KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ
Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 367 - 382 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18026/cbayarsos.585306 İndeks Tarihi: 09-01-2020
KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ
Öz: Sanal ve kripto para niteliğinde olan Bitcoin, dijital formata sahip, teknik olarak blok zinciri olarak ifade edilen işlemleri kapsayan ve merkezi para sistemine dahil olmayan bir para birimidir. Çalışmada, kripto para Bitcoin ile döviz kurları arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. ABD Doları bazında Bitcoin kuru ile Euro, Japon Yeni, İngiliz Sterlini, Avustralya Doları, Kanada Doları, İsviçre Frankı, Yuan Renminbisi ve İsveç Kronu döviz kurları arasındaki ilişki, 3.02.2012-04.10.2017 dönemindeki günlük kur değerleri esas alınarak, yapısal kırılmalı Gregory ve Hansen eşbütünleşme ve Granger nedensellik analizleri ile incelenmiştir. Analiz sonucunda, BTC/USD döviz kurunda yapısal kırılmaların, 2013 yılı Nisan ve Aralık aylarında gerçekleştiği belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada, döviz kurlarına ilişkin zaman serileri arasında uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisi tespit edilirken, CNY/USD döviz kuru ile BTC/USD döviz kuru arasında tek yönlü pozitif nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
CRYPTO MONEY BITCOIN AND EXCHANGE RATE RELATIONSHIP: AN ANALYSIS OF COINTEGRATION AND CAUSALITY WITH STRUCTURAL BREAK
Öz: Bitcoin, which is a virtual and crypto money, is a currency that includes digital transactions, technically expressed as block chains, and is not included in the central monetary system. The purpose of the current study is to investigate the relationship between crypto currency Bitcoin and exchange rates. The relationship between the exchange rates of the Euro, Japanese Yen, British Sterling, Australian Dollar, Canadian Dollar, Swiss Franc, Yuan Renminbi and Swedish Kron based on the daily exchange rate values for the period of 3.02.2012-04.10.2017 is investigated through Gregory and Hansen cointegration with structural breaks and Granger causality analysis. As a result of the analysis, structural breaks are seen in the BTC/USD exchange rate in April and December, 2013. Moreover, findings reveal a long-term cointegration relationship between the time series for exchange rates. One-way positive causality relationship is observed between the CNY/USD and the BTC/USD exchange rates.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ATİK, M., KÖSE, Y., YILMAZ, B. ve SAĞLAM, F., (2015), “Kripto Para: Bitcoin ve Döviz Kurları Üzerine Etkileri”, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6 (11), 247-262.
- Bank for International Settlements (BIS) (2016), Turnover of OTC Foreign Exchange İnstruments, https://www.bis.org/statistics/d11_1.pdf.
- BAUR, D. G., DIMPFLB, T. ve KONSTANTIN, K. (2017), “Bitcoin, Gold and the US Dollar – A Replication and Extension”, Finance Research Letters, 23, 1-8.
- BOURI, E., AZZI, G. ve DYHRBERG, A. H. (2016), “On the Return-volatility Relationship in the Bitcoin Market Around the Price Crash of 2013”, Economics Discussion Papers, 41, Kiel Institute for the World Economy. http://www.economics-ejournal.org/economics/discussionpapers/2016-41
- CHAREMZA, W. W. ve DEADMAN, D. F. (1993), New Directions in Econometric Practice (UK: Edward Elgar Publishing).DAI, W. (1998). B-Money. http://www.weidai.com/bmoney.txt.
- DICKEY, D. A. ve FULLER, W. A. (1979), “Distribution of the Estimators For An Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Journal of American Statistical Association, 74, 251-276.
- DİRİCAN, C. ve CANÖZ, İ. (2017), “The Cointegration Relationship Between Bitcoin Prices And Major World Stock Indices: An Analysis With ARDL Model Approach”, Journal of Economics, Finance and Accounting, 4 (4), 377-392.
