TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU
Yıl: 2019 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 155 - 169 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-03-2020
TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU
Öz: Sanayileşme ile yıllardan beri hoyratça atmosfere yayılmasına göz yumulan ve insan kaynaklı olan seragazlarının, iklim değişikliği üzerindeki yıkıcı etkileri, günümüzde sadece gelişmekte olan ülkeleri değilgelişmiş ülkeleri de etkileyen bir canavara dönüşmüştür. Gelinen noktada, önlem alma zorunluluğu artıkalarm seviyesine ulaşmıştır. Dünyayı etkileyen küresel iklim krizi ile bütünsel mücadele etmek amacıyla,uluslararası protokol ve antlaşmalar yoluyla gelişmiş AB ülkelerinin belirledikleri ve BM’in de iklimdeğişikliği çerçeve programına adapte ettiği iklim aksiyonu planı yürürlüğe konulmuştur. Bu çalışmanınamacı başta Türkiye olmak üzere AB ülkelerinin iklim aksiyon planı çerçevesinde aldıkları önlemlerinetkinliğini araştırmaktır. Çalışmada, Eurostat veri tabanında yer alan ve iklim değişikliği ile mücadeledekullanılan ölçme ve değerlendirme göstergeleri kullanılmaktadır. Gri ilişki analiz yöntemi kullanılarakseçilen göstergeler altında AB+28, İzlanda, Norveç ve Türkiye karşılaştırılacaktır. Yapılan analizsonucuna göre Türkiye’nin gelişmiş bazı Avrupa ülkeleri gibi, 2008-2017 yıllarında küresel iklimlemücadele konusunda yeterli mücadele yapmadığı; Türkiye’nin AB ülkeleri ile karşılaştırılmasında buülkeler arasında zayıf kalan konumunu istikrarlı bir şekilde koruduğu görülmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
CURRENT STATUS OF TURKEY'S CLIMATE ACTION
Öz: The devastating effects of human-driven greenhouse gases on climate change, which has been tolerated for years by industrialization, have turned into a monster that have affected not only developing countries but also developed countries. At this point, the obligation to take measures has now reached to the alarm level. In order to combat the global climate crisis affecting the whole world, the climate action plan which was determined by developed EU countries and then adopted by the UN in its climate change framework program, have been enacted. The aim of this study was to investigate the effectiveness of Turkey’s and EU countries’ measures taken in the years 2008-2017. Selected indicators, introduced first time in EU climate action plan are used to measure the application of predetermined action plan. Data is obtained from Eurostat-database. The countries, EU+28, Iceland, Norway and Turkey have been compared using Gray relational analysis and indicators reflecting the taken measures against global climate crisis. The conclusion of the analysis is that Turkey's struggle against global climate change as similar to some developed European countries’, did not enough in the years considered; and Turkey's position remains weak in a stable manner for all years within the period.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Avrupa Komisyonu (2010). AB öncülüğünde iklim değişikliği ile mücadele. Lüksemburg: Avrupa Birliği Resmi Yayınlar Ofisi. Erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/4513129- Ab-onculugunde-iklim-degisikligi-ile-mucadele.html
- Bali, Ö. (2014). Belirsizlik etmenli dinamik bir çok kriterli karar verme modeli. Gazi Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Dergisi, 29(1), 131-140.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2019). Birleşmiş milletler iklim değişikliği çerçeve sözleşmesi. Erişim adresi: https://iklim.csb.gov.tr/birlesmis-milletler-iklimdegisikligi-cerceve-sozlesmesi-i-4362
- Doğan, N. (2014). The role of renewable energy resources in fighting against global climate change: An assessment for Turkey. International Refereed Academic Social Sciences Journal, 15(5), 265-276.
- Eurostat Report (2019). Sustainable development in the European Union: Overview of progress towards the SDGs in an EU context. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/eurostat/documents/4031688/9925908/KS-02-19-166-ENN.pdf/e985fa37-b510-4cae-b30e-c247989163d9
- Eslen, N. (2010). İklim değişikliği ve Türkiye'nin güvenliğine etkileri. Stratejik Araştırmalar Derneği, 8(15), 237-275.
