Yıl: 2017 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 991 - 1023 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz:
Aydınlanmadan sonra ortaya çıkan, aklı ve bilimi pusulası olarak kabul eden ve eskiden yeniye geçiş olarak tanımlanan modernizm, yaşam tarzlarının değiştiği, geleneksel yapıdan uzaklaşmış toplumsal yapıyı içeren bir süreçtir. Modernizme çare olarak oluşturulan postmodernizm ise bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan değişim, küreselleşme, kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması gibi faktörlerin etkisiyle toplumsal değişime ilişkin birçok alanda olduğu gibi tüketim şekillerinde de köklü dönüşüm sağlamıştır Modernleşme ile birlikte üretimin ön planda olduğu geleneksel toplumdan tüketim toplumuna geçiş yaşanmıştır. Üretim şekillerinin değişmesi ve üretim kapasitesinin artması, tüketim şekillerinin de değişmesini zorunlu kılmıştır. Postmodernizmle birlikte bireyler, yeme, içme, gibi temel ihtiyaçlarından daha farklı ihtiyaçlar içerisine girmiştir. Yaşam tarzlarını ve toplumsal kimliklerini de kapsayacak geniş bir alanda tüketmeye başlayarak tüketim kültürünün ortaya çıkmasını desteklemişlerdir. Bu makalede modernizm, postmodernizm ve tüketim kültürü kavramlarına yer verilerek, bu kavramlara yönelik değerlendirmeler üzerinde durulmaktadır. Makalenin temel sorunsalını oluşturan "tüketim kültürünün şekillenmesinde, modernizm ve postmodernizm süreçlerinin etkileri" kıyaslanarak detaylı bir tartışma yapılmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Kültürel Çalışmalar

A COMPARISON OF MODERNISM AND POSTMODERNISM ON THE CONSUMPTION CULTURE

Öz:
Modernism, which has its origins in the enlightenment, is often associated with a set of ideas which led to a new social structure which brought with it a completely different lifestyle and consumption culture. Postmodernism, which created a solution to the problems of modernism, radically transformed the consumption culture due to the influence of a range of factors including the widespread use of mass media, globalization and the change in information and communication technologies. With Modernism, there has been a transition from a traditional society where production is at the forefront to a consumer society. The change of the production form and the increase of production capacity necessitated a change in the consumption culture. With postmodernism, individuals have needs more than the basic needs of eating, drinking and so on. Individuals have begun to consume across a wide range of environments, lifestyles and social identities which has supported the emergence of a consumer culture. This article focuses on the concepts of modernism, postmodernism and consumer culture and evaluates these concepts. There is a detailed discussion on the fundamental point which is "The effects of the process of modernism and postmodernism in the shaping of consumption culture"
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALTHUSSER, Louis (2015). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (Çev: Alp Tümertekin), İstanbul: İthaki Yayınları.
  • ANDERSON, Perry (2002). Postmodernitenin Kökenleri, (Çev: Elçin Gen), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • ANTHONY, Giddens ve PIERSON, Christopher (2001). Modernliği Anlamlandırmak, (Çev: Murat Sağlam ve Serhat Uyurkulak), İstanbul: Alfa Yayınları.
  • ARMAĞAN, Mustafa (1995). “Gelenek-Modernlik-Postmodernlik”, Bilim ve Hikmet Dergisi, 9, s.66-76.
  • ASLAN, Seyfettin ve YILMAZ, Abdullah (2001). “Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Postmodernizm”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2), s.93-108.
  • AYTAÇ, Ömer (2004). “Kapitalizm ve Hegemonya İlişkileri Bağlamında Boş Zaman”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (2), s.115-138.
  • AYTAÇ, Ömer (2006). “Tüketimcilik ve Metalaşma Kıskacında Boş Zaman”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1), s.27-53.
  • BAUMAN, Zygmunt (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, (Çev: Ümit Öktem), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
  • BELK, Russell, W. (1988). “Possessions and the Extended Self”, Journal of Consumer Research, 15, s.139-168.
  • BERMAN, Marshall (1992). Modernlik: Dün, Bugün ve Yarın, (Çev: Ümit. Altuğu), Birikim Dergisi. 34, s.43-53.
