Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama

YİĞİT, Vahit

Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama

Vahit YİĞİT (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bİlimler Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Hastane İşletmeciliği Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye.)

Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

34 4

Yıl: 2016 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 9 - 16 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama

Öz:

Amaç: Bu araştırmanın amacı Kamu Hastane Birlikleri (KHB)'nin teknik verimliliklerini analiz etmektir. Ayrıca elde edilen bulgulardan yararlanılarak, verimli olan ve olmayan KHB tespit edilecek, verimli olmayan KHB için potansiyel iyileştirme önerileri geliştirilmektir. Materyal-Metod: KHB' nin teknik verimlilik düzeyini belirleme yöntemi olarak Veri Zarflama Analizi (VZA) tekniği kullanılmıştır. VZA analizinde CCR ve BCC modeline göre KHB değerlendirilmiştir. Teknik verimlilik ölçüm modeli altı çıktıdan (muayene sayısı, yatan hasta sayısı, A grubu ameliyat sayısı, B grubu ameliyat sayısı, C grubu ameliyat sayısı, yatak işgal oranı) ve üç girdiden (uzman hekim sayısı, pratisyen hekim sayısı, yatak sayısı) oluşmaktadır. Araştırmada girdi ve çıktı değişkenlerinin analizi "Banxia Frontier Analyst" program ile gerçekleştirilmiştir.Bulgular: Yapılan analiz sonucunda, araştırma kapsamındaki KHB'nin yaklaşık %31'i verimli, %69 ise verimsiz faaliyet gösterdiği saptanmıştır. Bu araştırma sonucunda KHB' nin verimlilik ortalaması %90.95(CCR) ile 93,56 (BCC) olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Hastaneler bir ülkenin sağlık harcamalarının %50'sinden fazlasını tüketmektedirler. Hastanelerin çok büyük kaynak tüketmesi, sağlık sisteminin verimliliğini güçlü bir şekilde etkilemektedir. Bu nedenle hastaneler etkin ve verimli bir şekilde yönetilmelidir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri

Technical Efficiency Analysis in Hospitals: An Application of Public Hospitals Association

Öz:

