Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi

ACIKSOZ, Semra; Arslan, Filiz; UZUN, Şenay

Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Semra AÇIKSÖZ, (GATA)

Şenay UZUN, (GATA)

Filiz ARSLAN (GATA)

Gülhane Tıp Dergisi

39 6

Yıl: 2016 Cilt: 58 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 129 - 135 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Öz:

Bu çalışmada, ilk kez klinik uygulamaya çıkan hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve klinik uygulamada algılanan stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki çalışma Ekim-Aralık 2012 tarihleri arasında, İstanbul'da bir vakıf üniversitesinin hemşirelik bölümünde öğrenim gören ve klinik deneyimi olmayan 49 gönüllü öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, klinik uygulama öncesi ve sonrası veri toplama formları, Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri, Pagana Klinik Stres Anketi ve Genel Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmış ve bağımlı örneklem t testi, Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi ve Pearson korelasyon testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Öğrencilerin ilk klinik günün sonundaki toplam klinik stres anket puanlarının ortalamanın altında olduğu (28.6±8.86) (düşük düzeyde klinik stres yaşadıkları), öz yeterlilik ölçeği puan ortalamalarının yüksek düzeyde olduğu (70.4±7.67) (öz yeterlilik algılarının yüksek olduğu), öz yeterlilik toplam puanı ile klinik uygulama öncesi ve sonrası sürekli kaygı toplam puanı ve klinik uygulama sonrası durumluk kaygı toplam puanı arasında negatif yönde korelasyon olduğu (p<0.05), öz yeterlilik ölçeği toplam puanı ile klinik stres anketi toplam puanı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Sonuç olarak; öğrencilerin öz yeterlilik algı düzeyleri arttıkça klinik uygulamaya ilişkin kaygı düzeyi azalmakta, öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamada algılanan stres arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Klinik becerilerin öğretim ve uygulamasında öğrencilerin kaygısının azaltılması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Assessment of relationship between nursing students’ self-efficacy and levels of their anxiety and stress about clinical practice

Öz:

