Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi

Altuntaş, Serap; ER, Fatma

Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi

Fatma ER, (Bingöl Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Bingöl)

Serap ALTUNTAŞ (Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Erzurum)

Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi

29 3

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 132 - 139 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi

Öz:

AMAÇ: Tıbbi hatalar tüm sağlık profesyonelleri açısından büyük bir öneme sahiptir. Günümüzde tıbbi hatalar birçok nedenden kaynaklanmaktadır. Sağlık profesyonelleri, bu hataların belirlenebilmesi ve önlenebilmesinde önemli bir pay sahibidir. Bu araştırma, hemşirelerin tıbbi hata yapma durumlarını ve hata yapma nedenlerine yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. YÖNTEM: Tanımlayıcı nitelikteki bu araştırmanın evrenini, Bingöl İl Merkezi'nde bulunan Kamu Hastaneleri'nde (Bingöl Devlet Hastanesi ve Bingöl Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi) görev yapan hemşireler (N:277) oluşturmaktadır. Araştırmada herhangi bir örneklem seçim yöntemine gidilmeden araştırmaya katılmayı kabul eden (131 kişi) tüm hemşireler çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmanın verileri, hemşirelerin kişisel ve mesleki özellikleri ile tıbbi hata yapma durumlarını ve nedenlerini belirlemeye yönelik sorulardan oluşan bir anket formu kullanılarak Kasım 2014-Aralık 2014 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul onayı ve kurum izinleri alınmıştır. Veriler bilgisayar ortamında SPSS 16.0 istatistik paket programı ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Araştırmaya katılan hemşirelerin çoğunun daha önceden herhangi bir tıbbi hata yapmadığı (%77,9), diğer hemşire meslektaşlarının da bir tıbbi hata yaptığını görmediklerini (%63,4) ifade ettikleri ortaya çıkmıştır. Hemşirelerin en fazla yorgunluk (%78,6), iş yükünün fazla olması (%75,6), çalışma saatlerinin fazla ve çalışma sürelerinin uzun olması (%74,8), tecrübesizlik (%72,5), stres (%71) ve mesleki bilgi ve becerinin yetersiz olması (%69,5) gibi faktörlerin tıbbi hataya neden olduğunu belirttikleri saptanmıştır. SONUÇ: Araştırmada hemşirelerin kendi ifadelerinden elde edilen sonuçlara göre hemşirelerin mesleki uygulamaları yaparken hata yapmamaya çalıştıkları ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Determination of Nurses’ Viewpoints about Medical Errors and Their Causes

Öz:

AIM: Medical errors convey great importance for all health professionals. Nowadays medical errors have been associated with various problems. Health professionals have played an important role in determination and prevention of these errors. This study has been realized so as to determine viewpoints of nurses concerning their making medical errors, and their reasons.METHODS: The population of the descriptive study includes (N:277) nurses employed in Association of Public Hospitals (Bingöl State Hospital and Maternity and Children Hospital) in Bingöl city center. (N:131) All of the nurses who accepted to participate were selected for this study without carrying out any sampling method. The data were collected between November, and December 2014 by using a questionnaire consisting of questions to determine nurses’ personal and professional characteristics and their status of making errors, and causes of these medical errors. Both ethics committee and institutional approvals have been obtained for the research. The data were evaluated using SPSS 16.0 statistical package program.RESULTS: It also became evident that the nurses expressed that most of the nurses had not make any medical error before (77.9%) or they had not witnessed any medical error made by their fellow nurses (63.4%). Furthermore, nurses indicated that major causes of medical errors were fatigue (78.6%), heavy workload (75.6%), overworking, and long working hours (74.8%), inexperience (72.5%), stress (71%) and inadequate professional knowledge, and skill (69.5%). CONCLUSION: In this investigation, it has become evident from the nurses’ statements that nurses are attentive not to make medical errors during their professional practices