Objective: The purpose of this research is to analyze the technical efficiency of the of Public Hospitals Association (PHO). Also using the findings obtained, effective and ineffective PHO will be determined and recommendations will be made to improve for ineffective PHO.Material-Method: Data Enveloping Analyses (DEA) technique is used to determine the technical efficiency level of PHO. According to CCR and BCC model, PHO were evaluated in DEA analysis. Technical efficiency measurement model consists of six outputs (number of examinations, number of patients hospitalized, number of surgical group A, number of surgical group B, number of surgical group C, bed occupancy rate) and three (specialist physicians, general practitioner, number of beds) inputs. Analysis of input and output variables in the study "Banxia Frontier Analyst" was carried out with the program.Results: As a result of analysis , it has been founded that approximately % 31 of PHO concerned are efficient and % 69 of them are inefficient. At the end of this research, the average efficiency level of PHO was measured 90.95% (CCR) with 93.56% (BCC).Conclusion: Hospital consume more than 50% of a county's health expenditures. Because of their enormous resource consuming, hospitals strongly influence their health care system's efficiency. For this reason, hospital resources must be managed effectively and efficiently.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Daştan İ, Çetinkaya V. OECD Ülkeleri ve Türkiye'nin Sağlık Sistemleri , Sağlık Harcamaları ve Sağlık Göstergeleri Karşılaştırması. Sosyal Güvenlik Dergisi. 2015; 5 (1): 104- 134.
2. Buharlı, C. Türkiye'de ve Dünyada Sağlık Ekonomisi, 2008: 1-26,. http://www.deloitte.com, (Erişim tarihi 01/8/2015). 3. OECD. Health-Statistics 2014: www.oecd.org; (Erişim tarihi 01.10.2015)
4. Atasever M. Türkiye Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Analizi: 2002-2013 Dönemi. Ankara: Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 983; 2014; 53
5. Ersoy K, Kavuncubasi S, Ozcan Y a., Harris JM. Technical efficiencies of Turkish hospitals: DEA approach. Journal of Medical Systems. 1997; 21 (2): 67-74.
6. Doğan NÖ, Gencan S. VZA/AHP Bütünleşik Yöntemi İle Performans Ölçümü: Ankara'daki Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16/2. 2014; 16 (2): 88-112.
7. Ozcan YA, Luke RD. A national study of the efficiency of hospitals in urban markets. Health services research, 1993, 27 (6): 719-739.
8. Ozcan Y a., Lins ME, Lobo MSC, da Silva ACM, Fiszman R, Pereira BB. Evaluating the performance of Brazilian university hospitals. Annals of Operations Research. 2010; (178): 247-261.
9. Sherman HD. Hospital Efficiency Measurement and Evaluation Empirical Test of a New Technique. Medical Care. 1984; 22 (10): 922-938.
10. Araújo C, Barros CP, Wanke P. Efficiency determinants and capacity issues in Brazilian for-profit hospitals. Health care management science 2014; 17 (2): 126-138.
11. Wang BB, Ozcan Y a., Wan TTH, Harrison J. Trends in hospital efficiency among metropolitan markets. Journal of Medical Systems. 1999; 23 (2): 83-97.
12. Çakmak M, Öktem MK, Ömürgönülşen U. Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu: Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sağlık Bakanlığı'na Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi,. 2009; 12 (1): 1-36.
13. Saraçoğlu B, Sülkü SN, Açıkgöz Ş. Sağlik Bakanliği Hastanelerinin Finansal Durumu Üzerinde Sağlıkta Dönüşüm Programının Etkileri. Ekonomik Yaklaşım. 2007; 23 (Özel Sayı): 269-282.
14. Gok MS, Sezen B. Analyzing the ambiguous relationship between efficiency, quality and patient satisfaction in healthcare services: the case of public hospitals in Turkey. Health Policy. 2013; 111 (3): 290-300.
15. Akdağ R. Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı İlerleme Raporu. Ankara, TC. Sağlık Bakanlığı Yayın No:749; 2008: 22-24
16. Sağlık Bakanlığı. Kamu Hastane Birlikleri. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı TKHK İstatistik, Analiz Raporlama Daire Başkanlığı, Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu Matbaa Atölyesi; 2014: 3-11
17. Sahin I, Ozcan YA, Ozgen H. Assessment of hospital efficiency under health transformation program in Turkey. Springer. 2009; 19 (19): 19-37.
18. Sağlık Bakanlığı. Kamu Hastaneleri Birlikleri Verimlilik Değerlendirmesi Hakkında Yönerge. Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Ankara; 2011.
19. Ferrier G. Improving the" usefulness" of stochastic frontier analysis for health care. Economics and Business Letters. 2014; 3 (1): 27-34.
20. Şahin İ. Saglık Kurumlarlnda Göreceli Verimlilik Ölçümü: Saglık Bakanlıgı Hastanelerinin İllere Göre Karşılaştırmalı Verimlilik Analizi. Amme İdaresi Dergisi. 1999; 32 (2): 123- 145.
21. Ercan C, Dayı F, Akdemir E. Kamu Sağlık İşletmelerinde Finansal Performans Değerlemesi: Kamu Hastaneleri Birlikleri Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 1 (2): 54-71.
22. Resmi Gazete. Kamu Hastane Birlikleri Verimlilik Değerlendirme Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih ve Sayı: 10.12.2014 / 29201.
23. Özata M, Sevinç İ. Konya'daki Sağlık Ocaklarının Etkinlik Düzeylerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2010; 24 (1): 77-87.
24. Ozcan YA. Efficiency of hospital service production in local markets: The balance sheet of U.S. medical armament. Socio-Economic Planning Sciences. 1995; 139-150.
