Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler

Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 27 - 35 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33880/ejfm.2019080104 İndeks Tarihi: 21-04-2020

Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler

Öz:
Amaç: Sağlık okuryazarlığının arttırılmasının insanların yaşam kalitelerini arttırabileceği, sağlık hizmetlerinden daha etkin yararlanmalarını sağlayabileceği ve sağlık hizmeti maliyetlerini azaltmaya katkısı olacağı belirtilmiştir. Düşük sağlıkokuryazarlığı düzeyi yetersiz sağlık bilgisine, yüksek hastalanma riskine, tedavi yöntemlerini anlama düzeyinin düşükolmasına ve sağlık hizmetleri maliyetlerinin artmasına neden olabilir. Günümüzde kronik hastalıkların ve yaşlıpopülasyonun giderek çoğalması ile sağlık hizmetlerine ayrılan bütçenin ülke ekonomilerine giderek daha fazla yükbindirmesi sağlık okuryazarlığı seviyelerinin önemini arttırmıştır. Bu veriler ışığında araştırmamızda, bölgemizde sağlıkokuryazarlığı seviyelerini ve etkileyen faktörleri araştırmak amaçlanmıştır.Yöntem: Kesitsel türdeki araştırmamız bir üniversitenin aile hekimliği polikliniğine başvuran gönüllü hastalardayapılmıştır. Araştırmamızda veri toplama aracı olarak 17 soruluk sosyodemografik anket formu ve Türkiye SağlıkOkuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde ki-kare testi kullanılmış ve p<0,05 değeri anlamlı kabuledilmiştir.Bulgular: Araştırmamıza katılan 225 katılımcının %62,1’i kadındı. Sağlık okuryazarlığı ölçeğinin genel puanortalaması 25,5±10,2 idi. Katılımcıların %50,6’sı yetersiz, %25,1’i ise sorunlu sağlık okuryazarlığı düzeyinde idi.Kadınlarda, lise altı eğitim seviyesi olanlarda, evlilerde, çocuk sahibi olanlarda ve görme problemi yaşayanlarda sağlıkokuryazarlık düzeyi istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük saptandı.Sonuç: Araştırmamızdan elde edilen veriler sağlık okuryazarlığı düzeylerimizin düşük olduğunu göstermiştir. Hemtoplum sağlığını korumak hem de sağlık hizmetlerinde ki maddi yükü azaltmak için sağlık okuryazarlığını etkileyen riskfaktörleri incelenerek sağlık okuryazarlığı seviyelerimizi arttıracak politikaların geliştirilmesi gerekliliği düşünülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Health Literacy Levels and Affecting Factors of Patients Who Applied to a University Hospital Polyclinic

