Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi

DAĞ, Ayten; BADIR, Aysel

Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi

Ayten DAĞ, (İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı E)

Aysel BADIR (Koç Üniversitesi Hemşirelik Fakültes)

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi

36 0

Yıl: 2017 Cilt: 10 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 186 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi

Öz:

Giriş: Saygın ölüm, temel bir insan hakkıdır ve semptomların, invaziv işlemlerin azaltılması, özgürlüğü ve otonomiyi koruma, güvenli bir ortamda huzurlu ve saygın bir bakım alma özelliklerini taşır. Amaç: Yaşamının son günlerinde olan bireylere bakım veren hekim ve hemşirelerin bazı özelliklerinin saygın ölüm ile ilgili tutumları üzerine etkisini incelemektir. Yöntem: Bir üniversite hastanesinde çalışan 590 kişiye (355 hemşire, 235 hekim) Eylül-Kasım 2015 tarihleri arasında yapılan tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Veriler; Tanımlayıcı ve Mesleki Özellikler Veri Formu, Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumları Değerlendirme Ölçeği, Thorson Powell Ölüm Kaygısı Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde değişkenlerin tanımlayıcı istatistikleri yapılmış, veriler Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis H Testi ve Regresyon Analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Hekimlerin saygın ölüm ilkelerini benimseme düzeyleri hemşirelerden yüksek bulunmuş; mahremiyet, ağrı ve semptom kontrolü, manevi destek, hastane dışında bakım alabilmek, son anında yanında olacak bireyleri belirlemek ile ilgili ilkelere hekim ve hemşireler yüksek oranlarda katılmışlardır. Palyatif bakım eğitimi alan hemşirelerin ilkeleri benimseme düzeyleri de eğitim almamış olanlardan yüksek bulunmuştur. Hekim ve hemşirelerin meslek, yaş, mesleki deneyim ve palyatif bakım eğitimi alma değişkenleri saygın ölüm ilkelerine ilişkin tutumları ile ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Sağlık bakımı sunan kuruluşlarda saygın ölüm ilkelerinin benimsenmesi önerilmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

The Effects of Certain Characteristics of Physicians and Nurses on Attitudes Related to Principles about Dying with Dignity

Öz:

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ay, F. & Gençtürk, N. (2013). Ebe öğrencilerin ölüm, terminal dönem ve palyatif bakım ile ilgili görüşleri: Odak grup çalışması. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(3), 164-171.
Badır, A., Topçu, I., Türkmen, E., Göktepe, N., Miral, M., Ersoy, N., & Akın, E. (2015, May 6). Turkish critical care nurses' views on endof-life decision making and practices. Nursing In Critical Care, Retrived Ocak 15, 2016, from http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/nicc.12157/pdf. 3-5.
Baillie, L. (2009). Patient dignity in an acute hospital setting: a case study. International Journal of Nursing Studies, 46(1), 23-37.
Beckstrand, R. L., Callister, L. C., & Kirchhoff, K. T. (2006). Providing a “good death”: critical care nurses’ suggestions for improving endof-life care. American Journal of Critical Care, 15(1), 38-45.
Benner, P., Kerchner, S., Corless, I. B., & Davies, B. (2003). Attending death as a human passage: core nursing principles for end-of-life care. American Journal of Critical Care, 12(6), 558-561. v
Bilge, A., Embel, N., & Kaya, F. G. (2013). Sağlık profesyoneli olacak öğrencilerin ölüme karşı tutumları, ölüm kaygıları arasındaki ilişki ve bunları etkileyen değişkenler. Journal of Psychiatric Nursing, 4(3), 119-124.
Coenen, A., Doorenbos, A. Z., & Wilson, S. A. (2007). Nursing interventions to promote dignified dying in four countries. In Oncology Nursing Forum, 34(6), 1151-1156.
Çevik, B. (2010). Hemşirelerin ölüme ve ölmekte olan bireye bakım vermeye ilişkin tutumları ve deneyimleri, Hemşirelik Programı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara. 31-58.
Duyan, V. (2014). Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumları Değerlendirme Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Family Medicine And Primary Care, 8(1), 25-31.
Guo, Q., & Jacelon, C. S. (2014). An integrative review of dignity in end-of-life care. Palliative Medicine, 28(7), 931-940.
Huijer, H. A. S., Dimassi, H., & Abboud, S. (2009). Perspectives on palliative care in Lebanon: Knowledge, attitudes, and practices of medical and nursing specialties. Palliative and Supportive Care, 7(03), 339-347.
Işıkhan V. (2008). Terminal dönemdeki kanser hastalarının ölüm yeri tercihleri. Türk Onkoloji Dergisi, 23(1), 34-44.
İnci, F., & Öz, F. (2012). Palyatif bakım ve ölüm kaygısı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2). 180-181.
Karahisar, F. (2006). Ölümcül hasta, hemşire ve hekimlerin ölüm ve ötanaziye ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Erzurum, Türkiye. 22-27.
Ko, E., Kwak, J. & Nelson-Becker, H (2015). What constitutes a good and bad death?: perspectives of homeless older adults. Death Studies, (7), s: 422.
Koç, Z. & Sağlam, Z. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin yaşam sonu bakım ve ölüm durumuna ilişkin duygu ve düşüncelerinin belirlenmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1). 3-5.
McCallum, A., & McConigley, R. (2013). Nurses’ perceptions of caring for dying patients in an open critical care unit: A descriptive exploratory study. International Journal of Palliative Nursing, 19(1), 25-30.
Pierson, C., Curtis, J., & Patrick, D. (2002). A good death: a qualitative study of patients with advanced AIDS. AIDS Care, 14(5), 587-598.
Rooda, L. A., Clements, R. & Jordan, M. L. (1999). Nurses' attitudes toward death and caring for dying patients. In Oncology Nursing Forum, 26(10), 1683-1687.
Sandman, L. (2002). What's the use of human dignity within palliative care? Nursing Philosophy, 3(2), s: 177-181.
Scherer, Y., Jezewski, M. A., Graves, B., Wu, Y. W. B. & Bu, X. (2006). Advance directives and end-of-life decision making survey of critical care nurses’ knowledge, attitude, and experience. Critical Care Nurse, 26(4), 30-40.
Smith, R. (2000). A good death. British Medical Journal, 320(7228), 129-130.
Sullivan, A. M., Lakoma, M. D., & Block, S. D. (2003). The status of medical education in end of life care. Journal of General Internal Medicine, 18(9), 685-695.
Taka, F. (2010). Hemşirelerde ölüm kaygısının belirlenmesi. Hemşirelik Programı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. 55-60.
Teke, A. K., Cengiz, E., & Demir, C. (2010). Hekimlerin empatik özelliklerinin ölçümü ve bu ölçümlerin demografik değişkenlere göre değişimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 512-513.
Thomas, C., Morris, S. M. & Clark, D. (2004). Place of death: Preferences among cancer patients and their carers. Social Science & Medicine, 58(12), 2431-2444.
Turgay, G. (2010). Sağlık personelinin palyatif bakıma ilişkin görüşleri. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye. 41-46
Uslu, F. (2013). Ankara il merkezinde jinekolojik onkoloji ünitelerinde çalışan ebe ve hemşirelerin palyatif bakım uygulamalarının belirlenmesi. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye. 106-107.
Yıldız, M., & Karaca, F. (2001). Thorson-Powell Ölüm Kaygısı Ölçeği’nin Türkçe çevirisinin normal populasyonda geçerlik ve güvenirlik çalışması. Tabula-Rasa, 1(1), 43-55.

APA	DAĞ A, BADIR A (2017). Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. , 186 - 192.
Chicago	DAĞ Ayten,BADIR Aysel Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. (2017): 186 - 192.
MLA	DAĞ Ayten,BADIR Aysel Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. , 2017, ss.186 - 192.
AMA	DAĞ A,BADIR A Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. . 2017; 186 - 192.
Vancouver	DAĞ A,BADIR A Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. . 2017; 186 - 192.
IEEE	DAĞ A,BADIR A "Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi." , ss.186 - 192, 2017.
ISNAD	DAĞ, Ayten - BADIR, Aysel. "Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi". (2017), 186-192.

APA	DAĞ A, BADIR A (2017). Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(4), 186 - 192.
Chicago	DAĞ Ayten,BADIR Aysel Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 10, no.4 (2017): 186 - 192.
MLA	DAĞ Ayten,BADIR Aysel Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.10, no.4, 2017, ss.186 - 192.
AMA	DAĞ A,BADIR A Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 10(4): 186 - 192.
Vancouver	DAĞ A,BADIR A Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 10(4): 186 - 192.
IEEE	DAĞ A,BADIR A "Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi." Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10, ss.186 - 192, 2017.
ISNAD	DAĞ, Ayten - BADIR, Aysel. "Hekim ve Hemşirelerin Bazı Özelliklerinin Saygın Ölüm İlkelerine İlişkin Tutumlar Üzerine Etkisi". Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 10/4 (2017), 186-192.