Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama

KAVKALI, Zeynep; yesiltas, murat

Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama

Zeynep KAVKALI, (Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi)

Murat YEŞİLTAŞ (Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi)

Turizm Akademik Dergisi

3 1

Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 85 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-02-2020

Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama

Öz:

Bu araştırma kurumsal etik kültürün sorun bildirme davranışları üzerindeki etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmadaetik kültür ve sorun bildirme ölçekleri Ankara’da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otellerde çalışan 367 kişiye uygulanmıştır.Araştırmada Kaptein (2008) tarafından geliştirilen kurumsal etik erdem modeli ve Park, Heng & Lee (2005) tarafından geliştirilensorun bildirme ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kurumsal etik değerlerin onaylanabilirlik boyutunun sorun bildirme davranışıboyutları üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Kurumsal etik kültürün şeffaflık boyutunun dışsal sorun bildirme üzerinde etkisitespit edilirken, içsel sorun bildirme ve kayıtsızlık davranışı üzerinde etkisi tespit edilememiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

The Effect of Ethical Organizational Culture on Whistleblowing Behavior: A Study on Four and Five Star Hotels Operating in Ankara

Öz:

The current study aims to determine the effect of corporate ethical culture on whistleblowing behaviors. Corporate ethical culture and whistleblowing scales were performed on 367 hotel employees from four and five-star hotel establishments in Ankara-Turkey. Within this context, Kaptein’s (2008) Corporate Ethical Virtues Model (CEVM) and whistleblowing scale of Park, Heng & Lee (2005) were used in the study. It was found that sanctionability dimension of corporate ethical culture significantly affects whistleblowing behavior. Besides, the study revealed the positive effect of ethical culture’s transparency dimension on external whistleblowing, but no significant effect of transparency dimension on internal or non-action dimensions of whistleblowing behaviors.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aktan, C. C., (2006). Organizasyonlarda yanlış uygulamalara karşı bir sivil erdem, ahlaki tepki ve vicdani red davranışı: Whistleblowing, Mercek Dergisi, 1(13), 1-13.
Apriliani, D., Anggraini, R. Z. & Anwar, C., (2014). The effect of organization ethical culture and ethical climate on ethical decision making of auditor with self efficacy as moderating, Review of Integrative Business and Economics Research,4, 226-243.
Ardichvili, A., Jondle, D.,Kowske, B., Cornachione, E., Li, J. & Thakadipuram, T. (2012). Ethical Cultures in large business organizations in Brazil, Russia, India, and China, Journal of Business Ethics, 105, 415-428.
Ardichvili, A., Mitchell, J.A. & Jondle, D. (2009). Characteristics of ethical business cultures, Journal of Business Ethics, 85,445-451.
Berry, B., (2004). Organizational culture: A framework and strategies for facilitating employee whistleblowing. Employee Responsibilities and Rights Journal, 16(1), 1-11.
Blau, Peter. 1964. Exchange and power in social life. New York: Wiley.
Celep, C. & Konaklı, T., (2012). Bilgi uçurma: Eğitim örgütlerinde etik ve kural dışı uygulamalara yönelik bir tepki. E-International Journal of Educational Research, 3 (4), 65-88.
Demirtaş, Ö., (2014), İşyerlerinde olumsuz durumları ifşa etmenin etik iklim üzerindeki etkisi: yıldırma algısının moderatör rolü, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 43 (1), 136-156.
Erdem, B., (2004). Otel işletmelerinde insan kaynakları yönetiminin yeri ve önemi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 36-54.
Eren, V. ve Orhan, U. (2013). Kurumsal sosyal sorumluluğun çalışanların kötü yönetimi ifşa düzeylerine etkisi üzerine bir araştırma. International Journal of Social Science, 6 (2), 455-468.
Farooqi, S., Abid, G.,& Ahmed, A. (2017). How bad it is to be good: Impact of organizational ethical culture on whistleblowing (the ethical partners), Arab Economic and Business Journal,12,69-80.
Hersh, M. A., (2002). Whistleblowers-heroes or traitors?: Individual and collective responsibility for ethical behaviour. Annual Reviews in Control, 26 (2), 243-262.
Huhtala M, Kangas M, Kaptein M. & Feldt T. (2018). The shortened Corporate Ethical Virtues scale: Measurement invariance and mean differences across two occupational groups. Business Ethics: A European Review, 27,238– 247. https:// doi.org/10.1111/beer.12184.
Jubb, P.B. (1999). Whistleblowing: A restrictive defination and interpretation, Journal of Business Ethics, 21, 77-94.
Kanten,S., Yeşiltaş,M., Kanten,P. & Çeken,H.,(2015), Etik kültürün etik davranışlar üzerindeki etkisinde örgüt temelli öz saygının rolü: Otel işletmelerinde bir araştırma, 16. Ulusal Turizm Kongresi, Çanakkale.
Kaptein, M. (2011). From inaction to external whistleblowing: The influence of the ethical culture of organizations on employee responses to observed wrongdoing. Journal of Business Ethics, 98, 513–530.
Kaptein, M. (2009). Ethics programs and ethical culture: A next step in unraveling their multi-faceted relationship, Journal of Business Ethics, 89,261-281.
Kaptein, M.(2008) Developing and testing a measure for the ethical culture of organizations: The corporate ethical virtues model, Journal of Organizational Behavior, 923-947.
Keil, M., Tiwana, A., Sainsbury, R., & Sneha, S. (2010). Toward a theory of whistleblowing intentions: A benefit‐to‐cost differential perspective. Decision Sciences, 41 4), 787-812.
King III, G., (1999). The Implications of an organization’s structure on whistleblowing. Journal of Business Ethics, 20(4), 315-326.
Kleinhempel, M., (2011). Whistleblowing not an easy thing to do. Effective Executive, 44-50.
Lachman, V. D., (2008). Whistleblowing: Role of organizational culture in prevention and management, Dermatology Nursing, 20(5), 394-400.
Neale, N.R.,Butterfield, K.D., Goodstein, J. & Tripp, T.M. (Basımda). Managers’ restorative versus punitive responses to employee wrongdoing: a qualitative ınvestigation, Journal of Business Ethics, https://doi. org/10.1007/s10551-018-3935-x.
Near, J.P. & Miceli, M.P. (1985). Organizational Dissidence: The Case of Whistleblowing, Journal of Business Ethics, 4, 1-16.
Özgener, Ş.,Tan, A. & Ulu,S., (2012). Çalışma Yaşamında Sorun Bildirme Sistemi (Whistleblowing Sistemi), Ed. Keser, A. Yılmaz,G. ve Yürür, S., Çalışma Yaşamında Davranış, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
Özler, D. E., Şahin, M. D. & Atalay, C. G., (2010), Teorik bir çerçevede whistleblowing-etik anlayışı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 169-194.
Park, H., Rehg, M. T., & Lee, D. (2005). The influence of confucian ethics and collectivism on whistleblowing intentions: A study of South Korean public employees. Journal of Business Ethics, 58, 387-403.
Ray, S. L., (2006). Whistleblowing and organizational ethics, Nursing Ethics, 13 (4), 438-445.
Sayğan,S. & Bedük, A. (2013). Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1), 1-23.
Schwartz, M.S. (2013). Developing and sustaining an ethical corporate culture: The core elements, Business Horizons, 56, 39-50.
Shafer, W.E. & Simmons, R.S. (2011). Effects of organizational ethical culture on the ethical
decisions of tax practitioners in mainland China, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 24(5), 647-668.
Starkey, P.L. (1998). Whistleblowing Behaviour: The impact of situational and personal variables, Unpublished Doctoral Thesis, University of Mississippi.
Svensson, G., Wood, G., Singh, J., Carsco, E. Ve Callaghan, M. ( 2009). Ethical structures and processes of corporations operating in Australia, Canada, and Sweden: A longitudinal and cross-cultural study. Journal of Business Ethics, 86:485–506.
Tavakoli, A., Keenan,J.P., & Karanovic,B.C., (2003). Culture and whistleblowing an empirical study of Croatian and United States managers utilizing hofstede’s cultural dimensions, Journal of Business Ethics,43(1), 49-64.
Tsahuridu, E. E., & Vandekerckhove, W., (2008). Organisational whistleblowing policies: Making employees responsible or liable? Journal of Business Ethics,82 (1), 107-118.
Treviño, L.K., Butterfield, K.D. & McCabe, D.L. (1998). The ethical context in organizations: Influences on employee attitudes behaviors. Business Ethics Quarterly,8 (3), 447-476.
Ural, A. & Kılıç,İ.,(2011). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
Yılmaz, N., (2015). Kadın girişimciliğinde yönetsel etik değerler ve ifşa (Whistleblowing): Mersin ilinde uygulamalı bir araştırma. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Mersin.

