ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl: 2017 Cilt: 12 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 211 - 234 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ

Öz:
Bu araştırmada zihinsel yetersizliği olan çocukların cinselliği hakkında annelerinin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Zihinsel yetersizliği olan bireylerin cinsel durumlarını annelerinin görüşlerine göre değerlendirme ve bu bireylerin cinselliğe dair yaşadıkları sorunları analiz etmek ve daha detaylı bilgilere ulaşmak hedeflenmiştir Nitel bir araştırma olan bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma için yaşları 33 ile 55 arasında olan 12 anne seçilmiştir. Bu örneklemin seçilmesinin sebebi annelerin zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip olmalarıdır. Bu araştırmanın diğer zihinsel yetersizliği olan çocukların ailelerine, çocuklarının cinselliği konusunda rehber olacağı düşünülmektedir. Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır. 1) Annelerin zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinsel yaşamına bakışları nasıldır? 2) Annelerin, zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinsellik eğitimi ve cinsel gelişimleri hakkındaki hazırlıkları üzerine düşünceleri nelerdir? 3) Annelerin zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinsel eğitim programlarının içeriğine dair düşünceleri nelerdir? Araştırmanın bulguları, zihinsel yetersizliği olan çocukların annelerinin, çocuklarının cinselliğini dürtü ve ihtiyaç çerçevesinde temellendirdiklerini göstermiştir. Ayrıca annelerin zihinsel başlamalarından sonraki korku ve endişelerinin ön plana çıktığı da yine araştırmanın bulgularındandır. Bu korku ve endişelerinin kaynağı olarak annelerin, zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinsellikleri ile ilgili durumlarla baş edemeyecekleri, çocuklarının bu yöndeki ihtiyaçlarını karşılayamayacakları, çocuklarının cinsellikle ilgili merak ettikleri konularda tatmin edici cevaplar veremeyecekleri gibi düşünceleri olduğu görülmektedir. Bu araştırmanın bir diğer bulgusu ise annelerin zihinsel yetersizliği olan çocuklarını hala küçük bir çocuk gibi görmeleri nedeniyle cinsel ihtiyaçlarının olmayacağını düşünmeleridir. Annelerin, zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinselliğini kendileri için öncelikli konu olarak görmedikleri, bu nedenle konuyu merak etmedikleri, konu hakkında herhangi bir ön hazırlıklarının olmadığı da araştırmanın bulgularındandır. Araştırmanın en çarpıcı bulgusu ise, annelerin çocuklarının cinselliği hakkında yardım almak istediklerinde başvuracakları bir uzman veya kaynağın olmadığını belirtmiş olmasıdır. Bu araştırmanın işaret ettiği diğer bir bulgu ise, bazı annelerin zihinsel yetersizliği olan çocuklarının cinsel eğitim almasının zorunlu olması ve bu çocukların cinsel ihtiyaçlarının bir şekilde nasıl giderileceğinin öğretilmesi gerektiğini vurgulamalarıdır
Anahtar Kelime:

THE OPINIONS OF INTELLECTUAL DISABLED CHILDRENS’ MOTHERS ABOUT THE SEXUALITY OF THEIR CHILDREN

Öz:
In this research, it is aimed to examine the opinions of the mothers of children with intellectual disabilities according to their sexuality. This work targeted to evaluate, this childreens' sexual situation, according to their mothers' opinions and analyse their problems encountered and reach more detailed informations. In this qualitative research, used semistructured interview technique. Acquired datas analysed with descriptive analysis method. In this research used purposeful sampling method. For this research choosed 12 mothers who are between 33-55 years old and have childreen with intellectual disabilities. This sample group choosed because: 1. For learn mothers' information level about their childreens' sexual life 2.For learn their opinions about this subject. Researcher hopes that this reserach will be guide for parents about theirintellectually disabled childrens’ sexual life. For this purpose, the following questions were answered: a) How are the mothers looking to the sexual life of their intellectually disabled children? b)What are the thoughts of the mothers on children's preparation for sexuality education and sexual development of children with intellectual disabilities? c)What are the thoughts of the parents about the content of sexual education programs for children with intellectual disabilities? Findings: This reserach found that; intellectual disabled childrens’ sexual life grounded on childreens' drive and need by their mothers. Also mothers feel fear and worry as soon as their childreen started to live their sexual ife. This fear and worry fellings grounded from three reasons 1. This mothers believe that they can't get through their childreens' sexual life problems. 