Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu

TERZIOGLU, FUSUN; USLU SAHAN, FATMA

Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu

Füsun TERZİOĞLU, (1 İstinye Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, İstanbul)

Fatma USLU ŞAHAN (Hacettepe Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Doğum-Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara)

Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi

16 3

Yıl: 2017 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 136 - 142 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu

Öz:

Sağlık hizmetleri, toplum hayatının vazgeçilmez, geciktirilemez, ertelenemez ve ihmal edilemez en temel ihtiyaçlarından biridir. Hemşireler, sağlık hizmetlerinin sunumu esnasında, tedavi hizmetinin yürütümünde ve sonrasında bireylerin neredeyse en yakını olabilen sağlık profesyonelleridir. Bu nedenle hemşireler, sağlık hizmeti sunumunda hasta bakımı ile ilgili tıbbi müdahalelere karar verebilecek ya da bu müdahalelerin kararlarına ortak olmalarını gerektirebilecek birçok durumla karşılaşabilmektedir. Bu derlemenin amacı, hemşirelerin tıbbi müdahalelerdeki karar verme yetkisini yasa ve yönetmelikler doğrultusunda incelemek, tıbbi müdahalede hemşirenin konumunu ve hukuki sorumluluğunu tartışmaktır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Tıbbi Etik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Hemşirelik

Nurses' Decision Making Authority and Position in Medical Intervention

Öz:

Health care services are one of the most basic, indispensable, non-postponable, and non-negligible needs of community life. Nurses are health professionals who are most likely to be close to the individuals during the delivery of health services, during and after the conduction of treatment services. For this reason, the nurses may face many situations that they may find themselves in the position to decide on medical interventions related to patient care in health care delivery or to share the decisions of this medical interventions. The aim of this article is to examine the nurses' decision-making authority in medical interventions in accordance with laws and regulations, to discuss the position and legal responsibility of the nurses in medical intervention.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Tıbbi Etik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Andsoy, I., Güngör, T., Dikmen, Y., Nabel, E. (2013). Hemşirelerin bakım planını kullanırken yaşadıkları güçlükler. Çağdaş Tıp Dergisi, 3:2, 88-94.
Azak, A., Taşçı, S. (2009). Klinik karar verme ve hemşirelik. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics, 17:3, 176-183.
Baykara, Z. G., Şahinoğlu, S. (2013). Hemşirelikte mesleki özerklik kavramının incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 16:3, 176-181.
Birol L. (2011). Hemşirelik Süreci, Etki Yayıncılık, 301-319.
Craven, R. F., Hirnle, C. J. (2010). Fundamentals of Nursing. Human Health and Function. Fourth Edition. Williams and Willkins, Lippincott. Philedelphia, 126-137.
Deryal, Y. (2010). Hemşirenin Hukuki Sorumluluğu. III. Sağlık Kurultayı, 7-8 Mayıs 2010, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 416-439.
Gülel, İ. (2011). Tıbbi müdahale sözleşmesinde uygulanacak hükümler. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 1:5, 585- 644.
Hakeri, H. (2012). Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 129-141. Işık Yılmaz, Ş. B. (2012). Tıbbi müdahalelerde hekimin aydınlatma yükümlülüğü. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 98, 389-410.
Işık, O., Akbolat, M., Çetin, M., Çimen, M. (2012). Hemşirelerin bakış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. Türk Silahlı Kuvvetler Koruyucu Hekimlik Bülteni, 11:4, 421-430.
Kalabalık, H. (2010). Ebe ve Hemşirelerin İdare Hukuku Açısından Sorumluluğu. III. Sağlık Kurultayı, 7-8 Mayıs 2010, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 432-405.
Karagözoğlu Ş. (2005). Bilimsel bir disiplin olarak hemşirelik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9:1, 6-14.
Katar Karakaş, M., Yüzbaşı F. (2015). Kamu hastanelerinde yapılan tıbbi tedavi ve girişimlerden ötürü, hekimin hukuki sorumluluğu: Hastaneden adliyeye uzanan süreç. Social and Legal Studies, 1:1, 37-50.
Kaya, M. (2012). Hekimin hastayı aydınlatma yükümlülüğünden kaynaklanan tazminat sorumluluğu. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 100, 45-82.
Kaya, N., Bolol, N., Turan, N., Kaya H., İşçi, Ç. (2011). Kulak burun boğaz kliniklerinde çalışan hemşirelerin karar verme stratejileri ve mesleki doyumları. Fırat Tıp Dergisi, 16:1, 25-31.
Kuğuoğlu S, Çövener Ç, Tanır MT, Aktaş E. (2009). İlaç uygulamalarında hemşirenin mesleki ve yasal sorumluluğu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2:2, 86-93.
Kürşat, Z. (2008). Hemşirenin hukuki sorumluluğu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 66:1, 293-322.
Martın Hoegl K. (2006). Prave enparbotee ahautonomy and team work in innovative project. Human Resource Management, 45:1, 67-79. https://doi.org/10.1002/hrm.20092
Oflaz, F. (2010). Hemşirenin Görev ve Yetkileri. III. Sağlık Kurultayı, 7-8 Mayıs 2010, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 406-415.
Ozanoğlu, H. S. (2003). Hekimlerin hastaları aydınlatma yükümlülüğü. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52:3, 55-77.
Özpınar, B. (2008). Tıbbi müdahalede kötü uygulamadan doğan hukuki sorumluluğun sebepleri ve sonuçları. Ankara Barosu Dergisi, 66:3, 90-103.
Politis J D. (2003). The connection between trust and knowledge management: What are its implications for team performance. Journal of Knowledge Management, 7:5, 55-64. https://doi.org/10.1108/13673270310505386
Potter PA. (2009). Critical Thinking in Nursing Practice. In: Fundamentals of Nursing. PA Potter, AG.Perry (Ed.), 7th ed. Mosby Elsevier, St.Louis, Missouri, 215-230.
Resmi Gazete. (2005). Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesinde, Genetik İncelemeler ve Fizik Kimliğinin Tespiti Hakkında Yönetmelik. (Sayı: 25832, Tarih: 01 Haziran, 2005), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/06/20050601- 13.htm (Erişim15.06.2017)
Resmi Gazete. (2010). Hemşirelik Yönetmeliği. (Sayı: 27515, Tarih: 08 Mart, 2010), http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2010/03/20100308-4.htm (Erişim15.06.2017)
Resmi Gazete. (2011a). Tababet ve Şuabatı Sanatları Tarzı İcrasına Dair Kanun (Sayı: 28994, Tarih: 26 Nisan, 2011), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110426-1.htm (Erişim15.06.2017)
Resmi Gazete. (2011b). Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Sayı: 27910, Tarih: 19 Nisan, 2011), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm (Erişim15.06.2017)
Resmi Gazete. (2014). Hasta Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Sayı: 28994, Tarih: 8 Mayıs, 2014), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140508-3.htm (Erişim15.06.2017)
Salehi, S. H., Bahrami, M., Hosseini, S. A. et al. (2007). Critical thinking and clinical decision making in nurse. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research Winter, 12:1, 13-16.
Sucu, G., Dicle, A., Saka, O. (2012). Hemşirelikte klinik karar verme, etkileyen etmenler ve karar verme modelleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9:1, 52-60.
Tosun, N. (2002). Sağlık Ekibinin Karar Verme Sürecinde Hemşirenin Rolü. Koçar İ. H., Erikçi, S., Baykal, Y. (Ed). İç Hastalıklarında Karar Verme, Gata Basımevi, Ankara, 100-120.
Turner, C., Keyzer, D., Rudge, T. (2007). Spheres of influence or autonomy? A discourse analysis of the introduction of Nurse Practitioners in rural and remote Australia. Journal of Advanced Nursing, 59:1, 38-46. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2007.04275.x
Vicdan, A. K., Karabacak, B. G., Alpar, Ş. E. (2015). 2012-2014 NANDA-I hemşirelik tanılarının yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik modeline göre sınıflandırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 12:2, 1626-1636.
Yenerer Çakmut, Ö. (2003). Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, Legal Yayıncılık, İstanbul, 19-138.
Zwarenstein, M., Reeves, S. (2002). Working to gether but apart: Barriers and routes to nurse-physician collaboration. The Joint Commission, 28:5, 242-247