Öz:
Aim: It is known that increasing health literacy can increase people's quality of life, enable them to benefit from health services more effectively and contribute to reducing health care costs. Inadequate health literacy has been reported to lead to insufficient health information, high risk of ill health, low level of understanding of treatment methods and increase in health care costs. Today, increasing number of chronic diseases, increasing the elderly population and increasing the budget allocated to health services have also increased the importance of health literacy levels. In this context, it is aimed to investigate health literacy levels and factors affecting our country. Methods: Our cross-sectional study was conducted in voluntary patients who applied to the family medicine outpatient clinic of a university. In our study, sociodemographic questionnaire form and Turkish Health Literacy Scale were used for data collection. Chi-square test was used for statistical analysis and p <0.05 was accepted as statistically significant. Results: 225 volunteers were included in our study. 62,1% of them were women. The mean score of the health literacy scale was 25.5±10.2. 50.6% of the participants were inadequate, and 25.1% of them had problematic health literacy level. The level of health literacy was found to be significantly lower in women, who had low education level, who were married and had children and who had vision problems. Conclusion: The data obtained from our study showed that our health literacy levels are low. We need to develop policies that increase our levels of health literacy to protect both public health and reduce the financial burden on health care by examining risk factors.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Ishikawa H, Yano E. Patient health literacy and participation in the healthcare process. Health Expect 2008;11(2):113-22.
  • 2. Nutbeam D. Health promotion glossary. Health Promot 1986;1(1):113-27.
  • 3. Health literacy: report of the council on scientific affairs. Ad Hoc Committee on Health Literacy for the Council on Scientific Affairs, American Medical Association. JAMA 1999;281(6):552-7.
  • 4. Sørensen K, Van den Broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, Slonsk, et al. Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health 2012;12(80):1-13.
  • 5. Ölmez EH, Barkan OB. Sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi ve hasta hekim ilişkisinin değerlendirilmesi. BJSS 2015;4(8):121-7.
  • 6. Paasche-Orlow MK, Parker RM, Gazmararian JA, Nielsen-Bohlman LT, Rudd RR. The prevalence of limited health literacy. Journal of General Internal Medicine 2005;20(2):175-84.
  • 7. Cho YI, Lee SYD, Arozullah AM, Crittenden KS. Effects of health literacy on health status and health service utilization amongst the elderly. Social Science & Medicine 2008;66(8):1809- 16.
  • 8. Morris NS, MacLean CD, Littenberg B. Change in health literacy over 2 years in older adults with diabetes. The Diabetes Educator 2013;39(5):638-46.
  • 9. Öztürk Z, Atilla AE, Koç E. Aile sağlığı merkezlerine başvuran hastaların demografik özellikleri ve sağlık okur yazarlıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015;2(2):263-84.
  • 10. Sayah FA, Williams B. An integrated model of health literacy using diabetes as an exemplar. Canadian Journal of Diabetes 2012;36(1):27- 31.
  • 11. Australian Commission on Safety and Quality in Health Care. Consumers, the health system and health literacy: taking action to improve safety and quality. Consultation Paper Sydney 2013:14-16.
  • 12. TC Sağlık Bakanlığı [internet]. Türkiye sağlık okuryazarlığı ölçekleri güvenilirlik ve geçerlilik çalışması [cited 2018 Aug 15]. Available from: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutu phane/Yayin/530
  • 13. Durusu Tanrıöver M, Yıldırım HH, Demiray Ready FN, Çakır B, Akalın HE. Türkiye sağlık okuryazarlığı araştırması. Ankara: Altan Özyurt Matbaacılık, 2014:37- 52.
  • 14. Yılmaz M, Tiraki Z. Sağlık okuryazarlığı nedir? Nasıl ölçülür? Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2016;9(4):142-7.
  • 15. Özdemir H, Alper Z, Uncu Y, Bilgen N. Health literacy among adults: a study from Turkey. Health Education Research 2010;25(3):464-77.
  • 16. Parker RM, Baker DW, Williams MV, Nurss JR. The test of functional health literacy in adults: a new instrument for measuring patients literacy skills. Journal of General Internal Medicine 1995;10(10):537- 41.
  • 17. Williams MV, Baker DW, Parker RM, Nurss JR. Relationship of functional health literacy to patients’ knowledge of their chronic disease. A study of patients with hypertension and diabetes. Arch Intern Med 1995;158(2):166-72.
  • 18. Berkman ND, Sheridan SL, Donahue KE, Halpern DJ, Crotty K. Low health literacy and health outcomes: an updated systematic review. Ann Intern Med 2011;155(2):97-107.
  • 19. Eicher K, Wieser S, Bruegger U. The costs of limited health literacy: a systematic review. International Journal of Public Health 2009;54(5):313-24.
APA YAKAR B, gömleksiz m, PİRİNÇCİ E (2019). Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. , 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
Chicago YAKAR BURKAY,gömleksiz mehtap,PİRİNÇCİ Edibe Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. (2019): 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
MLA YAKAR BURKAY,gömleksiz mehtap,PİRİNÇCİ Edibe Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. , 2019, ss.27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
AMA YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. . 2019; 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
Vancouver YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. . 2019; 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
IEEE YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E "Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler." , ss.27 - 35, 2019. 10.33880/ejfm.2019080104
ISNAD YAKAR, BURKAY vd. "Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler". (2019), 27-35. https://doi.org/10.33880/ejfm.2019080104
APA YAKAR B, gömleksiz m, PİRİNÇCİ E (2019). Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine, 8(1), 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
Chicago YAKAR BURKAY,gömleksiz mehtap,PİRİNÇCİ Edibe Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine 8, no.1 (2019): 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
MLA YAKAR BURKAY,gömleksiz mehtap,PİRİNÇCİ Edibe Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine, vol.8, no.1, 2019, ss.27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
AMA YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine. 2019; 8(1): 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
Vancouver YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine. 2019; 8(1): 27 - 35. 10.33880/ejfm.2019080104
IEEE YAKAR B,gömleksiz m,PİRİNÇCİ E "Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler." Eurasian Journal of Family Medicine, 8, ss.27 - 35, 2019. 10.33880/ejfm.2019080104
ISNAD YAKAR, BURKAY vd. "Bir Üniversite Hastanesi Polikliniğine Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler". Eurasian Journal of Family Medicine 8/1 (2019), 27-35. https://doi.org/10.33880/ejfm.2019080104