Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler
Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 128 - 137 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-10-2018
Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler
Öz: Bu çalışma, tip 2 diyabetli bireylerin oral antidiyabetik ilaç kullanım hataları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından literatür bilgisine dayanılarak geliştirilen anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini tip 2 diyabetli 190 birey oluşturmuştur. Çalışmaya katılan diyabetli bireylerde ilaç kullanım hata oranı %64,7 olarak saptanmıştır. Yapılan ilaç hataları ilaçların zamanında alınmaması, ilaçları karıştırma, ilacı yanlış dozda alma, ilacı yanlış şekilde alma ve kendi kendine ilacı bırakma olarak bulunmuştur. Çalışmamızda ileri yaşta, bekar olanlarda, eğitim seviyesi düşük olanlarda, yalnız yaşayanlarda, evde kendi kendine kan şekerini ölçmeyenlerde, kullandığı ilacın prospektüsünü okumayanlarda, ilaç kullanım eğitimi almayanlarda ve günlük alınan ilaç sayısı fazla olanlarda ilaç kullanım hata oranı anlamlı derece yüksek bulunmuştur (p<0,05). Hata nedenlerine ilişkin hasta görüşleri ise; ilaç sayısının fazla olması, görme problemleri, okumayazmasının olmaması, açlık hissi nedeniyle ilaçtan önce yemek yemeği öncelikli bulma, unutkanlık, ilaç dozunun az ya da fazla geldiğini düşünme, ilacın yan etkisi, ilacı tükendiğinde tekrar almama ve kendini iyi hissedip ilaç almaya gereksinim duymama olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda oral antidiyabetik ilaç kullanan tip 2 diyabetli bireylerde ilaç kullanım hata oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. Oral antidiyabetik ilaç kullanım hataları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesinin sağlık çalışanlarına farkındalık kazandırabileceği ve bu grup hastaya yaklaşımda destek olabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Oral Antidiabetic Drugs User Errors and Influencing Factors
Öz: This study of individuals with type 2 diabetes on oral antidiabetic medication use was carried out to examine the factors affecting. A questionnaire was developed based on the collection of data by the researcher used the knowledge of the literature. The study sample consisted of 190 individuals with type 2 diabetes. Error rate of drug use among people with diabetes in the study was found to be 64.7%. Failure to timely medication errors with drugs, mixing drugs, drug taking wrong dose, withdrawal and self-medication was found to be taking it the wrong way. In our study, elderly, single males, those with a low educational level, living alone at home, do not look self-blood glucose, the drug package insert not read the training of drug use than those not taking the drug use and the number of medications taken daily error rate was significantly higher (p <0.05). Patient opinions on the causes of errors are; the number of medicines is high, vision problems, the lack of literacy, finding food preference prior to medication due to hunger, forgetfulness, thinking that the dose of the drug is more than enough, side effect of the drug, not taking it again when the medicine is consumed and not feeling good and taking medication. Working as a result of drug use in individuals with type 2 diabetes on oral antidiabetic medication error rate is higher. Oral antidiabetic medication use and knowledge of the factors affecting the management of the patients in this group can support and contribute to the effectiveness of treatment is considered.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akıcı A, Kalaça S, Uğurlu M, Çalı Ş, Oktay Ş (2001). Evaluatıon of Ratıonal Drug Use of General Practıtıoners in Management of Elderly Patıents. Turkish Journal of Geriatrics, 4(3):100-105.
- Olgun N (2002). Kendi Kendini İzleme. Erdoğan S. Ed. Diyabet Hemşireliği Temel Bilgiler, Yüce Reklam Yayın Dağıtım, İstanbul, ss.67-79.
- Derr R, Garrett E, Stacy GA, Cristopher D, Saudek CD (2003). Is HbA1c Affected by Glycemic Instability? Diabetes Care, 26(10):2728-2733.
- Ağırbaş K, Şenses M (2003). Kocaeli Huzurevinde Kalan Yaşlıların İlaç Kullanma Durumlarına Genel Bakış. Hemşirelik Forumu, 6(2):11-16.
- Gafvels C, Lithmel F, Borjeser B (1993). Living with Diabetes: Relationship to Gender, Duration and Compliations. a Survey in Nothern Sweden, Diabetes Med, 10(8):760-773.
- Abernethy DR (2001). Drug Therapy in the Elderly. In: Atkinson AJ, Daniels CE, Dedrick RL, Grudzinskas CV, Markey SP (eds). Principles of Clinical Pharmacology. Academic Press, USA, pp. 307-315.
- Rakıcıoğlu N (2006). Diyabetik Yaşlılarda Tıbbi Beslenme Tedavisi Yaklaşımları. Turkısh Journal of Geriatrics, 9(1):52-58.
- Jan SU, Gul R, Ali SH, Ullah K, Shah A, Akhtar M (2016). An Assessment of Rational Drug Use and Evaluation of Medication Errors in Public Sector Hospitals. Value in Health, 1-5.
- Alparslan Ö, Erdemir F (1997). Pediatri Servislerinde Kullanılan Antibiyotiklerin Sulandırılması, Saklanması ve Hastaya Verilmesi Konusunda Hemşirelerin Bilgi ve Uygulamalarının Belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemsirelik Yüksekokulu Dergisi, 1(1):41-52.
- Wilson DG, Mcartney RG, Newcombe RG, McArtney AJ et al. (1998). Medication Errors in Paediatric Practice: Insights from a Continuous Quality Improvement Approach. Eur J Pediatr, 157:769-74.
