“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ

Gerçek, Merve; YILMAZ BÖREKÇİ, DİLEK

“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ

Merve GERÇEK, (Kocaeli Üniversitesi)

Dilek YILMAZ BÖREKÇİ (İstanbul Üniversitesi)

Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

11 2

Yıl: 2019 Cilt: 28 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 198 - 213 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-03-2020

“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ

Öz:

Bu çalışmada, sosyoloji, psikoloji, işletme ve çeşitli mühendislik alanlarında kullanılan “resilience”kavramına, işletme yönetimi ve endüstri mühendisliği alanlarındaki çalışmalarda kullanılmak üzere örgütbağlamında Türkçe bir karşılık önerilmesi amaçlanmıştır. Esneklik, geri sıçrama, eski haline dönme ve uyumsağlayabilme gibi anlamları bulunan “resilience” kavramının farklı yaklaşımlar çerçevesinde aynı anlamdakullanılmadığı görülmüştür. Söz konusu kavramın farklı anlamlarda kullanılması, Türkçe çalışmalardabirbirinden farklı kelimelerin tercih edilmesine yol açmaktadır. Bu çalışmada, örgüt ve çalışan bağlamındakullanılan “resilience” kavramını diğer akademik disiplinlerdeki kullanımından ayrıştırarak yeni bir kelimeüzerinde görüş birliğine varılması için önerilerde bulunulmuştur. Bu öneriler, Türkiye’deki dilbilimciler veilgili alanlardaki uzmanların değerlendirilmesine sunulmuştur. Örgüt ve çalışan bağlamında “resilience”kavramı için tercih edilecek ayrıştırıcı bir karşılığın öğrenciler, araştırmacılar ve uygulamacılar için Türkçeçalışmaların anlaşılabilirliğinin ve ulaşılabilirliğinin arttırılmasında faydalı olması beklenmektedir.

Anahtar Kelime:

PROPOSAL OF TURKISH EQUIVALENTS FOR “RESILICENCE” CONCEPT IN ORGANIZATIONAL CONTEXT

Öz:

