Yıl: 2017 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 50 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ

Öz:
Mehmet Şerefettin Yaltkaya, Osmanlı'nın son döneminde yetişen ve Cumhuriyetin ilk yıllarında önemli görevlerde bulunan bir ilim adamıdır. İyi bir eğitim aldığı, uzun yıllar öğretmen ve öğretim üyesi olarak çalıştığı, özgün araştırmalar ve önemli çeviriler yaptığı bilinmektedir. Yakın dönemde yaşamış ve devlette önemli vazife almış olmasına rağmen Yaltkaya hakkında yeterli derecede akademik çalışmalar yapıldığı söylenemez. Onun kaleme aldığı çalışmalarının önemli bir kısmı 1928 yılı öncesine aittir, yani eski harflerle neşredilmiştir. Bu çalışmaların günümüz Türkçesine kazandırılması bir ihtiyaçtır. Biz, Yaltkaya'nın 1926 yılında Osmanlıca neşredilen "Yezîdîler" makalesini, latinize edip sadeleştirmek, tahlil ve değerlendirmesini yapmak suretiyle günümüz okuyucusuna kazandırmak istedik. Aşağıda Mehmet Şerefettin Yaltkaya'nın hayatına ve ilmî kişiliğine, Yezîdîler makalesinin içeriğine, dikkat çektiği hususlara ve son olarak da "Yezîdîler" makalesinin sadeleştirilmiş ve dipnotlarla takviye edilmiş haline yer verilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Mehmet Şerefettin Yaltkaya and his article of "Yezidis" (Analysis, Evaluation and Publication)

Öz:
Mehmet Şerefettin Yaltkaya is a scientist who grew up in the last period of the Ottoman Empire and who has important duties in the first years of the Republic. He has a good education and he has worked for many years as a teacher and lecturer at the university. He has done original research and important translations. Although he lived recently and took important duties in the state, it can not be said that academic studies have been done about him adequately. An important part of the work which he wrote, belongs to the case before the revolution, ie, it is published in ancient letters. It is a necessity to bring these studies to contemporary Turkish. In this context, we have done the following: Yaltkaya's life and scientific personality, the content of the Yezidis 'article and the attention to it, and finally the simplified version of Yezidis' article with its footnotes
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdüsselam b. Ömer b. Muhammed, Tarihu Mardin : min Kitabi Ümmi’l-İber, nşr. Ömer Abdüsselâm Tedmürî, Beyrut: Darü’lMuktebes, 2014/1435.
  • Adıgüzel, Adnan. "Mehmet Şerefeddin Yaltkaya’nın Fatimiler ve Hasan Sabbah Başlıklı Makalesinin Sadeleştirilmesi". e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 12 (Kasım 2014): 187- 220.
  • Baybars, Rükneddin el-Bundukdari, Baypars Tarihi, trc. M. Şerefeddin Yaltkaya, İstanbul: Türk Tarih Kurumu, 1941.
  • Boyraz, Abdurrahman. "M. Şerafeddin Yaltkaya ve Kelami Görüş- leri", Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1995.
  • Bozan, Metin. Şeyh Adî b. Müsafir. İstanbul: Nûbihar Yayınları, 2012.
  • Bulut, Halil İbrahim. Dünden Bugüne Siyasi İtikadi İslam Mezhepleri Tarihi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012.
  • Duman, Ali. "Şerafeddin Yaltkaya ve “Mu`tezile ve Husn-Kubh Meselesi” Makalesi". Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 2/4 (2002): 53- 65.
  • Engizek, Bünyamin. "Mehmed Şerafeddin Yaltkaya'nın İctimaî İlm-i Kelam Anlayışı". Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2012.
  • Evliya Çelebi, Seyehatname, nşr. Mustafa Nihat Özön- Nijat Özön, İstanbul, 2004.
  • Güle, Nevzat. "Ortadoğu ve İslam Ülkeleri Entelektüel Yaşamında Din Adamlarının Sekülerleşme Projeleri ve M. Şerafeddin Yaltkaya Örneği". Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2002.
  • Er, Hamit. "Dârülfünun İlâhiyat Fakültesi Mecmuası". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 8: 526-527. Ankara: TDV Yayınları, 1993.
  • İbn Battûta Seyehatnamesi, çev. A. Sait Aykur, İstanbul, 2004.
  • İbn Hallikan, Vefeyâtü'l-A'yân, thk. İhsan Abbas, Beyrut, 1970.
