Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme

Yıl: 2018 Cilt: 1 Sayı: 55 Sayfa Aralığı: 1 - 36 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/CONNECTIST2018-0032 İndeks Tarihi: 24-10-2019

Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme

Öz:
Uyuşturucu madde kullanımı, tüm dünyada topluma zarar veren, en büyük tehditunsurlarından biri hâline gelmiştir. Bu maddelerin yasadışı yollarla üretimi, dağıtımıve tüketiminin önüne geçmek için büyük bir mücadele verilmektedir. Kullanımı,psikolojik ve fizyolojik olarak hızlıca bağımlılığa dönüşmektedir. Bağımlılık, bireylerinzarar gördüğünü bilerek kullanıma devam ettiği ve sürekli dozunu arttırmak zorundakaldığı, karşılığında hukuki müeyyideler olan bir hastalık hâlidir. Uyuşturucuile mücadelede hukuki düzenlemelerin ve kolluk kuvvetlerinin etkisi oldukçabüyüktür. Ancak bu mücadelede temel faktör, toplumu uyuşturucu maddelerdenuzak tutabilecek yolları araştırmak ve kullanımını engellemek için gerekli tedbirlerialmaktır. Konunun iletişim paradigması ile ele alınması bu mücadelenin entemel hareket noktalarından birini oluşturmaktadır. Uyuşturucu maddelere karşıbilinçlendirme ve bireylerarası iletişim ailede başlayıp, sosyo-kültürel çevrededevam etmektedir. Gerek aile ve gerek yakın çevre ilişkilerinde yaşanan iletişimindüzeyi ve niteliği, uyuşturucuya erişim ortamına ve eğilimine sahip bireyler içinteşvik edici bir faktör olmaktadır. Uyuşturucu madde suçlarında ve yakalanmaoranlarında, istatistiki olarak anlamlı bir büyüme görülmektedir. Özellikle internetortamında çocukları ve gençleri özendirici birçok haber, oyun, görüntü ve benzeriunsurlar bulunmaktadır. Gerek bu tür platformlar, gerek aile ve gerekse yakın çevreetkisi ayrıntılı bir biçimde incelenmeyi gerektirmektedir. Uyuşturucu maddelerdenkorunma ve mücadelede aile içi iletişim ile rol model iletişimi önemlidir. Bu makale,kapsamında söz konusu sorunsaldan hareketle; polis sorgulamalarında kendileriyleyüz yüze derinlemesine görüşme yapılmış 24 uyuşturucu kullanıcısından elde edilenveriler alan çalışması olarak değerlendirilmiştir. 24 derinlemesine görüşmedenelde edilen veriler, uyuşturucu madde kullanımına yönelim nedenleri, ailevi, rolmodellere öykünme, arkadaş ortamı, sosyal çöküntü, eğlence amaçlı, merak, hastalık bahanesi ve sosyal medya/internet üzerindenkolay erişim olarak sıralanabilecek sekiz ana başlık altındakategorisel analizle çözümlenmiştir. Olguların ifadeselçözümlenmesinden elde edilen analize göre, bu nedenlerarasında en çok öne çıkanın ise ailevi nedenler olduğusaptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Tarih Film, Radyo, Televizyon Halkla İlişkiler

Causes of Drug Use and the Role and Importance of Communicative Approaches during the Addiction Period: A Case Study through Police Records