we aimed at assessing the relationship between self-efficacy and levels of anxiety and stress of nursing students about their first clinical practice. This descriptive cross-sectional study was conducted at a nursing department of a foundation university in Istanbul with participation of 49 volunteer students, who had no clinical experience, between October and December 2012. The data were collected before and after clinical practice with two data collection forms prepared by the researchers, State-Trait Anxiety Inventory, Pagana Clinical Stress Questionnaire and General Self-Efficacy Scale, and were analyzed with Paired Sample t test, Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test and Pearson correlation test. We found that total clinical stress questionnaire scores were below average after the first day (28.6±8.86) (lower clinical stress), and the self-efficacy mean scores were higher (70.4±7.67) (higher self-efficacy), and there are a negative correlation between self-efficacy and trait anxiety total scores before and after clinical practice (p<0,05); a negative correlation between self-efficacy and state anxiety total scores after clinical practice (p<0.05), and no significant correlation between the self-efficacy and clinical stress total scores (p>0.05). In conclusion, students’ self-efficacy levels increase with decreasing anxiety and the self-efficacy and stress of clinical practice have no interrelation. We suggest that anxiety of students should be decreased in teaching and practising the clinical skills.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Bandura A. Social Cognitive Theory in Cultural Context. Applied Psychology 2002; 51: 269-290.
2. Zulkosky K. Self-Efficacy: A Concept Analysis. Nursing Forum 2009; 44: 93-102.
3. Lunenburg FC. Self-Efficacy in the Workplace: Implications for Motivation and Performance. International Journal of Management, Business, and Administration 2011; 14: 1-6.
4. Zengin N, Pınar R, Cil Akinci A, Yildiz H. Psychometric properties of the self-efficacy for clinical evaluation scale in Turkish nursing students. Journal of Clinical Nursing 2013; 23: 976-984, doi: 10.1111/jocn.12257.
5. Andrew S. Self-efficacy as a predictor of academic performance in science. Journal of Advanced Nursing 1998; 27: 596–603.
6. Yiğitbaş Ç, Yetkin A. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Öz-Etkililik-Yeterlik Düzeyinin Değerlendirilmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 7: 6-13.
7. Lane J, Lane AM, & Kyprianou A. Self-efficacy, selfesteem and their impact on academic performance. Social Behavior and Personality 2004; 32: 247-256.
8. Sharif F, Masoumi S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nurs. 2005; 9: 4-6.
9. Burnard P, Edwards D, Bennett K, Thaibah H, Tothova V, Baldacchino D, Bara P & et al. A Comparative, Longitudinal Study of Stress in Student Nurses in Five Countries: Albania, Brunei, The Czech Republic, Malta and Wales. Nurse Educ Today 2008; 28: 134–145.
10. Li HC, Wang LS, Lin YH, Lee I. The effect of a peermentoring strategy on student nurse stress reduction in clinical practice. International Nursing Review 2010; 58: 203–210.
11. Atay S, Yılmaz F. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İlk Klinik Stres Düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 14: 32-7.
12. Zengin, N. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde öz-etkililik yeterlilik algısı ve klinik uygulamada yaşanılan stresle ilişkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 10: 49-57.
13. Chan KLC, Wınnıe KW, Danıel YT. Hong Kong Baccalaureate Nursing Students’ Stress and Their Copıng Strategıes in Clınıcal Practıce. Journal of Professional Nursing 2009; 25: 307–313.
14. Jimenez C, Navia-Osorio P, Vacas Diaz C. Stress And Health in Novice And Experienced Nursing Students. Journal of Advanced Nursing 2010; 66: 442–455.
15. Melincavage SM. Student nurses’ experiences of anxiety in the clinical setting. Nursing Education Today 2011; 31: 785-789.
16. Taşdelen S, Zaybak A. Hemşirelik Öğrencilerinin İlk Klinik Deneyim Sırasındaki Stres Düzeylerinin İncelenmesi. F.N. Hem. Derg. 2013; 21: 101-106.
17. Townsend L, Scanlan JM. Self-efficacy related to student nurses in the clinical setting: a concept analysis. International Journal of Nursing Education Scholarship 2011; 8: 1–15.
18. Yıldırım F, İlhan İ. Genel Özyeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2010; 21: 301-8.
19. Öner N, Le Compte A. Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1985. 20. Şendir M, Acaroğlu R. Reliability And Validity Of Turkish Version of Clinical Stress Questionnaire. Nurse Education Today 2008; 28: 737–743.
21. Erbil N, Kahraman AN, Bostan Ö. Hemşirelik Öğrencilerinin İlk Klinik Deneyim Öncesi Anksiyete Düzeylerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9: 10-16.
22. Karagözoğlu Ş, Özden D, Tok Yıldız F. Entegre Program Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Stres Düzeyi ve Etkileyen Faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 16: 89-95.
23. Aytekin S, Özer FG, Beydağ KD. Denizli Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin klinik uygulamalarda karşılaştıkları güçlükler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4: 137-149.
24. Bayar K, Çadir G, Bayar B. Determination Thought and Anxiety Levels of Nursing Students Intended for Clinical Practice. TAF Preventive Medicine Bulletin 2009; 8: 37- 42.
25. Sprengel AD, Job L. Reducing student anxiety by using clinical peer mentoring with beginning nursing students. Nurse Educ. 2004; 29: 246-250.
26. Elçigil A, Sarı HY. Facilitating factors in clinical education in nursing. DEÜHYO ED 2011; 4: 67-71.

APA	ACIKSOZ S, UZUN Ş, Arslan F (2016). Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 129 - 135.
Chicago	ACIKSOZ Semra,UZUN Şenay,Arslan Filiz Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. (2016): 129 - 135.
MLA	ACIKSOZ Semra,UZUN Şenay,Arslan Filiz Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. , 2016, ss.129 - 135.
AMA	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2016; 129 - 135.
Vancouver	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. . 2016; 129 - 135.
IEEE	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F "Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi." , ss.129 - 135, 2016.
ISNAD	ACIKSOZ, Semra vd. "Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi". (2016), 129-135.

APA	ACIKSOZ S, UZUN Ş, Arslan F (2016). Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58(2), 129 - 135.
Chicago	ACIKSOZ Semra,UZUN Şenay,Arslan Filiz Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 58, no.2 (2016): 129 - 135.
MLA	ACIKSOZ Semra,UZUN Şenay,Arslan Filiz Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, vol.58, no.2, 2016, ss.129 - 135.
AMA	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2016; 58(2): 129 - 135.
Vancouver	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2016; 58(2): 129 - 135.
IEEE	ACIKSOZ S,UZUN Ş,Arslan F "Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi." Gülhane Tıp Dergisi, 58, ss.129 - 135, 2016.
ISNAD	ACIKSOZ, Semra vd. "Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi". Gülhane Tıp Dergisi 58/2 (2016), 129-135.