TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Yıl: 2018 Cilt: 17 Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 389 - 406 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-07-2019
TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Öz: Geçmişten bugüne insanların tüketim alışkanlıklarının değişmesi ile alışveriş mekanları da değişim göstermiştir. Tarih boyunca çeşitli şekillerde karşımıza çıkan alışveriş mekanlarının geldiği son nokta alışveriş merkezleridir. Tarihin eski dönemlerinden beri süregelen alışveriş mekanlarının, özellikle batı modeli alışveriş merkezi örneklerinin Türkiye’de giderek yaygınlaştığını söyleyebiliriz. Bu çalışmamızda, Türk-İslam tarihinde önemli yeri olan Anadolu Selçuklu VeOsmanlı’dan günümüze kadarki süreçte alışveriş mekanlarının tarihi gelişim süreci, günümüz alışveriş merkezlerinin tarihteki eski çarşı yapılarıyla karşılaştırılması, alışveriş merkezlerinin hayatımızı etkileyen olumlu ve olumsuz özelliklerinden bahsedilmiştir.
Anahtar Kelime: EVALUATION OF SHOPPING CENTERS FROM HISTORY TO TODAY
Öz: From past to present due to changes in the consumption habits of people, shopping venues also showed variation. Shopping malls are the most recent ones we've seen in various forms throughout the history of shopping venues, We can say that, shopping venues, which have been since ancient period of history, increasingly turned it into the malls. The study was written about; historical development process of shopping venues from Anadolu Selçuklu and Ottoman Empire to today, comparison of historical shopping venues with today's shopping centres, positive and negative features of the shopping centers.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Akar, T., (2009), “Osmanlı Kentinde Ticari Mekânlar: Bedesten-Han-Arasta-Çarşı Mekanları Literatür Değerlendirmesi”, Literatür Dergisi, Cilt 7, Sayı 13, 267- 292.
- Arasta, (2006), “ICSC’nin AVM Standartları”, www.ampd.org
- Arslan T., (2009), “Türkiye’de Alışveriş Merkezlerine Eleştirel Bakış”, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 14, Sayı 1 .
- Anameriç, H., (2006) “Osmanlılarda Kütüphane Kültürü ve Bilimsel Yaşama Etkisi”, Osmanlı Tarih Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), 19, 5378.
- Avm Dergi, (2016). “AVM araştırması sonuçları açıklandı”, http://avmdergi.com/avm-arastirmasi-sonuclari-aciklandi, 30.05.2016
- AYD, (2016). http://www.ayd.org.tr/TR/PDFs/2016_faaliyet_raporu.pdf
- Bağbancı, Ö., (2008), “Formation of Historical Commercial Centre in Bursa, The First Capital City of Ottoman Empire”, World Applied Sciences Journal, 4, 343-348.
- Baş, Y., (2008), “İstanbul Kapalıçarşı’sı (XV-XVII. YÜZYIL)”, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi.
- Beygo, C., (2002),” An Analytic Approach to the Shopping Centers in İstanbul Metropolitan Area Case Study; Levent-Etiler Disrtict, Akmerkez Shopping Center”, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
- Beyond, D.M. ve O’mara W.P., (1999),” Shopping Center Development Handbook”, Urban Land İnstitute, Washington D.C.
- Bildik, S., (1998), “Değişen Alışveriş Alışkanlıkları ve Kapalıçarşı”, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Bilge, F. A., & Aksoy, H. (2009), “Bakkallardan alışveriş merkezlerine yönelen yeni satın alma paradigması: Konya örneği”, Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12,37-53.
- Birol, G., (2005), “Çağdaş Alışveriş Merkezinde Kent Dokusunun Yeniden Yorumlanması”, Gazi Üniversitesi.
- Büyükdigan, İ., (2003) “A Critical Look at the New Functions of Ottoman Baths, Building and Environment”, (38: 4) 617-33.
- Cerasi, M., (2006), “Divanyolu”, Kitap Yayınevi, İstanbul, 975 6051-24-8
- Cerasi, M., (2001) “Osmanlı Kenti”, 2. baskı, İstanbul: YKY Yay.,119-120
- Ceylan, O., (1989), “Geleneksel Türk- Osmanlı Çarşı Yapılarının Oluşumu, Gelişimi ve Yakın Doğu Kültürleri İle Olan Etkileşimleri”, Doktora tezi, MSGSÜ, İstanbul.
- Cezar, M., (1985), “Tipik Yapılarıyla Osmanlı Şehirciliğinde Çarşı ve Klasik Dönem İmar Sistemi”, Mimar Sinan Üniversitesi Yay, İstanbul.
- Cezar, M., (1981), “XIV-XVI. Yüzyıllar Türk Şehrinde Çarşının Konumu ve Çarşıların En Tipik Yapısı”, Akademi, 10, 12-25; Cezar, M., ( 1983), “Typical Commercial Buildings of the Ottoman Classical Period and the Ottoman Construction System”, İstanbul İş Bankası Yay., 35-58.
