Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları

koc, Aysegul; UYSAL, NEŞE; CEYLAN, ERDAL

Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları

Neşe UYSAL, (Amasya Üniversitesi)

Erdal CEYLAN, (Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi)

Ayşegül KOÇ (Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi)

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

21 4

Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 98 - 105 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-04-2020

Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları

Öz:

Bu çalışma hemşirelik bölümü öğrencilerininölmekte olan bireyin bakımına ilişkin tutumlarınıbelirlemek amacıyla kesitsel olarak yürütülmüştür.Araştırma örneklemi, bir üniversitenin sağlıkbilimleri fakültesi hemşirelik bölümü ikinci, üçüncüve dördüncü sınıflarında öğrenim görmekte olan 161öğrenciden oluşmuştur. Veriler tanıtıcı özelikler bilgiformu ve Frommelt Ölmekte Olan Bireyin Bakımınaİlişkin Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır.Öğrencilerin %59,6’sı yaşam sonu bakıma ilişkineğitim aldığını belirtmiş, %45,9’ u ölüme karşıtutumun evrensel olduğunu ve ölümün doğalkarşılanması gerektiğini düşündüklerini ifadeetmişlerdir. Öğrencilerin yaşları ile ölümden kaçmadavranışları arasında negatif yönde anlamlı ilişkiolduğu, 3. sınıf öğrencilerinin kabul edici yaklaşım veölümü kabullenme düzeylerinin diğer sınıflara göredaha düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yaşam sonubakıma ilişki bilgi alanların, ölüm korkusu düzeylerive daha önce ölmekte olan hastaya bakım vermedeneyimi olmayanların, Tarafsız Kabullenmedüzeylerinin diğer gruplara göre yüksek olduğubulunmuştur.Öğrencilerin ölmekte olan kişinin bakımınayönelik tutumlarının orta düzeyde pozitif olduğubulunmuştur. Hemşirelik öğrencilerine, ölmekte olanhastalara ve ailelerine yönelik bakım becerilerinigeliştirmeleri için daha fazla eğitim fırsatı sunulmasıönemlidir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Hemşirelik

Nursing Students’ Attitudes on Care of Dying İndividuals

Öz:

This cross-sectional study was conducted to determine nursing students' attitudes towards care of dying individuals. Research sample consisted of 161 students learning at 2nd, 3rd and 4th grade level among the nursing department students of a university. Data were collected using the descriptive information form and “Frommelt Attitudes Toward Care of the Dying” Scale. 56.6% of the nursing students stated that they are trained in end-of-life care and 45.9 % of students stated that the attitude towards death is universal and that death should be regarded as natural phenomenon. There was a significant negative correlation between students’ age and their death-avoidance behavior. It has been determined that acceptance approach levels and death acceptance sub-dimensions of third grade students were lower than the other classes. In addition, levels of fear of death were found higher than the other groups. Furthermore, those who didn’t have previous care experience in dying patients were found to have higher levels of impartial acceptance han the other groups. Attitudes of the students towards the care of the dying individual were found to be moderate. It is important for nursing students more education opportunities to learn more about end-of-life care and to develop skills in looking after dying patients and their families.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Kızılkaya, M, Koştu, N. (2006). Yaşlılıkta ölüm kavramı ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9 (4), 69-74.
2. Koç, Z, Sağlam, Z. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin yaşam sonu bakım ve ölüm durumuna ilişkin duygu ve görüşlerinin belirlenmesi. C. Ü Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-10. Available from: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/1725.pdf
3. İnci, F, Öz, F. (2009). Ölüm eğitiminin hemşirelerin ölüm kaygısı, ölüme ilişkin depresyon ve ölümcül hastaya tutumlarına etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10 (4), 253- 260.
4. Şahin, M, Demirkıran, F, Adana, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinde ölüm kaygısı, ölmekte olan bireye bakım verme isteği ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(3), 135–141.
5. Sharour, L.A, Suleiman, K, Yehya D, AL-Kaladeh, M, Malak, M, Subih K.M, Salameh, AB. (2017). Nurses' students' attitudes toward death and caring for dying cancer patients during their placement. Euromediterranean Biomedical Journal, 12 (40), 189–193.
6. Henoch I, Melin-Johansson C, Bergh, I., Strang S, Ek K, Hammarlund K, Lundh Hagelin C, Westin L, Österlind J, Browall M. (2017). Undergraduate nursing students' attitudes and preparedness toward caring for dying persons– A longitudinal study. Nurse Educ Pract, 26, 12-20.
7. Arslan, D, Akca, N.K, Simsek, N, Zorba, P. (2014). Student nurses’ attitudes toward dying patients in central Anatolia. Int J Nurs Knowledge, 25 (3), 183-188.
8. Abu-El-Noor, N.I, Abu-El-Noor, MK. (2016). Attitude of palestinian nursing students toward caring for dying patients: A call for change in health education policy. J Holist Nursing, 34 (2), 193-199.
9. Youssef, HA. (2016). Nursing students' perception of dying and their contextualizing end of life and palliative care in nursing curriculum at Taif University. European Journal of Academic Essays, 3(5), 193-199.
10. Çevik, B, Kav, S.(2013). Attitudes and experiences of nurses toward death and caring for dying patients in Turkey. Cancer Nursing, 36 (6), 58–65.
11. Bahar, A. (2007). Ölüm sürecinde olan hasta: terminal bakım ve hospis. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(6),1-12.
12. Çavdar İ. (2011). Kanserli hastanın terminal dönemdeki bakımı. Türk Onkoloji Dergisi, 26 (3), 142-147.
13. Mccallum, KJ, Jackson, D, Walthall, H, Aveyard, H. (2018). Exploring the quality of the dying and death experience in the emergency department: An integrative literature review. Int J Nurs Studies, 85, 106–117.
14. Koku, F, Ateş, M. (2016). Terminal dönem hasta bakımının niteliğini geliştirmede hemşirelerin ölüme ilişkin deneyim ve tutumları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(3), 99-104.
15. Grubb, C, Arthur, A. (2016). Student nurses’ experience of and attitudes towards care of the dying: A cross-sectional study. Palliat Medicine, 30 (1), 83-88.
16. Cerit, B.(2017). Influence of training on first-year nursing department students’ attitudes on death and caring for dying patients: a single-group pretest–posttest experimental study. Omega: J. Death Dying, 1:30222817748838.
17. Edo-Gual, M, Tomás-Sábado, J, Gómez-Benito, J, MonforteRoyo, C, Aradilla-Herrero, A. (2017). Spanish adaptation of the frommelt attitude toward care of the dying scale (FATCOD-S) in nursing undergraduates. Omega: J. Death Dying, 1:30222816688294.
18. Rooda, L.A, Clements, R., Jordan, ML. (1999). Nurses' attitudes toward death and caring for dying patients. Oncol Nurs Forum, 26 (10), 1683-7.
19. Lange, M., Thom, B., Kline, NE. (2008). Assessing nurses’ attitudes toward death and caring for dying patients in a comprehensive cancer center. Oncol Nurs Forum, 35 (6), 955-960.
20. Abdel-Khalek, A, Al-Kandari, Y. (2007). Death anxiety in Kuwaiti middle- aged personel. J. Death Dying, 55 (4), 297-310.
21. Abu Sharour, L, Suleiman, K, Yehya, D, AL-Kaladeh M, Malak M, Subih K.M, Bani Salameh A. (2017). Nurses' students' attitudes toward death and caring for dying cancer patıents during their placement. Euromediterranean Biomedical Journal, 12 (40), 189–193.

APA	UYSAL N, CEYLAN E, koc A (2019). Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. , 98 - 105.
Chicago	UYSAL NEŞE,CEYLAN ERDAL,koc Aysegul Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. (2019): 98 - 105.
MLA	UYSAL NEŞE,CEYLAN ERDAL,koc Aysegul Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. , 2019, ss.98 - 105.
AMA	UYSAL N,CEYLAN E,koc A Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. . 2019; 98 - 105.
Vancouver	UYSAL N,CEYLAN E,koc A Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. . 2019; 98 - 105.
IEEE	UYSAL N,CEYLAN E,koc A "Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları." , ss.98 - 105, 2019.
ISNAD	UYSAL, NEŞE vd. "Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları". (2019), 98-105.

APA	UYSAL N, CEYLAN E, koc A (2019). Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 98 - 105.
Chicago	UYSAL NEŞE,CEYLAN ERDAL,koc Aysegul Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 8, no.1 (2019): 98 - 105.
MLA	UYSAL NEŞE,CEYLAN ERDAL,koc Aysegul Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.8, no.1, 2019, ss.98 - 105.
AMA	UYSAL N,CEYLAN E,koc A Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 8(1): 98 - 105.
Vancouver	UYSAL N,CEYLAN E,koc A Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 8(1): 98 - 105.
IEEE	UYSAL N,CEYLAN E,koc A "Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8, ss.98 - 105, 2019.
ISNAD	UYSAL, NEŞE vd. "Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Ölmekte Olan Bireyin Bakımına İlişkin Tutumları". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 8/1 (2019), 98-105.