25. Hadley J, Zuckerman S, Iezzoni LI. Financial pressure and competition. Changes in hospital efficiency and costshifting behavior. Medical care. 1996; 34 (3): 205-119.
26. Caballer-Tarazona M, Moya-Clemente I, Vivas-Consuelo D, Barrachina-Martínez I. A model to measure the efficiency of hospital performance. Mathematical and Computer Modelling. 2010; 52 (7-8): 1095-1102.
27. Harrison JP, Coppola MN, Wakefield M. Efficiency of of federal hospitals in the United States. Journal of Medical Systems. 2004; 28 (5): 411-422.
28. Harrison JP, Sexton C. The improving efficiency frontier of religious not-for-profit hospitals. Hospital topics. 2006; 84 (February 2015): 2-10.
29. Sarkis J, Talluri S. Efficiency measurement of hospitals: issues and extensions. International Journal of Operations & Production Management. 2002; (22): 306-313.
30. Atmaca E, Turan F, Kartal G, Çiğdem ES. Ankara İli Özel Hastanelerinin Veri Zarflama Analizi i le Etkinlik Ölçümü. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi. 2012; 16 (2): 135-53.
31. Gannon B. Testing for variation in technical efficiency of hospitals in Ireland. Economic and Social Review. 2005; 36 (3): 273-294.
32. Gai RY, Zhou CC, Xu LZ, Zhu M, Wang XZ, Li SX, et al. Health resource allocation and productive efficiency of Chinese county hospitals: data from 1993 to 2005. Bioscience trends, 2010: 4 (5): 218-224.
33. Şahin İ. Sağlık Bakanlığına Devredilen SSK Genel Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008; 11 (1): 1-47.
34. Ng YC. The productive efficiency of Chinese hospitals. China Economic Review, 2011; 22 (3): 428-439.
35. Arslan Ş. Performans Ölçümünde Veri Zarflama Analizi Yöntemi: Sağlık Bakanlığına Bağlı Doğum ve Çocuk Hastaneleri Örneği. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2007; 36 (1) :44-63.
36. Demir A, Bakırcı F. OECD Üyesi Ülkelerin Ekonomik Etkinliklerinin Veri Zarflama Analiziyle Ölçümü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2014; 28 (2): 109-132.
37. Gülsevin G, Türkan AH. Afyonkarahisar Hastanelerinin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2013; 12 (2012): 1-8.
38. Asandului L, Roman M, Fatulescu P. The Efficiency of Healthcare Systems in Europe: A Data Envelopment Analysis Approach. Procedia Economics and Finance, 2014; (10): 261-268.
39. Bayraktutan Y, Pehlivanoğlu F. Sağlık İşletmelerinde Etkinlik Analizi: Kocaeli Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012; (23): 127-162.
40. Çelik T, Esmeray A. Kayseri'deki Özel Hastanelerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi. 2014; 6 (2): 45-54.
41. Sağlık Bakanlığı. 2014 Kamu Hastaneleri İstatistik Yıllığı. Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Ankara; 2015.
42. Şahin İ. Sağlık Bakanlığı Genel Hastaneleri ve Sağlık Bakanlığına Devredilen SSK Genel Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008; 11 (1): 1-47.
43. Güçlü A. Türk Silahlı Kuvvetleri Hastanelerinde Teknik Verimlilik Ölçümü: Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Genel Kurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Hizmetleri Yönetimi Bilim Dalı, Ankara; 1999: 1-5
44. Güleş HK, Öğüt A, Özata M. Sağlık İşletmelerinde Örgütsel Etkinliğin Artırılmasına Yönelik Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama. TSA. 2007; 11 (1): 70-82.
45. Kavuncubaşı Ş, Ersoy K. Hastanelerde Teknik Verimlilik Ölçümü. Amme İdaresi Dergisi. 1995; 28 (3): 77-92.
46. Atılgan E. Hastane Etkinliğinin Stokastik Sınır Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: T.C. Sağlık Bakanlığı Hastaneleri İçin Bir Uygulama. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı; 2012; 1-10.
47. Sülkü SN. Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminin Kamu Hastanelerinin Verimliliği Üzerine Etkileri. Maliye Dergisi. 2011; 160 (Haziran): 242-268.
48. Sülkü SN. The health sector reforms and the efficiency of public hospitals in Turkey: Provincial markets. European Journal of Public Health. 2012; 22 (5): 634-638.

APA	YİĞİT V (2016). Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. , 9 - 16.
Chicago	YİĞİT Vahit Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. (2016): 9 - 16.
MLA	YİĞİT Vahit Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. , 2016, ss.9 - 16.
AMA	YİĞİT V Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. . 2016; 9 - 16.
Vancouver	YİĞİT V Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. . 2016; 9 - 16.
IEEE	YİĞİT V "Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama." , ss.9 - 16, 2016.
ISNAD	YİĞİT, Vahit. "Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama". (2016), 9-16.

APA	YİĞİT V (2016). Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 9 - 16.
Chicago	YİĞİT Vahit Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 7, no.2 (2016): 9 - 16.
MLA	YİĞİT Vahit Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.7, no.2, 2016, ss.9 - 16.
AMA	YİĞİT V Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 7(2): 9 - 16.
Vancouver	YİĞİT V Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 7(2): 9 - 16.
IEEE	YİĞİT V "Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama." Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7, ss.9 - 16, 2016.
ISNAD	YİĞİT, Vahit. "Hastanelerde Teknik Verimlilik Analizi: Kamu Hastane Birliklerinde Bir Uygulama". Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 7/2 (2016), 9-16.