Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu

Öz:

Amaç: Gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde metabolik sendrom sıklığı ülkeler arasında büyük değişkenlik göstermektedir. Ülkemizde son 10–15 yılda metabolik sendrom sıklığı ile ilgiliönemli çalışmalar yapılmıştır. Bu yayında Türkiye genelini örnekleyen metabolik sendrom sıklığı ile ilgili çalışmaların meta-analiziyapılmıştır.Yöntemler: Son 15 yılda Türkiye’de yapılan ve metabolik sendromsıklığı hakkında bilgi veren epidemiyolojik çalışmalar Ovid Medline, Web of Science Core Collection ve ULAKBİM veritabanlarındatarandı. Ayrıca Sağlık Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu ve ilgilimeslek örgütlerinin web siteleri konu ile ilgili araştırmalar açısındanincelendi. Analize alınan araştırmalar kendi geliştirdiğimiz bir yanlılık (bias) skoru ile değerlendirilerek yanlılık riski yüksek ve düşükolarak iki gruba ayrıldı. Meta-analizde rastgele etkiler modeli kullanıldı. Prevalans değerlerindeki heterojeniteyi ve zamansal değişimideğerlendirmek üzere lineer ve non-lineer meta-regresyon yapıldı.Bulgular: ATP III tanımına göre metabolik sendrom ile ilgili bilgiveren 4 çalışmaya (n=34893) ulaşıldı. Hem makalelerin seçimindehem de seçilen makalelerin yanlılık açısından skorlanmasında gözlemciler arasındaki uyum mükemmel düzeyde bulundu. Rastgeleetkiler modeli ile yapılan meta-analizde metabolik sendrom prevalansı tüm grupta %32.9 (%95 CI 30.2–35.6), kadınlarda %38.3(%95 GA 35.8–40.8), erkeklerde %26.8 (%95 GA 23.4–30.3) olarakhesaplandı. Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun tanımına göremetabolik sendrom prevalansı ile ilgili bilgi veren 2 çalışma vardı(n=8568). Bu çalışmaların meta-analizinde rastgele etkiler modelinde metabolik sendrom prevalansı tüm grupta %43.3 (%95 GA41.9–44.7), kadınlarda %50.4 (%95 GA 49.0–51.9), erkeklerde ise%35.4 (%95 GA 32.5–38.5) bulundu.Sonuç: Ülkemizde metabolik sendrom sıklığı, özellikle kadınlardaçok yüksektir ve her dört erkekten birinde ve her üç kadından birinde metabolik sendrom vardır. Metabolik sendromu önlemeye yönelik çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelime:

Data on prevalence of metabolic syndrome in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors

Öz:

Objective: The incidence of metabolic syndrome varies greatly in developed and developing countries. In the last 10 to 15 years, important studies have been performed examining the incidence of metabolic syndrome in Turkey. This article is a meta-analysis of the studies that investigated the incidence of metabolic syndrome this country. Methods: Epidemiological studies from the last 15 years that provided information about the incidence of metabolic syndrome in Turkey were screened in the Ovid Medline, the Web of Science Core Collection, and the Turkish Academic Network and Information Center (ULAKBIM) databases. In addition, web pages of the Ministry of Health, the Turkish Statistical Institute, and the associations of the related medical discipilnes were screened for appropriate studies. A bias tool that is developed by our team was used to categorize the included studies as having low- or high risk of bias. A random effects model was used in the meta-analysis. Linear and nonlinear meta-regression analyses were performed to evaluate heterogeneity and temporal variations in prevalence rates. Results: Four studies (n=34893) were identified that provided information about the status of metabolic syndrome in Turkey using the Adult Treatment Panel III definition. There was excellent interobserver agreement regarding the selection of studies and the scoring of the selected research with respect to bias. The metaanalysis revealed a prevalence of 32.9% (95% confidence interval [CI]: 30.2–35) overall, 38.3% (95% CI: 35.8–40.8) in women, and 26.8% (95% CI: 23.4–30.3) in men. Two studies (n=8568) provided data according to the International Diabetes Federation definition of metabolic syndrome. The random effects model used in the metaanalysis of these studies demonstrated a prevalence of metabolic syndrome of 43.3% (95% CI: 41.9–44.7) overall, 50.4% (95% CI: 49.0–51.9) in women, and 35.4% (95% CI: 32.5–38.5) in men. Conclusion: In Turkey, the incidence of metabolic syndrome is 1 in every 4 men, and 1 in every 3 women. The rate is particularly high among women. Studies designed to prevent the development of metabolic syndrome are needed.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Gupta A, Gupta V. Metabolic syndrome: what are the risks for humans? Biosci Trends 2010;4:204–12.
2. Ford ES. Prevalence of the metabolic syndrome defined by the International Diabetes Federation among adults in the U.S. Diabetes Care 2005;28:2745–9. [CrossRef]
3. Grundy SM, Abate N, Chandalia M. Diet composition and the metabolic syndrome: what is the optimal fat intake? Am J Med 2002;113:25S–9S. [CrossRef]
4. Das UND. Metabolic syndrome X is common in South Asians, but why and how? Nutrition 2002;18:774–6. [CrossRef]
5. Abate N. Obesity and cardiovascular disease. Pathogenetic role of the metabolic syndrome and therapeutic implications. J Diabet Complicat 2000;14:154–74. [CrossRef]
6. Onat A, Sansoy V. Metabolic syndrome, major culprit of coronary disease among turks: its prevalence and impact on coronary risk. Turk Kardiyol Dern Ars 2002;30:8–15.
7. Enkhmaaa B, Shiwakua K, Anuurada E, Nogi A, Kitajima K, Yamasaki M, et al. Prevalence of the metabolic syndrome using the Third Report of the National Cholesterol Educational Program Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (ATP III) and the modified ATP III definitions for Japanese and Mongolians. Clin Chim Acta 2005;35:2105–13. [CrossRef]
8. Thomas GN, Ho SY, Janus ED, Lam KS, Hedley AJ, Lam TH; Hong Kong Cardiovascular Risk Factor Prevalence Study Steering Committee..The US National Cholesterol Education Programme Adult Treatment Panel III (NCEP ATP III) prevalence of the metabolic syndrome in a Chinese population. Diabet Res Clin Practice 2005;67:251–7. [CrossRef]
9. Ramachandran A, Snehalatha C, Satyavani K, Sivasankari S, Vijay V. Metabolic syndrome in urban Asian Indian adults-a population study using modified ATP III criteria. Diabetes Res Clin Pract 2003;60:199–204. [CrossRef]
10. Kılıçkap M, Barçın C, Göksülük H, Karaaslan D, Özer N, Kayıkçıoğlu M, et al. Data on prevalence of hypertension and blood pressure in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors. [Article in Turkish] Turk Kardiyol Dern Ars 2018;46:525-45.
11. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG; PRISMA Group. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. Ann Intern Med 2009;151:264–9. [CrossRef]
12. Stroup DF, Berlin JA, Morton SC, Olkin I, Williamson GD, Rennie D, Meta-analysis of observational studies in epidemiology: a proposal for reporting. Meta-analysis Of Observational Studies in Epidemiology (MOOSE) group. JAMA 2000;283:2008–12. [CrossRef]
13. Landis JR, Koch GG. The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics 1977;33:159–74.
