Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması
Yıl: 2018 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 69 - 84 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21612/yader.2018.005 İndeks Tarihi: 08-10-2020
Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması
Öz: Ergenlerin gelecek beklentileri oluşturmaları onların pek çok gelişim alanını destekleyici bir değişken olarak belirtilebilir. Bu çalışmada ergenlerin gelecek beklentilerini artırmak amacıyla tasarlanmış bir farkındalık programının etkililiğini değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmanın alt amaçlarından biri olarak ise programın umutsuzluk düzeyini düşürmedeki etkililiği değerlendirilmiştir. Programın tüm oturumları yaratıcı drama yöntem ve teknikleri kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Ankara ili Çankaya ilçesinde bulunan bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinden 10. sınıfa devam eden ve katılıma gönüllü olan 32 (nkız=16, nerkek=16) öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada ön test son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Veri toplama araçları “Kişisel Bilgi Formu”, “Geleceğe Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Beck Umutsuzluk Ölçeği”dir. Aynı zamanda etkinlikler süresince kullanılan formlar nitel analiz ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar deney grubunun geleceğe yönelik tutumlarının programdan sonra arttığını ve umutsuzluk düzeylerinin ise azaldığını göstermiştir. Kontrol grubunda ise puanlar arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir. Nitel analiz sonuçlarına göre, öğrencilerin gelecekten en çok bir meslek sahibi olmayı bekledikleri, gelecekleri için ailelerinden ve arkadaşlarından gelen çabayı ve desteği önemsedikleri, internetin ve yaşadıkları çevrenin gelecekleri konusunda etkisinin olduğunu düşündükleri görülmüştür. Uygulanan programın ergenlerin gelecek beklentilerini ve umut düzeylerini artırmada etkili olduğu belirtilebilir.
Anahtar Kelime: ‘‘Future Expectation” Awareness Training for Adolescents with Creative Drama Method
Öz: Creating future expectations can be specified as a supporting variable for many development areas of adolescents. In this study, it was aimed to evaluate the effectiveness of an awareness program designed to increase the future expectations of adolescents. One of the sub goals of this study is evaluating the effectiveness of the program in reducing the hopelessness level. All sessions of the program are designed using creative drama methods and techniques. The sample of this study consisted of 32 (ngirls= 16 and nboys= 16) voluntary high school students, who attended the 10th class of Vocational and Technical Anatolian High School in Ankara, Cankara district. In the study, pretest and posttest control group pattern was used. The data collection tools are ‘‘Personal Information Form’’, ‘‘Future Attitude Scale’’ and ‘‘Beck Hopelessness Scale’’. At the same time, the forms used during the activities were evaluated by qualitative analysis. The results showed that there is an increase in attitudes towards future expectations and a decrease in hopelessness levels of participants in experimental group. In control group, there are no significant differences between scores. According to the qualitative analysis results, what students most expect from the future is to have a profession; they appreciate the efforts and support from their families and friends for their future; they also think that the internet and the environment where they live in have influence on their future. It can be stated that the applied program is effective in increasing the future expectations and hope levels of adolescents.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abramson, L. Y., Matelsky, G. L. ve Alloy, L. B. (1989). Hopelessness depression: A- theory based subtype of depression. Psychological Review, 96, 358-372.
- Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları, Yaratıcı Drama Dergisi, Sayı 1(1).
- Akfırat, F. (2006) Sosyal yeterlilik, sosyal beceri ve yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1).
- Argarvval, A., Tripathi, K. K. ve Srivastava, M. (1983). Social roots and psychological implications of time perspective. International Journal of Psychology, 18, 367-380.
- Artar, M. (2003). Depremi yaşayan ergenlerin gelecek beklentilerinin içeriği. Kriz Dergisi, 11(3), 21-27.
- Aylar, E. (2012). Bir örnek olay incelemesi: Sosyo-Kültürel teori bağlamında geleceğe yönelik hedefler ve öz-düzenleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 767-782.
- Batıgün, D. A. ve Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
- Bayoğlu, A. S., Purutçuoğlu, E. (2010). Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin gelecek beklentileri ve sosyal destek algıları. Kriz Dergisi, 18(1), 27-39.
- Buyruk, M. (2009). Ailelerin sosyo ekonomik yapısının meslek lisesi öğrencilerinin gelecek beklentisine etki-leri. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Catalano, R. F., Berglund, M. L., Ryan, J. A., Lonczak, H. S. ve Hawkins, J. D. (2004). Positive youth deve-lopment in the united states: research findings on evaluations of positive youth development programs. The annals of the American Academy of Political and Social Science, 591(1), 98-124.
