Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği
Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 316 - 336 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18026/cbayarsos.585776 İndeks Tarihi: 04-09-2020
Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği
Öz: Bu çalışmada, 2005Q1-2018Q1 dönemlerinde ticari açıklığın, enflasyon veişsizlik gibi makro değişkenler ile ilişkisi incelenmiştir. Analiz için kullanılandeğişkenler, TÜİK ve TCMB resmi sitesinden temin edilmiştir. Analizlerebaşlamadan önce serilere standart birim kök testleri uygulanmıştır. Birim köktestlerinin ardından, Johansen eş-bütünleşme testi, Granger nedensellik testiyapılarak, değişkenler arasındaki ilişkinin açıklanması için VAR Modelikurulmuştur. VAR modeline ilişkin etki-tepki ve varyans ayrıştırma sonuçlarıyorumlanmıştır. Analiz sonuçları, ticari açıklık ile enflasyon arasında tersyönlü bir ilişki olduğunu ve ticari açıklık ile işsizlik arasında pozitif yönlü birilişki olduğunu göstermektedir. Johansen Eş-bütünleşme testinin bulguları,seriler arasında uzun dönem eş-bütünleşme ilişkisinin olduğunugöstermektedir. Granger Nedensellik testinden elde edilen sonuçlara göre,ticari açıklık ile işsizlik oranı arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisibulunmaktadır. Enflasyon ve ticari açıklık arasında ise nedensellik ilişkisibulunmamaktadır.
Anahtar Kelime: The Relationship between Trade Openness, Employment and Inflation: The Case of Turkey Abstract
Öz: In this study, the relationship between trade openness and macro variables such as inflation and unemployment in 2005Q1-2018Q1 periods has been examined. The variables used for analysis have been obtained from TurkStat and CBRT official site. Before the analysis is conducted, standard unit root tests are applied to the series. VAR model is established to explain the relationship between variables by doing Johansen cointegration test, Granger causality test. Effect-response and variance parsing results of VAR model are interpreted. The results, indicates that there is an inverse relationship between trade openness and inflation and It indicates a positive relationship between trade openness and unemployment. The findings of cointegration test showed that there was a long run cointegration relationship between the series. According to the results obtained from the Causality test, there is a bi-directional causality relationship between trade openness and unemployment. There isn't a causality relationship between inflation and trade openness.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Cenger, H., & Çütcü, İ. (2018). İthalattaki Değişimin Genç İşsizliğe Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(Gençlik Araştırmaları Özel Sayısı), 485-503. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/443838
- Ekinci, R., Tüzün, O., Ceylan, F., & Kahyaoğlu, H. (2017). Dışa Açıklık ile İşsizlik Arasındaki İlişki: Seçilmiş AB Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Zamana Göre Değişen Parametreli Bir Analiz . Sosyo-Ekonomi Dergisi, 25(31), 45-73. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/ 263603
- Ercan, O. (2017). Türkiye’de Bölgesel Ticari Açıklık-İşsizlik İlişkisi: Düzey 2 Bölgeleri İçin Panel Veri Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Granger, C. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods . Econometrica, 37, 424-438. https://www.jstor.org/stable/pdf/1912791.pdf?refreqid=excelsior%3A76ffdea0254e2c49a1c 61ffbe58201a7
- Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics. U.S.A.: Tata McGraw-Hill Education.
- Gül, E., & Kamacı, A. (2012). Dış Ticaretin İstihdam Üzerindeki Etkileri: Bir Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 23-32. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/131/2012-04 02%5B1%5D.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- Güneş, S. (2005). Türkiye'de Nüfus Artışının Ekonomik Büyümeyle İlişkisi Üzerine Ekonomik Bir Analiz. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 60(3), 123-136. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/36095
- Güneş, Ş., & Konur, F. (2013). Türkiye Ekonomisinde Dışa Açıklık ve Enflasyon İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 7- 20. https://dergipark.org.tr/tr/pub/oguiibf/issue/5714/76485
- İlter, Ş., & Doğan, B. B. (2018). Ticari ve Finansal Dışa Açıklık Oranı İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 89-115. https://dergipark.org.tr/tr/pub/duiibfd/issue/37998/438742
- Işık, N. (2003). Dışa Açılma ve Para Politikasının Enflasyon Üzerindeki Etkileri: Bir Uygulama. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 14(48), 87-96. https://econpapers.repec.org/article/eydeyjrnl/v_3a14_3ay_3a2003_3ai_3a48_3ap_3a87- 96.htm
- Karaca, O. (2003). Türkiye'de Enflasyon-Büyüme İlişkisi: Zaman Serisi Analizi. Doguş Üniversitesi Dergisi, 4(2), 247-255. https://openaccess.dogus.edu.tr/xmlui/handle/11376/545#sthash.Z6JtYfab.dpbs
- Kim, J. (2011). The Effects of Trade on Unemployment: Evidence From 20 OECD Countries. (S. University, Dü.) Department of Economics Research Papers in Economics, 19, 1-46. https://core.ac.uk/download/pdf/6524509.pdf
- Kim, M., & Beladi, H. (2005). Is Free Trade Deflationary? Economics Letters, 89(3), 343-349. doi:doi.org/10.1016/j.econlet.2005.06.016
