TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI
Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 200 Sayfa Aralığı: 3237 - 3290 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-05-2020
TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI
Öz: Parlamentoların demokratik toplumda oynadığı rol dikkate alındı-ğında, buradaki ifade özgürlüğünün en yüksek korumadan yararlanmasıgerektiği açıktır. Yasama bağışıklıkları, özellikle de yasama sorumsuzluğu bu özgürlüğü koruyan önemli araçlardan biridir. Ancak, parlamentoların kendi bünyelerinde uyguladıkları disiplin cezaları yasama sorumsuzluğu kapsamında kabul edilmemektedir. Bu bağlamda, her parlamento çalışmalarını etkin kılmak adına kendi disiplin hükümlerini düzenleyebilmektedir. Nitekim, TBMM İçtüzüğünde uyarma, kınama ve meclisten geçici çıkarma cezası olarak üç tür disiplin cezası düzenlenmiştir.Uyarma cezasını verme yetkisi sadece Başkan’a aitken, diğer iki cezaBaşkan’ın teklifi üzerine Genel Kurul tarafından kararlaştırılmaktadır.Venedik Komisyonuna göre, disiplin cezaları meşru ve ölçülü olduğu veçoğunluk tarafından siyasi karşıtlarının haklarını ihlal etmek maksadıylakötüye kullanılmadığı takdirde uygundur. Ancak, AİHM tarafından buişlemler üzerinde hak ihlali incelemesi yapılabildiği halde, Türk hukukunda bu işlemleri denetleyecek yargısal bir mekanizma bulunmamaktadır. Anayasa Mahkemesi sadece İçtüzük hükümlerinin soyut norm denetimini yapabilir. Bu çalışma, 1877 ilk Osmanlı parlamentosundan günümüze disiplin hükümlerini ve bunların 1982 Anayasası dönemindeki uygulamasını inceleyerek ulusal düzeyde yargı yolu ihtiyacını ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
THE DISCIPLINARY PENALTIES APPLIED TO THE MEMBERS OF PARLIAMENT IN TURKISH LAW
Öz: Freedom of speech in parliament shall enjoy an elevated level of protection because ofthe fundamental role that the parliament plays in a democratic society. Different forms of parliamentary immunities may serve to protect this freedom. But disciplinary powers o of parliaments are not included in the concept ofparliamentary immunity. Each parliament may regulate its own disciplinary measures to function effectively. Thus, the Rule of Procedure of GANT provide for three type of disciplinary penalties against deputies such as call to order/warning, reprimand and temporary exclusion from the assembly. The power to decide and execute the penalty ofcall to order is at the discretion ofthe Speaker. And, the Plenary decides on penalties of reprimand or temporary exclusion from the assembly upon the proposal ofthe Speaker. According to Venice Commission, disciplinary penalties for deputies are appropriate as long as they are legitimately justified and proportionate and not misused by the parliamentary majority to violate the rights and freedoms ofpolitical opponents. Although ECtHR can examine whether there has been a violation, in Turkish law, there is lack of a judicial remedy for these sanctions. The Constitutional Court may examine the dispositions of the Rules of Procedure only in abstracto. This study aims to analyze the regulations on disciplinary penalties since 1877 and their applications since 1982 in order to demonstrate the need for a judicial remedy at national level.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- ARMAĞAN Servet, Memleketimizde İçtüzükler, İÜHF Yayınları no.403, İstanbul, 1972.
- DÖNMEZ Gökhan, “Yasama Sorumsuzluğu Kurumu, Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Örneği”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.139, 2018, ss.51-80.
- HAMON Francis/TROPER Michel, Droit Constitutionnel, 30e édition, LGDJ, Paris, 2007.
- HAS Volkan, Türk Parlamento Hukukunun Kaynakları ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Çalışma Düzeni, Adalet, Ankara, 2009.
- İBA Şeref, “Türk Parlamento Hukukunda Milletvekilinin KuralDışı Tutum ve Davranışları ve Disiplin Cezası Uygulamaları”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C.57, S.1, 2002, ss.36-53.
- İBA Şeref, Meclis İçtüzük Metinleri, TBMM Basımevi Müdürlü- ğü, Ankara, 2007.
- İŞBİR Begüm, “TBMM İçtüzüğü’ne Göre Milletvekillerine Uygulanan Disiplin Cezaları”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XII, S.1-2, 2008, ss.823-849.
- KUBALI Hüseyin Nail, Türk Esas Teşkilat Hukuku Dersleri, Tan Matbaası, İstanbul, 1960.
- NEZİROĞLU İrfan, Türk Parlamento Hukukunun Temel Kavramları, Seçkin, Ankara, 2008.
- PİERRE Eugène, Traité de droit politique, électoral et parlementaire, 3e édition, Librairies-İmprimeries Réunis, Paris, 1908.
- REYNAERT Auguste, Histoire de la discipline parlementaire, Tome II, G.Pedone-Lauriel, Paris, 1884.
- ÜLGEN Özen, “Milletvekilinin İfade Özgürlüğü Bakımından Parlamentoların Disiplin Yetkilerinin Sınırları ve Denetimi”, Asos Congress-Yıldız Teknik Üniversitesi, 5.Uluslararası Hukuk Sempozyumu Tam Metin Kitabı, Asos Yayınevi, Elazığ, 2018, ss.29-45.
APA | Ülgen Ö (2019). TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. , 3237 - 3290. |
Chicago | Ülgen Özen TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. (2019): 3237 - 3290. |
MLA | Ülgen Özen TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. , 2019, ss.3237 - 3290. |
AMA | Ülgen Ö TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. . 2019; 3237 - 3290. |
Vancouver | Ülgen Ö TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. . 2019; 3237 - 3290. |
IEEE | Ülgen Ö "TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI." , ss.3237 - 3290, 2019. |
ISNAD | Ülgen, Özen. "TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI". (2019), 3237-3290. |
APA | Ülgen Ö (2019). TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. Legal Hukuk Dergisi, 17(200), 3237 - 3290. |
Chicago | Ülgen Özen TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. Legal Hukuk Dergisi 17, no.200 (2019): 3237 - 3290. |
MLA | Ülgen Özen TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. Legal Hukuk Dergisi, vol.17, no.200, 2019, ss.3237 - 3290. |
AMA | Ülgen Ö TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. Legal Hukuk Dergisi. 2019; 17(200): 3237 - 3290. |
Vancouver | Ülgen Ö TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI. Legal Hukuk Dergisi. 2019; 17(200): 3237 - 3290. |
IEEE | Ülgen Ö "TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI." Legal Hukuk Dergisi, 17, ss.3237 - 3290, 2019. |
ISNAD | Ülgen, Özen. "TÜRK HUKUKUNDA MİLLETVEKİLLERİNE UYGULANAN DİSİPLİN CEZALARI". Legal Hukuk Dergisi 17/200 (2019), 3237-3290. |