Yıl: 2016 Cilt: 11 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 379 - 394 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER

Öz:
Yabancı dil öğretmek, üzerinde en çok çalışılan alanlardan birisidir. Bir dili yabancılara öğretmek demek, o dili öğrenen kişilere okuma, anlama, dinleme, yazma ve konuşma becerisini kazandırmak anlamına gelmektedir. Yabancılara dil öğretiminin temel alanlarından birisi, öğretilen dilin söz varlığının o dili öğrenen kişilere aktarılarak kullanım becerisinin kazandırılmasıdır. Türkçenin yabancılara öğretimi de bu hedefi gerçekleştirmeye çalışır. Bu amaçla ilk önce Türkçenin söz varlığında bulunan sözcükler ve kalıp sözlerin yabancılara öğretilmesi gerekmektedir. Bu birimleri öğrenen yabancılar, Türkçe karşılıklı konuşma, okuduğunu ve duyduğunu anlama, kendilerini sözlü ve yazılı ifade etmede başarılı olacaklardır. Dil öğretim sürecini planlamada, her aşamanın içeriğini ve hedeflerini belirlemede yararlanılabilecek kılavuz metinlerin kolaylaştıracaktır. Bu amaçlarla Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni'nden yararlanmak mümkündür. Bu metinde dil öğrenme düzeyleri temel, orta ve ileri olarak üçe ayrılmıştır. Her düzeyin içeriği ve hedefleri genel olarak belirlenmiştir. Yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük ve kalıp sözlerin öğretimi amacıyla Ortak Başvuru Metni'nde belirtilen aşamalar takip edilebilir. Yabancı dil öğretenler, dil öğretim sürecinde öncelikle neyi, ne zaman, ne kadar ve nasıl öğretecekleri sorularına cevap vermeli, ardından öğretime başlamalıdır. Bu yazının amacı, yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük öğretiminin içeriğini belirginleştirmek ve kalıp sözlerin öğretiminde kısa diyalogların kullanılabileceğini göstermektir. Sözcük öğretiminin içeriğini belirginleştirmek amacıyla bu alanda yapılan araştırma sonuçlarından yararlanılacak ve Diller İçin Avrupa Ortak Metni'nin referans alınmasının sağlayabileceği kolaylık açıklanacaktır. Ardından kalıp sözlerin öğretiminde kısa diyalogların nasıl kullanılabileceği gösterilecektir. Bu çalışmanın sözcük öğretimi sürecinin planlanmasına katkıda bulunması ve kalıp sözlerin öğretiminde kısa diyalogların nasıl kullanılabileceğini göstermesi beklenmektedir
Anahtar Kelime:

WORDS AND FORMULAIC EXPRESSIONS IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE

Öz:
Foreign language teaching is one of the most studied field. Teaching a language to foreigners means to make them gain reading, comprehension, listening, writing and speaking skills in the target language. Teaching a foreign language aims at transferring vocabulary to learners of the language and making them use that vocabulary in real situations to communicate. Teaching Turkish to foreigners attempts to perform this goal too. For this purpose, first it is necessary to teach words and formulaic expressions contained in Turkish lexicon. Those foreigners who learned these units will be successful in verbal and written expression, interpersonal communication, reading comprehension and understanding in Turkish. It might be useful for teachers of Turkish as a foreign language to have a framework of reference for planning the process of language teaching, determine its content and objectives of each stage. Therefore, it is possible to benefit from Common European Framework Of Reference For Languages: Learning, Teaching, Assessment. The Framework of Reference categorizes learners into three levels as basic, intermediate and proficient. The framework determines the content of each level and their goals. Teachers may follow the levels of the Framework of Reference as a guideline in teaching Turkish words and formulaic expressions to foreigners. Teachers of foreign language at first decide about what, when, how much and how to teach in the process of language teaching and then they should start instruction. This paper aims at making clear the content of teaching vocabulary in teaching Turkish as a foreign language and demonstrating how to use short dialogues to teach formulaic expressions. In order to achieve this goal, the results of relevant literature will be used and potential benefits of taking Common European Framework of Reference for Languages as a reference will be explained. Then, the paper will include some short dialogues using them as examples of how to teach formulaic expressions. It’s expected that this paper will make a contribution to plan the process of teaching vocabulary and to explain how to use short dialogues to teach formulaic expressions in teaching Turkish as a foreign language
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksan, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin.
  • Aykaç, N. (2015) Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminin Genel Tarihçesi ve Bu Alanda Kullanılan Yöntemler, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/3 Winter, p. 161-174, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7842, ANKARA-TURKEY
  • Barın, E. (2003). “Yabancılara Türkçenin Öğretiminde Temel Söz Varlığının Önemi”. Tübar, (13), 311- 317.
  • Benhür, M.H. (2002). Türkçenin Yabancılara Öğretiminde Tartışılmayan Ana Kavramlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Brown, H.D. (2001). Teaching by Principles An Interactive Approach to Language Pedagogy. Addison Wesley Longman.
  • Büyükikiz, K. ve Hasırcı, S. (2013). “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Sözcük Öğretimi Üzerine Bir Değerlendirme,” Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (21), 145-155.
  • CEF.(2001). Common European Framework Of Reference For Language, Learning, Teaching, Assesment. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Demirel, Ö. (2010). Yabancı Dil Öğretimi, 5. bs. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Doğançay, S. (1990). “Your Eye Is Sparkling: Formulaic Expressions & Routines in Turkish,” Penn Working Papers in Educational Linguistics, 6 (2) 49-65.
  • Erdem, B. (2009). “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde İletişim Yeteneklerinin Geliştirlimesine Etkileşimsel Toplumdilbilimsel Bir Yaklaşım,” Yaylı, D. ve Bayyurt, Y. (ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi Politika Yöntem ve Beceriler içinde, Ankara: Anı Yayıncılık, 115-142.
  • Gökdayı, H. (2008). “Türkçede Kalıp Sözler,” bilig, 44, 89-110.
  • Gökdayı, H. (2011). Türkçede Kalıp Sözler, İstanbul: KriterYayınları.
  • Hengirmen, M. (2007). Türkçe Dilbilgisi, 9. bs. Ankara: Engin
  • İmer, K.vd. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • Karadüz, A. (2009). “Sözlük, sözcük anlamı ve öğrenme üzerine” / “About dictionary, word meaning and learning”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/4 Summer 2009, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.822, p. 636-649.
  • Martı, L. (2009). “Türkçe Öğrenenler Açısından Kalıp Sözler ve İşlevleri,” Yaylı, D. ve Bayyurt, Y. (ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi Politika Yöntem ve Beceriler içinde, Ankara: Anı Yayıncılık, 105-114.
  • Özdemir, O. (2012). “Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Metni B1 Seviyesinin Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Uygulanması Üzerine Bir Çalışma,” Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 2, 3.
  • Özyürek, R. (2009) Türk Devlet ve Topluluklarından Türkiye üniversitelerine gelen Türk soylu yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenimlerinde karşılaştıkları sorunlar, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring, 1819-1862.
  • Sekman, M. (2000). Türk Usulü Başarı. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
  • Tannen, D. ve Öztek, P. C. (1981). “Formulaic Expressions in Turkish and Greek,” Coulmas, F. (ed.), Conversational Routine içinde, The Hague: Mouton, 37-54.
  • Toklu, M. O. (2003). Dilbilime Giriş. Ankara: Akçağ.
  • Uçgun, D. (2006). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Sözcük Dağarcığını Geliştirme Teknikleri, Tübar , 20, 217-227.
  • Uzdu Yıldız, F. (2013). “Sözcük ve Sözcük Öğretimi,” Durmuş, M. ve Okur, A. (ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı içinde, Ankara: Grafiker Yayınları, 357-364.
  • Vardar, B. (1998). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: ABC.
APA Gökdayı H (2016). YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. , 379 - 394.
Chicago Gökdayı Hürriyet YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. (2016): 379 - 394.
MLA Gökdayı Hürriyet YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. , 2016, ss.379 - 394.
AMA Gökdayı H YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. . 2016; 379 - 394.
Vancouver Gökdayı H YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. . 2016; 379 - 394.
IEEE Gökdayı H "YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER." , ss.379 - 394, 2016.
ISNAD Gökdayı, Hürriyet. "YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER". (2016), 379-394.
APA Gökdayı H (2016). YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. Turkish Studies (Elektronik), 11(19), 379 - 394.
Chicago Gökdayı Hürriyet YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. Turkish Studies (Elektronik) 11, no.19 (2016): 379 - 394.
MLA Gökdayı Hürriyet YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. Turkish Studies (Elektronik), vol.11, no.19, 2016, ss.379 - 394.
AMA Gökdayı H YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(19): 379 - 394.
Vancouver Gökdayı H YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(19): 379 - 394.
IEEE Gökdayı H "YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER." Turkish Studies (Elektronik), 11, ss.379 - 394, 2016.
ISNAD Gökdayı, Hürriyet. "YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SÖZCÜK ÖĞRETİMİ VE KALIP SÖZLER". Turkish Studies (Elektronik) 11/19 (2016), 379-394.