The purpose of this study is to provide a Turkish equivalent for the concept of “resilience”, oftenly used in sociology, psychology, business administration and various engineering fields, in the context of organizational studies. Resilience, which has the meaning of flexibility, bouncing back and adaptability, have been observed to be in use with different connotations within the frameworks of different approaches. The use of the concept with different meanings leads to the preference of different words in Turkish studies. In this study, the concept of “resilience” is treated in the context of organization and employee. It is aimed to differentiate the concept from its uses in other academic disciplines and suggestions are provided for reaching a consensus on a new word or a group of words. These recommendations are presented to the evaluation of linguists and experts in related fields in Turkey. In the context of the organization and the employee, a distinctive new equivalent to the concept of “resilience” is expected to be useful for students, researchers and practitioners in improving the intelligibility and the accessibility of Turkish studies.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Akgün, A.E. ve Keskin, H. (2014). Organisational resilience capacity and firm product innovativeness and performance, International Journal of Production Research, 52(23),6918-6937.
Allen, J. (2011). Measures for managing operational resilience. EDPACS: The EDP Audit, Control, and Security Newsletter,44(6), 1–6.
Avey, J. B., Luthans, F., ve Jensen, S. M. (2009). Psychological capital: A positive resource for combating employee stress and turnover. Human resource management, 48(5), 677-693.
Avey, J. B., Luthans, F., ve Jensen, S. M. (2009). Psychological capital: A positive resource for combating employee stress and turnover. Human resource management, 48(5), 677-693.
Bhamra, R., Dani, S. ve Burnard, K. (2011). Resilience: the concept, a literature review and future directions, International Journal of Production Research, 49(18), 5375-5393.
Block, J. Ve Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: conceptual and empirical connections and separateness, Journal Of Personality And Social Psychology, 70(2), 349.
Britt, T. W., Shen, W., Sinclair, R. R., Grossman, M. R., ve Klieger, D. M. (2016). How much do we really know about employee resilience?. Industrial and Organizational Psychology, 9(2), 378-404.
Brown, C., Seville, E., ve Vargo, J. (2017). Measuring the organizational resilience of critical infrastructure providers: A New Zealand case study. International Journal of Critical Infrastructure Protection, 18, 37–49.
Cambridge English Dictionary, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/resilience, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Carmeli, A., Friedman, Y. Ve Tishler, A. (2013). Cultivating a resilient top management team: The importance of relational connections and strategic decision comprehensiveness, Safety science, 51(1), 148-159.
Chang-Richards, Y. S., Wilkinson, S., Seville, E., ve Brunsdon, D. (2017). An organizational capability framework for earthquake recovery. Earthquake Spectra, 33(4), 1257–1278.
Cooke, F. L., Cooper, B., Bartram, T., Wang, J., ve Mei, H. (2016). Mapping the relationships between high-performance work systems, employee resilience and engagement: A study of the banking industry in China. The International Journal of Human Resource Management, 1-22.
Coutu, D. L. (2002). How resilience Works, Harvard Business Review, 80(5), 46-56. Etimoloji Türkçe, https://www.etimolojiturkce.com, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Gerçek, M. ve Yılmaz Börekçi D., (Yayın aşamasında). Bireysel Yine/Yenilenmeyi (Rezilyansı) Destekleyici İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarına İlişkin Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi
Gerçek, M., ve Yılmaz Börekçi, D. (2017). Birey Düzeyinde İlişkisel ve Operasyonel Rezilyans (Yine/Yenilenme) Kapasitesi: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi İSARDER, 9(3), 149-176.
Gizir, C. A. (2016). Psikolojik Sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 113-128.
Glassop, L. (2007). The three R’s of resilience: Redundancy, requisite variety and resources. In R. Kay & K. A. Richardson (Eds.), Building and Sustaining Resilience in Complex Organisations (pp. 19–34). San Antonio, TX: ISCE.
Hamel, G., ve Valikangas, L. (2003). The quest for resilience. Harvard Business Review, 81(9), 52–63.
Holling, C. S. (1973). Resilience and stability of ecological systems, Annual Review Of Ecology And Systematics, 1-23.
Holling, C. S. (2001). Understanding the complexity of economic, ecological and social system”. Ecosystems, 4, 390–405.
Horne, J.F. ve Orr, J.E. (1998). Assessing behaviors that create resilient organizations, Employment Relations Today, 24, 29–40.
İşcan, G. Ç., ve Malkoç, A. (2017). Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Ailelerin Umut Düzeylerinin Başa Çıkma Yeterliği ve Yılmazlık Açısından İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 120-127.
Kahn, W., Barton, M. ve Fellows, S. (2013). Organizational crises and the disturbance of relational systems. Academy of Management Review, AMR-2011.
Kayalı, K. (1994). Yönetmenler Çerçevesinde Türk Sineması. Ankara: Ayyıldız Yayınları.
Kırbaşlar, M. ve Yılmaz Börekçi, D., İnsan Kaynakları Yönetimi Aracılığıyla İlişkisel ve Operasyonel Rezilyans Kapasitesi Oluşurma, 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongres, Muğla, Türkiye, 14-16 Mayıs, Cilt 1, 436-441.
Klein, R. J., Nicholls, R. J., ve Thomalla, F. (2003). Resilience to natural hazards: How useful is this concept?, Global Environmental Change Part B: Environmental Hazards, 5(1), 35-45.
Kuntz, J. R., Näswall, K., ve Malinen, S. (2016). Resilient employees in resilient organizations: Flourishing beyond adversity. Industrial and Organizational Psychology, 9(2), 456-462.
Latin- Dictionary, https://latin-dictionary.net/definition/33432/resilio-resilire-resilui, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Lee, A. V., Vargo, J., ve Seville, E. (2013). Developing a tool to measure and compare organizations’ resilience. Natural Hazards Review, 14(1), 29–41.
Lengnick-Hall, C. A. ve Beck, T. E. (2005). Adaptive fit versus robust transformation: How organizations respond to environmental change, Journal of Management, 31(5), 738-757.
Lengnick-Hall, C. A., Beck, T. E. ve Lengnick-Hall, M. L. (2011). Developing a capacity for organizational resilience through strategic human resource management, Human Resource Management Review, 21(3), 243-255.
Lengnick-Hall, C. A., ve Beck, T. E. (2009). Resilience capacity and strategic agility: Prerequisites for thriving in a dynamic environment. In C. Nemeth, E. Hollnagel, & S. Dekker (Eds.), Resilience engineering perspectives (pp. 39–69). Aldershot: Ashgate Publishing.
Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organizational behavior, Journal Of Organizational Behavior, 23(6), 695-706.
Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. M., ve Combs, G. M. (2006). Psychological capital development: toward a micro‐intervention. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 27(3), 387-393.
Luthans, F., Vogelgesang, G. R. ve Lester, P. B. (2006). Developing the psychological capital of resiliency, Human Resource Development Review,5(1), 25-44.
McDonald, N. (2006). Organisational resilience and industrial risk, Resilience engineering. Concepts and precepts. Aldershot: Ashgate.
Merriam-Webster Dictionary, https://www.merriam-webster.com/dictionary/resilience#note-1, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Nguyen, Q., Kuntz, J. R., Näswall, K., ve Malinen, S. (2016). Employee resilience and leadership styles: The moderating role of proactive personality and optimism. New Zealand Journal of Psychology (Online), 45(2), 13.
Nilakant, V., Walker, B., van Heugten, K., Baird, R., ve de Vries, H. (2013). Research note: Conceptualising adaptive resilience using grounded theory. New Zealand Journal of Employment Relations, 39(1), 6–18.
Oxford English Dictionary, https://www.lexico.com/en/definition/resilience, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Öz, P. D. F., ve Yılmaz, U.H.E B.(2009). Ruh sağlığının korunmasında önemli bir kavram: Psikolojik sağlamlık. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 16(3), 82-89.
Ponomarov, S. Y. (2009). Understanding operational and relational resilience in buyer-supplier dyads. Society for Marketing Advances (SMA) Conference Proceedings, New Orleans, LA, November 2009.
Ponomarov, S. Y., ve Holcomb, M. C. (2009). Understanding the concept of supply chain resilience, The International Journal of Logistics Management, 20(1), 124-143.
Seville, E., Stevenson, J. R., Brown, C. O., Giovinazzi, S., ve Vargo, J. (2014). Disruption and resilience: How organisations coped with the Canterbury earthquakes, GNS Science.
Shoss, M. K., Jiang, L., ve Probst, T. M. (2018). Bending without breaking: A two-study examination of employee resilience in the face of job insecurity. Journal of occupational health psychology, 23(1), 1-15.
Sutcliffe, K.M. ve Vogus, T.J. (2003). Organizing for Resilience, In Cameron, K., Dutton, J.E., and Quinn, R.E. (Eds.), Positive Organizational Scholarship. San Francisco: Berrett-Koehler. Chapter 7, 94-110.
Timmerman, P. (1981). Vulnerability, Resilience and the collapse of Society, A Review of Models and Possible Climatic Applications, Toronto, Canada: Institute for Environmental Studies, University of Toronto.
Tonkin, K., Malinen, S., Näswall, K., ve Kuntz, J. C. (2018). Building employee resilience through wellbeing in organizations. Human Resource Development Quarterly, 29(2), 107-124.
Tugade, M. M., ve Fredrickson, B. L. (2004). Resilient individuals use positive emotions to bounce back from negative emotional experiences. Journal of personality and social psychology, 86(2), 320.
Tunç, O. ve Gürel, A. (1992). “Yine Yeni Yeniden Sev”, http://www.turkcewiki.org/wiki/Aysel_G%C3%BCrel_taraf%C4%B1ndan_yaz %C4%B1lm%C4%B1%C5%9F_%C5%9Fark%C4%B1lar_listesi, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, http://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 05.07.2019
Vogus, T.J. ve Sutcliffe, K.M. (2007). Organizational resilience: towards a theory and research agenda. In Systems, Man and Cybernetics, 2007. ISIC. IEEE International Conference on Oct 7, 3418-3422.
Wagnild, G. ve Young, H. (1993). Development and psychometric, Journal Of Nursing Measurement, 1(2), 165-178.
Waite, P. J. ve Richardson, G. E. (2004). Determining the efficacy of resiliency training in the work site, Journal of Allied Health, 33(3), 178-183.
Yıldırım, G. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Meslekten Tükenmişlik Ve Psikolojik Yılmazlık Düzeyi İlişkisi. Electronic Turkish Studies, 11(14), 811-826.
Yılmaz Börekçi, D. ve Gerçek, M. (2018). "Resilience" Kavramının Sosyal Bilimlerde Türkçe Kullanımları Bağlamında Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 41-51.
Yilmaz Borekci, D., Iseri Say, A., Kabasakal, H., ve Rofcanin, Y. (2014). The quality of relationships with alternative suppliers: The role of supplier resilience and perceived benefits in supply networks. Journal of Management & Organization, 20,808–831.
Yilmaz Borekci, D., Rofcanin, Y., ve Gurbuz, H. (2015). Organizational resilience and relational dynamics in triadic networks: A multiple case analysis. International Journal of Production Research, 53, 6839–6867.
Yilmaz Borekci, D., Rofcanin, Y., Heras, M. L., ve Berber, A. (2018). Deconstructing organizational resilience: A multiple-case study. Journal of Management & Organization, 1-20.
Youssef, C. M., ve Luthans, F. (2007). Positive organizational behavior in the workplace: The impact of hope, optimism, and resilience. Journal of Management, 33(5), 774-800.

