Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler

ÇAKIR, Uğur; BOŞGELMEZ, Şükriye; Yildiz, Mustafa; BASKAN TEKEŞ, Sinem; INAN, Eda; YAZICI, Esra; KARABULUT, Ümit; TURGUT, Celaleddin

Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler

Esra YAZICI, (Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye)

Ümit KARABULUT, (Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Kocaeli, Türkiye)

Mustafa YILDIZ, (Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Sinem BASKAN TEKEŞ, (Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Kocaeli, Türkiye)

Eda INAN, (Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Kocaeli, Türkiye)

Uğur ÇAKIR, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Bolu, Türkiye)

Şükriye BOŞGELMEZ, (Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Kocaeli, Türkiye)

Celaleddin TURGUT (Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Nöropsikiyatri Arşivi

20 0

Yıl: 2016 Cilt: 53 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 96 - 101 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler

Öz:

Amaç: Şizofreni hastalarına bakım verenler sürekli ve zorlu bir sürecin de yükünü taşımaktadırlar. Bakıcı yükü ile ilişkili etmenlerin belirlenmesi yükün azaltılması için geliştirilebilecek yöntemlerin oluşturulmasına yardımcı olabilir. Bu çalışma şizofreni hastalarının yakınlarında bakıcı yükü ve ilişkili etmenleri araştırmayı amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmaya en az bir yıldır şizofreni tanısı ile tedavi gören şizofreni hastalarının yakını olan 88 bakım veren alındı. Bakıcı yükünü ölçmek için Zarit Bakıcı Yük Ölçeği (ZYÖ) kullanıldı. İlişkili etmenleri saptamak için bakım verenlerin ve hastaların nüfus özellikleri, bakım verenlerin şizofreni hakkındaki bilgi düzeyleri, bakım verilen hastaların hastalık şiddeti ve genel işlevselliği değerlendirildi. Bulgular: Bakıcı yükü; hastanın işlevselliği, bakım verenin eğitim yılı, hastanın aylık geliri ile negatif, bakım verenin yaşı, hastanın hastanede yatış sayısı ve hasta ile aynı evde yaşam süresi ve hasta ile birlikte geçirilen günlük süre ile pozitif bağıntı gösterdi (p<0.05). Bakım verenin şizofreni hakkındaki bilgi düzeyi ile bakıcı yükü arasında anlamlı ilişki saptanmadı (p>0,05). Regresyon analizinde bakıcı yükü için hasta ile aynı evde yaşama süresi pozitif öngördürücü iken; hastanın işlevselliği, aylık geliri ve bakım veren kişinin eğitim düzeyinin negatif öngördürücü (p<0,05) olduğu bulundu. Sonuç: Bu çalışma şizofreni hastalarına yönelik iyileştirim ve destek programlarının uygulanması ve geliştirilmesinde hasta işlevselliğini arttırmaya yönelik hedeflerin önemini vurgulamaktadır. Ayrıca hastanın gelirinin artırılması, bağımsız yaşayabileceği ortamların oluşturulması, bakım veren kişilerin daha eğitimli ve genç kişiler olması yönünde teş- viklerin artırılması bakım veren yükünü azaltmada yardımcı olabilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp

Burden on Caregivers of Patients with Schizophrenia and Related Factors

Öz:

Introduction: Caregivers of patients with schizophrenia are under the burden of continuous and difficult processes. Determination of the factors related to caregiver burden in schizophrenia may help find strategies to decrease the burden. This study aimed at investigating the factors associated with caregiver burden among relatives of patients with schizophrenia. Methods: Eighty-eight caregivers of patients under treatment for schizophrenia for at least 1 year were included in the study. The Zarit Caregiver Burden Interview was used for the assessment of caregiver burden. Sociodemographical data, the level of knowledge about schizophrenia, clinical impression scale, and global assessment of functioning were used to evaluate the related factors. Results: Caregiver burden was negatively correlated with income level and functionality of the patient and was positively correlated with the age of the caregiver, the daily time spent with the patient, and the number of hospitalizations of the patient (p<0.05). There was no significant correlation between the caregivers’ knowledge about schizophrenia and caregiver burden (p<0.05). Living in the same house with the patient was a positive predictor, whereas functionality and income level of the patient and education level of the caregiver were negative predictors (p<0.05). Conclusion: This study highlighted the importance of setting targets for improving the functionality of patients in the design and implementation of rehabilitation and support programs for patients with schizophrenia. Additionally, providing higher income for patients, creating conditions for an independent life, and increasing incentives for younger caregivers with a higher educational level may help decrease caregiver burden.