Öz:
Drug use has become one of the biggest threats of harm to societies all over the world. There is currently a significant effort to prevent the illegal production, distribution, and consumption of these substances. Its use rapidly develops into a psychological and physiological dependence. Addiction is a condition where individuals continue using a substance despite knowing the risks involved and where they feel a need to increase their continuous dosage, all of which have legal consequences. The effects of legal regulations and law enforcement officers are reasonably significant in the fight against drugs. However, the main factor in this fight is to investigate ways of keeping society away from drugs by taking the necessary measures to prevent drug use. Addressing the subject through the communication paradigm is one of the main points of this struggle. Drug awareness and interpersonal communication begin in the family and continue into the socio-cultural environment. The level and nature of communication in both the family and the close environment are influencing factors for individuals who have drug dependencies. Drug offenses and rates of seizures have shown a statistically significant increase. In the online environment, in particular, children and youngsters are surrounded by news, games, images, and other elements that encourage drug use. Such platforms, as well as family and immediate environmental impacts, require a detailed examination. Family communication and role model communication are important methods to fight and prevent illegal drug use. The data obtained from 24 in-depth interviews indicate that the reasons for the trend towards drug use are: family, an emulation of rolemodels, friendship groups, social collapse, entertainment, curiosity, illness, and social media/easy access over the internet. According to the analysis obtained from verbal examinations of cases, the most prominent among these causes was the family-related cause.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Tarih Film, Radyo, Televizyon Halkla İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alikaşifoğlu, M. (2005). Madde kullanımı risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi, 43, 73–83.
  • Altun, İ. (2014). Benim çocuğum kullanmaz demeyin bonzai. Ankara, Turkey: Bilge Yayınevi.
  • Baran, A. G. (2014). Türkiye’de aile içi iletişim ve ilişkiler üzerine bir model denemesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 1, 31–42.
  • Batem. (2018). Madde kullanımında bireysel etkenler. http://www.batem.info.tr/madde-bagimliligi-tedavisi/ madde-kullanimina-yol-acan-etkenler/madde-kullaniminda-bireysel-etkenler/
  • Boyd, D. (2007). Why youth (heart) social network sites: The role of networked publics in teenage social life. In D.
  • Buckingham (Ed.), MacArthur foundation series on digital learning–Youth, identity, and digital media volume (pp. 119–142). Cambridge, MA: MIT Press.
  • Bozkurt, O. (2015). Madde bağımlısı bireylerin bağımlılık süreçlerinde ailenin etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Turkey.
  • Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Ankara, Turkey: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Cami, J., & Farré, M. (2003). Drug addiction. New England Journal of Medicine, 349(10), 975–986.
  • Ceran, D. (2015). Çocuklara rol model olması bakımından millî mücadele kahramanları ve edebî eserlere yansıması: Kurtuluşun kahramanları kitap dizisi örneği. Tarih Okulu Dergisi, 24, 135–157.
  • Çalışkan, M. (2018). Madde bağımlılığının biyo-psiko-sosyal ve hukuksal analizi. İstanbul, Turkey: Beta Yayınevi.
  • Dilbaz, N. (2013). Madde kullanım riski ve madde bağımlılığından korunma. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, aile eğitim programı. Ankara, Turkey: Hangar Marka İletişimi ve Reklam Hizmetleri.
  • Dönmezer, S. (1987). Hukuk ve uyuşturucu, alışkanlık yapıcı maddeler. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 43, 457–474.
  • Erbay, E., Oğuz, N., Yıldırım, B., & Fırat, E. (2016). Alkol ve madde bağımlılığı olan bireylerin başa çıkma tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 597–609.
  • Ergenç., G., & Yıldırım, E. (2007). Madde kullanımı önleme kılavuzu. İstanbul, Turkey: T.C. İstanbul Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü.
  • Ersöğütçü, F. (2015). Madde bağımlılığı tanısı almış bireylerde sosyal işlevsellik ve benlik saygısı. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, Turkey.
  • Graham-Clay, S. (2005). Communicating with parents: Strategies for teachers. School Community Journal, 15(1), 117–130.
  • Hawkins, J. D., Catalano, R. F., & Miller, J. Y. (1992). Risk and protective factors for alcohol and other drug problems in adolescence and early adulthood: Implications for substance abuse prevention. Psychological bulletin, 112(1), 64–105.
  • İstanbul Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü. (2018). Anne ve babalar için. Retrieved from http://www. istanbul.pol.tr/narkotik/Sayfalar/annevebabalaricin.aspx
  • Karataşoğlu, S. (2012). Sosyal politika boyutuyla madde bağımlılığı. Türk İdare Dergisi, 476, 321–352.
  • Kaya, M. (1997). Ailede anne-baba tutumlarının çocuğun kişilik ve benlik gelişimindeki rolü. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9, 193–204.
  • Kişiliğin en büyük mimarları anne ve baba. (2018, 7 October). Milliyet pembe kenar. Retrieved from http://www. milliyet.com.tr/kisiligin-en-buyuk-mimarlari-anne-ve-baba-pembenar-detay-cocuk-1271751/
  • Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. (2007). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele kitapçığı. Ankara, Turkey: Author.
  • Küçük, M. (2014). İletişim kavramı ve iletişim süreci. In N. Orhan & U. Eriş (Eds.), İletişim Bilgisi (pp.1-19). Eskişehir, Turkey: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Lara Psikiyatri Psikoterapi & Danışmanlık. (2018). Bağımlılık nedir? Retrieved from http://www.larapsikiyatri.com/ bagimlilik-sorunlari/bagimlilik-nedir
  • Madde bağımlılığının nedenleri nelerdir? (2016, 21 January). Sabah. Retrieved from https://www.sabah.com.tr/ saglik/2016/01/21/madde-bagimliliginin-nedenleri-nelerdir
  • McQuail, D. (1994). Kitle iletişim kuramı (A.H. Yüksel, Trans.). Eskişehir, Turkey: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Nisbett, E. R. (2016). Etkili düşünme araçları (L. Göktem, Trans.). İstanbul, Turkey: Optimist Yayın Grubu.