  • BEST, Steven; KELLNER, Douglas (1998). Postmodern Teori: Eleştirel Soruşturmalar, (Çev: Mehmet Küçük), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • BIÇKI, Doğan; SOBACI, Mehmed, Zahid (2011). “Yerel Yönetimden Yerel Yönetişime: Post-Fordizm Bağlamında Yerel Yönetimleri Anlamak”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 9 (1), s.219-233.
  • BOCOCK, Robert (1997). Tüketim, (Çev: İrem Kutluk), Ankara: Dost Kitabevi.
  • BOURDIEU, Pierre (2006). Pratik Nedenler, (Çev: Hülya Uğur Tanrıöver), İstanbul: Hil Yayın.
  • BULUNMAZ, Barış (2013). Postmodern Dünyanın Gerçeküstü Mekânları: Sosyal Paylaşım Siteleri, İstanbul: Reklâm Yaratıcıları Derneği & Grafik Tasarım Yayınları.
  • BURKE, Peter (2007). Rönesans, (Çev: Özkan Akpınar), İstanbul: Babil Yayınları.
  • CANATAN, Kadir (1995). “Gelenek, Din ve Modernite”, Bilgi ve Hikmet Dergisi. 9, s.28-40.
  • ÇETİNER, Özgür; ERDAL, Özlem (2009). “1980 Sonrası Türkiye’de Finansallaşma ve Tüketim: Fordizm’in Tutarlı bir Alternatifi mi?, Econ Anadolu 2009 Anadolu Uluslararası İktisat Kongresi, 17-19 Haziran 2009, Eskişehir.
  • CEYLAN, Şahin, Şule (2009). Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • ÇİĞDEM, Ahmet (2006). Aydınlanma Düşüncesi, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • DAĞTAŞ, Banu; DAĞTAŞ, Erdal (2006) “Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 4 (14), s.303-349.
  • DAĞTAŞ, Banu; DAĞTAŞ, Erdal. (2009). Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları, Ankara: Ütopya Yayınları.
  • DEMİR, Şehmus; SESLİ, Mutlu; YILMAZ, Veysel. (2008). “Türk Modernleşmesi: Eleştirel Bir Bakış”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, s.77-90.
  • DÖNMEZER, Sulhi (1999). Toplumbilim, İstanbul: Beta Yayınevi.
  • ECEVİT. Yıldız (2001). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • ERDOĞAN, İrfan; ALEMDAR, Korkmaz (2005). Popüler Kültür ve İletişim, Ankara: Erk Yayınları.
  • ERDOĞAN, İrfan (2009). “Materyal ve Düşünsel Hayatın Üretimi ve Yabancılaşma”. Bilim ve Ütopya, 182, s.9-16.
  • FAVARO, Aslı; AKŞİT, Onur, Orkan (2014) “Zihinsel Haritaların ve Deneyimin Dönüşü: Total Recall”, NWSA Humanities, 9 (2), s. 11-26.
  • FEATHERSTONE, Mike (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, (Çev: Mehmet Küçük), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • FIRAT, A. Fuat; DHOLAKIA, Nikhilesh; VENKATESH, Alladi (1995) “Marketing in a Postmodern World”, European Journal of Marketing, 29 (1), p.40-56.
  • GARTMAN, David (1998) “Postmodernism; or, The Cultural Logic of PostFordism?”, The Sociological Quarterly, 39 (1), 119-137.
  • GUENON, Rene (1987). Gelenek ve Gelenekçilik, (Çev: Mahmut Kanık) İstanbul: Yedi İklim Yayınları.
  • GÜZ, Hanife (2000). “Reklamın İki Yüzünün Psikolojik, Ekonomik ve Toplumsal Çerçevede Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1 (2), s.135-146.
  • HABERMAS, Jurgen (1994). Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje/Postmodernizm (Çev: Gülengül Naliş, Dumrul Sabuncuoğlu ve Deniz Erksan) İstanbul: Kıyı Yayınları.
  • HARVEY, David (2014). Postmodernliğin Durumu: Kültürel Değişimin Kökenleri, (Çev: Sungur Savran), İstanbul: Metis Yayınları.
  • HUBERMAN, Leo (2000). Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla, (Çev: Murat Belge), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • HÜRMERİÇ, Pelin; BABAN, Ece (2012). “Simmel, Veblen ve Sombart’ın Penceresinden Hedonik Tüketim: Ütopyada Negotium ve Otium”, Global Media Journal TR Edition, 2 (4), s.87-101.