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Chan SW. Global perspective of burden of family caregivers for persons with schizophrenia. Arch Psychiatr Nurs 2011; 25:339-349. [CrossRef]
2. Caring for the caregiver: Why your mental health matters when you are caring for others. Woodbridge VA 22192 USA World Federation of Mental Health (WFMH); 2010.
3. Awad AG, Voruganti LN. The burden of schizophrenia on caregivers: a review. Pharmacoeconomics 2008; 26:149-162. [CrossRef]
4. Jagannathan A, Thirthalli J, Hamza A, Nagendra HR, Gangadhar BN. Predictors of family caregiver burden in schizophrenia: Study from an in-patient tertiary care hospital in India. Asian J Psychiatr 2014; 8:94-98. [CrossRef]
5. Ohaeri JU. Caregiver burden and psychotic patients’ perception of social support in a Nigerian setting. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2001; 36:86-93. [CrossRef]
6. Hulya A, Adana F. The Burden of Schizophrenia on Caregivers. Current Approaches in Psychiatry 2011; 3:251-277.
7. Cassidy E, Hill S, O’Callaghan E. Efficacy of a psychoeducational intervention in improving relatives’ knowledge about schizophrenia and reducing rehospitalisation. Eur Psychiatry 2001; 16:446-450. [CrossRef]
8. Sherman MD. The Support and Family Education (SAFE) program: mental health facts for families. Psychiatr Serv 2003; 54:35-37. [CrossRef]
9. Lasebikan VO, Ayinde OO. Effects of Psychopathology, Functioning and Anti-psychotic Medication Adherence on Caregivers’ Burden in Schizophrenia. Indian J Psychol Med 2013; 35:135-140. [CrossRef]
10. Rabinowitz J, Berardo CG, Bugarski-Kirola D, Marder S. Association of prominent positive and prominent negative symptoms and functional health, well-being, healthcare-related quality of life and family burden: A CATIE analysis. Schizophr Res 2013; 150:339-342. [CrossRef]
11. Yildiz M, Yazici A, Unal S, Aker T, Ozgen G, Ekmekci H, Duy B, Torun F, Unsal G, Coskun S, Sipahi B, Cakil G, Eryildiz M. Social skills training in psychosocial therapy of schizophrenia: a multicenter study for symptom management and medication management modules. Turk Psikiyatri Derg 2002; 13:41-47.
12. Yildiz M. Şizofreni Hastaları için Ruhsal Toplumsal Beceri Eğitimi. 1 ed. İstanbul/ Turkiye: Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği; 2011. p. 1-3.
13. Chalamat M, Mihalopoulos C, Carter R, Vos T. Assessing cost-effectiveness in mental health: vocational rehabilitation for schizophrenia and related conditions. Aust N Z J Psychiatry 2005; 39:693-700. [CrossRef]
14. Marshall M, Crowther R, Almaraz-Serrano A, Creed F, Sledge W, Kluiter H, Roberts C, Hill E, Wiersma D, Bond GR, Huxley P, Tyrer P. Systematic reviews of the effectiveness of day care for people with severe mental disorders: (1) acute day hospital versus admission; (2) vocational rehabilitation; (3) day hospital versus outpatient care. Health Technol Assess 2001; 5:1-75. [CrossRef]
15. Fallahi Khoshknab M, Sheikhona M, Rahgouy A, Rahgozar M, Sodagari F. The effects of group psychoeducational programme on family burden in caregivers of Iranian patients with schizophrenia. J Psychiatr Ment Health Nurs 2014; 21:438-446. [CrossRef]
16. Worakul P, Thavichachart N, Lueboonthavatchai P. Effects of psycho-educational program on knowledge and attitude upon schizophrenia of schizophrenic patients’ caregivers. J Med Assoc Thai 2007; 90:1199-1204.
17. Sefasi A, Crumlish N, Samalani P, Kinsella A, O’Callaghan E, Chilale H. A little knowledge: caregiver burden in schizophrenia in Malawi. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2008; 43:160-4. [CrossRef]
18. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı. Dördüncü Baskı (DSM-IV) ed. Ankara: Hekimler Yayın Birliği; 1994.
19. Falloon IRH, Graham-Hole V, Woodroffe R. Stress and health of informal carers of people with chronic mental disorders. J Ment Health 1993; 2:165-173. [CrossRef]
20. Guy W. Clinical Global Impression, ECDEU assessment manual for psychopharmacology Rockville, Md.: U.S. Dept. of Health, Education, and Welfare, Public Health Service, Alcohol, Drug Abuse, and Mental Health Administration, National Institute of Mental Health, Psychopharmacology Research Branch, Division of Extramural Research Programs 1976.
21. Yıldız M, Yazici A, Cetinkaya O, Bilici R, Elcim R. Relatives’ knowledge and opinions about schizophrenia. Turk Psikiyatri Derg 2010; 21:105-113.
22. Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist 1980; 20:649-655. [CrossRef]
23. Aslı ÖZ, Mustafa Y, Tamer A. A Reliability and Validity Study on the Zarit 100 Caregiver Burden Scale. Arch Neuropsychiatr 2009; 46(Suppl 1):38-42
24. Danacı AE, Karaca N, Deveci A. Evaluation of the relationship between the social functioning and family functioning in schizophrenia. Türkiye’de Psikiyatri 2005; 7:103-108.
25. Gülseren L, Cam B, Karakoç B, Yiğit T, Danacı AE, Cubukçuoğlu Z, Taş C, Gülseren S, Mete L. The perceived burden of care and its correlates in schizophrenia. Turk Psikiyatri Derg 2010; 21:203-212.
26. Açlık Yoksulluk Sınırı “Dört Kişilik Ailenin Aylik Gida Harcamasi” Ankarara: Türkiye İşçi Sendikalari Konfederasyonu Web Sitesi; 2013. Available from: http://www.turkis.org.tr/.
27. Nolan M. Supporting family carers in the UK: overview of issues and challenges. Br J Nurs 2001; 10:608-613. [CrossRef]
28. Cheng LY, Chan S. Psychoeducation program for chinese family carers of members with schizophrenia. West J Nurs Res 2005; 27:583-599;
29. Chan SW, Yip B, Tso S, Cheng BS, Tam W. Evaluation of a psychoeducation program for Chinese clients with schizophrenia and their family caregivers. Patient Educ Couns 2009; 75:67-76. [CrossRef]
30. Caqueo-Urizar A, Gutierrez-Maldonado J. Burden of care in families of patients with schizophrenia. Qual Life Res 2006; 15:719-724. [CrossRef]
31. Winefield HR, Harvey EJ. Needs of family caregivers in chronic schizophrenia. Schizophr Bull 1994; 20:557-566. [CrossRef]
32. Gutierrez-Maldonado J, Caqueo-Urizar A, Kavanagh DJ. Burden of care and general health in families of patients with schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005; 40:899-904. [CrossRef]
33. Tanriverdi D, Ekinci M. The effect psychoeducation intervention has on the caregiving burden of caregivers for schizophrenic patients in Turkey. Int J Nurs Pract 2012; 18:281-288. [CrossRef]
34. Paranthaman V, Satnam K, Lim JL, Amar-Singh HS, Sararaks S, Nafiza MN, Ranjit K, Asmah ZA. Effective implementation of a structured psychoeducation programme among caregivers of patients with schizophrenia in the community. Asian J Psychiatr 2010; 3:206-212. [CrossRef]