- Frey B, Buettiker EV, Hug EM, Waldvogel K, Gessler EP, Ghelfi ED (2002). Does Critical Incident Reporting Contribute to Medication Error Prevention, Eur J Pediatr, 161:594-599.
- Grace MK, Daniel RT, Jacqueline SM (2013). Drug Errors and Related Interventions Reported by United States Clinical Pharmacists: The American College of Clinical Pharmacy Practice-Based Research Network Medication Error Detection, Amelioration and Prevention Study. Pharmacotherapy, 3(3):253-265.
- Cornish PL, Knowles SR, Marchesano R, Tam V, Shadowitz S, Juurlink DN, et al. (2005). Unintended Medication Discrepancies at the Time of Hospital Admission. Archives of Internal Medicine, 165(4):424- 429.
- Özdemir L, Akgün Ş (2006). Yaşlı Bireyde İlaç Kullanımı ve Geleneksel Uygulamalar. Medikal Network Dahili Tıp Bilimleri 1(1):27-32.
- Ertürk A. (2005). Huzurevindeki Yaşlıların İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı Tezi, Sivas.
- Solmaz T, Akın B. (2009). Evde Yaşayan Yaşlılarda İlaç Kullanımı ve Kendi Kendine İlaç Kullanım Yetisi. Turkish Journal of Geriatrics, 12(2):72-81.
- O’shea E (1999). Factors Contributing to Medication Errors: a Literature Review. Journal of Clinic Nursing, 8(5):496-503.
- Ünsal E, Kızılcı S (2009). Diyabetli Bireylerin Bilgi Düzeyi Özbakım Gücü ve A1c Düzeyi Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(2):16-26.
- Kutsal GY. (2006). Yaşlanan Dünya. Türk Fiz Tıp Rehab Derg, 52(Özel Ek A):6-11.
- Biberoğlu S. (2006). Yaşlıda Diyabet. Aylık Tıp Dergisi Galenos, 9(112):22-33.
- Bahat G, Akpınar TS, Tufan F, Akın S, Tufan A, Nilgün Erten ve ark. (2012) Yaşlılarda Akılcı İlaç Kullanımı. J Gerontol Geriatrik Arş, 1:104:1-8.
- Arslan Ş, Atalay A, Gökçe-Kutsal Y (2000). Yaşlılarda İlaç Tüketimi Türk Geriatri Dergisi, 3(2):56-60.
- Işık AT, Doruk H, Mas MR (2004). Yaşlılarda İlaç Kullanım İlkeleri. Klinik Gelişim Dergisi, 17(2):25-31.
- Arslan GG, Eşer İ (2005). Yaşlılara Verilen Eğitimin İlaç Kullanım Uyumuna Etkisinin İncelenmesi. Turk J Geriatrics, 8(3):134-140.
- Eski Ö, Pınar R (2005). Kardiyovasküler Problem olan Yaşlılarda İlaç Kullanım Hatalarının İncelenmesi. Turkish Journal Of Geriatrics, 8(3):141-147.
- Satman I, Omer B, Tutuncu Y, Kalaca S, Gedik S, Dinccag N et al. (2013). TURDEP-II Study Group. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol, 28(2):169-180.
- International Diabetes Federation (IDF) (2017). Diabetes Atlas 7th Edition. Erişim: http://www.diabetesatlas.org/ Erişim Tarihi: 15.08.2017.
- Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) (2016). Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. Pelin Ofset Matbaacılık Ltd. Şti. 7. Baskı. Ankara. ss.15.
- American Diabetes Association (ADA) (2016). Standards of Medical Care in Diabetes-2016. Cefalu WT (Ed). Diabetes Care, 39(1):13-22.
| APA | SAYIN KASAR K, KIZILCI S (2017). Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. , 128 - 137. |
| Chicago | SAYIN KASAR KADRİYE,KIZILCI SEVGİ Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. (2017): 128 - 137. |
| MLA | SAYIN KASAR KADRİYE,KIZILCI SEVGİ Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. , 2017, ss.128 - 137. |
| AMA | SAYIN KASAR K,KIZILCI S Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. . 2017; 128 - 137. |
| Vancouver | SAYIN KASAR K,KIZILCI S Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. . 2017; 128 - 137. |
| IEEE | SAYIN KASAR K,KIZILCI S "Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler." , ss.128 - 137, 2017. |
| ISNAD | SAYIN KASAR, KADRİYE - KIZILCI, SEVGİ. "Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler". (2017), 128-137. |
| APA | SAYIN KASAR K, KIZILCI S (2017). Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 128 - 137. |
| Chicago | SAYIN KASAR KADRİYE,KIZILCI SEVGİ Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6, no.3 (2017): 128 - 137. |
| MLA | SAYIN KASAR KADRİYE,KIZILCI SEVGİ Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.6, no.3, 2017, ss.128 - 137. |
| AMA | SAYIN KASAR K,KIZILCI S Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(3): 128 - 137. |
| Vancouver | SAYIN KASAR K,KIZILCI S Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(3): 128 - 137. |
| IEEE | SAYIN KASAR K,KIZILCI S "Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6, ss.128 - 137, 2017. |
| ISNAD | SAYIN KASAR, KADRİYE - KIZILCI, SEVGİ. "Oral Antidiyabetik İlaç Kullanım Hataları ve Etkileyen Faktörler". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6/3 (2017), 128-137. |