- Chardie, L. Baird, S. W. ve Burge, J. R. R. (2008). Absurdly ambitious? Teenagers’ expectations for the future and the realities of social structure. Sociology Compass 2(3), 944–962.
- Çokluk, Ö. (2000). Örğütlerde tükenmişlik: Yönetimde çağdaş yaklaşımlar. (Edit: Cevat Elma ve Kamile Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Confolonieri, E. (2002). A narratıve perspectıve on the future Transıtıon to adulthood (İçinde) Adolescents’ Future Onentatıon Theory and Research (Eds). Trempala, T., Malmberg, L. E. Frankfurt: Peter Lang.
- Derman, O. (2008). Ergenlerde psikososyal gelişim. İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, 68, 19–21.
- Dilbaz, N. ve Seber, G., (1993). Umutsuzluk kavramı: Depresyon ve intiharda önemi. Kriz Dergisi, 1(3), 134-138.
- Dinçel, E. (2006). Ergenlik dönemi gelişimsel ödevleri ve psikolojik problemler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dodge, K. A. (1986). Social competence in children. Monographs of the society for research in child develop-ment, 2, 1-80.
- Döğer, D. ve Kılıç, I. (2015). Güzel sanatlar lisesi müzik bölümü öğrencilerinin çalgı başarıları ile umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. E-International Journal of Educational Research, 6(3), 1-22.
- Ekşi, A. (1999). Adolesanın ruhsal gelişim dönemleri ve döneme özgü sorunlar, A. Ekşi (Ed.), Ben Hasta De-ğilim. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Erikson, E.H. (1968). Identity: Youth and Crisis. New York, NY: Norton.
- Eryılmaz, A. (2011). Ergen öznel iyi oluşu ile olumlu gelecek beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dü-şünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24, 209-215.
- Fischhoff, B., Parker, A. M. B., Downs, J., Palmgren, C., Dawes, R. ve Manski, C. F. (2000). Teen expectatıons for significant life events. Public Opinion Quarterly, 64, 189-205.
- Givyin, K. B. (2001). Goal orientations of adolescents, coaches and parents: ıs there a convergence of beliefs? Journal of early adolescence, 21(2), 228-248.
- Gjesme, T. (1979). Future time orientation as a function of achievement motives, ability, delay of gratification, and sex. The Journal of Psychology, 101, 173-188.
- Gönüllü, M. (2003). Lise öğrencilerinin bulunduklari liseye göre gösterdikleri toplumsal farklılıklar: Sivas ili merkez ilçe örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyoloji Tartışmaları Dergisi, 1, 28-50.
- Greene, A. L. (1990). Great expectations: Constructions of the life course during adolescence. Journal of Youth And Adolescence, 19, 289-306.
- Guarino, A., De Pascalis, V. ve DiChiacchio, C. (1999). Breast can cerprevention, time perspective, and trait anxiety. Unpublished Manuscript, University of Rome.
- Güleri, M. (1994 ). Üniversiteli ve işçi gençliğin gelecek beklentileri ve kötümserlik- iyimserlik düzeyleri. Kriz Dergisi, 6(1), 55-65.
- Heubner, E. S. (1991). Correlates of life satisfaction in children. School Psychology Quarterly, 6, 103 -111.
- Hokoda, A. ve Fincham, F. D. (1995). Origins of children’s helpless and mastery achievement patterns in the family. Journal of educational psychology, 87, 375-385.
- Hurn, C. J. (1993). The limits and possibilities of schooling: An introduction to the sociology of education (3rd ed.). Boston: Allyn and Bacon.
- Izgar, H., Gürsel, M., Kesici, Ş. ve Negiş, A. (2004). Önder davranışların problem çözme becerisine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı.
- İkizoğlu, M., Önal-Dölek, B. ve Gökçearslan-Çiftçi, E. (2007). Çalışan çocukların sorunları ve geleceğe ilişkin beklentileri. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 18(2), 21-36.
- İmamoğlu, O.E. ve Edwards, G. A. (2007). Geleceğe ilişkin yönelimlerde benlik tipine bağlı farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi 2007, 22(60), 115-132.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (1973). Gençlerin tutumları Kültürlerarası Bir Karşılaştırma. Ankara: ODTÜ.
- Kazakina, E. (1999). Time perspective of older adults: relationships to attachment style, psychological well-be-ing and psychological distress. Unpublished Doctoral Dissertation, Columbia University.
