EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ

Aslantürk, Hüsnünur; KAYA KILIÇ, AYTEN

EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ

Ayten KAYA KILIÇ, (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Seydikemer Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Sosyal Hizmet Bölümü, Muğla, Türkiye)

Hüsnünur ASLANTÜRK (Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü, Kocaeli, Türkiye)

Toplum ve Sosyal Hizmet

16 2

Yıl: 2019 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 417 - 437 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-11-2019

EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ

Öz:

Evsizlik, doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen insan sayısındaki artış ve diğer sosyalsorunlarla olan yapısal bağı nedeniyle tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli birsorun olarak görülmektedir. Evsiz bireylere yönelik planlanacak sosyal politikalarda vesunulacak hizmet modellerinde öncelikle bu grubun özelliklerinin bilinmesi ve yaşamkoşullarının anlaşılması gerekmektedir. Bu doğrultuda çalışmada evsizlerin sosyodemografiközelliklerinin ve sokak yaşam deneyimlerinin belirlenmesi amaçlandı. Geneltarama modelinde tasarlanan çalışmaya 2018 yılı içinde Antalya Eğitim ve AraştırmaHastanesi Sosyal Hizmet Birimi’ne başvuran, araştırmaya katılmaya gönüllü olan evsizler(n=50) dahil edildi. Veriler 34 sorudan oluşan anket formu aracılığıyla toplandı. Çalışmanınsonucunda çalışmaya katılan evsiz bireylerin çoğunluğunun 45-59 yaş arasında, bekar,ilkokul mezunu erkeklerden oluştuğu görüldü. Sokak yaşamı öncesinde çoğunlukla aileleriylebirlikte yaşayan evsiz bireylerin, yine aynı dönemde ücretli bir işte çalıştıkları, dolayısıylatoplumsal yaşamın içinde oldukları anlaşıldı. Çoğunluğunun ekonomik nedenlerle sokaktayaşadığı, düzenli bir gelirlerinin ve sosyal güvencelerinin olmadığı; ihtiyaçlarını sosyalyardımlar, gönüllü insanların verdikleri ya da günlük işlerden elde ettikleri gelirle karşıladıkları sonucuna ulaşıldı. Çoğunlukla 5 yıl ve daha fazla süredir sokakta yaşayan evsiz bireylerinsokak yaşam tarzını kronikleştirdikleri, fiziksel ve ruhsal sağlık problemleri yaşadıkları vesokakta yaşamlarını sürdürmekle ilgili çeşitli stratejiler geliştirdikleri görüldü. Genel olaraksokakta yaşamanın risklerinin farkında oldukları ve uygun koşullar sağlandığında sokaktayaşamaktan vazgeçebilecekleri anlaşıldı.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Aile Çalışmaları

Socio-demographic Characteristics of Homeless People and Their Experiences of Living on the Streets: Antalya Sample

Öz:

