E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
Yıl: 2019 Cilt: 24 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 115 - 121 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17986/ blm.2019252290 İndeks Tarihi: 19-12-2019
E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
Öz: Amaç: Bu araştırmanın amacı Lam ve Li (2013) tarafından geliştirilen Gençdoğan ve Çıkrıkçı(2015) tarafından Türkçe’ye uyarlanmış olan E-Zorbalık Ölçeği’nin ve E-Mağduriyet Ölçeği’nin ge-çerlilik ve güvenilirlik çalışmasını yapmaktır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmanın örneklemini Ankara Üniversitesi öğrencilerinden hukuk fakül-tesi, tıp fakültesi, mühendislik fakültesi öğrencisi olan ve sigara bağımlısı gönüllü 120 öğrenci oluş-turdu. Veriler Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu, altı maddeden oluşan E-Zorbalık Ölçeği ve beş maddeden oluşan E-Mağduriyet Ölçeği ile toplandı. Verilerin analizinde içerik geçerliliği için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett’s Testi, güvenilirlik çalışmasında Cronbach alfa katsayısı kullanıldı.Bulgular: E-Zorbalık Ölçeği’nde geçerlilik analiz sonucu KMO değeri %79,8, Barlett Küresellik Testi Ki Kare değeri 323,480 olup yeterli geçerlilik düzeyine sahiptir. E-Zorbalık Ölçeği’nde Cron-bach alfa katsayısı 0,834 olup kuvvetli güvenilirlik derecesine sahip olduğu belirlendi. E-Mağduriyet Ölçeği’nde geçerlilik analiz sonucu KMO değeri %73,9, Barlett Küresellik Testi Ki Kare değeri224,418 bulundu. E-Mağduriyet Ölçeği’nde Cronbach alfa katsayısı 0,808 olup kuvvetli güvenilirlik derecesine sahip olduğu belirlendi.Sonuç: Gençdoğan ve Çıkrıkçı tarafından Türkçe’ye uyarlanmış olan E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği yüksek seviyede güvenilirlik ve yeterli geçerlilik seviyesine sahiptir. Ölçeğin sigara bağımlısı üniversite öğrencilerinin siber mağduriyet yaşama ve siber zorbalık gösterme durum-larının saptanmasında kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
E-Bulling Scale and E-Victimization Scale: The Study of Validity and Reliability of Smoking Addict Students at Ankara University
Öz: Objective: The aim of this study is to make the validity and reliability studies of E-Bullying Scale and E-Victimization Scale developed by Lam and Li (2013), adapted into Turkish by Gençdoğan and Çıkrıkçı (2015) in Ankara University smoking addict students.Materials and Methods: The sample of this study consisted of 120 voluntary students from Anka-ra University who were smoking addict students of faculty of law, faculty of medicine and engineering faculty. The study data were collected with the Informed Voluntary Form and E-Bullying Scale consis-ting of six items, the E-Victimization scale consisting of five items. KMO and Bartlett’s test were used for content validity and Cronbach alpha coefficient was used for data reliability.Results: As a result of the validity analysis of the E-Bullying Scale, the KMO value was 79,8%, the Barlett’s Test of Sphericity chi-square value was found to be 323,480. The Cronbach alpha coef-ficient of the E-BullyingScale was 0,834 and it was found to have a strong degree of reliability. As a result of the validity analysis of the E-VictimizationScale, the KMO value was 73,9% and the Barlett’s Test of Sphericity chi-square value was found to be 224,418. The Cronbach alpha coefficient of the E-Victimization Scale was 0,808 and it was found to have a strong degree of reliability.Conclusion: The E-Bullying Scale and E-Victimization Scale adapted into Turkish by Gençdoğan and Çıkrıkçı have a high level of reliability and sufficient validity. The scale is recommended to be used for cases of the cyber bullying and cyber victimizationof smoking addict university students.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Berkowitz L. Aggression: Its Causes, Consequences, and Control. New York: Mcgraw-Hill, 1993.
- Suler J. The online disinhibition effect. CyberPsychol-ogy & Behavior 2004;7(3):321-6. DOI: https://doi.org/10.1089/1094931041291295.
- Kowalski RM, Limber SP. Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health 2007;41(6):22-30. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jadohe-alth.2007.08.017.
- Yetim S. Siber Zorbalık, Türkiye ve ABD karşılaştırması (Abd V. Drew Dosyası). TBB Dergisi 2015;120:325-84.
- Hinduja S, Patchin JW. Bullying, cyberbullying, and suici-de. Archives of Suicide Research 2010;14(3):206-21. DOI: https://doi.org/10.1080/13811118.2010.494133.
- Erdur-Baker Ö, Topçu Ç. Siber Zorbalık. İçinde: Deryakulu D (Ed.). Bilişim Teknolojileri Öğretiminde Sosyo-Psikolo-jik Değişkenler. 1. Baskı. Ankara: Maya Akademi Yayıncı-lık, 2008;105-25.
- Arıcak OT, Tanrıkulu T ve Kınay H. Siber Mağduriyet Ölceği’nin ilk psikometrik bulguları. Akdeniz Eğitim Araş-tırmaları Dergisi 2012;11:1-6.
