Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 0 Sayfa Aralığı: 248 - 256 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21923/jesd.358580 İndeks Tarihi: 07-03-2020

YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
Yaşlıların; iç mekanlardaki bazı donanımların ve ürünlerin kullanımındayaşadıkları sıkıntılar, iç mekan tasarımlarında yeni düzenlemelergerektirmektedir. Bu düzenlemelerin bazıları da tuvalet-banyo donanımlarındayapılmalıdır. Çünkü yaşlıların en temel ihtiyaçlarını karşıladıkları bu yerler, aynızamanda düşme riskini de çok fazla yaşadıkları yerlerdir. Dolayısıyla tuvaletbanyodakullanılan tutunma barları, klozetler, dolaplar ve oturak tasarımlarınınyaşlıların antropometrik ölçülerine uygun olması gerekmektedir.Bu çalışmada, yaşlılar için tuvalet-banyo donanımının tasarımında kullanılan bazıantropometrik ölçüler saptanmış ve bu ölçülerin yaşlıların kullanımınauygunluğu değerlendirilmiştir. Bu antropometrik ölçüler; boy uzunluğu, ayaktagöz yüksekliği, alt taraf (bacak) uzunluğu, sırt parmak ucu uzaklığı uzanmamesafesi, büst yüksekliği, otururken oturma yeri-dirsek yüksekliği, otururkenkalça genişliği, otururken popliteal uzaklık, otururken diz altı yüksekliği ve vücutağırlığıdır.TÜBİTAK 115M548 no’lu “Anadolu Yaşlılarının Antropometrik Boyutları” isimli1001 projesinin ilk döneminde üç bölgede toplam on bir ilde alan araştırmasıgerçekleştirilmiş ve veriler toplanmıştır. Bireylerden alınan veriler,antropometrik ölçü formuna aktarılarak bilgisayar ortamına taşınmış ve SPSS22.00 paket programına yüklenmiş ve değerlendirilmiştir.Yaşlıların, tuvalet ve banyoda yaşamakta oldukları kaza riskini ve ürünlerinkullanımındaki elverişsizliğini göz önünde bulundurarak, kullanılan donanımayönelik; ergonomik olarak vücut ölçülerine uygun hale getirilmesi, rahatlığın vegüvenliğin sağlanması ve kaza riskinin azaltılması için tasarımlara faydasağlayacak değerlendirmeler yapılmıştır.
Anahtar Kelime:

ANTHROPOMETRIC MEASUREMENTS FOR THE DESIGN OF TOILET-BATH WITH OLDER INDIVIDUALS AND EVALUATION OF ELDERLY RESPONSIBILITY OF MARKET PRODUCTS

