Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler
Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 295 - 305 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17681/hsp.295869 İndeks Tarihi: 02-08-2019
Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler
Öz: Amaç: Bu araştırma; hemşirelerin temel psikolojik ihtiyaçlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcıolarak yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırma, Nisan 2014–Ocak 2015 tarihleri arasında Van ilindeki devlet hastanelerive üniversite hastanesinde görev yapan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 706 hemşire üzerinde gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın verileri “Kişisel Bilgi Formu ” ve Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği (TPİÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analiziSPSS 20.0 istatistik analiz programı aracılığı ile sayı, yüzde dağılımı, ortalama, bağımsız gruplarda t-testi, One Way Anovatesti ile Kruskal Wallis testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hemşirelerin sosyo-demografiközellikleri incelendiğinde hemşirelerin %63.3’ünün kadın, %46.0’sının 26-33 yaş aralığında, %49.2’sinin lisans mezunu,%50.7’sinin evli olduğu, %58.1’inin çocuk sahibi olmadığı, %41.2’sinin 2 çocuk sahibi olduğu ve %33.1’inin gelirdurumunun kısmen yeterli olduğu, %53.1’inin toplam çalışma süresinin 1-5 yıl olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin TPİÖtoplam puan ortalamalarının 69.61±8.84 olduğu bulunmuştur. TPİÖ ölçeği alt boyut ortalamaları ise, özerlik ihtiyacı altboyutu için 22.61±4.58, yeterlilik ihtiyacı alt boyutu için19.91±3.13 iken, ilişki alt boyutu için ise 27.43±3.95 olaraksaptanmıştır. Sonuç: Hemşirelerin, temel psikolojik ihtiyaçlarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Basic Psychological Needs of Nurses and Factors Affecting
Öz: Aim: This study was carried out descriptively to determine the basic psychological needs of nurses and the factors that influence them. Materials and Method: The research was carried out in April-October 2014 on 706 nurses who both work in the state hospitals and in the university hospital in Van and have agreed to participate in the research. The research data was collected by using "Personal Information Form" and "Basic Psychological Needs Scale". The analysis of the data was observed by testing number, percentage, average, t-test in independent groups, One Way ANOVA test and Kruskal-Wallis test via SPSS 20.0 statistical analysis program. Result: After the examination of socio-demographic characteristicof nurses, following findings were revealed: %63.3 of nurses are women, %46.0 of nurses are 26-33, %49.2 of nurses are bachelor, %50.7 of nurses are married, %58.1 have no child, %41.2 of nurses have 2 children, %33.1 of nurses' income are partially sufficient, %53.1 of nurses' work years are about 1-5 years. TPIO total scores of the nurses were found to be 69.61 ± 8.84.The average subscales of TPIO scale for the need of autonomy subscale was about 22.61 ± 4.58, the need for qualification subscale was about 19.91±3.13 and the need for relationship subscale was about 27.43 ± 3.95. Conclusion: It was found that basic psychological needs of the nurses were at a high level.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Karaöz S. Hemşirelerin politik gücü. Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, Sivas, 2004, 8:30.
- Deci E L, Vansteenkiste M. Self-determination theory and basic need satisfaction: understanding human development in positive psychology. Ricerche Di Psichologia, 2004, 27: 17-34.
- Deci E, Connell J ve Ryan R. Selfdetermination in a Work Organization. Journal of Applied Psychology, 1989, 74: 580-590.
- Maslow Teorisi. : Erişim Tarihi : 04.09.2014
- Kanoğlu B. Çalışan Memnuniyeti ve Motivasyonuna Etki Eden Unsurlar: İstaç A.Ş. Örnek Uygulama. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Çalışma Ekonomisi Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, 2007, 23.
- Temel Psikolojik İhtiyaçlarımız Ne Kadar Karşılanıyor? http://ajanspsikoloji.com/temelpsikolojik-ihtiyaclariniz-ne-kadar-karsilaniyor Erişim Tarihi: 04.06.2014.
- Budak S. Psikoloji Sözlüğü, Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları, 2000.
- Deci E. L, Ryan, R. M. The 'what' and 'why' of goal pursuits: human needs and the selfdetermination of behavior. Psychological Inquiry, 2000, 11:227-268.
- Ryan R.M, Deci E.L. Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 2000, 55; 68–78.
- Ryan RM, Deci EL. The darker and brighter sides of human existence: Basic psychological needs as a unifying concept. Psychological Inquiry, 2000, 11: 319-338.
