Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü
Yıl: 2018 Cilt: 22 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 166 - 174 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15511/tahd.18.00366 İndeks Tarihi: 19-06-2019
Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü
Öz: Enfeksiyon hastalıklarından korunmada en etkili ve ucuz yöntem aşılamadır. Türkiye’de çocukluk çağı için oldukça başarıyla uygulanan Genişletilmiş Bağışıklama Programı olmasına rağmen erişkin bağışıklamasında hedeflenen oranlara ulaşılamamıştır. Erişkin bağışıklama oranları riskli gruplar için bile istenen düzeylerde değildir. Erişkin aşılamasında istenen hedefe ulaşmak için öncelikle aşı programdaki eksiklerin bilinmesi ve farkın-dalık yaratılması esastır. Bu amaçla ulusal düzeyde iyileştirme çalışmalarına ihtiyaç bulunmaktadır. Koruyucu hekimliğin ayrılmaz parçası olarak bağışıklamada, aile hekimlerine önemli görevler düşmektedir. Bu derleme erişkin aşılamaları hakkında farkındalık yaratmak, mevcut durumu gözden geçirmek ve aşılama oranlarının artırılabilmesi için yapılması gerekenleri aile hekimliği bakış açısı ile vurgulamak amacıyla yazılmıştır.
Anahtar Kelime: Adult vaccination, problems in practice and solution proposals, role of famıly physicians in adult vaccination
Öz: The most effective and economical method of preventing infectious diseases is vaccination. In Turkey, although there is a vaccination scheme for childhood period within the scope of the Expanded Program on Immunization, which is performing succesfully, the aimed ratios for adult immunisation have not been achieved. Adult immunization rates are not at desirable levels even for risky groups. In order to achieve a desired goal in adult vaccination, it is essential to know deficiencies of the program and to create awareness. For this purpose, improvement efforts at the national level are needed. Family physicians have important roles in adult immunizationa as being an essential part of preventive medicine. This review was written to raise awareness about adult immunization, to monitor the current situation, and to establish a framework for what needs to be done in the view of family medicine.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Akkaya N, CamcıoğluY,Gür E, Öztürk R. Çocuk ve erişkinlerde aşılama.İstanbul:İÜCerrahpaşaTıpFakSürekliTıpEğitimiEtkin- likleri, No:71;2010.
- https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/vaccines-diseases.html.(Erişimtarihi: 27.06.2018)
- AliciDE,SayinerA,UnalS.Barrierstoadultımmunizationandso- lutions: Personalized Approaches. HumVaccinImmunother 2017; 13(1): 213-5.
- TUİK, İstatistiklerleYaşlılar2017.http://www.tuik.gov.tr/Pre-HaberBultenleri.do?id=27595 (Erişim Tarihi:28.06.2018)
- Tanriover MD, Soyler C Ascioglu S, Cankurtaran M, Unal S. Low seroprevalence of diphtheria, tetanus and pertussis in ambulatory adult patients: the need for lifelong vaccination. Eur J Intern Med. 2014Jul;25(6):528-32.
- Cılız N, Gazi H., EcemişT,Şenol Ş., Akçalı S., Kurutepe S. Sağlık Çalışanlarında Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Suçiçeği, Difteri,TetanosveHepatitBSeroprevalansı. Klimik Dergisi2013;26(1): 26-30.
- SessaA,RossiA,CricelliI.Adultimmunizationschedule.Thegen- eral practitioner’s perspective and new tools for a better practice. J Prev Med Hyg 2015; 56(1):E9-E11.
- Weinberger B, Grubeck-Loebenstein B.Vaccinesfor the elderly. Clin Microbiol Infect. 2012; Oct;18 Suppl5:100-8.
- Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Risk Grubu Aşılamaları.Tarih:27.05.2016,Sayı:21001706/131.99.http://asire-hberi.saglik.gov.tr/?/g-riskgrubu (Erişim Tarihi:28.06.2018)
- Ozawa S, Portnoy A, Getaneh H, et al. Modeling The Economic BurdenOfAdultVaccine-PreventableDiseasesintheUnitedStates. Health Aff (Millwood) 2016; 35(11):2124-32.
- McLaughlin, John M., et al. 2015. Estimated Human andEconomic Burden of Four Major AdultVaccinePreventable Diseases in the United States, J. Prim Press. 2015 June 2.36(4):259-273.
- Chakravarthi PS, Ganta A, Kattimani VS, TiwariRV.Adult immu- nization-Need of the hour. J Int Soc Prev Community Dent 2016; 6(4): 272-7.
- BurnsIT,Zimmerman RK. Immunization barriers and solutions. J Fam Pract 2005; 54(1 Suppl):S58-62.
