma eksikliği bulunmaktadır. Bu araştırmada liseyi terk etmiş öğrencilerin algılarına göre, liseyi terk etme nedenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modeline dayanan nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 öğretim yılında Kocaeli'nde 4 ilçede (Gölcük, Körfez, İzmit, Gebze) bulunan Mesleki Eğitim Merkezlerinde çıraklık eğitimi alan ve liseyi terk etmiş 25 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama yöntemi olarak yüz yüze görüşme tekniği kullanılmış ve veri analizi aşamasında veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma katılımcılarının deneyimleriyle sınırlı olarak araştırma sonuçları lise düzeyinde okul terk nedenlerinin akademik başarısızlık, isteksizlik ve okulu sevmeme, devamsızlık, disiplin problemleri ve sağlık problemleri olduğunu göstermektedir. Çalışmada ayrıca öğrencilerin devamsızlık ve okul terklerinde arkadaş, aile ve öğretmen-yönetici etkisi vurgulanmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

School Dropout According to the Views of High School Leavers

Öz:
School dropout is an ongoing problem in Turkish Education System. While the existing studies on dropout in Turkey focus on reasons and intervention models of dropout in the primary school level of compulsory education, there is a shortage of research scrutinizing the dropout phenomenon in high school level. This study aims to determine the reasons of high school dropout from the perspectives of high school students who drop out of high school. The study is based on a qualitative research model, which is completed by a phenomenological approach. The study group is composed of 25 high school leavers who continue apprenticeship training in Vocational Training Centers in 2011-2012 in the four districts (Gölcük, Körfez, İzmit, Gebze) of Kocaeli. The participants were chosen by employing purposive sampling methods. Data were collected using semi-structured interviews, and content analysis was used in data analysis. Restricted by the experiences of participants, the reasons behind high school dropout were determined as academic failure, unwillingness and dislike of school, discipline and health problems. The study also strongly emphasizes the effects of students' relationships with their friends, teachers-administrators and families on the process of giving the decision to leave school.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AÇEV (2006). Türkiye'de ilköğretim okullarında okulu terk ve izlenmesi ile önlenmesine yönelik politikalar (Haz: F. Gökşen, Z. Cemalcılar & F. Gülselel). İstanbul: AÇEV Yayını.
  • Alexander, K. L., Entwisle, D. R. & Kabbani, N. S. (2001). The dropout process in life course perspective: Early risk factors at home and school. Teachers College Record, 103, 760-822.
  • Alexander, K. L., Entwistle, D. R. & Horsey, C. (1997). From first grade forward: early foundations of high school dropout.Sociology of Education, 70, 87-107.
  • Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi. Nisan Archambault, I., Janosz, M., Fallu, J-S. & Pagani, L. S. (2009). Student engagement and its relationship with early high school dropout.Journal of Adolescence, 32, 651- 670
  • Ataman, A. (2001). Sınıf içinde karşılaşılan davranış problemleri ve bunlara karşı geliştirilen önlemler. Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar (Ed. Leyla Küçükahmet). Ankara: Nobel.
  • Battin-Pearson, S., Newcomb, M. D., Abbott, R. D., Hill, K. G., Catalano, R. F. & Hawkins, J. (2000). Predictors of early high school dropout: a test of five theories. Journal of Educational Psychology, 92, pp. 568-582.
  • Carbonaro, W. J.ve Gamoran, A. (2002). The production of achievement inequality in high school English.American Educational Research Journal, 39, pp. 801-827.
  • Catterall, J. S. (1998). Risk and resilience in student transition to high schools.American Journal of Higher Education, 106, pp. 302-333.
  • Croninger, R. G. & Lee, V. E. (2001). Social capital and dropping out of high school: Benefits to at-risk students of teachers' support and guidance. Teachers College Record, 103 (4), 548-581.
  • Dekkers, H. & Claassen, A. (2001). Dropouts-disadvantaged by defination? A study of the perspective of early school leavers, Studies ın Educational Evaluation, 27, 341- 354.
  • Entwistle, D. R., Alexander, K. L. & Olson, L. S. (1997).Children, Schools, and Inequality. Boulder, CO: Westview.
  • Entwistle, D. R., Alexander, K. L. & Olson, L. S. (2005). First grade and educational attainment by age 22: a new story.American Journal of Sociology, 110, 1458-1502.
  • ERG (2006). Türkiye'de ilköğretim okullarında okulu terk ve izlenmesi ile önlenmesine yönelik politikalar. (Haz: F. Gökşen, Z. Cemalcılar, F. Gürlesel) İstanbul.