2. They believe that they can't afford their childreens' needs for sexual life. 3. This mothers believe that they can't give satisfying answers to their chlildreens' questions about sexuality. An other finding of this research is because of this mothers classify their childreen as a baby, they think that their chlidreen haven't any sexual needs. Intellectual disabled childrens’ sexuality isn't priority issue for this mother. Because of this reason they haven't enough wonder and preliminary about this subject. The most important findings of this research is; there is no specialist and resoucer for this mothers' need about their intellectual disabled childrens’sexuality. The last finding is; some mothers believe that the sexual education is very important and must be imperative for their childreen and must be thucht them how they can fulfill sexual needs healthly. The sexuality is defined by the Sexual Education Treatment and Research Association (CETAD) as a natural and healthy part of all human beings and human life. CETAD also stated that each person expressed and experienced his sexuality in different ways (CETAD, 2008). Given these definitions, it should be considered that individuals with intellectual disabilities, like other members of society, need to have their sexuality as a part of their own existence, and their sexual needs can shape the behavior of these individuals. However, in the literature, it appears that individuals with intellectual disabilities are faced with negative aspects about their sexuality. It is stated in various sources that individuals with intellectual disabilities are those who have asexual, childish behavior that cannot control their sexuality (Ortland, 2008; Tutar Güven and İşler, 2015), are desperate, have no sexual desires (Bosch 2006; Treiber, 2011; Walter 2002), feelings and needs, are older children (Moll and Moll, 2010) and live extreme sexual lives (Bilge, Çeber, Demirelöz and Baykal Akmeşe, 2012). Due to these negative aspects, the sexuality of individuals with intellectual disabilities is forgotten or neglected (Walter, 2002). The sexuality of individuals with intellectual disabilities is now regarded as a "forbidden situation" and it is not possible for these individuals to live as they wish for their sexuality (Çelik, 2017). On the other hand, in some research results, a positive approach can be seen in the view of the individual with intellectual disabilities. It has been stated that the individual with intellectual disabilities does not differ in the sexuality from the normal individuals in general terms, and that, like every individual, these individuals will also want to live their sexual feelings appropriately (Seyyar, 2005). Thus, every individual with intellectual disability must face and deal with their own sexuality (Moll and Moll, 2010). According to Krenner (2003), individuals with intellectual disabilities have difficulty in living and managing their sexuality only according to the wishes of society. Individuals with intellectual disabilities do not have much knowledge in defining their own bodies, and can have difficulty in recognizing their bodies depending on their condition (Steel, 2014). Most individuals with intellectual disabilities may need lifelong care and support as they cannot meet their personal needs. The personal needs of these individuals are often fulfilled by their families. The families also identify housing and leisure activities for individuals with intellectual disabilities. As a result of this, the sexual life of individuals with intellectual disabilities depends on their own family's thoughts and attitudes (Treiber, 2011). The sexuality of individuals with intellectual disabilities is a problem, not only for them, but also for their families too (Betschart, 2009). It has been determined that the individuals with intellectual disabilities are able to live their lives as they wish and that the support of the sexual education to the individuals with intellectual disabilities is the most important factor in the protection of these individuals against sexual abuse (Çelik, 2017). Purpose and Importance of the Sa) to examine the opinions of the mothers about the sexual lives of intellectually disabled children. b) to evaluate th
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Achilles, I .(2005). ’’Was Macht Ihr Sohn Denn Da?’’. Walter, Joachim (Ed.), Sexualität Und Geistige Behinderung. Schriftreihe Der Gesellschaft Für Sexualerziehung Und Sexualmedizin.S. 12-16. Heidelberg: Universitätsverlag Winter Gmbh, „Edition S“ Achilles, I. (2009). Die Ängste Der Eltern Wie Sexualpädagogınnen Helfen Können Sexualität Und Geistige Behinderung. Singen: Profamlia Singene.V. https://www.profamilia.de/fileadmin/publikationen/Fachpublikationen/Liebe_habenSexualitaet_und_geistige_Behinderung_Fuer_Web.pdf
  • Baştürk, S. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (1. Baskı). Ankara: Vize Yayıncılık. Betschart, M. (2009). Der Weg Hin Zu Einem Wirksamen Konzept.Sexualität Und Geistige Behinderung. Singen: Pro famlia Singen e.V. https://www.profamilia.de/fileadmin/publikationen/Fachpublikationen/Liebe_habenSexualitaet_und_geistige_Behinderung_Fuer_Web.pdf
  • Bilge, A ve Baykal, Z. (2010). Zihinsel Engelli Bireyler Ve Cinsellik. http://www.onceokuloncesi.com/makale-arastirma-ve-bilimsel-yazilar/zihinsel-engellibireyler-ve-cinsellik-25674.html. Erişim Tarihi: 01-16-2010
  • Bilge, A., Çeber E., Demirelöz, M. ve Baykal Akmeşe, Z. (2013). Zihinsel Engellilerin Ebeveynlerine Verilen Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Eğitiminin Zihinsel Engelliler İçin Etkinliğinin Belirlenmesi. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 33(3), 648-655. DOİ: 10.5336/medsci.2012-30037
  • Bosch, E. (2006). Sexualität Und Beziehungen Bei Menschen Mit Einer Geistigen Behinderung.(Ein Hand- und Arbeitsbuch. 2. Auflage). Tübingen: dgvt- Verlag.
