KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi

YÜREKLI, EMIN

KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi

Emin YÜREKLİ (Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü)

Muhasebe ve Finansman Dergisi

10 1

Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 73 Sayfa Aralığı: 137 - 168 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-01-2019

KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi

Öz:

Ekonomi ve teknoloji alanındaki değişimlerin son yıllarda hızlanmasıyla birlikte, KOBİ’ler başta olmak üzere işletmelerin bu değişimi yakından takip etme zorunluluğu doğmuştur. Yaşanan değişimler başta geleneksel maliyet muhasebesi olmak üzere yönetim muhasebesi üzerinde birtakım farklılıkların oluşmasına neden olmuştur. Bu doğrultuda KOBİ’ler bünyelerindeki maliyet ve yönetim muhasebe sistemlerinin yeterli olmadığını görüp, sistemlerini yeniden gözden geçirilmesi gereksinimini duymuşlardır. İşletmelerde alınan stratejik, yönetsel ve teknik kararların büyük bir kısmı maliyetlerle ilgilidir. Bu kapsamda, araştırmada yönetim ve maliyet muhasebesi uygulamalarının stratejik karar alma üzerine etkisi incelenmiştir. KOBİ’lerin stratejik karar almalarında yönetim ve maliyet muhasebesi uygulamalarının etkisine yönelik olarak Denizli Organize Sanayi Bölgesi’ndeki işletmeler özelinde gerçekleştirilen araştırmada KOBİ’lerin stratejik kararlarında yönetim muhasebesinin maliyet muhasebesine göre daha etkin kullanıldığı bulunmuştur. Araştırmamızda ayrıca ANOVA analizi sonucunda KOBİ’lerde yönetim ve maliyet muhasebesinin stratejik karar alma üzerine etkisinde; sektörel farklılık başta olmak üzere, katılımcıların mesleki deneyimleri, işletmenin faaliyet süresi ve işletmenin faaliyet alanı gibi farklılık tespit edilen değişkenler incelenmiş ve ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

The Effect of Management and Cost Accounting in SMEs on Strategic Decision Making

Öz:

