TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI
Yıl: 2018 Cilt: 21 Sayı: 40 Sayfa Aralığı: 271 - 288 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31795/baunsobed.492515 İndeks Tarihi: 09-08-2019
TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI
Öz: Günümüzde ülkeler sosyal ve ekonomik etkileri nedeniyle alkol ve tütün ürünleriüzerinde önemli mali politikalar uygulamaktadırlar. Temel bir maliye politikası aracı olarakvergiler, toplum sağlığını tehdit eden bu tür ürünlerin tüketimini azaltmaya yönelikkullanılmaktadır. Ancak, burada önemli olan uygulanan vergi politikalarının etkin olupolmadığıdır. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’de alkollü içecekler ve tütün ürünlerindeuygulanan vergi politikalarının etkinliğini değerlendirmektir. Bu çerçevede, alkollü içeceklerve tütün ürünlerinin tüketimine yönelik bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmadat-testi, ANOVA ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Sonuçlar, eğitim ve sağlığıntüketim üzerinde belirleyici rol oynadığını ortaya koymakta ve Türkiye ekonomisi ile ilgilibazı önemli politika önerilerini de sunabilmektedir.
Anahtar Kelime: Tax-Consumption Relationship in Turkey: A Survey on Alcohol and Tobacco Products
Öz: In recent years, countries have implemented important fiscal policies on alcohol and tobacco products owing to their social and economic effects. Taxes as a main instrument can be used to reduce consumption of these products which threaten community health. But here, it is very important whether or not tax policies are efficient. The main aim of this study is to evaluate the effectiveness of tax policies applied for alcohol and tobacco products in Turkey. In this context, a survey on consumption of alcohol and tobacco products is carried out. In ths survey, t-test, ANOVA and correlation analysis are applied. The results reveal that education and health factors are the main determinants of consumption and also can provide some important policy implications for Turkish economy.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Avcı O. ve Demirci Z. (2017). “Türkiye’de Günah Vergisi Olarak ÖTV III Sayılı Listenin İncelenmesi”, Maliye Araştırmaları – 1, Ekin Yayınları, Bursa 2017, S.47-60.
- Buyrukoğlu S., Bozdoğan D. ve Köktaş A. M. (2016). “Paternalist Devlet Anlayışının Bir Gereği Olarak Günah Vergileri: Türkiye Örneği” Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Temmuz, 2016; 9(3) S.15-31.
- Bader, P., Boisclair, D., & Ferrence, R. (2011). “Effect of tobacco taxation and pricing on smoking behavior in high risk populations: a knowledge synthesis”, International journal of environmental research and public health, 8(11), 4118-4139.
- Cengiz Bilgin D. (06.12.2008). Gfk Araştırdı, Türklerin Yüzde 83’ü ’Hiç Alkol Kullanmaz Çıktı. 01.06.2017 tarihinde wwww.hurriyet.com.tr/Gfk- Arastirdi-Turklerin-Yuzde-83-U-Hic-Alkol-Kullanmaz-Cikti-10518988. Adresinden erişildi.
- Chaloupka, F. J., Yurekli, A., & Fong, G. T. (2012). “Tobacco taxes as a tobacco control strategy”, Tobacco control, 21(2), 172-180.
- Chaloupka IV, F. J., Peck, R., Tauras, J. A., Xu, X., & Yurekli, A. (2010). “Cigarette excise taxation: the impact of tax structure on prices, revenues, and cigarette smoking”, (No. w16287). National Bureau of Economic Research.
- Chaloupka, F. J., Grossman, M., & Saffer, H. (2002). “The effects of price on alcohol consumption and alcohol-related problems”, Alcohol research and health, 26(1), 22-34.
- Curti, D., Shang, C., Chaloupka, F. J., & Fong, G. T. (2017). “Tobacco taxation, illegal cigarette supply and geography”, Tobacco control, tobaccocontrol-2017.
- Gergerlioğlu U. (2015). “Bireysel Psikolojik Unsurlar Bağlamında Özel Tüketim Vergilerinin Değerlendirilmesi”, Yeditepe Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi, International Anatolia Academic Online Journal Social Science Journal, Vol 3 No.1 Yıl: 2015 S.19-28.
- Gergerlioğlu U. (2014). “Tütünlü Ürün ve Alkollü İçecek Vergilerinin Tutumlar Üzerindeki Etkilerinin Eğitim Faktörü Perspektifinde Ampirik Analizi (İstanbul İli Örneği)” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi Sayı:21 2014 47-68.