APA	KAVKALI Z, yesiltas m (2018). Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. , 85 - 96.
Chicago	KAVKALI Zeynep,yesiltas murat Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. (2018): 85 - 96.
MLA	KAVKALI Zeynep,yesiltas murat Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. , 2018, ss.85 - 96.
AMA	KAVKALI Z,yesiltas m Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. . 2018; 85 - 96.
Vancouver	KAVKALI Z,yesiltas m Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. . 2018; 85 - 96.
IEEE	KAVKALI Z,yesiltas m "Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama." , ss.85 - 96, 2018.
ISNAD	KAVKALI, Zeynep - yesiltas, murat. "Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama". (2018), 85-96.

APA	KAVKALI Z, yesiltas m (2018). Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. Turizm Akademik Dergisi, 5(2), 85 - 96.
Chicago	KAVKALI Zeynep,yesiltas murat Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. Turizm Akademik Dergisi 5, no.2 (2018): 85 - 96.
MLA	KAVKALI Zeynep,yesiltas murat Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. Turizm Akademik Dergisi, vol.5, no.2, 2018, ss.85 - 96.
AMA	KAVKALI Z,yesiltas m Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. Turizm Akademik Dergisi. 2018; 5(2): 85 - 96.
Vancouver	KAVKALI Z,yesiltas m Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama. Turizm Akademik Dergisi. 2018; 5(2): 85 - 96.
IEEE	KAVKALI Z,yesiltas m "Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama." Turizm Akademik Dergisi, 5, ss.85 - 96, 2018.
ISNAD	KAVKALI, Zeynep - yesiltas, murat. "Etik Örgüt Kültürünün Sorun Bildirme Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Uygulama". Turizm Akademik Dergisi 5/2 (2018), 85-96.