Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler
Yıl: 2019 Cilt: 29 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 499 - 524 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/iuturkiyat.660581 İndeks Tarihi: 21-04-2020
Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler
Öz: İkilemeler, Türkçenin her döneminde olduğu gibi Eski Uygurca döneminde degörülen önemli bir anlatım özelliğidir. Araştırmacılar tarafından birçok çalışmadafarklı yönleri ile ele alınan ikilemeler, Türkoloji sahasında hâlâ çalışılması veaydınlatılması gereken konularından biridir. Eski Uygurcada çok sık kullanılanikilemelerin tespiti ise bu metinlerin anlaşılabilirliği ve tamiri açısından fazlasıylaönem teşkil etmektedir. Bu çalışmada Kşanti Kılguluk Nom Bitig adlı eserdegörülen fakat diğer Uygurca ikileme çalışmalarında yer almayan örnekler tespitedilmiştir. İkilemeler bakımından zengin bir malzemeye sahip olan bu eser,Budist Uygur edebiyatına ait bir tövbe metnidir. Makalenin giriş bölümünde;bu eser üzerine yapılan çalışmalar hakkında kısa bir bilgi verilmiş, ayrıca ikilemeörnekleri hakkında bazı özelliklere değinilmiştir. Örnekler Türkçe ve Almancakarşılıkları verilerek liste halinde düzenlenmiştir. Bundan başka ikilemeleringeçtiği bağlama yer verilmiş, kullanım sıklığı gösterilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Specific Hendiadyses in Ksanti Kilguluk Nom Bitig
Öz: Hendiadyses, seen in Old Uighur as in any other era of Turkic, are a great variance of expression. The topic of hendiadys, studied by researchers from various aspects, is still there waiting for to be examined and clarified. The hendiadyses used in Old Uighur need to be specified because of their great importance for understanding the texts written in the language. Examples that were not part of the other Uighur hendiadys studies, but seen in Kşanti Kılguluk Nom Bitig, are studied here. This work, Kşanti Kılguluk Nom Bitig, having great significance in terms of hendiadys use, is a repentance text of Buddhist Uighurs. In the introduction, a brief summary of the studies done on this work has been given. Furthermore, some points about hendiadys examples have been mentioned. Examples are listed with their Turkish and German meanings. Also, the context in which they were used and how frequently they were encountered is also given.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ayazlı, Özlem. Eski Uygurca Din Dışı Metinlerin Karşılaştırmalı Söz Varlığı. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2016.
- Aydemir, Hakan. Untersuchung zum Wortschatz der alttürkischen Xuanzang-Biographie (mit besonderer Berücksichtigung von Buch IX). Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Universität Göttingen, 2013.
- Clauson, Sir Gerard. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford: Clarendon Press, 1972.
- Çağatay, Saadet. “Uygurca’da Hendiadyoinler”, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yıllık Çalışmalar Dergisi 1/ 1940-1941 (1944): 97-144. (Türk Lehçeleri Üzerine Denemeler. Ankara, 1978, 29-66’da tekrar yayımlanmıştır.)
- Elmalı, Murat. Daśakarmapathāvadānamālā, Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin Tıpkıbaskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2016.
- Erdal, Marcel. Old Turkic Word Formation: A Functional Approach to the Lexicon, I-II. Wiesbaden: Otto Harrassowitz, 1991.
- Foy, Karl. “Studien zur Osmanischen Syntax, das Hendiadyoin und die Wortfolge “ana baba”, Mitteilungen des Seminars für Orientalische Sprachen içinde, II. Cilt, 2. bölüm, 105-136, Berlin, 1899.
- Hatiboğlu, Vecihe. Türk Dilinde İkileme. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1981.
- Nadelyayev, V. M., D. M. Nasilov, E. R. Tenişev ve A. M. Şçerbak. Drevnetyurkskiy slovar’. Leningrad, 1969.
- Ölmez, Mehmet. Altun Yaruk III. Kitap (= 5. Bölüm). Ankara: TDAD 1, 1991.
- Ölmez, Mehmet. “Eski Uygurca odug sak İkilemesi Üzerine”, Türk Dilleri Araştırmaları, 8 (1998): 35-47.
- Ölmez, Mehmet. “Eski Uygurca İkilemeler Üzerine”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı – Belleten, 65/ 2 (2017): 243-311.