14. DerSimonian R, Laird N. Meta-analysis in clinical trials. Control Clin Trials 1986;7:177–88. [CrossRef]
15. Higgins JP, Thompson SG, Deeks JJ, Altman DG. Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ 2003;327:557–60.
16. Kozan O, Oguz A, Abaci A, Erol C, Ongen Z, Temizhan A, et al. Prevalence of the metabolic syndrome among Turkish adults. Eur J Clin Nutr. 2007;61:548–53. [CrossRef]
17. Suleymanlar G, Utaş C, Arinsoy T, Ateş K, Altun B, Altiparmak MR, et al. A population-based survey of Chronic REnal Disease In Turkey-the CREDIT study. Nephrol Dial Transplant 2011;26:1862–71. [CrossRef]
18. Gundogan K, Bayram F, Gedik V, Kaya A, Karaman A, Demir O, et al. Metabolic syndrome prevalence according to ATP III and IDF criteria and related factors in Turkish adults. Arch Med Sci 201320;9243–53. [CrossRef]
19. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması. Yayın No: 909, Ankara; 2013. Available at: https://sbu.saglik.gov.tr/ekutuphane/kitaplar/khrfat.pdf, Accessed: Apr 26, 2018.
20. Gündogan K, Bayram F, Capak M, Tanriverdi F, Karaman A, Ozturk A, et al. Prevalence of metabolic syndrome in the Mediterranean region of Turkey: evaluation of hypertension, diabetes mellitus, obesity, and dyslipidemia. Metab Syndr Relat Disord 2009;7:427–34. [CrossRef]
21. Ozsahin AK, Gokcel A, Sezgin N, Akbaba M, Guvener N, Ozisik L, et al. Prevalence of the metabolic syndrome in a Turkish adult population. Diabetes Nutr Metab 2004;17:230– 4.
22. Gokcel A, Ozsahin AK, Sezgin N, Karakose H, Ertorer ME, Akbaba M, et al. High prevalence of diabetes in Adana, a southern province of Turkey. Diabetes Care 2003;26:3031–4.
23. Erem C, Hacihasanoglu A, Deger O, Topbaş M, Hosver I, Ersoz HO, et al. Prevalence of metabolic syndrome and associated risk factors among Turkish adults: Trabzon MetS study. Endocrine 2008;33:9–20. [CrossRef]
24. Saad MA, Cardoso GP, Martins Wde A, Velarde LG, Cruz Filho RA. Prevalence of metabolic syndrome in elderly and agreement among four diagnostic criteria. Arq Bras Cardiol 2014;102:263–9. [CrossRef]
25. Ranasinghe P, Mathangasinghe Y, Jayawardena R, Hills AP, Misra A. Prevalence and trends of metabolic syndrome among adults in the asia-pacific region: a systematic review. BMC Public Health 2017;17:101. [CrossRef]
26. Scuteri A, Laurent S, Cucca F, Cockcroft J, Cunha PG, Mañas LR, et al; Metabolic Syndrome and Arteries Research (MARE) Consortium. Metabolic syndrome across Europe: different clusters of risk factors. Eur J Prev Cardiol 2015;22:486–91.
27. Kwasny C, Manuwald U, Kugler J, Rothe U. Systematic Review of the Epidemiology and Natural History of the Metabolic Vascular Syndrome and its Coincidence with Type 2 Diabetes Mellitus and Cardiovascular Diseases in Different European Countries. Horm Metab Res 2018;50:201–8.
28. Kim ES, Han SM, Kim YI, Song KH, Kim MS, Kim WB, et al. Prevalence and clinical characteristics of metabolic syndrome in a rural population of South Korea. Diabet Med 2004;21:1141–3. [CrossRef]
29. Lee WY, Park JS, Noh SY, Rhee EJ, Kim SW, Zimmet PZ. Prevalence of the metabolic syndrome among 40 698 Korean metropolitan subjects. Diabet Res Clin Pract 2004;65:143–9.
30. Duc Son LNT, Kunii D, Hung NT, Sakai T, Yamamoto S. The metabolic syndrome: prevalence and risk factors in the urban population of Ho Chi Minh City. Diabet Res Clin Pract 2005;67:243–50. [CrossRef]
31. Gupta R, Deedwania PC, Gupta A, Rastogi S, Panwar RB, Kothari K. Prevalence of metabolic syndrome in an Indian urban population. Int J Cardiol 2004;97:257–61. [CrossRef]
32. Azizi F, Salehi P, Etemadi A, Zahedi-Asl S. Prevalence of metabolic syndrome in an urban population: Tehran lipid and glucose study. Diab Res Clin Pract 2003;61:29–37. [CrossRef]
33. Agyemang C Kunst AE, Bhopal R, Zaninotto P, Nazroo J, Unwin N, et al. A cross-national comparative study of metabolic syndrome among non-diabetic Dutch and English ethnic groups. Eur J Public Health 2013;23:447–52. [CrossRef]
34. Delavari A, Forouzanfar MH, Alikhani S, Sharifian A, Kelishadi R.. First nationwide study of the prevalence of the metabolic syndrome and optimal cutoff points of waist circumference in the Middle East: the national survey of risk factors for noncommunicable diseases of Iran. Diabetes Care 2009; 32:1092–7. [CrossRef]
35. Chuang SY, Chen CH, Chou P. Prevalence of metabolic syndrome in a large health check-up population in Taiwan. J Chin Med Assoc 2004;67:611–20.
36. van Vliet-Ostaptchouk JV, Nuotio ML, Slagter SN, Doiron D, Fischer K, Foco L, et al. The prevalence of metabolic syndrome and metabolically healthy obesity in Europe: a collaborative analysis of ten large cohort studies. BMC Endocr Disord 2014;14:9. [CrossRef]