- DULUPÇU, M. A., YİYİT, M. ve GENÇ, A. G. (2017), “Dijital Ekonominin Yükselen Yüzü: Bitcoin’in Değeri İle Bilinirliği Arasındaki İlişkinin Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Kayfor15 Özel Sayısı), 2241-2258.
- ESWARA, M. (2017), “Cryptocurrency Gyration and Bitcoin Volatility”, International Journal of Business and Administration Research Review, 3(18), 187-195, http://www.ijbarr.com/downloads/1908201732.pdf, (Erişim Tarihi: 24.01.2018.
- GEORGOULA, I., POURNARAKIS, D., BILANAKOS, C., SOTIROPOULOS, D. ve GIAGLIS, G. M. (2015), “Using Time-Series and Sentiment Analysis to Detect the Determinants of Bitcoin Prices”, SSRN: https://ssrn.com/abstract=2607167 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2607167.
- GRANGER, C. W. J. (1969), “Investigating Causal Relations By Econometric Models and Cross-Spectral Methods”, Econometrica, 37 (3), 424-438.
- GREGORY, A. W. ve HANSEN, B. E. (1996), “Residual-Based Tests for Cointegration in Models With Regime Shifts”, Journal of Econometrics, 70 (1), 99-126.
- INVESTING VERİ TABANI, Döviz Kurları. www.investing.com.tr. Erişim Tarihi:15.01.2018.
- KOÇOĞLU, Ş., ÇEVİK, Y. E. ve TANRIÖVEN, C. (2016), “Bitcoin Piyasalarının Etkinliği, Likiditesi ve Oynaklığı”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8 (2), 77-97.
- MARIAN, O. (2016), “Kripto Para Birimi Üstün Vergi Cenneti Mi?”, İÜHFM, C.LXXIV, 919-930.
- NAKAMOTO, S. (1998), “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, https://bitcoin.org/bitcoin.pdf, Erişim Tarihi: 25 Ocak 2018.
- SONG, Y. (2016), “A Study of Bitcoin Price's Relationship With Local Currency Exchange Rate and Stock Market Index in Emerging Economies Using VECM”, ETD Collection for Fordham University.AAI10246887. https://fordham.bepress.com/dissertations/AAI10246887.
- TÜRKİYE CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASI, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, www.tcmb.gov.tr. Erişim Tarihi:15.01.2018.
- YERMACK, D. (2013), “Is Bitcoin a Real Currency? An Economic Appraisal (No.w19747)”, National Bureau of Economic Research. http://www.nber.org/papers/w19747. Erişim Tarihi: 23 Ocak 2018.
- ZIVOT, E. ve ANDREWS, D. W. K. (1992), “Further Evidence on The Great Crash, The Oil-Price Shock,and The Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistic, 10, 251-270.
| APA | TOPALOĞLU E (2019). KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. , 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| Chicago | TOPALOĞLU Emre Esat KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. (2019): 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| MLA | TOPALOĞLU Emre Esat KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. , 2019, ss.367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| AMA | TOPALOĞLU E KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. . 2019; 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| Vancouver | TOPALOĞLU E KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. . 2019; 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| IEEE | TOPALOĞLU E "KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ." , ss.367 - 382, 2019. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| ISNAD | TOPALOĞLU, Emre Esat. "KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ". (2019), 367-382. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.585306 |
| APA | TOPALOĞLU E (2019). KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| Chicago | TOPALOĞLU Emre Esat KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.2 (2019): 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| MLA | TOPALOĞLU Emre Esat KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.2, 2019, ss.367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| AMA | TOPALOĞLU E KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(2): 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| Vancouver | TOPALOĞLU E KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(2): 367 - 382. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| IEEE | TOPALOĞLU E "KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.367 - 382, 2019. 10.18026/cbayarsos.585306 |
| ISNAD | TOPALOĞLU, Emre Esat. "KRİPTO PARA BİTCOİN ve DÖVİZ KURLARI İLİŞKİSİ: YAPISAL KIRILMALI EŞBÜTÜNLEŞME ve NEDENSELLİK ANALİZİ". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/2 (2019), 367-382. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.585306 |
