Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri

KÖSE, Akif; ÖZASLAN, Gözde Öner; Uzun, Mehmet

Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri

Akif KÖSE, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, Türkiye)

Mehmet UZUN, (Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Gözde Öner ÖZASLAN (Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi

98 4

Yıl: 2018 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 61 - 83 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 04-04-2019

Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri

Öz:

Bu araştırmada okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan yardımcıhizmetlilerin yeterlilikleri, eğitim öğretim sürecine olumlu/olumsuz katkıları,performans durumları ve seçim süreçlerine ilişkin okul öncesi eğitim kurumuyöneticilerinin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel birçalışma olup olgubilim deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışmagrubunu Kahramanmaraş İli merkez Onikişubat ve Dulkadiroğlu İlçelerindekibağımsız anaokullarda görev yapan 10 okul yöneticisi oluşturmaktadır.Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmışgörüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analizyöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; okul öncesi eğitimkurumlarında görev yapan yardımcı hizmetlilerin okuldaki eğitim öğretimsürecine farklı alanlarda dolaylı ve doğrudan olumlu katkılarının bulunduğubunun yanı sıra neden oldukları bazı olumsuz durumların da var olduğusonuçlarına ulaşılmıştır. Okul yöneticileri okul öncesi eğitim kurumlarındagörev yapacak yardımcı hizmetlilerde olumlu kişilik özellikleri, dil ve iletişimbecerileri gibi kişisel yeterliklerin yanı sıra başta okul öncesi eğitim ve çocukgelişimi alanı olmak üzere görev alanlarındaki diğer konularda eğitimli vesertifika sahibi olma gibi mesleki yeterliliklerin bulunması gerektiğini, mevcutpersonellerin ise bu yeterliliklere sahip olmadıklarını düşündükleri ortayaçıkmıştır. Ayrıca okullarında görev yapan yardımcı personeller arasında ise enfazla hizmet satın alma yoluyla çalıştırılan personelden verim aldıkları veyardımcı personellerin seçiminin okul yönetimlerince yapılması gerektiğinidüşündükleri sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonunda okul öncesi eğitimkurumlarına yardımcı personel görevlendirmelerinde okul öncesi eğitim veçocuk gelişimi alanında belli bir düzeyde eğitim almış ve sertifika sahibiolanların öncelikle tercih edilebileceği, mevcut personellerin ise hizmetiçieğitim kurslarına veya halk eğitim merkezlerine yönlendirilerek bu alanlardaeğitim görmelerinin sağlanabileceği önerileri getirilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Aile Çalışmaları

Administrators’ Views on the Roles of Assisted Services Staff Working at Institutions of Preschool Education in Education Process

Öz:

This study aims to examine the qualifications of the assisted services staff working at institutions of pre-school education, their contributions to and negative impacts on education and training processes and the views of pre-school education administrators regarding their performance and selection process. Adopting a qualitative research design, the study was carried out using phenomenology. The study group consisted of 10 school administrators working at preschools located within Kahramanmaras province, Onikişubat and Dulkadiroğlu districts. The data were collected through a semi-structured interview form prepared by the researchers. Descriptive analysis was used during data analysis. The results indicated that assisted services staff not only contribute to the learning and teaching processes in different fields but also have a negative impact on them. School administrators were of the view that assisted services staff should have professional qualifications, such as being educated and having a certificate related to the field, especially in the fields of pre-school education and child development, as well as personal qualifications like positive personality traits, language and communication skills; moreover, the administrators also complained that the existing staff do not possess these qualifications. They also believed that the staff employed through service procurement were the most productive among the assisted services staff working at schools, and the selection of these staff should be done by school administrators themselves. Based on the results, several recommendations were made. Those with certificates and a certain level of education in the field of pre-school education and child development may be given priority while recruiting assisted staff. The existing personnel may be recommended to participate in in-service training courses or those in public education centers.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acun, S., ve Erten, G.B. (1993). Kız meslek liseleri için okul öncesi eğitimi. İstanbul: Esin Yayınevi.
Ada, Ş., ve Küçükali, R. (2011). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Aktaş-Arnas, Y. (2002). Velilerin okul öncesi eğitime ve okul öncesi eğitim kurumlarına yönelik tutumları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 24-36.
Argon, T., ve Akkaya, M. (2008). Ebeveynlerin okul öncesi eğitime ve okul öncesi eğitim kurumlarına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 413-430.
Aslanargun, E., ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349 -368.
Başaran, İ. E. (1996). Eğitim yönetimi. Ankara: Yargıcı Matbaası. Başaran, İ. E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayınları. Benli, A., ve Şahin, L. (2004). İnsan kaynakları yönetiminde işgören bulma ve seçme: Çınar hotel uygulaması. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 113-124.
Bursalıoğlu, Z. (2013). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi.
Büte, M., ve Balcı, F. A. (2010). Bağımsız anaokulu yöneticilerinin bakış açısından okul yönetimi süreçlerinin işleyişi ve sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 485-509.
Can, N. (2013a). Eğitimde insan kaynakları yönetimi. N. Can (Ed.), Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi'nin içinde (s. 94-27). Ankara: Pegem Akademi.
Can, N. (2013b). Okul yönetiminde rol oynayan ögeler. N. Can (Ed.), Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi'nin içinde (s. 155-182). Ankara: Pegem Akademi.
Çam-Tosun, F., ve Filiz, T. (2017). Müdür yetkili sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları ekonomik ve okul işletmesiyle ilgili sorunlar. İlköğretim Online, 16(3), 978-991. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330236
Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036.
Demir, M. (2013). Eğitimci olmayan hizmetli personelin örtük program çerçevesinde öğrencilerin duyuşsal gelişimine olan etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.
Demiriz, S., Karadağ, A., ve Ulutaş, İ. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Devlet Memurları Kanunu (1965, 23 Temmuz). Resmi Gazete. (Sayı: 12056). 27.12.2017 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/12056.pdf adresinden erişilmiştir.
Erdoğan, İ. (2015). Milli eğitime dair. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Ertör, E., ve Akan, D. (2016). Anasınıfı öğretmenlerinin personel hizmetleri ve genel hizmetlerde yaşadıkları sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-21.
Foot, H., Howe, C., Cheyne, B., Terras, M., ve Rattray, C. (2000). Pre-school education: Parents' preferences, knowledge and expectations [Enseignement prescolaire: Preferences, connaissances et attentes des parent Educacio´n preescolar: Preferencias, conocimiento y expectativas de los padres.] International Journal of Early Years Education, 8(3), 189-204. https://doi.org/10.1080/09669760050156730
Günbayı, İ., ve Akcan, F. (2013). İlköğretim kurumları yöneticilerinin yaşadıkları iş streslerine ilişkin görüşleri: Bir durum çalışması. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 2(2), 195-224.
Karaca, D. (2009). İlköğretim okullarında yöneticilerin insan kaynakları yönetimi işlevlerini yerine getirebilme yeterlikleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Millî Eğitim Bakanlığı (2013a). Milli eğitim bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliği. 27.12.2017 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/ 20130907.htm adresinden erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı (2013b). Millî eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim programı. 27.12.2017 tarihinde https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram. pdf adresinden erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı (2014). Milli eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. 27.12.2017 tarihinde http: www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2014/07/20140726.htm adresinden erişilmiştir.
Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları. İstanbul: Epsilon Yayıncılık. Özdemir, E., ve Akpınar, A . (2002). Konaklama işletmelerinde insan kaynakları yönetimi çerçevesinde Alanya’daki otel ve tatil köylerinde insan kaynakları profili. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 85-105.
Reed, P., ve Salazar, M. (1998, April). The influence of auxiliary staff in elementary school settings. In, Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Diego, California. 23.12.2017 tarihinde https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED421780.pdf adresinden erişilmiştir.
Sabuncuoğlu, Z. (2012). Uygulama örnekleriyle insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Sevinç, M. (2006). Okul öncesi eğitimi alan çocukların annelerinin okuldan beklentileri. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 218-225.
Şahin, İ. (2013). İlköğretim okul müdürlerinin okul geliştirme stratejileri ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 229-250.
Şimşek, Z. C., ve İvrendi, A. (2014). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumlarından beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 240-254.
Şişman, M., ve Taşdemir, İ. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
Şişman, M. (2014). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi. Tok, E. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Toprakçı, E., ve Altunay, E. (2017). Okulun insan kaynağının bir ögesi olarak okul yardımcı personellerinin anılarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 363-391. https://doi.org/10.17860/mersinefd.306029
Türkmen, H. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin insan kaynaklarını yönetme yeterlilikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yavuz, B. (2011). İlköğretim okullarında hizmetli personelin çalışma koşulları ve hizmetlerin gerçekleşme düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yüksel, Ö. (1998). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Gazi kitabevi.

APA	KÖSE A, Uzun M, ÖZASLAN G (2018). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. , 61 - 83.
Chicago	KÖSE Akif,Uzun Mehmet,ÖZASLAN Gözde Öner Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. (2018): 61 - 83.
MLA	KÖSE Akif,Uzun Mehmet,ÖZASLAN Gözde Öner Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. , 2018, ss.61 - 83.
AMA	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. . 2018; 61 - 83.
Vancouver	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. . 2018; 61 - 83.
IEEE	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G "Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri." , ss.61 - 83, 2018.
ISNAD	KÖSE, Akif vd. "Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri". (2018), 61-83.

APA	KÖSE A, Uzun M, ÖZASLAN G (2018). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7(1), 61 - 83.
Chicago	KÖSE Akif,Uzun Mehmet,ÖZASLAN Gözde Öner Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 7, no.1 (2018): 61 - 83.
MLA	KÖSE Akif,Uzun Mehmet,ÖZASLAN Gözde Öner Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.7, no.1, 2018, ss.61 - 83.
AMA	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2018; 7(1): 61 - 83.
Vancouver	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2018; 7(1): 61 - 83.
IEEE	KÖSE A,Uzun M,ÖZASLAN G "Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7, ss.61 - 83, 2018.
ISNAD	KÖSE, Akif vd. "Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görevli Yardımcı Hizmetlilerin Eğitim Öğretim Sürecindeki Rollerine İlişkin Yönetici Görüşleri". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 7/1 (2018), 61-83.