Öz:
The elderly; the disturbances experienced in the use of some items and products in the interior require new arrangements in interior design. Some of these regulations should be made in toilet-bath products. These places, where they meet the basic needs of the elderly, are also places where they have a great deal of fall risk. Therefore, it is necessary that the restraint bars, closets, cabinets and seat designs used in the toilet-bathroom are suitable for the anthropometric measures of the elderly. In this study, some anthropometric measures used in the design of toiletbathroom equipment for elderly people were determined and the appropriateness of these measures for the elderly was evaluated. These anthropometric measures; height of legs, height of legs, length of legs of legs, length of legs of legs, height of legs, height of legs, height of legs of legs, height of legs of legs, width of legs of legs.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağaç, S., Gürşahbaz, N., Özelmas Kahya, S., 2009. “Yaşlıların Medikal Aparatları Kullanırken Yaşadıkları Problemler ve Beklentileri”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2(1): 73- 88.
  • Akın, G., 2013. Ergonomi. Ankara: Alter Yayın.
  • Akın, G., Tekdemir İ., Gültekin T., Erol E., Bektaş Y., 2013. Antropometri ve Spor. Ankara: Alter Yayın
  • Akın, G., Özgün Başıbüyük G., Sönmez G., 2015. “Geroantropoloji’de Antropometrik Yaklaşım”. Yaşlı Dostu Kentler Sempozyumu. 26-27 Kasım 2015, Bursa. (s:115-125).
  • Bektaş O.E., “Postmodern Dünyada Yaşlı Olmak”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 10(2): 9- 18.
  • Bosi Bağcı, T., 2003. “Yaşlılarda Antropometri”. Turkish Journal of Geriatrics. 6: 147-151. Boylu Aydıner, A., 2013. “Yaşlılıkta Yaşam Kalitesi ve Konut İlişkisi”. Toplum ve Sosyal Hizmet. 24: 145-156.
  • Buzink, S. N., Bruin, R. D., Groothuizen, T. J., Haagsman, E. M., & Molenbroek, J. F. (2011). Fall prevention in the toilet environment. A Friendly Rest Room: Developing Toilets of the Future for Disabled and Elderly People, 27, 183.
  • Çamur, D., Acar-Vaizoğlu, S., 2012. “Sağlıklı Yaşlanma İçin Çevre”. D. Aslan, M. Ertem (Edt.), Yaşlı Sağlığı: Sorunlar ve Çözümler. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (s:32-36).
  • Dikmen, Ç. B., 2009. “Yaşlı Bakım Evlerinde Fiziksel Çevre ve Konfor Koşulları”. V. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 07-08 Mayıs 2009, Sivas. (s:310- 318)
  • Dolap, H. K., Tutal, O., 2016. “Herkes İçin Sürdürülebilir Ürün Tasarımı: Braun Prize Tasarım Yarışması Analizi”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 9(2): 64-81.
  • Güler, Ç., (Ed.) 2004. “Ergonomi Tanımı”. Sağlık Boyutuyla Ergonomi – Hekim ve Mühendisler İçin. Ankara: Palme Yay. (s:1-18).
  • Gültekin, T., Akın, G., 2005,“Yaşlanmayla Birlikte Boy Uzunluğu ve Oturma (Büst) Yüksekliğinde Meydana Gelen Değisimler”. Turkish Journal of Geriatrics, 8(3), 125-128.
  • Gündüz, O. H., 2000. “Yaşlılarda Postür ve Yürüme”. Turkish Journal of Geriatrics. 3: 155-166
  • İlçe, A. Ö., İlçe, C., Dramalı, A., 2007. “Yaşlılarda Ev Kazalarının Önlenmesi ve Ev Kazalarının Önlenmesine Yönelik İç Mekan Çözümlemeleri”. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar e-dergisi.
  • Kalaycı, I., Özkul, M., 2017. “Geleneksel Kalabilsem Modern Olabilsem: Modernleşme Sürecinde Yaşlılık Deneyimleri”. Vizyoner Dergisi 8: 90- 110.
  • Kalınkara, V., 2010. “Yaşlı Bireyler İçin Yaşam Çevresinin Ergonomik Tasarımı”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 3(1-2), 54-64.
  • Kalınkara, V., 2011. “Yaşlanma, Ev Güvenliği ve Ergonomi”. Engelliler Açısından Ergonomi – 17.Ulusal Ergonomi Kongresi. 14-16 Ekim 2011, Eskişehir. (s:14-16).
  • Kalınkara, V., 2014. Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Yay.
  • Kalınkara, V., 2015. “Yaşlıların Antropometrik Ölçülerinin İç Mekan Tasarımına Uygulanması”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 8(2): 98-113. Lohman, T.J., Roache, A.F., Martorell, R., (1988).
  • Anthropometric Standardization Reference Manual. Human Kinetics Books. Champaign.
  • Özgün Başıbüyük G., Aktan B., 2011. “Gerontoloji: Antropometri-Ergonomi”, VI. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 04-06 Mayıs 2011, Yozgat. (s:12- 19).
  • Sabancı, A., Sümer, S. K., 2015. Ergonomi. Ankara: Nobel Yay.
  • Tufan, İ., 2016. Antik Çağ’dan Günümüze Yaşlılık ve Yaşlanma. Ankara: Nobel Yay.
  • Türkiye İstatistik Kurumu 2016. “Konularına Göre İstatistikler”. (http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id =1027). Erişim Tarihi: 26.01.2017
  • Yazıcı Özbek, S., Kalaycı, I., 2015. “Yaşlı Hastaların Günlük Yaşam Aktivitelerinin Değerlendirilmesi”. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 385-390.
APA Özgün Başıbüyük G, ÇINAR Z, Ay F, BEKDAŞ O (2018). YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
Chicago Özgün Başıbüyük Gülüşan,ÇINAR Ziynet,Ay Faruk,BEKDAŞ Ozan YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. (2018): 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
MLA Özgün Başıbüyük Gülüşan,ÇINAR Ziynet,Ay Faruk,BEKDAŞ Ozan YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2018, ss.248 - 256. 10.21923/jesd.358580
AMA Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2018; 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
Vancouver Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2018; 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
IEEE Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O "YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.248 - 256, 2018. 10.21923/jesd.358580
ISNAD Özgün Başıbüyük, Gülüşan vd. "YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ". (2018), 248-256. https://doi.org/10.21923/jesd.358580
APA Özgün Başıbüyük G, ÇINAR Z, Ay F, BEKDAŞ O (2018). YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(0), 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
Chicago Özgün Başıbüyük Gülüşan,ÇINAR Ziynet,Ay Faruk,BEKDAŞ Ozan YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6, no.0 (2018): 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
MLA Özgün Başıbüyük Gülüşan,ÇINAR Ziynet,Ay Faruk,BEKDAŞ Ozan YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, vol.6, no.0, 2018, ss.248 - 256. 10.21923/jesd.358580
AMA Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
Vancouver Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 2018; 6(0): 248 - 256. 10.21923/jesd.358580
IEEE Özgün Başıbüyük G,ÇINAR Z,Ay F,BEKDAŞ O "YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ." Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6, ss.248 - 256, 2018. 10.21923/jesd.358580
ISNAD Özgün Başıbüyük, Gülüşan vd. "YAŞLI BİREYLERİN TUVALET-BANYO TASARIMINA YÖNELİK ANTROPOMETRİK ÖLÇÜLERİ ve PAZARDAKİ ÜRÜNLERİN YAŞLIYA UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ". Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6/0 (2018), 248-256. https://doi.org/10.21923/jesd.358580