Yıl: 2019 Cilt: 37 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 489 - 515 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17065/huniibf.451458 İndeks Tarihi: 11-02-2020

TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz:
Toplumların organize olmuş halini ifade eden devlet yapılanmalarına son birkaç yüzyıl içinde eskiye kıyasla çok daha fazla sorumluluk yüklenmektedir. Kamu hizmetlerinin devamlılığı, giderlerin yüksek olduğu dönemde borçlanmayı zorunlu kılmaktadır. Devletlerin borçlanma sebepleri her ne olursa olsun, borçlanma amacıyla yönelecekleri kaynak ulusal veya uluslararası tasarruflar olacaktır. Tasarruflar ile borçlar arasında var olan bu organik bağ, bu çalışmanın temel hareket noktasını oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin dış borçlanmaya olan gereksinimi ile tasarruf ve tasarrufu etkileyen bir dizi değişken arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkinin varlığını tespit edebilmektir. 1980-2016 yılları arasındaki verilerin kullanıldığı çalışmamızda değişkenler arasındaki ilişkinin varlığı Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Sınır Testi (ARDL) ile açıklanmaya çalışılmıştır. Gerçekleştirilen bu analiz sonucunda, tasarruflar ile dış borçlar arasında negatif bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Bir başka ifade ile, tasarruflarda yaşanan %1’lik bir artışın dış borçları uzun dönemde %1.4 azalttığı bulgusuna ulaşılmıştır. Elde edilen bu sonuca göre, politika yapıcılarının tasarrufu teşvik etmeleri gerekmektedir. Bu sayede uzun dönemde borç servisinde yaşanması muhtemel sorunların önüne geçilebilecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat Uluslararası İlişkiler

AN EMPIRICAL ANALYSIS OF THE RELATION BETWEEN SAVINGS AND EXTERNAL DEBTS: TURKEY EXAMPLE

Öz:
In the last few centuries, much more responsibility has been placed on the state structures, which represent the organized state of the societies. The continuity of public services necessitates borrowing in the period when expenses are high. Whatever the reasons for borrowing, the resources that states will turn to for borrowing purposes will be national or international savings. This organic bond between savings and debts is the main point of action of this study. The aim of the study is to determine the existence of a short- and long-term relationship between Turkey’s need for external borrowing and a series of variables affecting savings and savings. In our study, which uses data between 1980 and 2016, the existence of the relationship between variables is examined by the Distributed Autoregression Boundary Test (ARDL). As a result of this analysis, it is seen that there is a negative relationship between savings and external debts. In other words, it is found that a 1% increase in savings reduces external debt by 1.4% in the long term. According to this result, policymakers should encourage savings. In this way, the problems that are likely to occur in debt service in the long term can be prevented.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aizenman J., B. Pinto, A. Radziwill (2007), “Sources for Financing Domestic Capital –Is Foreign Saving a Viable Option for Developing Countries?”, Journal of International Money and Finance, 26(5), 682-702.
  • Aliyu, R.M., A.U. Usman (2013), “An Econometric Study of the Impact of External Debt, Public Debt and Debt Servicing on National Savings in Nigeria: A Cointegration Approach”, International Journal of Management and Social Sciences Research, 2(2), 73-83.
  • Bozkurt Yıldız, H. (2013), Zaman Serileri Analizi, Ekin Yayınevi, Bursa.
  • Brown, R.L., J. Durbin, J.M. Evans (1975), “Techniques for Testing the Constancy of Regression Relationships over Time”, Journal of the Royal Statistical Society, 37(2), 149-192.
  • Cavid, B.M. (2001), İktisat İlmi, (Osmanlıcadan Çeviren: Sema Alpun Çakmak), İstanbul: Liberte Yayınları.
  • Chaudhry, I.S., S. Malik, M. Ramazan (2009), “Impact of Foreign Debt on Saving and Investment in Pakistan”, Journal of Qality and Technology Management, 5(2), 101-115.
  • Diamond, P.A. (1965), “National Debt in a Neoclassical Growth Model”, The American Economic Review, 55(5), Part: 1, 1126-1150.