APA	YAZICI E, KARABULUT Ü, Yildiz M, BASKAN TEKEŞ S, INAN E, ÇAKIR U, BOŞGELMEZ Ş, TURGUT C (2016). Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. , 96 - 101.
Chicago	YAZICI Esra,KARABULUT Ümit,Yildiz Mustafa,BASKAN TEKEŞ Sinem,INAN Eda,ÇAKIR Uğur,BOŞGELMEZ Şükriye,TURGUT Celaleddin Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. (2016): 96 - 101.
MLA	YAZICI Esra,KARABULUT Ümit,Yildiz Mustafa,BASKAN TEKEŞ Sinem,INAN Eda,ÇAKIR Uğur,BOŞGELMEZ Şükriye,TURGUT Celaleddin Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. , 2016, ss.96 - 101.
AMA	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. . 2016; 96 - 101.
Vancouver	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. . 2016; 96 - 101.
IEEE	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C "Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler." , ss.96 - 101, 2016.
ISNAD	YAZICI, Esra vd. "Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler". (2016), 96-101.

APA	YAZICI E, KARABULUT Ü, Yildiz M, BASKAN TEKEŞ S, INAN E, ÇAKIR U, BOŞGELMEZ Ş, TURGUT C (2016). Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi, 53(2), 96 - 101.
Chicago	YAZICI Esra,KARABULUT Ümit,Yildiz Mustafa,BASKAN TEKEŞ Sinem,INAN Eda,ÇAKIR Uğur,BOŞGELMEZ Şükriye,TURGUT Celaleddin Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi 53, no.2 (2016): 96 - 101.
MLA	YAZICI Esra,KARABULUT Ümit,Yildiz Mustafa,BASKAN TEKEŞ Sinem,INAN Eda,ÇAKIR Uğur,BOŞGELMEZ Şükriye,TURGUT Celaleddin Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.53, no.2, 2016, ss.96 - 101.
AMA	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi. 2016; 53(2): 96 - 101.
Vancouver	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi. 2016; 53(2): 96 - 101.
IEEE	YAZICI E,KARABULUT Ü,Yildiz M,BASKAN TEKEŞ S,INAN E,ÇAKIR U,BOŞGELMEZ Ş,TURGUT C "Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler." Nöropsikiyatri Arşivi, 53, ss.96 - 101, 2016.
ISNAD	YAZICI, Esra vd. "Şizofrenisi Olan Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve İlişkili Etmenler". Nöropsikiyatri Arşivi 53/2 (2016), 96-101.