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akalın, E. (2005). Yoğun bakım ünitelerinde hasta güvenliği. Yoğun Bakım Dergisi, 5:3, 141-146. Alemdar, D.K., Aktaş,Y.M. (2013). Medical error types and causes made by nurses in Turkey. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12:3, 307-314.
Allen, M. (2005). How Many Die From Medical Mistakes in U.S. Hospitals? http://www.npr.org/sections/healthshots/2013/09/20/224507654/how-many-die-from-medical-mistakes-in-u-s-hospitals (Erişim: 09.11.2015).
Al-Shara, M. (2011). Factors contributing to medication errors in Jordan: a nursing perspective. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 16:2, 158-161.
Anderson, P., Townsend, T. (2010). Medication errors: Don’t let them happen to you. American Nurse Today, 5:3, 23-28.
Andsoy, I., Kar, G., Öztürk, Ö. (2014). Hemşirelerin tıbbi hata eğilimlerine yönelik bir çalışma. Journal of Health Science and Profession-HSP, 1:1, 17-27. https://doi.org/10.17681/hsp.06267
Bilazer, F.N., Konca, G.E., Uğur, S., Uçak, H., Erdemir, F., Çıtak, E. (2008). Türkiye’de Hemşirelerin Çalışma Koşulları.Türk Hemşireler Derneği, 5-19.
Cebeci, F., Gürsoy, E., Tekingündüz, S. (2012). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15:3, 188-195.
Croke, M.E. (2006). Nursing malpractice: Determining liability elements for negligent acts. The Journal of Legal Nurse Consulting, 17:3, 3-7.
Dikmen, Y., Yorgun, S., Yeşilçam, N. (2014). Hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 44-56.
Elbüken, B. (2010). Sağlık Profesyonellerine Yönelik Tıbbi Uygulama Hata İddiası ile Yüksek Sağlık Şurasına Gönderilen Olguların İrdelenmesi. Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ersun, A., Başbakkal, Z., Yardımcı, F., Muslu, G., Beytut, D. (2013). Çocuk hemşirelerinin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 29:2, 33-45.
Ertem, G., Oksel, E., Akbıyık, A. (2009). Hatalı tıbbi uygulamalar (malpraktis) ile ilgili retrospektif bir inceleme. Dirim Tıp Gazetesi, 84:1, 1-10.
Güneş, Ü., Gürlek, Ö., Sönmez, M. (2014). Factors contributing to medication errors in Turkey: Nurses’ perspectives. Journal of Nursing Management, 22, 295-303. https://doi.org/10.1111/jonm.12216
IOM-Institute of Medicine (1999). To err is human: building a safer health system. Washington, DC: National Academy Press.
Işık, O., Akbolat, M., Çetin, M., Çimen, M. (2012). Hemşirelerin bakış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi.Taf Preventive Medicine Buletin, 11: 4, 421-430.
Seren İntepeler, Ş., Dursun, M. (2012). Tıbbi hatalar ve tıbbi hata bildirim sistemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15:2, 129-135.
Seren İntepeler, Ş., Soydemir, D., Güleç, D. (2014). Hemşirelerin tıbbi hataya eğilimleri ve etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 30:1, 1-18.
Johnson, S.P., Adkinson, J.M., Chung, K.C. (2014). Addressing medical errors in hand surgery. J Hand Surg Am, 39:9, 1877-1882. https://doi.org/10.1016/j.jhsa.2014.01.027
Kohn, L.T., Corrigan, J.M., Donaldson, M.S. (2000). To Err is Human Building A Safer Health System. Editors Committee on Quality of Health Care in America. Instıtute of Medicine National Academy Press, Washington, D.C., 26-48. http://www.nap.edu/catalog/9728/to-err-is-human-building-a-safer-health-system (Erişim 09.08.2015).
Mrayyan, M.T., Shishani, K., Al-Faouri, I . (2007). Rate, causes and reporting of medication errors in Jordan: Nurses’ perspectives. Journal of Nursing Management, 15, 659-670. https://doi.org/10.1111/j.1365-2834.2007.00724.x
Özata, M. (2009). Hemşirelerin tıbbi hata yapmaya eğilimlerinin ve hasta bakımında gösterdikleri özenin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi,12:1-2, 417-430.
Özata, M., Altunkan, H. (2010). Hastanelerde tıbbi hata görülme sıklıkları, tıbbi hata türleri ve tıbbi hata nedenlerinin belirlenmesi: Konya örneği. Tıp Araştırmaları Dergisi, 8:2, 100-111.
Özkaya, N. (2012). Hekim Dışındaki Sağlık Mesleği Mensuplarının Tıbbi Uygulamalardan Doğan Sorumlulukları ve Yüksek Sağlık Şurası Tarafından Uygulama Örnekleri. İstanbul Barosu Sağlık Hukuku Merkezi Sağlık Hukuku Makaleleri, İstanbul Barosu Yayınları, http://www.istanbulbarosu.org.tr/Yayinlar/BaroKitaplari/saglikmakale2012.pdf (Erişim 10.11.2015)
Öztürk, Y., Özata, M. (2013). Hemşirelerde örgütsel vatandaşlık davranışı ile tıbbi hataya eğilim arasındaki ilişkinin araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,18:3, 365-381. Saygın, T., Keklik, B. (2014). Tıbbi hata nedenleri üzerine bir araştırma: Isparta ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 17:2, 99-118.
Tang, F.I., Sheu, S.J., Yu, S., Wei, I.L., Chen, C.H. (2007). Nurses relate the contributing factors involved in medication errors. Journal of Clinical Nursing, 16, 447-457. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2005.01540.x
Vural, F., Çiftçi, S., Vural, B. (2014). Sık karşılaşılan ilaç uygulama hataları ve ilaç güvenliği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5:4, 271-275.

APA	ER F, Altuntaş S (2016). Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. , 132 - 139.
Chicago	ER Fatma,Altuntaş Serap Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. (2016): 132 - 139.
MLA	ER Fatma,Altuntaş Serap Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. , 2016, ss.132 - 139.
AMA	ER F,Altuntaş S Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. . 2016; 132 - 139.
Vancouver	ER F,Altuntaş S Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. . 2016; 132 - 139.
IEEE	ER F,Altuntaş S "Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi." , ss.132 - 139, 2016.
ISNAD	ER, Fatma - Altuntaş, Serap. "Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi". (2016), 132-139.

APA	ER F, Altuntaş S (2016). Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(3), 132 - 139.
Chicago	ER Fatma,Altuntaş Serap Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 3, no.3 (2016): 132 - 139.
MLA	ER Fatma,Altuntaş Serap Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.3, no.3, 2016, ss.132 - 139.
AMA	ER F,Altuntaş S Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016; 3(3): 132 - 139.
Vancouver	ER F,Altuntaş S Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2016; 3(3): 132 - 139.
IEEE	ER F,Altuntaş S "Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3, ss.132 - 139, 2016.
ISNAD	ER, Fatma - Altuntaş, Serap. "Hemşirelerin Tıbbi Hata Yapma Durumları ve Nedenlerine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 3/3 (2016), 132-139.