Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi

SALMAN, GÖKHAN; KESBİÇ, CÜNEYT YENAL

Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi

Cüneyt Yenal KESBİÇ, (Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, Türkiye)

Gökhan SALMAN (Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bölümü, Manisa, Türkiye)

Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi

2 1

Yıl: 2018 Cilt: 55 Sayı: 639 Sayfa Aralığı: 163 - 180 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-07-2019

Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi

Öz:

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin analizedilmesidir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de 1980-2014 yılları içerisinde gerçekleştirilen toplamsağlık harcamalarının kamu ve özel sektör ayrıştırması yapılarak, ekonomik büyüme üzerindeki etkinliklerianaliz edilmiştir. Analizde kişi başına düşen GSYH bağımlı değişken, kişi başına düşenkamu sağlık harcamaları ve kişi başına düşen özel sağlık harcamaları bağımsız değişken olarak kullanılmıştır.Çalışmada gerçekleştirilen varyans ayrıştırması sonucunda Türkiye’de 1980-2014 yıllarıiçerisinde kamu sağlık harcamalarının ekonomik büyümede %1,91, sağlık harcamalarının ise %0,41seviyesinde katkı sağladıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Temel Sağlık Hizmetleri İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Öz:

The aim of this study is to analyze the relation between health expenditures and economic growth in Turkey. For this purpose, by unbundling the private and public sector of total healths expenditures which are realized in Turkey between 1980-2014, contributions to economic growth were analyzed. In this analysis, GDP per capita was used like dependent variable while public health expenditures per capita and private health expenditures per capita were used as independent variables. As the result of variance decomposition which was made in the study that they were detected to contribute in between the years 1980 and 2014 in public health expenditures 1,91% in economic growth while in private health expenditures 0,41% in economic growth in Turkey.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Temel Sağlık Hizmetleri İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKAR, Sevda; (2014), “Türkiye’de Sağlık Harcamaları, Sağlık Harcamalarının Nisbi Fiyatı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), ss.311- 322.
AYDEMİR, Cahit ve Seniha BAYLAN; (2015), “Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), ss. 417- 435.
BALTAGI, Badi H. ve Francesco MOSCONE; (2010), “Health Care Expenditure and Income in the OECD Reconsidered: Evidence from Panel Data”, IZA Discussion Paper Series, 4851, ss. 1-22.
ÇETİN, Murat ve Eyyup ECEVİT; (2010), “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), ss. 166-182.
DAMODAR, Gujarati; (1999), Basic Econometrics, Çev.: Ü. Şenesen ve G. G. Şenesen, Literatür Yayınevi, İstanbul.
ELMİ, Mila, Zahra ve Somaye SADAGHİ; (2012), “Health Care Expenditures and Economic Growth in Developing Countries: Panel Co-Integration and Causality”, Middle East Journal of Scientific Research, Cilt:12, Sayı:1, ss.88-91.
KAR, Muhsin ve Hüseyin AĞIR; (2006), “Türkiye’de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme Yaklaşımı ile Nedensellik Testi, 1926-1994”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (11), ss. 50-68.
KIYMAZ, Halil. Yasemin AKBULUT ve Ahmet DEMİR; (2006), “Tests of Stationarity and Cointegration of Health Care Expenditure and Gross Domestic Product”, The European Journal of Health Economics, 7(4), ss. 285-289.
MAZGİT, İsmail; (2002), “Bilgi Toplumu ve Sağlığın Artan Önemi”, 1. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Kocaeli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat ve İşletme Bölümleri, İzmit, ss. 405-415.
MUSHKİN, Selma J.; (1962), “Health as an Investment.” Journal of Political Economy, Cilt:70, Sayı:5, ss. 129-157.
MUCUK, Mehmet ve Volkan ALPTEKİN; (2008), “Türkiye’de Vergi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi (1975-2006)”, Maliye Dergisi, (155), ss. 159-174.
ÖZSOY, Ceyda; (2009), “Türkiye’de Eğitim ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli İle Analizi”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 4(1), ss. 71-83.
PRADHAN, Rudra Prakash; (2011), “Effects of Health Spending on Economic Growth: A Time Series Approach”, Decision, Cilt:38, Sayı:2, ss.68-83.
SAYIN, Ferhan; (2015), “Ekonomik Büyüme ile Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişki: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Eşbütünleşme Analizi”, iç. Burcu Güvenek (Ed.), Sağlık Ekonomisi Mikro ve Makro Boyutları, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, ss. 289-308.
SELİM, Sibel, Doğan UYSAL ve Pınar ERYİĞİT; (2014), “Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(3), ss. 13-24.
TABAN, Sami; (2006), “Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Sosyo Ekonomi Dergisi, 4(4), ss. 31-46.
TARI, Recep; (2015), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
TIRAŞOĞLU, Muhammed ve Burcu YILDIRIM; (2012), “Yapısal Kırılma Durumunda Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”, Electronic Journal of Vocational Colleges, 2(2), ss. 111-117.
YARDIMCIOĞLU, Fatih; (2013), “Eğitim ve Sağlık İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:9, Sayı:1, ss.49-74
YERDELEN TATOĞLU, Ferda; (2011), “The Relationships between Human Capital Investment and Economic Growth: A Panel Error Correction Model”, Journal of Economic and Social Research, 13(1), pp. 77-90.
YUMUŞAK, İbrahim Güran ve Durmuş Çağrı YILDIRIM; (2009), “Sağlık Harcamaları İktisadi Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, 4(1), ss. 57-70.

APA	KESBİÇ C, SALMAN G (2018). Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. , 163 - 180.
Chicago	KESBİÇ CÜNEYT YENAL,SALMAN GÖKHAN Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. (2018): 163 - 180.
MLA	KESBİÇ CÜNEYT YENAL,SALMAN GÖKHAN Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. , 2018, ss.163 - 180.
AMA	KESBİÇ C,SALMAN G Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. . 2018; 163 - 180.
Vancouver	KESBİÇ C,SALMAN G Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. . 2018; 163 - 180.
IEEE	KESBİÇ C,SALMAN G "Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi." , ss.163 - 180, 2018.
ISNAD	KESBİÇ, CÜNEYT YENAL - SALMAN, GÖKHAN. "Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi". (2018), 163-180.

APA	KESBİÇ C, SALMAN G (2018). Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 55(639), 163 - 180.
Chicago	KESBİÇ CÜNEYT YENAL,SALMAN GÖKHAN Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 55, no.639 (2018): 163 - 180.
MLA	KESBİÇ CÜNEYT YENAL,SALMAN GÖKHAN Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, vol.55, no.639, 2018, ss.163 - 180.
AMA	KESBİÇ C,SALMAN G Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2018; 55(639): 163 - 180.
Vancouver	KESBİÇ C,SALMAN G Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2018; 55(639): 163 - 180.
IEEE	KESBİÇ C,SALMAN G "Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi." Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 55, ss.163 - 180, 2018.
ISNAD	KESBİÇ, CÜNEYT YENAL - SALMAN, GÖKHAN. "Türkiye’de Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Tespiti: 1980-2014 VAR Model Analizi". Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 55/639 (2018), 163-180.