- Cohen, N.E., (2002),” American’s Market Place: The history of shopping center”, Greenwich Pub. Group.
- Çakar, C., (2010),” Alışveriş Merkezlerinde Tasarım İlkeleri Ve Bu İlkelerin Tüketici Beklentilerine Göre Değerlendirilmesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü., Yüksek Lisans tezi.
- Çakmak, A. Ç. (2012),” Ziyaretçilerin alışveriş merkezlerini tercih etme nedenlerinin araştırılması: Karabük şehir merkezinde bir uygulama”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5, 195-215.
- Çubukgil, Y.T., (1997)” Alışveriş Olgusunun tarihsel süreç içinde incelenmesi”, Y.T.Ü., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Dökmeci, V., (1995) “Tüketimin Değişmesi ve Mega Çarsılar”, Yapı Dergisi, 158, 66-70.
- Dönüşürken Büyüyen Türkiye Perakende Sektörü Raporu, (2015). https://www.pwc.com.tr/tr/publications/industrial/retail-consumer/pdf/donusurkenbuyuyen-turkiye-perakende-sektoru-raporu.pdf
- Durakbasa, A. ve Cindogdu, D., (2002), “Encounters at the Counter: Gender and the Shopping Experience, Fragments of Culture”, pp.73-89.
- Ediz İ., (2008), “Osmanlı’dan Cumhuriyet’in İlk Yıllarına Kahvehaneler ve Sosyal Değişim”, Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, 10,179-189.
- Ergenç, Ö., (1995), “Osmanlı Dönemi Kent Tarihçiliğine Katkı: XVI. Yüzyılda Ankara ve Konya”, Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları,.35-38, 158-159.
- Ersoy, M.A., (2006), “Alışveriş Merkezleri Yer seçimi ve Forum İstanbul Alışveriş ve Eğlence Merkezi Örneği”, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Eken, M., (2008),” Kültürel Ve Sosyal Mekanlara Dönüşen Alışveriş Merkezleri: Günümüz Kentlisinin Yeni Yerleri”, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, mimarlık, yüksek lisans tezi, İstanbul.
- Eyice, S., (1992), “Bedesten”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 5, 302-311.
- Eyice, S., (1992,), “Büyük Çarşı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 6, 507-513.
- EVA Gayrimenkul Değerleme, (Ekim, 2015). “Türkiye Alışveriş Merkezleri Kategori Bazlı Kira & Alan Analizi Raporu”, http://www.evagyd.com/dosyalar/MTU4ZWY0OWNkZGJkZmE.pdf
- Faroqhi, S., (2000), “Osmanlıda Kentler ve Kentliler”, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: 5, İstanbul.
- Geç, Ş., (2008), “Türkiye’de Alışveriş Merkezlerinin Gelişimini Etkileyen Kentleşme Kriterleri Üzerine Bir Değerlendirme”, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gayrimenkul geliştirme, yüksek lisans tezi, İstanbul
- Gruen, V., (1973),” Centers for the Urban Environment: Survival of the Cities, Van Nostrand Reinhold Pub., New York.
- Hasçelik, E., (2001), “Tarihsel Süreç İçinde Alışveriş Merkezlerinin Gelişimi ve Kentsel Mekâna Etkileri Bir Örnek Olarak Balıkesir Kenti”, Lisans bitirme ödevi, MSGSÜ, Şehircilik Bölümü, İstanbul.
- İbicioğlu, H., (2005) “Alışveriş merkezleri: Demografik etkenler ve tüketici tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 10
- İnalcık, H., (1980), “The Hub of The City: Bedestan of Istanbul”, International Journal of Turkish Studies, v. 1, s. 1-17.
- İpekçi, M., (2014), Avm'lerin Tüketim Kültürüne Etkisi Türkiye Örneği, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- JLL Türkiye Ticari Gayrimenkul Pazarı Görünümü, (2016). http://www.jll.com.tr/turkey/tr-tr/arastirma/26/gayrimenkul-pazari-2016-yil-sonuraporu
- Kapıcıoğlu, E., (2008),” Alışveriş Merkezlerinin Mekânsal Dönüşümüne Eleştirel Bir Bakış”, MSGSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, İstanbul.
- Kıran, M., (1992), “Geleneksel Türk Osmanlı Çarsı Yapılarından Bedesten Yapılarının İncelenmesi ve Günümüzdeki Durumlarıyla Kıyaslanarak Koruma Önerileri Aranması”, MSGSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, İstanbul.
- Küçükkömürcü, B., (2005), “Geleneksel Türk Osmanlı Çarşı Yapıları Ve Günümüzdeki Alışveriş Merkezleri Üzerine Bir İnceleme”, MSGSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, İstanbul.
- Körpınar A., (2011),” Türkiye’deki İllerde Alışveriş Merkezleri Geliştirmek Amacıyla Ticari Potansiyelin Belirlenmesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
- Mall Report Dergisi, (2017). http://www.mallreport.com.tr/
- Odabaşı, Y., (1999) “Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşmesi”, Sistem Yayıncılık, İstanbul
- Özdeş, G., (1998), “Türk Çarsıları”, Tepe Yayınları, Ankara.