  • Oğuz, F., & Öğretir, Ö. A. D. (2018). An analysis of the relationship between perceived parental attitude and substance abuse in adolescents. The Journal The Journal of International Social Research, 11(58), 535 –543.
  • Ögel, K., Taner S., & Yılmaz Çetin, C. (2003). Ergenlerde madde bozukluklarına yaklaşım kılavuzu. İstanbul, Turkey: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. (2001). Bağımlılığı önleme anne-babalar öğretmenler için kılavuz. İstanbul, Turkey: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. (2001). İnsan yaşam ve bağımlılık. İstanbul, Turkey: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. (2003). Türkiye’de madde bağımlılığı. İstanbul, Turkey: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. (2018). Madde kullanımı ve bağımlılığın nedenleri. Retrieved from http://www.ogelk.net/Dosyadepo/ etyoloji.pdf
  • Ögel, K. (2018). Aile. Retrieved from http://www.ogelk.net/Dosyadepo/aile.pdf
  • Özdemir, N. (2009). Türk ceza kanununda uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Turkey.
  • Özmen, S. K. (2004). Aile içinde öfke ve saldırganlığın yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 27–39.
  • Rosenberg, C. M. (1971). The young addict and his family. The British Journal of Psychiatry, 118(545), 469–470. Salmaner, H. (2003). Suç yeri incelemesi. Şanlıurfa, Turkey: Elif Matbaacılık.
  • Solmaz, A., & Okumuş, M. (2015). Yeni bir uyuşturucu madde olan bonzai haberlerinin internetten sunumu: www.milliyet.com.tr Örneği. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 8(4), 341–356.
  • Şanlı, D., & Öztürk, C. (2014). Anne babaların çocuk yetiştirme tutumları ve tutumlar üzerine kültürün etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8, 240–246.
  • Tamar, D., Ögel K., & Duran, Ç. (1997). Uyuşturucu madde kullanımının aile üstüne etkisi. Ankara, Turkey: Takav Matbaası.
  • Taylan, H. H., & Genç, Y. (2017). Liselerde sigara, alkol ve uyuşturucu/uçucu/uyarıcı madde kullanım eğilimleri: Kocaeli örneği. Asos Journal Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 47, 180–199.
  • Thanki, D., & Frederick, B. J. (2016). Social media and drug markets. Internet and Drug Markets, 115–123.
  • Turhan, E., İnandı, T., Özer, C., & Akoğlu, S. (2011). Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Turkish Journal of Public Health, 9, 33–44.
  • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. (2018).Türkiye’nin uyuşturucu ile mücadelesi. Retrieved from http://www. mfa.gov.tr/turkiye_nin-uyusturucu-ile-mucadelesi.tr.mfa
  • Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2017). 2014-2017 uyuşturucu ile mücadele faaliyet raporu. Ankara, Turkey: Author.
  • Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı. (2016). Öncelikle kendin için maddeden uzak dur. Retrieved from http://tbm.org.tr/media/1157/04_lise_madde.pdf
  • Ulusoy, M. D., Demir, N. Ö., & Baran, A. G. (2005). Ebeveynin çocuk yetiştirme biçimi ve ergen problemleri: Ankara ili örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 367–386.
  • Vatandaş, C., Can, B., Mahitapoğlu, H., Yaman, V., & Kırbaşoğlu, Z. (2015). Türkiye’de Gençlik ve Uyuşturucu Madde Sorunu. Sosyal Ekonomik ve Kültürel Araştırmalar Merkezi. İstanbul: Sekam Yayınları.
  • Yeşilay. (2018a). Uyuşturucu maddelerden korunmak için. Retrieved from http://www.yesilay.org.tr/documents/ file/yesilay/kitap/tbm/madde-bagimliligi.pdf
  • Yeşilay. (2018b). BM dünya uyuşturucu raporu açıklandı. Retrieved from https://www.yesilay.org.tr/tr/haberler/ detay/bm-dunya-uyusturucu-raporu-aciklandi
  • Yaman, Ö. M. (2014). Uyuşturucu madde bağımlısı gençlerin aile içi ilişkilere yönelik görüşleri: Esenler-Bağcılar örneği. Addicta, The Turkish Journal on Addictions, 1(1), 99-132.
  • Yıldırım, İ. (1997). Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanan üniversite öğrencilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 147-155.
  • Yıldırım, Y. M. (2015). Madde bağımlılığı. (Yüksek Lisans Tezi). Tıp Fakültesi Ege Üniversitesi, İzmir, Turkey.
APA BAHAR A (2018). Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. , 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
Chicago BAHAR ATALAY Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. (2018): 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
MLA BAHAR ATALAY Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. , 2018, ss.1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
AMA BAHAR A Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. . 2018; 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
Vancouver BAHAR A Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. . 2018; 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
IEEE BAHAR A "Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme." , ss.1 - 36, 2018. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
ISNAD BAHAR, ATALAY. "Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme". (2018), 1-36. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2018-0032
APA BAHAR A (2018). Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online), 1(55), 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
Chicago BAHAR ATALAY Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online) 1, no.55 (2018): 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
MLA BAHAR ATALAY Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online), vol.1, no.55, 2018, ss.1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
AMA BAHAR A Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online). 2018; 1(55): 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
Vancouver BAHAR A Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online). 2018; 1(55): 1 - 36. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
IEEE BAHAR A "Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme." Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online), 1, ss.1 - 36, 2018. 10.26650/CONNECTIST2018-0032
ISNAD BAHAR, ATALAY. "Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimsel Yaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme". Connectist: İstanbul University Journal of Communication Sciences (Online) 1/55 (2018), 1-36. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2018-0032