- Arık A. Motivasyon ve Heyecana Giriş, 3.Baskı, İstanbul, Çantay Kitabevi, 1996:58
- Terakye G. Hemşirelikte İletişim ve Hasta Hemşire İlişkileri, , Ankara, 1994
- Sönmez V. Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ankara, Anı Yayıncılık, 2004
- Oflaz F. Felaketlerin psikolojik etkileri ve hemşirelik uygulaması, Cumhuriyet Üniversitesi. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Sivas, 2008, 12:1
- Yiğit R. Konya İlinde Öğrenim gören yabancı uyruklu üniversite öğrencilerinin temel psikolojik ihtiyaçlarının bir kısım değişkenler bakımından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 27: 317.
- Çankaya CZ. Öğretmen adaylarında temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve iyi olma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2009, 7: 691-71.
- Özaydın N. Mesleki Müzik Eğitimi Alan Öğrencilerin Psikolojik İhtiyaçlarının ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, 2011:21-23
- Durmaz M. Ortaöğretim Öğrencilerinin (10. Sınıf) Temel Psikolojik İhtiyaçlarının Karşılanmışlık Düzeyleri, Motivasyon ve Matematik Kaygısı Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Matematik Öğretmenliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 2012.
- Çelikkaleli O, Gündoğdu M. Eğitim fakültesi öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Malatya, 2005, 6:43-53.
- Gagné M. The role of autonomy support and autonomy orientation in prosocial behavior engagement. Motivation and Emotion, 2003. 27:199-223.
- Sünbül AM, Kesici Ş, Üre Ö, Bozgeyikli H. Temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, VII. Ulusal PDR Kongresinde Sunulan Bildiri, Malatya, 2003.
- .Durmaz M, Akkuş R. Ortaöğretim öğrencilerinin hayallerindeki matematik bağlamında matematik algılarının, bu algıları etkileyen faktörlerin ve matematikten beklentilerinin incelenmesi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan bildiri, İzmir. 2010.
- Türk S. Akademisyenlerin Temel Psikolojik İhtiyaçlarının ve Temel Doyum Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, 2013.
- Doğan T, Eryılmaz A. Akademisyenlerde işle ilgili temel ihtiyaç̧ doyumu ve öznel iyi oluş. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2012,12:383- 389.
- Bayraktar G, Kuru E. Güreş hakemlerinin temel psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. Niğde üniversitesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2007, 1:27- 39.
- Annaberdiyev D. Türkiye’de Eğitim Gören Türk Cumhuriyetleri ve Türk Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Arama Tutumları, Psikolojik İhtiyaçları ve Psikolojik Uyumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Izmir: Ege Üniversitesi,2006: 26.
- Aktepe E. Genel İşletme, Mesleki ve Teknik Yayınlar Serisi, Nobel Yayın Dağıtım, Kasım 2007,19.
- Mollaoğlu M ve ark. Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2010, 5:15.
| APA | KAYA H, ŞAHİN ALTUN Ö (2018). Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. , 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| Chicago | KAYA Hava,ŞAHİN ALTUN Özlem Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. (2018): 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| MLA | KAYA Hava,ŞAHİN ALTUN Özlem Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. , 2018, ss.295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| AMA | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. . 2018; 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| Vancouver | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. . 2018; 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| IEEE | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö "Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler." , ss.295 - 305, 2018. 10.17681/hsp.295869 |
| ISNAD | KAYA, Hava - ŞAHİN ALTUN, Özlem. "Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler". (2018), 295-305. https://doi.org/10.17681/hsp.295869 |
| APA | KAYA H, ŞAHİN ALTUN Ö (2018). Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 5(3), 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| Chicago | KAYA Hava,ŞAHİN ALTUN Özlem Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 5, no.3 (2018): 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| MLA | KAYA Hava,ŞAHİN ALTUN Özlem Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, vol.5, no.3, 2018, ss.295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| AMA | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2018; 5(3): 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| Vancouver | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2018; 5(3): 295 - 305. 10.17681/hsp.295869 |
| IEEE | KAYA H,ŞAHİN ALTUN Ö "Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler." Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 5, ss.295 - 305, 2018. 10.17681/hsp.295869 |
| ISNAD | KAYA, Hava - ŞAHİN ALTUN, Özlem. "Hemşirelerin Temel Psikolojik İhtiyaçları ve Etkileyen Faktörler". Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 5/3 (2018), 295-305. https://doi.org/10.17681/hsp.295869 |