APA	TERZIOGLU F, USLU SAHAN F (2017). Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. , 136 - 142.
Chicago	TERZIOGLU FUSUN,USLU SAHAN FATMA Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. (2017): 136 - 142.
MLA	TERZIOGLU FUSUN,USLU SAHAN FATMA Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. , 2017, ss.136 - 142.
AMA	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. . 2017; 136 - 142.
Vancouver	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. . 2017; 136 - 142.
IEEE	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F "Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu." , ss.136 - 142, 2017.
ISNAD	TERZIOGLU, FUSUN - USLU SAHAN, FATMA. "Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu". (2017), 136-142.

APA	TERZIOGLU F, USLU SAHAN F (2017). Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 4(3), 136 - 142.
Chicago	TERZIOGLU FUSUN,USLU SAHAN FATMA Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 4, no.3 (2017): 136 - 142.
MLA	TERZIOGLU FUSUN,USLU SAHAN FATMA Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.4, no.3, 2017, ss.136 - 142.
AMA	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2017; 4(3): 136 - 142.
Vancouver	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2017; 4(3): 136 - 142.
IEEE	TERZIOGLU F,USLU SAHAN F "Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 4, ss.136 - 142, 2017.
ISNAD	TERZIOGLU, FUSUN - USLU SAHAN, FATMA. "Hemşirelerin Tıbbi Müdahalede Karar Verme Yetkisi ve Konumu". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 4/3 (2017), 136-142.