  • European Commission (2006).Detailed Analysis of Progress towards the Lisbon Objectives in Education and Training: analysis of benchmarks and indicators? Brussels: European Commission. Finn, J. D. (1989). Withdrawing from school.Review of Educational Research, 59, 117- 142.
  • Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C. & Paris, A. H. (2004). School engagement: potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74, 21-43.
  • Garnier, H., Stein, J. & Jacobs, J. (1997). The process of dropping out of high school: a 19-year perspective.American Educational Research Journal, 34, 395-419.
  • Garrison, D. R. (1985). Predicting dropout in adult basic education: Using interaction effects among school and nonschool variables.Adult Education Quarterly, 361, 25- 28.
  • Goldschmidt, P. & Wang, J. (1999). When can schools affect dropout behavior? A Longitudinal multilevel analysis. American Educational Research Journal, 36, 715- 738.
  • Gökşen, F., Cemalcılar, Z., Gürlesel, C.F. (2006). Türkiye'de ilköğretim okullarında okulu terk ve izlenmesi ile önlenmesine yönelik politikalar. İstanbul: ERG.
  • Groot, W. & Maassen Van Den Brink, H. (2007).The health effects of education.Economics of Education Review, 26, 186-200.
  • Hoşgör, A. G. & Smits, J. (2006). Effects of family background characteristics on educational participation in Turkey. International Journal of Educational Development, 26, 545-560.
  • Kadı, Z. (2000). Adana ili merkezindeki ilköğretim okulu öğrencilerinin sürekli devamsızlık nedenleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karataş, g. (2003). İlköğretimde Sürekli Devamsız Öğrenciler Sorunu ve Çözüm Önerileri. Eğitim ve Denetim Dergisi, 1(1).
  • http://ggurses2.tripod.com/ogretmenler1/dev_ogr.htm sitesinden 13 Mayıs 2012 tarihinde alınmıştır.
  • Kızmaz, Z. (2010). Cezaevine girme sıklıklarına göre suçlular: Karşılaştırmalı bir araştırma. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 571-607.
  • Koedel, Cory, (2008). Teacher quality and dropout outcomes in a large, urban school district, Journal of Urban Economics, 64(3), 560-572.
  • Kronick, R. F. (1994). The imperative of dealing with dropouts: theory, practice and reform. Education, 114 (4), 530-538.
  • Külahoğlu, Ş. Ö. (2001). Öğrenci Davranışlarını Etkileyen Sosyal ve Psikolojik Faktörler. Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar (Ed.: Leyla Küçükahmet). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Lamb, S., Markussen, E., Teese, R., Sandberg, N. & Polesel, J. (2011). School dropout and completion. New York: Springer.
  • Lee, V. E. & Burkam, D.T. (2003). Dropping out of high school: the role of school organization and structure. American Educational Research Journal, 40, 353-393.
  • Lincoln, YS. & Guba, EG. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage. Lochner, L. & Moretti, E. (2004). The effect of education on crime: evidence from prison inmates, arrests, and self-reports. American Economic Review, 94, 155-189.
  • Marshall, C., & Rossman, G. R. (1999). Designing qualitative research. Newbury Park, CA: Sage.
  • Mau, W.C. (1995). Educational Planning and Academic Achievement of Middle School Students: A Racial and Cultural Comparison. Journal of Counseling & Development,73 (5), 518-526.
  • Mcneal, R. (1999). Parental involvement as social capital: differential effectiveness on science achievement, truancy, and dropping out.Social Forces, 78, 117-144.
  • MEB (2006-2007). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim. TC. Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Resmî İstatistik Programı Yayını. Ankara. MEB (2009 ). İlköğretimde Devamsızlık ve Okulu Terk Riski Durum Saptaması ve İhtiyaç Analizi. Ankara.
  • MEB (2009). İlköğretimde Devamsızlık ve Okulu Terk Riski Durum Saptaması ve İhtiyaç Analizi. Ankara.
  • MEB (2010-2011). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim. TC. Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Resmî İstatistik Programı Yayını. Ankara.
  • MEB (2006-2007). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim, TC. Millî Eğitim Bakanlığı
  • Strateji Geliştirme Başkanlığı, Resmî İstatistik Programı Yayını. Ankara MEB (2010-2011). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim. TC. Millî Eğitim Bakanlığı
  • Strateji Geliştirme Başkanlığı, Resmî İstatistik Programı Yayını. Ankara Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Pub.
  • OECD (2012). Equity and quality in education: Supporting disadvantaged students and schools. http://dx.doi.org/10.1787/9789264130852-en web adresinden 12 Şubat 2012 tarihinde edinilmiştir.