- Kimmel SR, BurnsIT,WolfeRM, Zimmerman RK. Addressing immunization barriers, benefits, and risks. J Fam Pract 2007; 56(2 Suppl Vaccines):S61-9.
- JohnsonDR,NicholKL,LipczynskiK.Barrierstoadultimmuniza- tion. Am J Med 2008; 121(7 Suppl 2):S28-35.
- Öztürk R. Erişkinde bağışıklama. Klinik Gelişim 2012; 25:49-59.
- BulutP,Yılmaz M,TokemY.Kronik hastalığı olan bireylerde bağışıklanma durumunun incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2012; 22(2): 30-5.
- Ulusal Aşı Çalıştayı, Rapor. Ankara: 27-29 Mart 2014.http://www.turkgeriatri.org/pdf/Ulusal_Asi_Calistayi_Rapor_2014.pdf (Erişim Tarihi:27.06.2018)
- Biberoğlu K, Biberoğlu S, Özbakkaloğlu M ve ark. Türk İç HastalıklarıUzmanlıkDerneğiEgeÇalışmaGrubu.HaydiBüyükler Aşıya.http://www.tihud.org.tr/main/content?ref=2&child=179(Erişim Tarihi:26.06.2018)
- Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. Faaliyet Raporu 2013. https://sgb.saglik.gov.tr/Dkmanlar/TC%20Sa%C4%9Fl%C4%B1k%20Bakanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu%202013.pdf (Erişim tarihi: 28.06.2018) Ulusal Aşı Çalıştayı, Çalıştay Raporu. Ankara, 24-26 Mart 2016.http://www.enfeksiyon.org.tr/2.calistayrapor.pdf(Erişim Tarihi: 27.06.2018)
- Bal H, Börekçi G. Mersin ilindeki bir aile sağlığı merkezine kayıtlı altmış beş yaş ve üstü bireylerin erişkin aşılama durumları ve et- kileyen faktörler. İstanbul Med J 2016; 17:121-30.
- EKMUD. Erişkin Bağışıklama Rehberi. Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği, Erişkin Bağışıklama Rehberi Çalışma Grubu. 2.Güncelleme-2016.
- CDC [Internet]. Recommended Immunization Schedule for Adults Aged 19Yearsor Older, byVaccineand Age Group, United States, 2017. Erişim tarihi: 25.06.2018 https://www.cdc.gov/vaccines/schedules/hcp/imz/adult-compliant.html
- Erişkin aşılama platformu, farkındalık projesi [Internet].www.er-iskinasilama.org (Erişim tarihi:28.06.2018)
- AFADGeçici Barınma Merkezleri Raporları. https://www.afad. gov.tr/tr/2374/Barinma-Merkezlerinde-Son-Durum (Erişim Tarihi: 26.06.2018)
- Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği; 25 Ocak 2013; No.: 28539.http://ailehekimligi.gov.tr/images/stories/Mevzuat/Aile_Hekim-ligi_Uygulama_Yonetmeligi_25_Ocak_2013.pdf (Erişim tarihi: 28.06.2018)
| APA | Toprak D, Koksal I, SARGIN M, AKAN H (2018). Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. , 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| Chicago | Toprak Dilek,Koksal Iftihar,SARGIN Mehmet,AKAN HÜLYA Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. (2018): 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| MLA | Toprak Dilek,Koksal Iftihar,SARGIN Mehmet,AKAN HÜLYA Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. , 2018, ss.166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| AMA | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. . 2018; 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| Vancouver | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. . 2018; 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| IEEE | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H "Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü." , ss.166 - 174, 2018. 10.15511/tahd.18.00366 |
| ISNAD | Toprak, Dilek vd. "Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü". (2018), 166-174. https://doi.org/10.15511/tahd.18.00366 |
| APA | Toprak D, Koksal I, SARGIN M, AKAN H (2018). Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22(3), 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| Chicago | Toprak Dilek,Koksal Iftihar,SARGIN Mehmet,AKAN HÜLYA Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 22, no.3 (2018): 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| MLA | Toprak Dilek,Koksal Iftihar,SARGIN Mehmet,AKAN HÜLYA Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, vol.22, no.3, 2018, ss.166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| AMA | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2018; 22(3): 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| Vancouver | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2018; 22(3): 166 - 174. 10.15511/tahd.18.00366 |
| IEEE | Toprak D,Koksal I,SARGIN M,AKAN H "Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22, ss.166 - 174, 2018. 10.15511/tahd.18.00366 |
| ISNAD | Toprak, Dilek vd. "Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü". Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 22/3 (2018), 166-174. https://doi.org/10.15511/tahd.18.00366 |