With acceleration of changes in economy and technology in recent years, it is required for the companies, mainly SMEs to closely monitor these changes. The changes have given rise to certain differences in management accounting especially in conventional cost accounting. In this respect, SMEs have realized that their cost and management accounting systems are not adequate and therefore felt to revise their systems. Strategic, managerial and technical decisions made at the companies are generally related to the costs. Within this context, the impact of strategic decisions on the management and cost accounting practices were examined in this research. With regard to the effect of strategic decision making on management and costs accounting practices, the study was conducted for the enterprises located at Denizli Organized Industrial Zone and it has been found that SMEs use management accounting more effectively than cost accounting when dealing with strategic decisions. In this study, the variables such as sectoral differences, professional experience of the participants, operation period and scope of activities of the company were examined through the ANOVA analysis regarding the effect of management and cost accounting on strategic decision making on SMEs and explained in detail.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Zenita, Raisya - Sari, Ria Nelly - Anugerah, Rita - Said, Jamaliah (2015). “TheEffect of Information Literacy on Managerial Performance: TheMediating Role of Strategic Management Accounting and the Moderating Role of Self Efficacy”. Procedia Economicsand Finance, 31,pp. 199-205.
Yüzbaşıoğlu, Nedim (2004) “İşletmelerde Stratejik Yönetim ve Planlama Açısından Stratejik Maliyet Yönetimi ve Enstrümanları”, Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi, Sayı 12, ss. 387-410.
Yükçü, Süleyman (1998) Yönetim Açısından Maliyet Muhasebesi, İzmir: Anadolu Matbaacılık.
Yazıcı, Nusret (2010). “Bir Bilgi Sistemi Olarak Muhasebenin KOBİ’lerin Yönetim Kararlarına Etkisi: Erzurum Araştırması”. MUFAD, 47, ss. 202,212.
Wheelen, L. Thomas- Hunger J. David (1989), Strategic Management and Business Policy, Addison-Wesley Publishing Company.
Uyar, Ali (2010) “Costand Management Accounting Practices”, Eurasian Journal of Business and Economics, Cilt 3, Sayı6, ss. 113-125.
TÜİK (2016). Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri, 2015. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21864, Erişim Tarihi: 13.11.2016.
Titiz, İsmet - Çetin, A. Cüneyt (2000). “Karar Almada Geleneksel Maliyet Yönetimi Yaklaşımında Yaşanan Gelişmeler ve Stratejik Maliyet Yönetimi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), ss. 121-138.
Oliver, Lianabel (1999),Cost Management Toolbox, New York: AMACOM.
Mihăilă, Mădălina (2014). “Managerial accounting and decisionmaking, in energyindustry”. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 109, pp. 1199-1202.
Maiga, Adam S. - Jacobs, Fred A. (2008). “Extent of ABC use and itsconsequences”. Contemporary Accounting Research, 25(2), pp. 533-566.
Ma, Yi - Tayles, Mike(2009). “On the emergence of strategic management accounting: an institutionalperspective”. Accounting and Business Research, 39(5), pp. 473-495.
Laitinen, Erkki K. (2014). “Influence of cost accounting change on performance of manufacturing firms”. Advances in Accounting, 30(1), pp. 230-240.
Kraus, Sascha - Reiche, B. Sebastian–Reschke, Carl Henning (2007), “Implication of Strategic Planning in SMEs for International Entrepreneurship Research and Practice”,EuropeanResearchandPractice, Cilt 32, Sayı 6, pp. 110-127
Koçel, Tamer (2013), İşletme Yöneticiliği, 14. Baskı. Beta Basım Yayım AŞ, İstanbul.
Koçel, Tamer (2003), İşletme Yöneticiliği, Geliştirilmiş Dokuzuncu Baskı. Beta Basım Yayım AŞ, İstanbul.
Karaoğlu Batuhan (2010),Stratejik Yönetim, İstanbul: Etap Yayınevi.
Kalkan, V. Denizhan - Keskin, Halit (2005) “KOBİ’lerde Bilgi Yönetimi Süreci ve Araçları: Literatür Değerlendirmesi ve Bir Araştırma”, Bilig Dergisi, Sayı 35, ss. 173-206.
Jänkälä, Sinikka - Silvola, Hanna (2012). “Lagging Effects of the Use of Activity ‐Based Costing on the Financial Performance of Small Firms”. Journal of Small Business Management, 50(3), pp. 498-523.
İzci, Çağrı (2014). “Muhasebe Verilerinin İşletmelerin Stratejik Yönetim Ve Karar Alma Sürecinde Kullanımı ve Önemi”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(23), ss. 188-206.
Hatunoğlu, Zeynep - Akpınar, Yusuf - Çelik, Adnan (2013). “KOBİ’lerin Yönetiminde Muhasebe Bilgi Sisteminin Önemi: Gaziantep ve Kahramanmaraş Örneği”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), ss. 307-322.
Erdoğan Necmettin - Saban Metin (2014),Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, İstanbul: Yazın Basın Yayın Matbaacılık.
Ehtiyar, V. Rüya- Tekin, Akgün Ömer (2010), “Yönetimde Karar Verme: Batı Antalya Bölgesindeki Beş Yıldızlı Otellerde Çalışan Farklı Departman Yöneticilerinin Karar Verme Stilleri Üzerine Bir Araştırma”. Yaşar Üniversitesi, 5 (20), ss. 3395-3414.
Demirkutlu, Fatma Karakaya (2015). “Maliyet Yönetimi ve KOBİ'lerin Farkındalıkları: Ampirik Bir Çalışma”. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), ss. 39-62.
Demir, Volkan (2008). “Yönetim Muhasebesindeki Değişim ve Değişimi Etkileyen Faktörler”. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 8, ss. 26-51.
Demir Hulusi - Gümüşoğlu, Şevkinaz (1998),Üretim Yönetimi, İstanbul: Alfa Yayınları.
Dekker, Henri C. (2016). “On the boundaries between intrafirm and interfirm management accounting research”. Management Accounting Research, 31, pp. 86-99.
Ibarrondo-Dávila, M. P. - López-Alonso, M. - Rubio-Gámez, M. C. (2015). “Managerial accounting for safety management. The case of a Spanish construction company”. Safety science, 79, pp. 116-125.
Cihangiroğlu, Necmettin (2011). “Askeri doktorların örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin analizi”. Gülhane Tıp Dergisi, 53(1), ss. 9-16.
Chang, Shen-Ho - Chiu, An-An - Chu, Chu Ling - Wang, Teng-Shih, - Hsieh, Sung-I(2015) “Material Flow Cost Accounting System for Decision Making: The Case of Taiwan SME in the Metal Processing Industry”, Asian Journal of Finance and Accounting, Cilt 7, Sayı 1, pp. 117-134.
Canbaz, Serdar (2014), “KOBİ’lerde Stratejik Planlama ve Karar Alma Sürecinde Yönetim Bilgi Sistemlerinin Rolü ve Önemi: Edirne’de Bir Araştırma” (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Trakya Üniversitesi SBE.
Büyüköztürk, Şener (2006). Veri Analizi El Kitabı, 6. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Boran, Abdurrahman (2015) “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Diğer Dinlere Ait İbadet, Çağrı Usulü ve Kitaplarının Satılması ile İlgili Düşünce ve Tutumları”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, ss. 199-218.
Bayri, Osman (2005). “Maliyet Liderliği Stratejisi Açısından Maliyet-Hacim Analizleri”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (28), ss. 184-197.
Banham, Heather (2010) “External Environmental Analysis For Small And Medium Enterprises (SMEs)”, Journal of Business &Economics Research, Cilt 8, No 10, pp. 19-26.
Altuğ, Osman (2006). Maliyet Muhasebesi. Türkmen Kitabevi: İstanbul.
AlMaryani, Majeed A. Hatif - Sadik, Hamza H. (2012). “Strategic management accounting techniques in Romanian Companies: some surveyevidence”, Procedia Economicsand Finance, 3,pp. 387-396.
Alagöz, Ali - Öge, Serdar - Koçyiğit, Nezahat (2013) “Muhasebe Bilgi Sistemi ve Karar Destek Sistemleri İlişkisinin Yönetsel Karar Alma Faaliyetlerine Etkisi”, Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi, Sayı 30, ss. 27-40.
Aktaş, Rabia (2013) “Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Yöntemi Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi”, Muhasebe ve Finans Dergisi, Cilt 15, Sayı 58, ss. 55-76.
Aktan, Coşkun Can (2008) “Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama”, Çimento İşveren Dergisi, 22 (4), ss. 4-21.
Akgemci, Tahir - Öğüt, Âdem - Tosun, Mevhibe (2005) “Küresel Rekabetin Sunduğu Fırsatlar ve Tehditler Bağlamında KOBİ'lerde Stratejik Yenilik Yönetimi: SWOT Analizine Dayalı Kuramsal Bir Değerlendirme”, S.Ü. İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, ss. 139-156.
Ah Lay, Tan - Jusoh, Ruzita (2011),“Business Strategy, Strategic Role of Accountant, Strategic Management Accounting and Their Links to Firm Performance: An Explotary Study of Manufacturing Companies in Malaysia”. Proceeding. Accounting Researchand Education Conference.