  • İLTER, Tuğrul (2006). “Modernizm, Postmodernizm, Postkolonyalizm: Ben-Öteki İlişkileri ve Etnosantrizm”, Küresel İletişim Dergisi, 1, s.1-16.
  • İNÖNÜ, Erdal (2004). “Bilimsel Devrim ve Türkiye”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 5 (2), s. 103-116.
  • IGGERS, Georg, G. (2000). Bilimsel Nesnellikten Postmodernizme Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı, (Çev: Gül Çağalı Güven) İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • KARACA, Yasemin (2010). Reklamlarda Kadın İmgesi ve Tüketim Kültürü Oluşturmadaki Rolü: Ulusal Televizyon Reklamlarına İlişkin Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Isparta.
  • KAYA, Kamil; OĞUZ, Nuran, Zekavet (2010). “Üniversite Gençliğinin Alışveriş Tercihlerinde Tüketim Kültürünün Rolü”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, s.147-164.
  • KAYPAK, Şafak (2013). “Modernizmden Postmodernizme Değişen Kentleşme”, Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 2 (4), s. 80-95.
  • KEYMAN, Fuat (1999). Türkiye’de Radikal Demokrasi, İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • KILIÇ, Ahmet, Faruk; AĞÇOBAN, Sıddık (2013). “Gelenek ve Modernizm Bağlamında İslam”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (28), s. 223-242.
  • KIZILÇELİK, Sezgin (1996). Postmodernizm Dedikleri, İzmir: Saray Kitabevleri. KÖKER, Levent (2004). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • LASN, Kalle (2004). Kültür Bozumu: Sonumuzu Hazırlayan Tüketim Çılgınlığından Kurtulmanın Yolları, (Çev: Cem Pekman ve Ahmet Ilgaz), İstanbul: Bağımsız Yayınları.
  • LYOTARD. Jean, Francois (2013). Postmodern Durum, (Çev: İsmet Birkan), Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
  • NYSTRÖM, Harry (2000). “The Postmodern Challenge from Economic to Creative Management”, Creativity and Innovation Management, 9 (2), s. 109-114.
  • OMAY, Umut (2009). Emeğin Kültür ve Manipülasyon Teorisi, İstanbul: Beta Yayınları.
  • ODABAŞI, Yavuz (2004). Postmodern Pazarlama, İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri.
  • ODABAŞI, Yavuz (2006). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • ÖNGEN, Tülin (1993) “Kapitalizm ve Sınıf Yapısı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 49 (3-4), s.303-349.
  • ÖZBEK, Yasemin (2005). Postmodernizm ve Alımlama Estetiği, Ankara: Çizgi Kitapevi.
  • ÖZCAN, Burcu (2007). “Rasyonel Satın Alma ve Boş Zaman Sürecine Ait Alışveriş Eylemlerinin Birlikte Sergilendikleri Mekânlar: Alışveriş Merkezleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), s.39-68.
  • ÖZKİRAZ, Ahmet (2003). Modernleşme Teorileri ve Postmodern Durum, Konya: Çizgi Kitabevi.
  • REITH, Gerda (2004). “Consumptionandits Discontents: Addiction, Identity and the Problems of Freedom”, The British Journal of Sociology, 55 (2), p. 283-300.
  • ROSANVALLON, Pierre (2004). Refah Devletinin Krizi, Ankara: Dost Kitabevi.
  • SARIBAY, Ali, Yaşar (2001). Postmodernite, Sivil Toplum ve İslam, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • SENNETT, Richard (1996). Kamusal İnsanın Çöküşü, (Çev: Abdullah Yılmaz ve Serpil Durak), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • STEVENSON, Nick (2008). Medya Kültürleri Sosyal Teori ve Kitle İletişimi, (Çev: Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy), İstanbul: Ütopya Yayınevi.
  • ŞAHİN, Edgücan Çağatay (2009). Tüketim Toplumu: Mükemmele Evrilen Politika, (Editörler), Banu Dağtaş, Erdal Dağtaş, Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları, Ankara: Ütopya Yayınevi, s.103-141.
  • ŞAYLAN, Gencay (2009). Postmodernizm, Ankara: İmge Kitabevi.