- Ölmez, Mehmet. “ON OLD UYGUR Sıkıg ~ Sıkış AND Taŋıg ~ Taŋış”, Z. Gulácsi (ed.) Language, Society, and Religion in the World of the Turks Festschrift for Larry Clark at Seventy-Five içinde, 89-98. Turnhout: Brepols Publishers, 2018.
- Önen, Yaşar ve Cemil Ziya Şanbey. Almanca - Türkçe Sözlük (Cilt I-II). Ankara: Türk Dil Kurumu, 1993.
- Pott, A. F., Doppelung (Reduplikation, Gemination) als eines der wichtigsten Bildungsmittel der Sprache: beleuchtet
- Röhrborn, Klaus. Eine uigurische Totenmesse. Text, Übersetzung, Kommentar. Berlin: Akademie Verlag, 1971.
- Röhrborn, Klaus. Uigurisches Wörterbuch. Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien. 1-6. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag, 1977-1998.
- Röhrborn, Klaus. Uigurisches Wörterbuch. Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, ‒ Neubearbeitung ‒ I. Verben. Band 1: ab- ‒ äzüglä-. Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 2010.
- Röhrborn, Klaus. Uigurisches Wörterbuch. Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, ‒ Neubearbeitung ‒ II. Nomina-Pronomina-Partikeln. Band 1: a ‒ asvık. Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 2015.
- Röhrborn, Klaus. Uigurisches Wörterbuch. Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, ‒ Neubearbeitung ‒ II. Nomina-Pronomina-Partikeln. Band 2: aş ‒ äžük. Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 2017.
- Şen, Serkan. “Eski Uygur Türkçesinde İkilemeler”. Yüksek Lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2002.
- Warnke, Ingrid. Eine buddhistische Lehrschrift über das Bekennen der Sünden, Fragmente der uigurischen Version des Cibei-daochang-chanfa. Doktora tezi, Berlin, Bilimler Akademisi, 1978.
- Warnke, Ingrid. “Fragmente des 25. und 26. Kapitels des Kšanti qïlγuluq nom bitig”, Altorientalische Forschungen, 10(1-2), (1983): 243-268.
- Wilkens, Jens. Das Buch von der Sündentilgung. Edition des alttürkisch-buddhistischen Kšanti Kılguluk Nom Bitig (Cilt I-II). Turnhout, Belgium: Brepols Publishers, 2007.
| APA | ÖLMEZ M, SEVİM S (2019). Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. , 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| Chicago | ÖLMEZ MEHMET,SEVİM Simge Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. (2019): 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| MLA | ÖLMEZ MEHMET,SEVİM Simge Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. , 2019, ss.499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| AMA | ÖLMEZ M,SEVİM S Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. . 2019; 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| Vancouver | ÖLMEZ M,SEVİM S Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. . 2019; 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| IEEE | ÖLMEZ M,SEVİM S "Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler." , ss.499 - 524, 2019. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| ISNAD | ÖLMEZ, MEHMET - SEVİM, Simge. "Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler". (2019), 499-524. https://doi.org/10.26650/iuturkiyat.660581 |
| APA | ÖLMEZ M, SEVİM S (2019). Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. Türkiyat Mecmuası, 29(2), 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| Chicago | ÖLMEZ MEHMET,SEVİM Simge Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. Türkiyat Mecmuası 29, no.2 (2019): 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| MLA | ÖLMEZ MEHMET,SEVİM Simge Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. Türkiyat Mecmuası, vol.29, no.2, 2019, ss.499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| AMA | ÖLMEZ M,SEVİM S Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. Türkiyat Mecmuası. 2019; 29(2): 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| Vancouver | ÖLMEZ M,SEVİM S Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler. Türkiyat Mecmuası. 2019; 29(2): 499 - 524. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| IEEE | ÖLMEZ M,SEVİM S "Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler." Türkiyat Mecmuası, 29, ss.499 - 524, 2019. 10.26650/iuturkiyat.660581 |
| ISNAD | ÖLMEZ, MEHMET - SEVİM, Simge. "Kşanti Kılguluk Nom Bitig’e Özgü İkilemeler". Türkiyat Mecmuası 29/2 (2019), 499-524. https://doi.org/10.26650/iuturkiyat.660581 |
