Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 125 - 136 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33715/inonusaglik.561151 İndeks Tarihi: 16-04-2020

ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Öz:
Çocuk sağlığının korunması, toplum sağlığının korunmasıyla ilişkilidir. Sağlıklı nesiller yetiştirmede önemlifaktörlerden biri doğal beslenmedir. Gıda katkılarının zararlarından özelde çocuk, genelde toplum sağlığınınkorunması için annelerin bu konudaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi gerekir. Bu nedenle çalışmadaannelerin gıda katkıları konusundaki bilgi ve tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırma, Malatya'da özel bir tıp merkezinin, çocuk polikliniğinde Temmuz–Kasım 2014 tarihleri arasındatanımlayıcı olarak geliştirildi. Araştırmanın evrenini 1-12 yaş arasında çocuğu olan ve çocuk polikliniğebaşvuran anneler oluşturdu. Araştırmada örneklem yöntemine gidilmeden belirtilen tarihler arasında TıpMerkezi’ne çeşitli nedenler ile başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden anneler (n=405) ile çalışmatamamlandı. Araştırma verilerinin toplanmasında 'Kişisel Bilgi Formu', 'Gıda Katkıları Bilgi ve DavranışaYönelik Tutum Ölçeği (GKBDTÖ)' kullanıldı. Verilerin analizinde yüzdelik değerler, bağımsız gruplarda t testi,One-Way Anova testi, Cronbach alfa katsayısı hesaplaması kullanıldı.Araştırmada, annelerin GKBDTÖ toplam puan ortalamasının 44.52±8.79 olduğu, ölçeğin alt boyutlarındanbilgiye yönelik tutum puan ortalamasının 14.68±3.84, davranışa yönelik tutum puan ortalamasının ise29.83±5.89 olduğu bulundu. Annelerin tanıtıcı özelliklerinden; eğitim düzeyi ve ekonomik durumun GKBDTÖve alt boyutları puan ortalaması üzerine etkili olduğu bulundu (p<0.05).Çalışmada annelerin GKBDTÖ puan ortalamalarının ortalama değerin üzerinde olduğu ve bazı tanımlayıcıözelliklerin annelerin tutumları üzerinde etkili olduğu belirlendi.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Aile Çalışmaları