APA	YÜREKLI E (2017). KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. , 137 - 168.
Chicago	YÜREKLI EMIN KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. (2017): 137 - 168.
MLA	YÜREKLI EMIN KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. , 2017, ss.137 - 168.
AMA	YÜREKLI E KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. . 2017; 137 - 168.
Vancouver	YÜREKLI E KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. . 2017; 137 - 168.
IEEE	YÜREKLI E "KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi." , ss.137 - 168, 2017.
ISNAD	YÜREKLI, EMIN. "KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi". (2017), 137-168.

APA	YÜREKLI E (2017). KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0(73), 137 - 168.
Chicago	YÜREKLI EMIN KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi 0, no.73 (2017): 137 - 168.
MLA	YÜREKLI EMIN KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, vol.0, no.73, 2017, ss.137 - 168.
AMA	YÜREKLI E KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2017; 0(73): 137 - 168.
Vancouver	YÜREKLI E KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2017; 0(73): 137 - 168.
IEEE	YÜREKLI E "KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi." Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0, ss.137 - 168, 2017.
ISNAD	YÜREKLI, EMIN. "KOBİ’lerde Yönetim Ve Maliyet Muhasebesinin Stratejik Karar Alma Üzerine Etkisi". Muhasebe ve Finansman Dergisi 73 (2017), 137-168.