- Lotfalipour, M. R., Montazeri, S., & Sedighi, S. (2013). Trade Openness and Inflation. Evidence from MENA Region Countries. Economic Insights-Trends and Challenges, 2(2), 1-11. https://www.researchgate.net/profile/Mohammad_Lotfalipour/publication/261882336_Tra de_Openness_and_Inflation_Evidence_from_MENA_Region_Countries/links/5cc9bae645 85156cd7c19099/Trade-Openness-and-Inflation-Evidence-from-MENA-Region- Countries.pdf
- Mercan, M., & Göçer, İ. (2014). Ticari Dışa Açıklığın Ekonomik Etkileri: Orta Asya Ülkeleri İçin Ampirik Bir Analiz. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 27-44. http://apache.beun.edu.tr/index.php/zkesbe/article/view/485
- Nwaka, I. D., Uma, K. E., & Gülçay, T. (2015). Trade Openness and Unemployment: Empirical Evidence for Nigeria. The Economic and Labour Relations Review, 26(1), 117-136. doi:doi.org/10.1177/1035304615571225
- Özdil, S. (2014). Türkiye'de Dışa Açıklığın Makro Ekonomik Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü,Aydın). http://adudspace.adu.edu.tr:8080/xmlui/handle/11607/389
- Özyıldız, T., Utlu, S. K., & Çütçü, İ. (2018). Ticari Dışa Açıklığın Enflasyon ve Büyüme İle İlişkisi Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Panel Veri Analizi Uygulaması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 335-356. http://ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/view/1673
- Pesaran, H. M., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. doi:doi.org/10.1002/jae.616
- Romer, D. (1993). Openness and Inflation: Theory and Evidence. The Quarterly Journal Of Economics, 108(4), 869-903. doi:doi.org/10.2307/2118453
- Rose, A. K. (2002). Do WTO Members Have More Liberal Trade Policy? Journal of international Economics, 63(2), 209-235. doi:doi.org/10.1016/S0022-1996(03)00071-0
- Saçık, S. Y. (2009). Büyümenin Bir Kaynağı Olarak Ticari Dışa Açıklık. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(18), 273-294. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/289217
- Sahu, P., & Sharma, N. K. (2018). Impact of Trade Openness on Inflation in India: An Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Approach. The Empirical Economics Letters, 17(1), 21-32. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3154728
- Sandalcılar, A. R., & Yalman, İ. N. (2012). Türkiye’de Dış Ticaretteki Serbestleşmenin İşgücü Piyasaları Üzerindeki Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 49-65. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/65451
- Sarı, A. (2008). Parasalcı Görüşe Göre Türkiye’de Ödemeler Bilançosu Dengesinin Sağlanmasında Otomatik Denkleşme Mekanizmalarının Etkinliği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve dari Bilimler Dergisi, 9(2), 1-12. http://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php?pdf=0002571&lng=0
- Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası İktisat Teori ve Politika. İstanbul: Güzem Yayıncılık.
- Tarı, R. (2010). Ekonometri (6. Baskı). Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
- https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket, (19.09.2018).
- http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1054 (8.10.2018).
- https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul (19.01.2018).
| APA | ŞİMŞEK D, HEPAKTAN C (2019). Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. , 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| Chicago | ŞİMŞEK Deniz,HEPAKTAN Cemal Erdem Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. (2019): 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| MLA | ŞİMŞEK Deniz,HEPAKTAN Cemal Erdem Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. , 2019, ss.316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| AMA | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. . 2019; 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| Vancouver | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. . 2019; 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| IEEE | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C "Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği." , ss.316 - 336, 2019. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| ISNAD | ŞİMŞEK, Deniz - HEPAKTAN, Cemal Erdem. "Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği". (2019), 316-336. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.585776 |
| APA | ŞİMŞEK D, HEPAKTAN C (2019). Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| Chicago | ŞİMŞEK Deniz,HEPAKTAN Cemal Erdem Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.4 (2019): 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| MLA | ŞİMŞEK Deniz,HEPAKTAN Cemal Erdem Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.4, 2019, ss.316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| AMA | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(4): 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| Vancouver | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(4): 316 - 336. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| IEEE | ŞİMŞEK D,HEPAKTAN C "Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.316 - 336, 2019. 10.18026/cbayarsos.585776 |
| ISNAD | ŞİMŞEK, Deniz - HEPAKTAN, Cemal Erdem. "Ticari Açıklık, İstihdam ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/4 (2019), 316-336. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.585776 |