- Özdemir, D., (1999),” Pazar yerinden Shopping Mall’a, Alışveriş Merkezlerinin Kısa Tarihi”, Hürriyet Gazetesi, Aralık, İstanbul.
- Şahinalp, M.S. & Günal, V., (2016). “Osmanlı Dönemi Anadolu Şehirleri Çarşı Sisteminin Fonksiyonel Analizi / Functional Analysis of The Bazaar System of Ottoman Period Anatolian Cities”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, ilkbahar 2016, www.turkishstudies.net
- Taşkın, Ü., (2008), “Klâsik Dönem Osmanlı Eğitim Kurumları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 343-366.
- Tokyay, V., (2005),” Yeni Tasarım Kültürü Işığında Alışveriş Mimarlığı ve Gösteri Kültürü” , Yapı Dergisi, 286, 58-64.
- Topçu, K., (2011), “Alışveriş Alanlarının Mekânsal Kalite Açısından Değerlendirilmesi: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
- Türkiye’nin AVM Haritası, (2011). http://www.perakende.org/gida/turkiyenin-avmharitasi-1319695536h.html, 27.09.2011
- Üstün, B., & Tutal, O. (2008),” Tüketim alışkanlıklarındaki değişimler ve bu değişimlerin alışveriş mekanlarına etkisinin Eskişehir örneğinde irdelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 259-282.
- Verdil, F., (2006), “Alışveriş Mekanlarının Oluşumu/ Kurgusu Üzerine Bir Değerlendirme”, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Vural, T., (2003),” Değişen Üretim-Tüketim İlişkileri ve Alışveriş Merkezleri: Eleştirel bir Bakış”, Arredamento, Mimarlık, 6, 82-87
- Vural, T., (2005), “Değişen Üretim-Tüketim İlişkileri Bağlamında Alışveriş Merkezlerinin Anlamsal ve Mekânsal Dönüşümüne Eleştirel Bir Bakış”, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Vural, T. Yücel, A., (2006) “Çağımızın Yeni Kamusal Mekanları Olarak Alışveriş Merkezleri”, İTÜ Dergisi, 2, 95-106.
- Yağbasan M., ve Ustakara F., (2008), “Türk Toplumunda Kahvehane ve Kafelerdeki İletişimsel Ortamı Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, (Gaziantep İli Örneği)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 233-260.
- Yazıcı, S., (1989),” Alışveriş Yapıları ve Kapalı Alışveriş Merkezlerinde Planlama Kriterleri”, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yeni Tasarım Kültürü Işığında Alışveriş Mimarlığı ve Gösteri Kültürü, (2005 ), Yapı Dergisi, 286, 61
- Yılmaz, K.G ve Karaman, E., (2012), “Tüketicilerin alışveriş merkezlerindeki perakendeci karmasına yönelik beklentileri üzerine ampirik bir araştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 399-412.
- Yıldırım, A., (2014), “Hizmet Pazarlamasında Kalite Algısı Malatya Park Avm Uygulaması”, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı
- Yücel, Y., Vural, T., (2006), “Çağımızın Yeni Kamusal Mekanları Olan Alışveriş Merkezlerine Eleştirel Bir Bakış”, İTÜ dergisi/a, 2, 97-106 .
- Zengel, R., (2002),” Tarih içinde Değişen Tüketim Mekanları, Ege Mimarlık Dergisi, 2002, 10-13
- Zukin, S., (1998): “Urban lifestyles: diversity and standardisation in spaces of consumption.” Urban studies, 35.5-6,825-839.
| APA | nebati e, ekmekci i (2018). TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 389 - 406. |
| Chicago | nebati emine elif,ekmekci ismail TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. (2018): 389 - 406. |
| MLA | nebati emine elif,ekmekci ismail TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2018, ss.389 - 406. |
| AMA | nebati e,ekmekci i TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2018; 389 - 406. |
| Vancouver | nebati e,ekmekci i TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2018; 389 - 406. |
| IEEE | nebati e,ekmekci i "TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.389 - 406, 2018. |
| ISNAD | nebati, emine elif - ekmekci, ismail. "TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". (2018), 389-406. |
| APA | nebati e, ekmekci i (2018). TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(33), 389 - 406. |
| Chicago | nebati emine elif,ekmekci ismail TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.33 (2018): 389 - 406. |
| MLA | nebati emine elif,ekmekci ismail TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.33, 2018, ss.389 - 406. |
| AMA | nebati e,ekmekci i TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(33): 389 - 406. |
| Vancouver | nebati e,ekmekci i TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(33): 389 - 406. |
| IEEE | nebati e,ekmekci i "TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.389 - 406, 2018. |
| ISNAD | nebati, emine elif - ekmekci, ismail. "TARİHTEN GÜNÜMÜZE ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/33 (2018), 389-406. |