  • İbn Teymiyye, el-Vasiyyetü'l-Kübra: Risaletü Şeyhü’l-İslâm İbn Teymiyye ila Etba’i Adi b. Müsafir el-Ümevi, nşr. Muhammed Abdullah en-Nemr, Osman Cum’a Damiriyye, Taif: Dârü’l-Faruk, 1989/1410.
  • Kara, İsmail. "Yaltkaya, Mehmet Şerefettin". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 43: 309-310. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
  • Köksal, M. Asım. “Eski Diyanet İşleri Başkanlarımızdan Ord. Prof. M. Şerefeddin Yaltkaya (merhum)". Diyanet Dergisi 3/4 (Nisan 1964): 106-108.
  • Kunter, Halim Baki. “M. Şerafeddin Yaltkaya”. Ülkü Halkevleri ve Halkodaları Dergisi 1/6 (1947): 10–11.
  • Menzel, "Yezîdîlik", MEB İslam Ansiklopedisi, 13: 415- 423.
  • Mustafa Nuri Paşa. Abede-i iblis: Yezîdî Taifesinin İtikadatı, A’dâtı, Evsafı. yayına hazırlayan Amed Gökçen, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2013.
  • Mustafa Nuri, Abede-i iblis: Yezîdî Taifesinin İtikadatı, A’dâtı, Evsafı, İstanbul: Matbaa-i İctihad, 1328.
  • Ovacı, Hüseyin. "Mehmed Şerafeddin Yaltkaya (1879-1947)'nin Mezhepler Tarihi ile İlgili Çalışmaları (Tahlil ve Değerlendirme)". Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, 2010.
  • Sümertaş, Burhan. "Mehmed Şerefeddin Yaltkaya'nın (1879- 1947)
  • Tarih-i Kur'an-ı Kerim'i Üzerine Bir Değerlendirme". Atatük Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 39 (Erzurum 2013): 337- 362.
  • Şeşen, Ramazan. "Cezire". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 7: 509-511. Ankara: TDV Yayınları, 1993.
  • Turan, Ahmet. İslam Mezhepleri Tarihi. Samsun: Sidre Yayınları, 2000.
  • Uludağ, Süleyman. "Adeviyye". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 1: 374. Ankara: TDV Yayınları, 1988.
  • Yakut el-Hamevî, Mu'cemü'l-Buldân, Beyrut: 1977.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. “Türk Kelamcıları”. Dârülfünun İlâhiyat Fakültesi Mecmuası, 23 (İstanbul: 1932): 1-19.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. "Yezidiler", Dârülfünun İlâhiyat Fakültesi Mecmuası [DİFM], Teşrinisani 1926, I/3: 1-29; I/4: 273-275.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. “Risale fi Fezaili’l- Etrak (Cahız’dan çeviri)”, Türk Yurdu Mecmuası 1/ 5 (İstanbul, 1329-1913): 894- 900; 932- 935; 988- 991.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. “Sencer ve Gazali”, DİFM 1 (İstanbul, 1925): 39- 57.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin, nşr. Hamit Er. İstanbul: 1994.
  • Yaltkaya, M. Şerafeddin. Kelam Tarihi, İstanbul: Darü’l-Fünun İlahiyat Fakültesi Talabe Cemiyeti, 1340/1924.
APA bulut h (2017). MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. , 1 - 50.
Chicago bulut halil ibrahim MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. (2017): 1 - 50.
MLA bulut halil ibrahim MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. , 2017, ss.1 - 50.
AMA bulut h MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. . 2017; 1 - 50.
Vancouver bulut h MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. . 2017; 1 - 50.
IEEE bulut h "MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ." , ss.1 - 50, 2017.
ISNAD bulut, halil ibrahim. "MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ". (2017), 1-50.
APA bulut h (2017). MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, 10(1), 1 - 50.
Chicago bulut halil ibrahim MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 10, no.1 (2017): 1 - 50.
MLA bulut halil ibrahim MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, vol.10, no.1, 2017, ss.1 - 50.
AMA bulut h MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi. 2017; 10(1): 1 - 50.
Vancouver bulut h MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ. EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi. 2017; 10(1): 1 - 50.
IEEE bulut h "MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ." EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, 10, ss.1 - 50, 2017.
ISNAD bulut, halil ibrahim. "MEHMET ŞEREFETTİN YALTKAYA VE "YEZÎDÎLER" BAŞLIKLI MAKALESİ". EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 10/1 (2017), 1-50.