  • Dippelsman, R., C. Dziobek, C.A.G. Mangas (2012), “What Lies Beneath: The Statistical Definition of Public Sector Debt”, IMF Staff Discussion Note, SDN/12/09.
  • Engle, R.F., Granger, C.W.J. (1987), “Co-Integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”, Econometrica, Vol:55, No:2, 251-276.
  • Gill, I., B. Pinto (2005), “Public Debt In Developing Countries: Has The Market - Based Model Worked?”, Word Bank Policy Research Working Paper, WP No: 3674.
  • Granger, C.W.J., P. Newbold (1974), “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, 2, 111-120.
  • Griffin, K.B., J.L. Enos (1970), “Foreign Assistance: Objectives and Consequences”, Economic Development and Culturel Change, 18(3), 313-327.
  • Gupta, K.L. (1970), “Foreign Capital and Domestic Savings: A Test of Haavelmo's Hypothesis with Cross-Country Data: A Comment”, The Review of Economics and Statistics, 52(2), 214-216.
  • Holtfrerich, C.L., L.P. Feld, W. Heun, G. Illing, G. Kirchgässner, J. Kocka, M. Schularick, W. Streeck, U. Wagschal, S. Walter, C.C. Weizsäcker (2016), “Government Debt: Causes, Effects and Limits”, Union der Deutschen Akademien der Wissenschaften e. V.
  • International Monetary Fund (2013). Public Sector Debt Statistics: Guide for Compilers and Users, Washington D.C. http://www.tffs.org/pdf/method/2013/psds2013.pdf, E.T.: 26.07.2017
  • Irwin, T.C. (2015), Defining the Government’s Debt and Deficit”, IMF Working Paper, WP No: 15/238.
  • Johansen, S., Juselius, K. (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to Demand for Money” Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169-210.
  • Jonathan, D.O., A.R. Ghosh, R.A. Espinoza (2015), “When Should Public Debt Be Reduced?”, IMF Staff Discussion Note, SDN/15/10, 1-26.
  • Khan A.H., Hasan L., Malik A. (1992), “Dependency Ratio, Foreign Capital Inflows and the Rate of Savings in Pakistan”, The Pakistan Development Review, Vol: 31, No: 4, 843-856.
  • Khan, R.E.A., A.R. Gill (2009), “Crowding Out Effect of Public Borrowing: A Case of Pakistan”, Munich Personal Repec Archive, MPRA Paper No: 16292.
  • Kızılkaya, O., E. Sofuoğlu, Z. Karaçor (2016), “Türkiye’de Turizm Gelirleri–Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(1), 203-215.
  • Köprücü, Y., Sarıtaş T. (2017), “Türkiye’de Eğitim ve Ekonomik Büyüme: Eşbütünleşme Yaklaşımı”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 77-89.
  • Kumar, M.S., J. Woo (2010), “Public Debt and Growth”, IMF Working Paper, WP No: 10/174.
  • Modigliani, F. (1986), “Life Cycle, Individual Thrift and the Wealth of Nations”, American Economic Review, 76(3), 297-313.
  • Nazlıoğlu, Ş., S. Kayhan, U. Adıgüzel (2014), “Electricity Consumption and Economic Growth in Turkey: Cointegration, Linear and Nonlinear Granger Causality”, Journal Energy Sources,Part B: Economics, Planning, and Policy, 9(4), 315-324.
  • Nkoro E., A.K. Uko (2016), “Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Cointegration Technique: Application and Interpretation”, Journal of Statistical and Econometric Methods, 5(4), 63-91.
  • Okafor, L.E., J. Tyrowıcz (2008), “Foreign Debt and Domestic Savings in Developing Countries”, University of Warsaw Working Paper, WP No: 6/2008
  • Özbek, S.E. (1937), Tasarruf - Ekonomi İlmindeki Yeri – Türkiye’de Tasarruf Hareketleri, İstanbul, İstanbul: Aydınlık Basımevi.
  • Öztürk, K.Z., M. Kartal (2016), “Gelir Gruplarına Göre Yurtiçi Tasarruflar İle Dış Borçlar Arasındaki İlişki: Panel Veri Yöntemi İle Bir Analiz”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 19(1), 139-165.