- Hayrullahoğlu B. (2015). “Türkiye’de Tütün Mamuller ve Alkollü İçeceklerde Özel Tüketim Vergisinin Başarısı”, Journal Of Life Economics 2015 S. 89- 111.
- Kargı V. ve Yüksel C. (2010), “Çevresel Dışsallıklarda Kamu Ekonomisi Çözümleri”, Maliye Dergisi, Sayı:159 S:(183-202).
- Organization for Economic Development and Cooperation (Oecd). (2015). “Health At A Glance 2015”, 10.09.2016 tarihinde www.health.gov.il/ Publicationsfiles/Healthataglance2015.Pdf adresinden erişildi
- Oğuztürk B. S. Gülcü Y. (2012). “Türkiye’de Sigara Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Analizi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Yıl:2012, C:4, S:2, S. 99-105.
- Önder Z. “Türkiye’de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi” Toraks Derneği, Tütün Kontrol Uzmanlığı Kursu, 01.12.2017 tarihinde www.toraks.org. tr/Userfiles/File/Tr%20sigar_Fiyatlari-Zeynep_Onder.Pdf, adresinden erişildi.
- Pamuk S. (2017). “Arşivsel Örnekleme Yöntemlerinin Arşiv Serileri/Sınıfları Üzerinde Uygulanması”, Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi The Journal Of Information And Documentation Studies Sayı/Number: 8, Sayfa/Pages: 1-41, İstanbul, Kış/Winter 2017.
- Pınılla, J., Gonzales, B., Barber, P. And Santana, Y., (2002), “Smoking İn Young Adolescents: An Approach With Multilevel Discrete Choice Models”, Journal Of Epidemiol Community Health, 2002, March, 56(3): 227-232.
- Tauras, J. A., Xu, X., Huang, J., King, B., Lavinghouze, S. R., Sneegas, K. S., & Chaloupka, F. J. (2018). State tobacco control expenditures and tax paid cigarette sales. PloS one, 13(4), e0194914.
- Türkiye İstatistik Kurumu (Tuik), (2017), “Nüfus Bilgileri”, 25.03.2017 tarihinde tuik.gov.tr/Prehaberbultenleri.Do?İd=27594 adresinden erişildi
- Uğur A. ve Kömürcüler E. (2015). “Türkiye’de Sigaranın Vergilendirilmesinin Etkinliği” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2015, C.20, S.4, S.327-346.
- Uğur A. A., Akdemir E., Gürsel E. (2010). “Sigara Ve Alkol Üzerindeki Dolaylı Vergilerin Sağlık Harcamaları Üzerindeki Etkisi” Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, 2010 Issn: 1309-8020 (Online).
- Varol M. (2011), “Alkol Raporu”, Türkiye Yeşilay Cemiyeti, Mayıs.2011, İstanbul.
| APA | CETIN M, ÖZKAN E (2018). TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. , 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| Chicago | CETIN MURAT,ÖZKAN Ersan TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. (2018): 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| MLA | CETIN MURAT,ÖZKAN Ersan TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. , 2018, ss.271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| AMA | CETIN M,ÖZKAN E TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. . 2018; 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| Vancouver | CETIN M,ÖZKAN E TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. . 2018; 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| IEEE | CETIN M,ÖZKAN E "TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI." , ss.271 - 288, 2018. 10.31795/baunsobed.492515 |
| ISNAD | CETIN, MURAT - ÖZKAN, Ersan. "TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI". (2018), 271-288. https://doi.org/10.31795/baunsobed.492515 |
| APA | CETIN M, ÖZKAN E (2018). TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(40), 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| Chicago | CETIN MURAT,ÖZKAN Ersan TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21, no.40 (2018): 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| MLA | CETIN MURAT,ÖZKAN Ersan TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.21, no.40, 2018, ss.271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| AMA | CETIN M,ÖZKAN E TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 21(40): 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| Vancouver | CETIN M,ÖZKAN E TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 21(40): 271 - 288. 10.31795/baunsobed.492515 |
| IEEE | CETIN M,ÖZKAN E "TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI." Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, ss.271 - 288, 2018. 10.31795/baunsobed.492515 |
| ISNAD | CETIN, MURAT - ÖZKAN, Ersan. "TÜRKİYE’DE VERGİ-TÜKETİM İLİŞKİSİ: ALKOL VE TÜTÜN ÜRÜNLERİNE YÖNELİK BİR SAHA ARAŞTIRMASI". Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21/40 (2018), 271-288. https://doi.org/10.31795/baunsobed.492515 |