APA	Gerçek M, YILMAZ BÖREKÇİ D (2019). “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. , 198 - 213.
Chicago	Gerçek Merve,YILMAZ BÖREKÇİ DİLEK “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. (2019): 198 - 213.
MLA	Gerçek Merve,YILMAZ BÖREKÇİ DİLEK “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. , 2019, ss.198 - 213.
AMA	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. . 2019; 198 - 213.
Vancouver	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. . 2019; 198 - 213.
IEEE	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D "“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ." , ss.198 - 213, 2019.
ISNAD	Gerçek, Merve - YILMAZ BÖREKÇİ, DİLEK. "“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ". (2019), 198-213.

APA	Gerçek M, YILMAZ BÖREKÇİ D (2019). “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(2), 198 - 213.
Chicago	Gerçek Merve,YILMAZ BÖREKÇİ DİLEK “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 28, no.2 (2019): 198 - 213.
MLA	Gerçek Merve,YILMAZ BÖREKÇİ DİLEK “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.28, no.2, 2019, ss.198 - 213.
AMA	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 28(2): 198 - 213.
Vancouver	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D “RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 28(2): 198 - 213.
IEEE	Gerçek M,YILMAZ BÖREKÇİ D "“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, ss.198 - 213, 2019.
ISNAD	Gerçek, Merve - YILMAZ BÖREKÇİ, DİLEK. "“RESILIENCE” KAVRAMINA ÖRGÜT BAĞLAMINDA TÜRKÇE KARŞILIK ÖNERİLERİ". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 28/2 (2019), 198-213.