  • Peseran, M.H., Y. Shin (1997), “An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis”, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.153.3246&rep=rep1&type=pdf, E.T.: 04.02.2018
  • Peseran, M.H., Y. Shin, R.J. Smith (1999), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Long Run Relationship”, https://www.repository.cam.ac.uk/handle/1810/418, E.T.: 01.02.2018
  • Reinhart, C.M., M.B. Sbrancia (2011), “The Liquidation of Government Debt, NBER Working Paper Series, WP No: 16893.
  • Renani, H.S. (2007), “Demand for Money in Iran: An ARDL” Approach, Munich Personal Repec Archive, MPRA Paper No: 8224.
  • Shrestha, M.B., K. Chowdhury (2005), “ARDL Modelling Approach to Testing the Financial Liberalisation Hypothesis”, University of Wollongong Economics Working Paper, P No: 05-15.
  • Skousen, M. (1992), Dissent on Keynes-A Critical Apprasial of Keynesian Economics, New York: Preager Publisher.
  • Smith, A. (2007), Wealth of Nations, Metalibri Digital Lİbrary, London. Tiruneh, M.W. (2004), “An Empirical Investigation Into the Determinants of External Indebtedness”, Prague Economic Papers, No: 3, 261-277.
  • Tarı, R. (2014), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2015), “Tasarruf – Yatırım Dinamikleri ve Cari İşlemler Dengesi Gelişmeleri”, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/1c433a55-1f29-4115-acd7-70dc3861772b/TCMB_KITAPCIK_2015_1.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-1c433a55-1f29-4115-acd7-70dc3861772b-m5lk1bu, E.T.: 07.01.2018
  • Ulusoy, A. (2017), Devlet Borçlanması, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • United Nations (1965). “World Economic Survey 1965 Part – I”, https://www.un.org/en/development/desa/policy/wess/wess_archive/1965wes_part1.pdf, E.T.: 13.12.2017
  • Uysal, D., H. Özer, M. Mucuk (2009), “Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1965-2007)”, Ankara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 161-178.
  • Weisskopf, T.E. (1972), “The Impact of Foreing Capital Inflow on Domestic Savings in Underdeveloped Countries”, Journal of International Economics, 2(1), 25-38.
  • Yıldız, B.H. (2013), Zaman Serileri Analizi, Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Yılmaz, B.E. (2015), Borç Çıkmazı [Osmanlıdan Günümüze 1845 – 2013], İstanbul: Derin Yayınları.
  • Zaidi, I.M. (1985), “Saving, Investment, Fiscal Deficits, and the External Indebtedness of Developing Countries”, World Development, 13(5), 573-588.
  • http://www.tdk.gov.tr, E.T.: 22.02.2017
APA KARAYILMAZLAR E, ÖZGÜN M (2019). TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
Chicago KARAYILMAZLAR Ekrem,ÖZGÜN MEHMET TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. (2019): 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
MLA KARAYILMAZLAR Ekrem,ÖZGÜN MEHMET TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 2019, ss.489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
AMA KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2019; 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
Vancouver KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2019; 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
IEEE KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M "TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." , ss.489 - 515, 2019. 10.17065/huniibf.451458
ISNAD KARAYILMAZLAR, Ekrem - ÖZGÜN, MEHMET. "TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". (2019), 489-515. https://doi.org/10.17065/huniibf.451458
APA KARAYILMAZLAR E, ÖZGÜN M (2019). TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(3), 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
Chicago KARAYILMAZLAR Ekrem,ÖZGÜN MEHMET TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 37, no.3 (2019): 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
MLA KARAYILMAZLAR Ekrem,ÖZGÜN MEHMET TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.37, no.3, 2019, ss.489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
AMA KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 37(3): 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
Vancouver KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 37(3): 489 - 515. 10.17065/huniibf.451458
IEEE KARAYILMAZLAR E,ÖZGÜN M "TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37, ss.489 - 515, 2019. 10.17065/huniibf.451458
ISNAD KARAYILMAZLAR, Ekrem - ÖZGÜN, MEHMET. "TASARRUFLAR İLE DIŞ BORÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 37/3 (2019), 489-515. https://doi.org/10.17065/huniibf.451458