APA	ABACI A, KILIÇKAP M, Göksülük H, KARAASLAN D, BARÇIN C, Kayikcioglu M, Özer N, YILMAZ M, ŞAHİN M, TOKGOZOGLU L (2018). Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. , 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
Chicago	ABACI ADNAN,KILIÇKAP Mustafa,Göksülük Hüseyin,KARAASLAN Doruk,BARÇIN Cem,Kayikcioglu Meral,Özer Necla,YILMAZ MEHMET BIRHAN,ŞAHİN Mahmut,TOKGOZOGLU Lale Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. (2018): 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
MLA	ABACI ADNAN,KILIÇKAP Mustafa,Göksülük Hüseyin,KARAASLAN Doruk,BARÇIN Cem,Kayikcioglu Meral,Özer Necla,YILMAZ MEHMET BIRHAN,ŞAHİN Mahmut,TOKGOZOGLU Lale Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. , 2018, ss.591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
AMA	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. . 2018; 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
Vancouver	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. . 2018; 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
IEEE	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L "Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu." , ss.591 - 601, 2018. 10.5543/tkda.2018.00878
ISNAD	ABACI, ADNAN vd. "Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu". (2018), 591-601. https://doi.org/10.5543/tkda.2018.00878

APA	ABACI A, KILIÇKAP M, Göksülük H, KARAASLAN D, BARÇIN C, Kayikcioglu M, Özer N, YILMAZ M, ŞAHİN M, TOKGOZOGLU L (2018). Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 46(7), 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
Chicago	ABACI ADNAN,KILIÇKAP Mustafa,Göksülük Hüseyin,KARAASLAN Doruk,BARÇIN Cem,Kayikcioglu Meral,Özer Necla,YILMAZ MEHMET BIRHAN,ŞAHİN Mahmut,TOKGOZOGLU Lale Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 46, no.7 (2018): 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
MLA	ABACI ADNAN,KILIÇKAP Mustafa,Göksülük Hüseyin,KARAASLAN Doruk,BARÇIN Cem,Kayikcioglu Meral,Özer Necla,YILMAZ MEHMET BIRHAN,ŞAHİN Mahmut,TOKGOZOGLU Lale Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, vol.46, no.7, 2018, ss.591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
AMA	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2018; 46(7): 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
Vancouver	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2018; 46(7): 591 - 601. 10.5543/tkda.2018.00878
IEEE	ABACI A,KILIÇKAP M,Göksülük H,KARAASLAN D,BARÇIN C,Kayikcioglu M,Özer N,YILMAZ M,ŞAHİN M,TOKGOZOGLU L "Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu." Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 46, ss.591 - 601, 2018. 10.5543/tkda.2018.00878
ISNAD	ABACI, ADNAN vd. "Türkiye’de metabolik sendrom sıklığı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu". Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 46/7 (2018), 591-601. https://doi.org/10.5543/tkda.2018.00878