  • ŞENTÜRK, Ünal (2012). “Tüketim Toplumu Bağlamında Boş Zamanların Kurumsallaştırdığı Bir Mekân: Alışveriş Merkezleri (AVM)”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, s.63 -77.
  • SCHAPIRO, J. Salwyn (1966). Çağdaş Düşüncede Toplumsal Tepki, (Çev: Mehmetcan Köksal ve Mehmet Harmancı), İstanbul: Köprü Yayınları.
  • SLATTERY, Martin (2007). Sosyolojide Temel Fikirler, (Çev: Ümit Tatlıcan), İstanbul: Sentez Yayıncılık.
  • TAŞKAYA, Merih; GÜNEŞ, Selda, Saral (2017). “Post-Modern Belirsizlik Ortamında Tüketime Sunulan Güven: Sigorta Reklamları Üzerine Bir Analiz”, Global Media Journal Turkish Edition, 7 (14), s.223-238.
  • TAYMAZ, Erol (1993). “Kriz ve Teknoloji”, Toplum ve Bilim Dergisi, 56-61, s.1-42.
  • TEKELİ, İlhan (2002). Türkiye’de Siyasal Düşüncenin Gelişimi Konusunda Bir Üst Anlatı, (Editörler), Uygur Kocabaşoğlu, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Modernleşme ve Batıcılık Cilt 3, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 19-42.
  • TOPÇUOĞLU, N. Nur (1996). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu, Ankara: Vadi Yayınları.
  • TOURAINE, Alain (1995). Modernliğin Eleştirisi, (Çev: Hülya Tufan), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • TÜRKONE, Mümtazer (2006). Siyaset, Ankara: Lotus Yayınları.
  • URHAN, Veli (1999). “Modernizm, Postmodernizm ve Personalizm”, Doğu Batı. 2 (8), s.143-169.
  • UZUNOĞLU, Ebru; ÖKSÜZ, Burcu (2014). “New Opportunities in Social Media for Ad Restricted Alcohol Products The Case of Yeni Rakı”, Journal of Marketing Communications, 20 (4), s.270-290.
  • WEBER, Max (2013). Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, (Çev: Gökhan Rızaoğlu) İstanbul: Roman Yayınları.
  • YANIK, Akan (2016). “18. Yüzyıl Batı Felsefesiyle Yaratılan Oryantalist Türk(iye) İmajı ve Sinemaya Yansımaları: IMDB Üzerinde Bir Analiz”. The Journal of Academic Social Science Studies, 43, s.361-381.
  • YAŞAR, Aslan, Gamze (2011). “Ortaçağdan Günümüze Modernite: Doğuşu ve Doğası”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (7), s.10- 26.
  • YILMAZ, Aytekin (1996). Modernden Postmoderne Siyasal Arayışlar, Ankara: Vadi Yayınları.
  • YILMAZ, Hüseyin (2005). “Gelenek, Gelenekçilik, Gelenekselcilik”, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 3, s.35-50.
  • YÜKSEL, Mehmet (2001). Modernite Postmodernite ve Hukuk, Ankara: Siyasal Kitabevi.
APA BATU M, TOS O (2017). TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. , 991 - 1023.
Chicago BATU MIKAIL,TOS Onur TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. (2017): 991 - 1023.
MLA BATU MIKAIL,TOS Onur TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. , 2017, ss.991 - 1023.
AMA BATU M,TOS O TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2017; 991 - 1023.
Vancouver BATU M,TOS O TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2017; 991 - 1023.
IEEE BATU M,TOS O "TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI." , ss.991 - 1023, 2017.
ISNAD BATU, MIKAIL - TOS, Onur. "TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI". (2017), 991-1023.
APA BATU M, TOS O (2017). TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 991 - 1023.
Chicago BATU MIKAIL,TOS Onur TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 5, no.2 (2017): 991 - 1023.
MLA BATU MIKAIL,TOS Onur TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.5, no.2, 2017, ss.991 - 1023.
AMA BATU M,TOS O TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 5(2): 991 - 1023.
Vancouver BATU M,TOS O TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 5(2): 991 - 1023.
IEEE BATU M,TOS O "TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5, ss.991 - 1023, 2017.
ISNAD BATU, MIKAIL - TOS, Onur. "TÜKETİM KÜLTÜRÜ ODAĞINDA MODERNİZM VE POSTMODERNİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 5/2 (2017), 991-1023.