Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma

IŞIK, Metin; YALÇINSOY, Ayhan

Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma

Ayhan YALÇINSOY, (Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Diyarbakır, Türkiye)

Metin IŞIK (Bitlis Eren Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Bitlis, Türkiye)

Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

15 3

Yıl: 2018 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1016 - 1025 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-06-2019

Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma

Öz:

Bazı liderlik türlerinin olumsuz yanlarının biraraya geldiği liderlik türüne toksik (zehirli) liderlik denilmektedir. Toksik karakterli liderlerin örgütleri ve işgörenleri üzerinde birçok olumsuz etkileri olabilmektedir. Bu olumsuz etkiler işgörenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin azalmasına ve işten ayrılma niyetlerinin de artması şeklinde sonuçlanabilmektedir. Bu doğrultuda araştırmamızın amacı uygulamanın yapıldığı örgütteki liderin toksik liderlik düzeyinin, çalışanların örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetlerine olan etkisinin yanı sıra, toksik liderlik ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti kavramlarının birbiriyle olan etkileşim düzeylerini tespit etmektir. Çalışmanın evrenini Bitlis ilinde faaliyet gösteren üç tekstil işletmesindeki çalışanlar oluşturmaktadır. Araştırmaya veri toplamak amacıyla anket formu yöntemi kullanılmış olup, örneklem seçiminde kolayda örneklem yoluna gidilmiştir. Elde edilen veriler araştırmanın amacı doğrultusunda korelasyon ve çoklu regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, toksik liderliğin alt boyutları ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti arasında anlamlı ilişkilere ulaşılmıştır. Ayrıca, toksik liderliğin bazı boyutlarının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu bazı boyutlarnın ise herhangi bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

A Research on The Relationship Between Toxic Leadership, Organizational Commitment and Intention To Leave

Öz:

Toxic leadership is a leadership that the negative aspects of some leadership types come together. Toxic character leaders will have negative impacts on organizations and employees. Accordingly, it is evaluated that the level of organizational commitment of the employees will decrease and the intention to leave the work will increase. The aim of this research is to examine the level of toxic leadership of the organization leader in which the research is conducted, the assessment of employees' organizational commitment and intent to leave, as well as the level of interaction between the concepts of toxic leadership, organizational commitment and intent to leave the job. Population of the study constitutes the employees of three textile companys operating in the province of Bitlis. Survey form method was used in order to collect data for the research and convenience sampling method used in selecting the sample. The obtained data were subjected to correlation and multiple regression analysis in the direction of the research purpose. As a result of the research, significant releationships were found between subscales of toxic leadership and organizational commitment and intention to leave work. In addition, some dimensions of toxic leadership were found to have significant effects on organizational commitment and intention to leave work, and some dimensions did not have any influence.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Balay, R. (2000). Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayınevi.
Barron, D. & West, E. (2005). Leaving nursing: An event-history analysis of nurses’ careers. Journal of Health Services Research And Policy, 10(3), 150–157.
Başar, U., Sığrı, Ü. & Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65–76.
Boylu, Y., Pelit, E. & Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44(511), 55–74.
Cammann, C., Fischmann, M., Jenkins, D. & Klesh, J. (1979). The Michigan organizational assessment questionnaire, Unpublished manuscript, University of Michigan, Ann Arbor, MI.
Collins, K., Jones, M. L., Mcdonnell, A., Read, S., Jones, R. & Cameron, A. (2000). Do new roles contribute to job satisfaction and retention of staff in nursing and professions allied to medicine? Journal of Nursing Management, 8(1), 3–12.
Çelebi, N., Güner, H. & Yıldız, V. (2015). Toksik liderlik ölçeğinin geliştirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 249–268.
Çetinkaya, H. (2017). Okul yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli. Erdem, R. (2007). Örgüt kültürü tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Elâzığ il merkezindeki hastaneler üzerinde bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 63–79.
Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 48–75.
Kırbaç, M. (2013). Eğitim örgütlerinde toksik liderlik. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Kim, A. & Barak, M. E. M. (2015). The mediating roles of leader–member exchange and perceived organizational support in the role stress–turnover intention relationship among child welfare workers: A longitudinal analysis. Children and Youth Services Review, (52), 135–143.
Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği (15. bs.). İstanbul: Beta Yayıncılık.
Lambert, V. A., Lambert, C. E. ve Ito, M. (2004). Workplace stressors, ways of coping and demographic characteristics as predictors of physical and mental health of Japanese hospital nurses. International Journal of Nursing Studies, 41(1), 85–97.
Lipman-Bluemen, J. (2005). Toxic leadership: When grand illusions masquerade as noble visions. Leader to Leader, (36), 29–36.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1984). Testing the “side-bet theory” of organizational commitment: Some methodological considerations. Journal of Applied Psychology, 69(3), 372-378.
Mowday, R. T., Steers, R. M. ve Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224–247.
Onay, M. ve Kılcı, S. (2011). İş stresi ve tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Garsonlar ve aşçıbaşılar. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 363– 372.
Özbağ, G. K., Ceyhun, G. Ç. & Çekmecelioğlu, H. G. (2014). The moderating effects of motivating job characteristics on the relationship between burnout and turnover intention. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, 438–446.
Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Kahraman, G. & Avcı, K. (2017). A study on toxic leadership perceptions of healthcare workers. Global Business and Management Research: An International Journal, 9(1), 12–23.
Polat, M. & Meydan, C. H. (2010). Örgütsel özdeşleşmenin sinizm ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145–172.
Reyhanoğlu, M. & Akın, Ö. (2016). Toksik liderlik örgütsel sağlığı olumsuz yönde tetikler mi?
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 442–459.
Schmidt, A. A. (2008). Development and validation of the toxic leadership scale. University of Maryland, College Park.
Steele, J. P. (2011). Antecedents and consequences of toxic leadership in the U.S. Army: A two year review and recommended solutions (Technical Report No: 2011–3) (ss. 1–42). Kansas, U.S.: Center for Army Leadership.
Wilson B. (2006). How to avoid toxic communication. http:// www. hrmguide.net / canada / communication/toxic-communication.htm Erişim: 16 Mart 2018.

APA	YALÇINSOY A, IŞIK M (2018). Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. , 1016 - 1025.
Chicago	YALÇINSOY Ayhan,IŞIK Metin Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. (2018): 1016 - 1025.
MLA	YALÇINSOY Ayhan,IŞIK Metin Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. , 2018, ss.1016 - 1025.
AMA	YALÇINSOY A,IŞIK M Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. . 2018; 1016 - 1025.
Vancouver	YALÇINSOY A,IŞIK M Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. . 2018; 1016 - 1025.
IEEE	YALÇINSOY A,IŞIK M "Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma." , ss.1016 - 1025, 2018.
ISNAD	YALÇINSOY, Ayhan - IŞIK, Metin. "Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma". (2018), 1016-1025.

APA	YALÇINSOY A, IŞIK M (2018). Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(3), 1016 - 1025.
Chicago	YALÇINSOY Ayhan,IŞIK Metin Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.3 (2018): 1016 - 1025.
MLA	YALÇINSOY Ayhan,IŞIK Metin Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.3, 2018, ss.1016 - 1025.
AMA	YALÇINSOY A,IŞIK M Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(3): 1016 - 1025.
Vancouver	YALÇINSOY A,IŞIK M Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(3): 1016 - 1025.
IEEE	YALÇINSOY A,IŞIK M "Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.1016 - 1025, 2018.
ISNAD	YALÇINSOY, Ayhan - IŞIK, Metin. "Toksik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/3 (2018), 1016-1025.