  • Bozdemir, N. ve Özcan, S. (2011). Cinsellik Ve Cinsel Sağlığa Genel Bakış. Turkısh Journal Of Famıly Medıcıne And Prımary Care (Tjfmpc). 5 (4), 37-46. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tjfmpc/article/viewFile/5000055970/5000053179 .
  • Cangöl, E., Karaca, P. ve Aslan, E., (2013). Engellilerde Cinsel Sağlık. Contraceptionfor People With Disabilities Methods Of Contraception
  • Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği (CETAD). (2008). Cinsel Yaşam ve Sorunları. http://www.cetad.org.tr/CetadData/Book/5/2692011151611-bilgilendirme_dosyasi_1.pdf
  • Çelik,Ö. (2014). Geistige Behinderung, Sexualitat Und Aufklarung. Sexualitat Bei Menschen Mit Lernschwierigkeiten. München: GrinVerlag.
  • Çelik,Ö. (2017). Zihinsel Yetersizliği Olan Bireylerin Cinselliği İle İlgili Çalışmalar Yapan Uzman Görüşleri. Turkish Studies Dergisi, 12(17), 113-132. DOI :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11830
  • Çerçi, G. (2013). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Çocuklarının Cinsel Gelişimi Ve Eğitimine Yönelik Bilgi Düzeyleri Ve Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir. http://ulusaltezmerkezi.com/searchwpsolr/?search=zihinsel+engelliler%2Ccinsellik.
  • Çifci Tekinarslan,İ. ve Eratay, E. (2013). Zihinsel Yetersizliği Olan Bireylerin Ergenlik Dönemine Uyum Sürecinde Ebeveyn Davranışlarının İncelenmesi. Nwsa , 8(3), 363-374. DOI: http://dx.doi.org/10.12739/N, ISSN: 1306-31111308-7274.
  • Gönener, H. D. (2010). Zihinsel Engelli Çocuklarda İhmal - İstismar Ve Hemşirelik Yaklaşımı. Abuse - Neglect İn Mentally Handicapped Children And Nursing Approach. Journalof Experimental and Clinical Medicine Deneysel ve KlinikTıp Dergisi. 2010 (27), 137- 143 http://dergipark.gov.tr/download/article-file/189976
  • Hensle, U. ve Vernooij, M. A. (2009). Einführung in die Arbeit mit behinderten Menschen.
  • Theoretische Grundlagen. (6. völlig neu bearb. und erw. Auflage). Wiebelsheim: Quelle ve Meyer Verlag GmbH ve Co.
  • Kandel, I. ve Müller-Erichsen, M. (1999). Liebe und Sexualität. Erschienen in: psychosozial. 22. Jahrgang - Nr. 77 - 1999 - Heft III. http://bidok.uibk.ac.at/library/kandel-liebe.html. Stand: 01.03.2005
  • Karaca, P.P., Başgöl, Ş., Cangöl, E., Aslan, E. ve Cangöl,S. (2016). Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Çalışanlarının Engelli Bireylerin Cinsel Eğitimi Konusundaki Görüşleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 5(1), 13-17. DOI: 10.5505/bsbd.2016.71501
  • Konuk-Er, R., Girgin-Büyükbayraktar, Ç. ve Kesici, Ş. (2016). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilere Yönelik Cinsel Eğitim Programının Geliştirilmesi. Turkish journal Of Education. 5(4), 224-234. DOI: 10.19128/turje.267920.
  • Kök, G. (2010). Zihinsel Engelli Çocuğun Cinsel Sağlığına Yönelik Ebeveynlere Verilen Sağlık Eğitiminin Etkinliğinin İncelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi. T.C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Krenner, M. (2003). Sexualbegleitung bei Menschen mit geistiger Behinderung. Marburg: Tectum Verlag Maaß, M. (2011). Geistige Behinderung und Sexualität. http://hses.bszbw.de/files/93/BachelorGeistigeBehinderung.pdf. Stand: 11.11.2011
  • Mattke, U. (2004). Das Selbstverständliche ist nicht selbstverständlich. Frage- und Problemstellung zur Sexualität geistig behinderter Menschen. Ernst Wüllenweber (Ed.), Soziale Probleme Von Menschen Mit Geistiger Behinderung. Fremdbestimmung, Benachteiligung,
  • Ausgrenzung Und Soziale Abwertung. s. 46-64. Stuttgart: Kohlhammerverlag Menghini, A.(2012). Sexualität von Frauen und Männern mit Lernschwierigkeiten in vollbetreuten Wohneinrichtungen.http://bidok.uibk.ac.at/library/menghini-sexualitaetdipl.html#idp10353888 Stand: 19.05.2015
  • Meşe, İ. (2013). Engellenmiş Annelik: Zihinsel Engelli Çocukların Anneleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8 (12), 841-858. DOİ: 10.7827/TurkishStudies.5974
  • Moll A. ve Moll, B.(2010). Sexualität geistig Behinderter: behinderte Sexualität? ; über die Wichtigkeit von Sexualität fürs Menschsein. German: CreateSpace
  • Ortland, B. (2008). Behinderung undSexualität: Grundlagen einer behinderungsspezifischen Sexualpädagogik. Stuttgart: W. Kohlhammer Verlag.