- European Commission (2019). Reflection paper: Towards a sustainable Europe by 2030. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/commission/sites/betapolitical/files/factsheets_sustainable_europe_012019_v3.pdf
- IPCC Climate Report (2018). Impacts of 1.5°C of global warming on natural and human systems. Erişim adresi: https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/sites/2/2019/06/SR15_Chapter3_Low_Res.p df
- İklim Haber (2019). Küresel karbon emisyonlarının üçte birinden sorumlu 20 şirket açıklandı. Erişim adres: https://www.iklimhaber.org/kuresel-karbon-emisyonlarinin-uctebirinden-sorumlu-20-sirket-aciklandi/
- Kuşkaya, S. ve Gençoğlu, P. (2017). OECD ülkelerinin 1995-2015 yılları itibariyle sera gazı salınımları açısından karşılaştırılması: İstatistiksel bir analiz. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 3(3),177-188.
- Liu, S., Forest,J. ve Yang, Y. (2013). Advances in grey systems research. The Journal of Grey Systems, 25(2), 1-17.
- Mol, S. ve Doğruyol, H. (2012). İklim değişikliğinin su ürünlerine ve tüketimine etkisi. Journal of FisheriesSciences.com, 6(4): 341-356.
- Önol, B., Ünal, Y.S. ve Dalfes H.N. (2009). İklim değişimi senaryosunun Türkiye üzerindeki etkilerinin modellenmesi. İTÜ Dergisi / d Mühendislik, 8(5), 169-177.
- Özer, N. (2017). İklim değişikliği yönetişimindeki aktörlerin analizi ve Türkiye. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(4), 833-851.
- Özçatalbaş, O. (2014). Küresel iklim değişikliğinin tarım yayımı ve politikaları üzerine olası etkileri. Ulusal Aile Çiftçiliği Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara.
- Özdağoğlu, A. (2013). Çok ölçütlü karar verme modellerinde Normalizasyon tekniklerinin sonuçlara etkisi: COPRAS. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 229-252.
- Saraç, B. ve Alptekin, N. (2017). Türkiye’de illerin sürdürülebilir kalkınma göstergelerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(1), 20-49.
- Sarıgül, T. (2017). Dünya’nın ortalama sıcaklığı nasıl hesaplanıyor?, TUBİTAK Bilim Genç Dergisi. Erişim adresi: http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/dunyaninortalama-sicakligi-nasil-hesaplaniyor
- The Guardian (2019a). Revealed: The 20 firms behind a third of all carbon emissions. Erişim adresi: https://www.theguardian.com/environment/2019/oct/09/revealed-20-firmsthird-carbon-emissions
- The Guardian (2019b). Why we need political action to tackle the oil, coal and gas companies. Erişim adresi: https://www.theguardian.com/environment/video/2019/oct/08/whoare-the-worlds-biggest-climate-polluters-video Erişim:13.10.2019
- T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2018). Temel ekonomik göstergeler. Erişim adresi: https://www.gtb.gov.tr/data/5a4fbca9ddee7d1fa8b6c0aa/GTB_EKONOM%C4%B0 %20SUNUMU_05.01.2018.pdf
- Türkeş, M. (2007. Türkiye’nin kuraklığa, çölleşmeye eğilimi ve iklim değişikliği açısından değerlendirilmesi. Pankobirlik, 29, 28-47.
- UN Sustainable Development Goals, Knowledge Platform, Goal 13: Take urgent action to combat climate change and its impacts. Erişim adresi: https://www.un.org/sustainabledevelopment/climate-change/
APA | Paksoy S (2019). TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. , 155 - 169. |
Chicago | Paksoy Semin TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. (2019): 155 - 169. |
MLA | Paksoy Semin TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. , 2019, ss.155 - 169. |
AMA | Paksoy S TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. . 2019; 155 - 169. |
Vancouver | Paksoy S TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. . 2019; 155 - 169. |
IEEE | Paksoy S "TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU." , ss.155 - 169, 2019. |
ISNAD | Paksoy, Semin. "TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU". (2019), 155-169. |
APA | Paksoy S (2019). TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 155 - 169. |
Chicago | Paksoy Semin TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 28, no.3 (2019): 155 - 169. |
MLA | Paksoy Semin TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.28, no.3, 2019, ss.155 - 169. |
AMA | Paksoy S TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 28(3): 155 - 169. |
Vancouver | Paksoy S TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 28(3): 155 - 169. |
IEEE | Paksoy S "TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, ss.155 - 169, 2019. |
ISNAD | Paksoy, Semin. "TÜRKİYE’NİN İKLİM AKSİYONUNUN BUGÜNKÜ DURUMU". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 28/3 (2019), 155-169. |