Homelessness is an important problem in our country as it is in the whole world because of the increase in the number of people affected directly or indirectly by it and its structural link with other social problems. The characteristics of homeless people should be known and their living conditions should be understood in order to plan social policies for them and for the service models to be provided to them. Accordingly, this study aims to determine the sociodemographic characteristics of homeless people and their experiences of living on the streets. The study was designed at the general scanning model and it includes the homeless people (n=50) who applied to the Social Services Unit of Antalya Training and Research Hospital in 2017-2018 and volunteered to participate in the study. The data were collected through a questionnaire containing 34 questions. At the end of the study, it was found that the majority of the participant homeless people is 45-59 years old, single, and primary school graduate males. In addition, it was understood that the homeless people who had lived mostly with their families before starting to live on the streets had salaried employment and therefore had been a part of the social life during this period of their lives. Besides, it was discovered that the majority of them lives on the streets due to financial reasons and doesn’t have a regular income and social security; moreover, they cover their needs through social aids, the goods that volunteers provide them, or the incomes that they receive from daily jobs. This lifestyle of the homeless people who have lived on the streets for 5 years or more has become chronic, they suffer from physical and psychological health problems, and have developed several strategies for living on the streets. It is seen that they are aware of the risks of living on the streets in general and can stop living on the streets when the proper conditions are provided.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Sosyoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akyıldız, Y. (2017). Dünyada ve Türkiye’de evsizlik sorunu ve çeşitli uygulamalar. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), 67-91.
Baptista, I. (2010). Women and Homelessness. In Busch-Geertsema, V., O’Sullivan, E., Pleace, N. and Quilgars, D. (Eds.) (2010). Reflections on Homelessness Research in Europe, 1990-2010: A Festschrift to Honour Bill Edgar and Joe Doherty (pp. 163- 186), Brussels: FEANTSA.
Binbay, T., Ulaş, H., Elbi, H., Alptekin, K. (2010). Türkiye’de psikoz epidemiyolojisi: Yaygınlık tahminleri ve başvuru oranları üzerine sistematik bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(1), 40-52.
Christensen, R. C., Hodgkins, C. C., Garces, L., Estlund, K. L., Miller, M. D., Touchton, R. (2005). Homeless, mentally ill and addicted: The need for abuse and trauma services. Journal of Health Care for The Poor and Underserved, 16(4), 615-622.
Cılga, İ. (2009). Sosyal dışlanmanın dinamiği, bilimin, mesleğin dışlanması ve öngörüler. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (2), 7-26.
Crane, M., Warnes, A. M., Fu, R. (2006). Developing homelessness prevention practice: Combining research evidence and professional knowledge. Health and Social Care in the Community, 14 (2), 156–166.
Demir, G. (2017). Yoksulluk sorunu bağlamında halk kütüphanelerinin rolünün sorgulanması: Kuramsal bir yaklaşım. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 47-68.
Doherty, J. (2001). Gendering homelessness. In Edgar, B. and Doherty, J. (Eds.), Women and Homelessness in Europe; Pathways, Services and Experiences (pp.9-20). Bristol: The Polity Press.
Erbay, E., (2013), Evsizler, Sokakların Görünmeyen Yüzleri, Ankara: Sabev Yayınları.
Fitzgerald, M. D., (1999). To live and to learn: Homeless youth, literacy, education and career. Halifax: Phoenix Youth Programs.
Hagan, J. and McCarthy, B. (1998). Mean Streets: Youth crime and homelessness. Cambridge: Cambridge University Press.
Hecht, L., Coyle, B. (2001). Elderly homeless. American Behavioral Scientist. 45(1),66–79.
Helvie, C.O. (1999). Homelessness in different countries. In Carl O. Helvie and Wilfried Kuntsmann (Eds.), Homelessness in the United States, Europa and Russia. A copmparative perspective. Greenwood publishing, USA.
Herman, D. B., Susser, E. S., Struleninlg, E. L., Link, B. L. (1997). Adverse childhood experiences: Are they risk factors for adult homelessness? American Journal of Public Health, 1 (87), 2, 249-255.
Hwang, S. W. (2001). Homelessness and health. Canadian Medical Association Journal, 164 (1), 229-233.
Işıkhan, V. (1995) Evsizlere yönelik sosyal hizmet uygulamaları. Sosyal Hizmet Sempozyumu’95 30. Yılında Sosyal Hizmet ve Geleceğe Yöneliş, 22-24 Kasım, Ankara
Işıkhan, V. (2002). Kentlerin Gölgesinde Yaşayan Evsizler. Ankara: Kardelen Ofset. İlhan, N. ve Ergün, A. (2010). Evsizler ve toplum sağlığı. Aile ve Toplum, 11(5), 20, 79-90.
Jakub, M., Vágnerová, M., Csémy, L. (2011). Developmental and psychosocial characteristics of young adult homeless in Prague. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30,1888-1893.
Kılıç, T. Y., Yeşilaras, M., Atilla, Ö. D., Toker, İ., Temizyürek, Z. (2015). Homeless patients in the emergency department. Journal of Academic Emercency Medeicine. 14(2), 70-74.
Levitt, A. J., Culhane, D. P., DeGenova, J., O’Quinn, P., Bainbridge, J. (2009). Health and social characteristics of homeless adults in Manthattan who were chronically or not chronically. Psychiatric Services, 60(7), 978-983.
Özdemir, U. (2010). Evsizlik ve Evsizlere Genel Bir Bakış. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(2), 77-88.
Plumb, J. D. (2000). Homelessness: Reducing health disparities. Canadian Medical Association Journal ,163 (2), 172-173.
Quilgar, D. and Pleace, N. (2010). Meeting the Needs of Households at Risk of Domestic Violence in England: The Role of Accommodation Housing-Related Support Services. London: Communities and Local Government.
Ringwalt, C. L., Greene, J. M., Robertson, M., McPheeters, M. (1998). the prevalence of homelessness among adolescents in the United States. American Journal of Public Health, 88 (9), 1325-1329.
Roos, L. E., Mota, N., Afifi, T. O., Katz, L. Y., Distasio, J., Sareen, J. (2013). Relationship between adverse childhood experiences and homelessness and the impactof axis I and II disorders. American Journal of Public Health, 103(2), 275-281.
Salit S. A., Kuhn, E. M., Hartz A. J., Vu, J. M., Mosso A. L. (1998). Hospitalization costs associated with homelessness in New York City. N Engl J, 338:1734-1740
Shinn, M., Weitzman, B.C., Stojanovic, D., Knickman, J.R., Jimenez, L., Duchon, L., James, S., Krantz, D.H. (1998). Predictors of homelessness among families in New York City: From Shelter Request to Housing Stability. American Journal of Public Health, 88 (11), 1651-1657.
Susser, E., Moore, R., Link, B. (1993). Risk factors for homelessness. Epidemiologic Reviews, 15(2), 546-556.
Türkcan, S. ve Türkcan, A. (1996). Psikiyatri ve Evsizlik: Bir gözden geçirme çalışması. Düşünen Adam, 9(4): 8-14.
U.S. Conference of Mayors. (2005). A Status Report on Hunger and Homelessness in America's Cities: 2004. Available at www.usmayors.org.
U.S. Conference of Mayors. (2018). A Status Report on Hunger and Homelessness in America's Cities: 2018. Available at https://endhomelessness.atavist.com/mayorsreport2016.
U.S. Department of Housing and Urban Development. (2018). The 2018 Annual Homeless Assessment Report (AHAR) to Congress, Available at, https://www.hudexchange.info/resources/documents/2018-AHAR-Part-1.pdf.
Yıldırım, N. ve Yıldırım, K. (2014). Homelessness within social change. Mediterranean Journal of Social Sciences. 5 (22), 418-432.
Yılmaz, M. (2012). Küreselleşme ve kentsel yoksulluk: Sosyolojik bir perspektif. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(4), 257-287.
Young, S. (Ed.) (2010). Gender perspectives on homelessness. Homelessness in Europe- The Magazine of FEANTSA. Spring, Brussels: FEANTSA.