Determination of Knowledge and Attitudes of Mothers on Additives Food

Öz:
Children's health protection is associated with the health protection of community. One of the important factors in raising healthy generations is natural nutrition. It is necessary to determine knowledge and attitudes of mothers about food additives in order to protect children's health specifically and community health in general. Therefore, the study aims to determine the knowledge and attitudes of the mothers about food additives. The descriptive study was carried out in pediatrics polyclinic of private medical center in the province of Malatya, Turkey, between July-November 2014. The study population consisted of mothers who had children in the 1-12 age group, admitted to pediatric polyclinic. The whole study population was studied without any sampling (n=405). 'Personal Information Form', 'Attitudes Towards Food Additives Knowledge and Behaviors Scale' (ATFAKBS) were used for collecting research data. In the analysis of data, percentage values, t-test, OneWay ANOVA, Cronbach's alpha coefficient were used. In the study, it was found that average attitude score for knowledge was 14.68±3.84, the average attitude score for the behavior was 29.83±5.89, the total score average was 44.52±8.79, the maternal educational level and economic status were effective on the total ATFAKBS, subscale scores. In the comparison of mean ATFAKBS scores and some additives considered harmful by the mothers due to food additives, it was found that the difference between the groups was statistically significant, that children's feeding from the school cafeteria affected attitudes towards knowledge, that feeding from the school canteen had an effect on the attitude towards knowledge and behavior as well as the total ATFAKBS score (p<0.05). In the study, it was determined that mothers' mean scores were higher than the mean value and some descriptive features were effective on the attitudes of mothers.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksulu İ. Tüketicide sağlığını koruma bilinci ve satın alma noktasında tüketici tutumları: ambalajlı gıda ürünleri üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2001;16(1): 115-127.
  • Alpuğuz G, Erkoç F, Mutluer B, Selvi M. Gençlerin (14-24 yaş) gıda hijyeni ve ambalajlı gıdaların tüketimi konusundaki bilgi ve davranışlarının incelenmesi, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 2009;66 (3):107-115.
  • Cebioğlu İK, Önal AE. Gıda katkı maddesi içeren bazı besinlerin tüketiminin ve sağlığa etkilerinin araştırılması: gıdaların risk analizi, Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 2018;3(1): 21-35.
  • Çalışır ZE, Çalışkan D. Gıda katkı maddeleri ve insan sağlığı üzerine etkileri, Ankara Ecz. Fak. Dergisi, 2003; 32(3):193-206.
  • Etiler N. Gıda hijyeni, Sağlık ve Toplum Dergisi, 2001;3:6-12.
  • Erci B, Erışık E. Reliability and validity of the scale of knowledge and behaviors related to food additives, Adv Nurs Midwifery, 2017;27(2): 1-6.
  • Gül A, Akbay A, Dölekoğlu C, Özal R, Akbay C. Adana ili kentsel alanda ailelerin ev dışı gıda tüketiminin belirlenmesi, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, 2003:95-96.
  • Hacıalioğlu N. Anne Çocuk Sağlığı (Editör: Erci B.) Halk Sağlığı Hemşireliği, 1. Baskı. Ankara, Göktuğ Basım, 2009;78-91.
  • Kartepe TU, Ekerbiçer HÇ. Gıda katkı maddeleri, Sakarya Tıp Dergisi, 2017;7(4):164-7.
  • Kim EJ, Na HJ, Kim UN. Awareness on food additives and purchase of processed foods containing food additives in middle school students, Korean Journal of Human Ecology, 2007;16(1):205-218.
  • Özkaya İ. Gıda katkı maddeleri ve toksinler, Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme Sempozyum Dizisi, 2004;41:39-44.
  • Rahman MS. State diagram of foods: Its potential use in food processing and product stability, Trends in Food Science & Technology, 2006;17:129–141.
  • Sezek F, Kaya E, Doğan S. Üniversite öğrencilerinin genel beslenme alışkanlıkları, katkılı besinler hakkındaki bilgi, görüş ve tutumları, Journal of Arts and Sciences, 2008;10:117-134.
  • Shim SM, Seo SH, Lee Y, Moon GI, Kim MS, Park JH. Consumers’ knowledge and safety perceptions of food additives: Evaluation on the effectiveness of transmitting information on preservatives. Food Control 2011; 22;1054-1060.
  • Topuzoğlu A, Hıdıroğlu S, Ay P, Önsüz F, İkiışık H. tüketicilerin gıda ürünleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve sağlık risklerine karşı tutumları, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 2007;6(4):253-8.
  • Unusan N. Consumer food safety knovledge and practices in the home in Turkey. Food Control 2007; 18: 41-45.
  • Yörük NG, Danyer E. Gıda katkı maddeleri genel bilgiler ve tanımlar, Türkiye Klinikleri J Food Hyg TechnolSpecial Topics, 2016;2(2):1-10.
  • Yurttagül M, Ayaz A. Katkı Maddeleri: Yanlışlar ve Doğrular, 1.baskı. Klasmat Matbaacılık, Ankara, 2008.
APA Küçükoğlu S, Köse S, AYTEKİN ÖZDEMİR A, URUÇ S (2019). ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. , 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
Chicago Küçükoğlu Sibel,Köse Semra,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR,URUÇ Sevgi ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. (2019): 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
MLA Küçükoğlu Sibel,Köse Semra,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR,URUÇ Sevgi ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. , 2019, ss.125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
AMA Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. . 2019; 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
Vancouver Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. . 2019; 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
IEEE Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S "ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ." , ss.125 - 136, 2019. 10.33715/inonusaglik.561151
ISNAD Küçükoğlu, Sibel vd. "ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ". (2019), 125-136. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.561151
APA Küçükoğlu S, Köse S, AYTEKİN ÖZDEMİR A, URUÇ S (2019). ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 7(2), 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
Chicago Küçükoğlu Sibel,Köse Semra,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR,URUÇ Sevgi ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi 7, no.2 (2019): 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
MLA Küçükoğlu Sibel,Köse Semra,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR,URUÇ Sevgi ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, vol.7, no.2, 2019, ss.125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
AMA Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2019; 7(2): 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
Vancouver Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2019; 7(2): 125 - 136. 10.33715/inonusaglik.561151
IEEE Küçükoğlu S,Köse S,AYTEKİN ÖZDEMİR A,URUÇ S "ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ." İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 7, ss.125 - 136, 2019. 10.33715/inonusaglik.561151
ISNAD Küçükoğlu, Sibel vd. "ANNELERİN KATKI MADDESİ KONAN GIDALAR HAKKINDA BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ". İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi 7/2 (2019), 125-136. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.561151