- Eroğlu Y. Ergenlerde Siber Zorbalık ve Mağduriyeti Yor-dayan Risk Etmenlerini Belirlemeye Yönelik Bütüncül Bir Model Önerisi. Doktora Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2014.
- Menesini E, Nocentini A. Cyberbullying definition and me-asurement: Some critical considerations. Journal of Psycho-log 2009;21:230-2. DOI: https://doi.org/10.1027/0044-3409.217.4.230.
- Promoting the health of young people in Custody Pg. 7. http://www.euro.who.int/document/e81703.pdf Erişim tari-hi: 25.12.2018.
- Adolesanlarda Koruyucu Sağlık Hizmetleri. www.sabem.saglik.gov.tr/Akademik_Metinler/goto.aspx?id=1455 Eri-şim tarihi: 26.12.2018.
- Kılıççı Y. Okulda Ruh Sağlığı. 5. Baskı. Ankara: Anı Yayın-cılık, 2006;113–5.
- Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırma-sı, 2014. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16198 Erişim tarihi: 25.12.2018.
- Davis RA. Cognitive-behavioral model of pathological in-ternet use. Computers in Human Behavior 2001;17(2):187–95. DOI: https://doi.org/10.1016/S0747-5632(00)00041-8.
- Yang SC, Tung CJ. Comparison of internet addicts and no-naddicts in Taiwanese high school. Computers in Human Behavior 2007;23(1):79-96. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2004.03.037.
- Tokunaga RS. Following you home from school: A critical review and synthesis of research on cyberbullying victimi-zation. Computers in Human Behavior 2010;26:277-87. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2009.11.014.
- Smith PK. Cyberbullying and Cyber Aggression. In: Ji-merson SR, Neckerson AB, Mayer MJ, Furlong MJ (Eds.), Handbook of School Violence and School Saffety: International Research and Practice. New York, US: Routledge/ Taylor & Francis Group, 2012.
- Gençdoğan B, Çıkrıkçı Ö. Reliability and validity studies of the Turkish version of the e-bullying scale (E-BS) and e-victimization scale (E-VS). Journal of Theory and Practi-ce in Education 2015;11(1):359-73.
- Alvarez-García D, Nú~nez JC, Barreiro-Collazo A, García T. Validation of the Cybervictimization Questionnai-re (CYVIC) for adolescents. Computers in Human Be-havior 2017;70: 270-81. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.01.007.
- Alvarez-García D, Barreiro-Collazo A, Nú~nez JC, Dobar-ro A. Validity and reliability of the Cyber-aggression Ques-tionnaire for adolescents (CYBA). The European Journal of Psychology Applied to Legal Context 2016;8:69-77. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ejpal.2016.02.003.
- Çetin B, Yaman E, Peker A. Cyber Victim and Bullying Scale: A study of validity and reliability. Computers & Edu-cation 2011;57(4):2261-71. DOI: https://doi.org/10.1016/j.compedu.2011.06.014.
- Arıcak OT, Kınay H, Tanrıkulu T. Siber Zorbalık Ölceği’nin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 2012;9(1):101-14
| APA | çetin e, Canturk N, Dagalp R (2019). E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. , 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| Chicago | çetin ebru,Canturk Nergis,Dagalp Rukiye E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. (2019): 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| MLA | çetin ebru,Canturk Nergis,Dagalp Rukiye E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. , 2019, ss.115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| AMA | çetin e,Canturk N,Dagalp R E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2019; 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| Vancouver | çetin e,Canturk N,Dagalp R E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2019; 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| IEEE | çetin e,Canturk N,Dagalp R "E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması." , ss.115 - 121, 2019. 10.17986/ blm.2019252290 |
| ISNAD | çetin, ebru vd. "E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması". (2019), 115-121. https://doi.org/10.17986/ blm.2019252290 |
| APA | çetin e, Canturk N, Dagalp R (2019). E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Adli Tıp Bülteni, 24(2), 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| Chicago | çetin ebru,Canturk Nergis,Dagalp Rukiye E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Adli Tıp Bülteni 24, no.2 (2019): 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| MLA | çetin ebru,Canturk Nergis,Dagalp Rukiye E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Adli Tıp Bülteni, vol.24, no.2, 2019, ss.115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| AMA | çetin e,Canturk N,Dagalp R E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Adli Tıp Bülteni. 2019; 24(2): 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| Vancouver | çetin e,Canturk N,Dagalp R E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Adli Tıp Bülteni. 2019; 24(2): 115 - 121. 10.17986/ blm.2019252290 |
| IEEE | çetin e,Canturk N,Dagalp R "E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması." Adli Tıp Bülteni, 24, ss.115 - 121, 2019. 10.17986/ blm.2019252290 |
| ISNAD | çetin, ebru vd. "E-Zorbalık Ölçeği ve E-Mağduriyet Ölçeği: Ankara Üniversitesi Sigara Bağımlısı Öğrencilerinde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması". Adli Tıp Bülteni 24/2 (2019), 115-121. https://doi.org/10.17986/ blm.2019252290 |