APA	KAYA KILIÇ A, Aslantürk H (2019). EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. , 417 - 437.
Chicago	KAYA KILIÇ AYTEN,Aslantürk Hüsnünur EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. (2019): 417 - 437.
MLA	KAYA KILIÇ AYTEN,Aslantürk Hüsnünur EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. , 2019, ss.417 - 437.
AMA	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. . 2019; 417 - 437.
Vancouver	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. . 2019; 417 - 437.
IEEE	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H "EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ." , ss.417 - 437, 2019.
ISNAD	KAYA KILIÇ, AYTEN - Aslantürk, Hüsnünur. "EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ". (2019), 417-437.

APA	KAYA KILIÇ A, Aslantürk H (2019). EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(2), 417 - 437.
Chicago	KAYA KILIÇ AYTEN,Aslantürk Hüsnünur EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. Toplum ve Sosyal Hizmet 30, no.2 (2019): 417 - 437.
MLA	KAYA KILIÇ AYTEN,Aslantürk Hüsnünur EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. Toplum ve Sosyal Hizmet, vol.30, no.2, 2019, ss.417 - 437.
AMA	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2019; 30(2): 417 - 437.
Vancouver	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2019; 30(2): 417 - 437.
IEEE	KAYA KILIÇ A,Aslantürk H "EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ." Toplum ve Sosyal Hizmet, 30, ss.417 - 437, 2019.
ISNAD	KAYA KILIÇ, AYTEN - Aslantürk, Hüsnünur. "EVSİZLERİN SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE SOKAK YAŞAM DENEYİMLERİ: ANTALYA ÖRNEĞİ". Toplum ve Sosyal Hizmet 30/2 (2019), 417-437.