  • Sailer-Lauschmann, I. ve Schönwiese, V. (2001). Sexualität und geistige Behinderung. Sexuologie – Zeitschrift für sexualmedizinische Fortbildungund Forschung. Nr. 2/2001, 94-100. http://bidok.uibk.ac.at/library/schoenwiese-sailer-sexualitaet.html. Erişim Tarihi: 3. Juni 2000.
  • Sakallı Gümüş, S. ve Altınsoy, M. (2015). Hatay Okullarında Engellilerin Cinsel Eğitimi Durum Değerlendirmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi.
  • Aralık 2015, 6(2), 63-72. http://adudspace.adu.edu.tr:8080/jspui/bitstream/11607/2797/1/50_s_sakalli_gumus_SF.pd f.
  • Seyyar, A. (2005). “Zihinsel Özürlülere Dönük Özel Cinsel Eğitim Ve Bazı Öneriler”; (Ed): Özel Eğitim ve Rehabilite Hizmetlerine İhtiyaç Duyan Bireyler ve Aileleri; Yayınlayan: Zihinsel ve Bedensel Engelli Çocukları ve Aileleri Araştırma Eğitim ve Dayanışma ve Yardımlaşma Deneği; Ankara; Mart 2005. http://www.sosyalsiyaset.net/documents/ozurluler_cinsellik.htm
  • Sielert, U. (2005). Einführung in die Sexualpädagogik. Weinheim: Beltz Soylu, N., Şentürk Pilan, B., Ayaz, M. V. ve Sönmez, S. (2012). Cinsel İstismar Mağduru Çocuk Ve Ergenlerde Ruh Sağlığını Etkileyen Etkenlerin Araştırılması. Anatolian Journal of Psychiatry. 13: 292-298. http://www.ejmanager.com/mnstemps/91/apd_13_04_08.pdf
  • Treiber, I. (2011). Menschenrechte trotz Behinderung: Zur Sexualität, Partnerschaft, und Sterilisationsproblematik geistig behinderter Menschen. http://bidok.uibk.ac.at/library/treiber-menschenrechte.html . Stand: 01.12.2011.
  • Tutar Güven, Ş.ve İşler, A. (2015). Sex Education and its Importance in Children with Intellectual Disabilities. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 6(3),143- 148.https://www.journalagent.com/phd/pdfs/PHD-64936-REVIEW-TUTAR_GUVEN.pdf
  • Uphoff, G., Kauz, O. ve Schellong, Y. (2010). Junge Menschen mit geistiger Behinderung am Übergang zum Erwachsenwerden - Bildungsprozesse und pädagogische Bemühungen Erschienen in: Zeitschrift für Inklusion (01/10). http://bidok.uibk.ac.at/library/inkl-01-10- uphoff-bildung.html. Stand: 28.08.2012
  • Walter, J. (2002): Sexualität und geistige Behinderung; Gesellschaft für Sexualerziehung und Sexualmedizin. Schriftenreihe ( Band 1; 5. Auflage). Baden-Württemberg e.V.; Universitätsverlag C. Winter Heidelberg GmbH - Edition S.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA çelik ö (2017). ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. , 211 - 234.
Chicago çelik özlem ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. (2017): 211 - 234.
MLA çelik özlem ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. , 2017, ss.211 - 234.
AMA çelik ö ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. . 2017; 211 - 234.
Vancouver çelik ö ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. . 2017; 211 - 234.
IEEE çelik ö "ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ." , ss.211 - 234, 2017.
ISNAD çelik, özlem. "ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ". (2017), 211-234.
APA çelik ö (2017). ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik), 12(18), 211 - 234.
Chicago çelik özlem ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik) 12, no.18 (2017): 211 - 234.
MLA çelik özlem ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.12, no.18, 2017, ss.211 - 234.
AMA çelik ö ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2017; 12(18): 211 - 234.
Vancouver çelik ö ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2017; 12(18): 211 - 234.
IEEE çelik ö "ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ." Turkish Studies (Elektronik), 12, ss.211 - 234, 2017.
ISNAD çelik, özlem. "ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN CİNSELLİĞİ HAKKINDA ANNELERİNİN GÖRÜŞLERİ". Turkish Studies (Elektronik) 12/18 (2017), 211-234.