  • OECD (2001). Transition from Initial Education to Working Life. Paris: OECD. Owens, J. (2004). A review of the Social and Non-Market Returns to Education. Wales: Education and Learning Network.
  • Öge, K. (2009). Devamsızlık ve okulu terk riski durum saptaması ve ihtiyaç analizi araştırma raporu. MEB-İGM. ve UNICEF. Özer, A., Gençtanırım, D., Ergene, T. (2011). Türk lise öğrencilerinde okul terkinin yordanması: Aracı ve etkileşim değişkenleri ile bir model testi. Eğitim ve Bilim, 36 (161), 302-317.
  • Özer, M. (1991). İlköğretim okulları ikinci kademe (ortaokul) öğrencilerinin öğrenimi terk etme sorununun analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Pehlivan, Z. (2006). Resmi genel liselerde öğrenci devamsızlığı ve buna dönük okul yönetimi politikaları (Ankara İli örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Rumberger, R. W. & Larson, K. A. (1998). Student mobility and the increased risk of high school dropout.American Journal of Education, 107, 1-35. Rumberger, R. W. & Thomas, S. (2000). The distribution of dropout and turnover rates among urban and suburban high schools. Sociology of Education, 73, 39-67.
  • Rumberger, R. W. (1987). High school dropouts: A review of issues and evidence. Review of Educational Research, 57 (2), 101-121.
  • Rumberger, R. W., & Lamb, S. (2003). The Early Employment and further Education Experiences of High school Dropouts: A Comparative Study of the United States and Australia. Economics of Education Review, 22(4), 353-366.
  • Rumberger, R.W. (1995). Dropping out of middle school: a multilevel analysis of students and schools.American Educational Research Journal, 32, 583- 625.
  • Solga, H. (2002). Stigmatization by negative selection. Explaining less-educated people's decreasing employment opportunities.European Sociological Review, 18, 159-178.
  • South, S.J., Haynie, D.L. & Bose, S. (2007). Student mobility and school dropout. Social Science Research, 36, 68-94.
  • Stearns, E. & Glennie, E. J. (2006). When and why dropouts leave high school, Youth & Society, 38, 29-57.
  • Şimşek, H. (2011). Lise Öğrencilerinde Okulu Bırakma Eğilimi ve Nedenleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1).
  • Şirin, H., Özdemir, S. ve Sezgin, F. (2009). Okulu terk eden çocukların ve velilerin okul terkine ilişkin görüşleri: Nitel bir inceleme. XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. 1-3 Ekim, İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Taylı, A. (2008). Eğitim Sisteminde Önemli Bir Sorun: Okulu Bırakma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,3(30).
  • Uysal, A. (2007). Ortaöğretimde okulu bırakma olgusunun sosyolojik analizi: Kütahya örneği. 105K149 Nolu Proje raporu. Ankara: TUBİTAK.
  • Wylie, V. L. & Hunter, W. A. (1994) The dropout problem: can schools meet the challenge? NASSP Bulletin 78(74), 74-80.
APA BAYHAN G, DALGIÇ G (2012). Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. , 107 - 130.
Chicago BAYHAN Güzide,DALGIÇ Gülay Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. (2012): 107 - 130.
MLA BAYHAN Güzide,DALGIÇ Gülay Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. , 2012, ss.107 - 130.
AMA BAYHAN G,DALGIÇ G Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. . 2012; 107 - 130.
Vancouver BAYHAN G,DALGIÇ G Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. . 2012; 107 - 130.
IEEE BAYHAN G,DALGIÇ G "Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki." , ss.107 - 130, 2012.
ISNAD BAYHAN, Güzide - DALGIÇ, Gülay. "Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki". (2012), 107-130.
APA BAYHAN G, DALGIÇ G (2012). Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 107 - 130.
Chicago BAYHAN Güzide,DALGIÇ Gülay Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 13, no.3 (2012): 107 - 130.
MLA BAYHAN Güzide,DALGIÇ Gülay Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.13, no.3, 2012, ss.107 - 130.
AMA BAYHAN G,DALGIÇ G Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 13(3): 107 - 130.
Vancouver BAYHAN G,DALGIÇ G Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 13(3): 107 - 130.
IEEE BAYHAN G,DALGIÇ G "Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, ss.107 - 130, 2012.
ISNAD BAYHAN, Güzide - DALGIÇ, Gülay. "Liseyi Terk Eden Öğrencilerin Tecrübelerine Göre Okul Terki". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 13/3 (2012), 107-130.