- Kelleci, M. (2008). İnternet, cep telefonu, bilgisayar oyunlarının çocuk ve gençlerin ruh sağlığına etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7 (3), 253–256.
- Kuebli, J., Reddy, R. ve Gibbons, J. L. (1998). Perceptions of others in self descriptions of children and ado-lescence in India. The Journal of Comparative Social Science, 32, 217-240.
- Lanz, M. R. (2002) Adolescents’ and young adulls’ constructıon of the future effects of family relations, self-esteem, and sense of coherence (İçinde) Adolescents› Future Onentatıon Theory and Research (Eds) Trempala, T., Malmberg, L. E. Frankfurt: Peter Lang.
- Ling-Ling, Z. ve Wen-Xin, Z. (2008). Personal future planning in middle and late adolescence and its relation to adolescents’ communication with parents and friends. Acta Psychologica Sinica, 40(5), 583-592.
- McCabe, C., Kristen, D., Barnett, A., Douglas, S. (2000). First comes work, then comes marriage: future orien-tation among african american young adolescents. Family relations, 49, Issue 1.
- McWhirter, E. H. ve McWhirter, B. T. (2008). Adolescent future expectations of work, education, family and community development of a new measure. Youth Society,40(2), 182-202.
- Meece, J. (1991). The classroom context and students’ motivational goals. M. Maehr, P. Pintrich (Ed), Advan-ces in motivation and achievement, 7, 261- 285. Greenwich, CT: JAI.
- Mello, Z. R. (2008). Gender variation in developmental trajectories of educational and occupational expectati-ons and attainment from adolescencet adulthood. Development Psychology, 44(4), 1069-1080.
- Nurmi, J. E. (1991). How do adolescents see their future? A Review of the development of future orientation and planning. Developmental Review,11,159-170.
- Nurmi, J.E. (2001). Navigating through adolescence introduction (İçinde) Navigating through adolescence (Ed) Nurmi, J. E., New York: European Perspectives, Routledge.
- Offer, D., Schonert-Reichl, K. A. ve Boxer, A. M. (1996). Normal adolescent development: empirical research findings, (Ed M. LEWIS). Child and adolescent psychiatry, A comprehensive textbook. Baltimore: Willi-ams and Wilkins.
- Onur ,B. (1982). Ergenlik psikolojisinde kuramlar. Ankara Üniversitesi Dergisi.
- Owen K. F., Karaırmak Ö. ve Owen D. W. (2013). Okul psikolojik danışmanları için el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Önder, A. (2002). Yaşayarak öğrenme için yaratıcı drama. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- Özmen, D., Dündar, E. P., Çetinkaya, A., Taşkın, O. ve Özmen, E. (2008). Lise öğrencilerinde umutsuzluk ve umutsuzluk düzeyini etkileyen etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9, 8-15.
- Pekrun, R., Götz, T., Titz, W. ve Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students‟ self-regulated learning and achievement: A program of qualitative research. Educational Psychologist, 37, 91-106.
- Phinnev, J.S., Baumann, K. ve Blanton, S. (2001). Life goals and attributions for expected outcomes among adolescents from five ethnic groups. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 23(4), 363-377.
- Raffaelli, M. ve Koller, S.H. (2005). Future expectations of Brasilian street youth. Journal of Adolescence, 28(2), 249–262.
- Salmela-Aro, K. (2001). Personal goals during the transition to young adulthood (içinde) Navigating through adolescence (Ed) Nurmi, J.E. New York: European Perspectives, Routledge.
- San, İ. (1996). Yaratıcılığı geliştiren bir yöntem ve yaratıcı bireyi yetiştiren bir disiplin: Eğitsel yaratıcı dra-ma. Yeni Türkiye Dergisi, 2(7), 148-160.
- Seigner, R. (1992). Future orientation: Age related differences among adolescent females. Journal of Youth and Adolescence, 21, 421-437.
- Smith, T. B. ve Stones, C. R. (1999). Identities and racial attitudes of south african and american adolescents: A cross-cultural examination. South African journal of psychology,29, 23-29.
- Spielberg, C. D. ve Vagg, P. R. (1995). Test anxiety: Theory, assessment and treatment. Washington, DC: Tay-lor & Francis.
- Stoddard, S. A., Varela, J. J. ve Zimmerman, M. A. (2015). Future expectation, attitude toward violence, and bullying perpetration during early adolescence. Nursing Research, 64(6), 422-433.
- Şahin Ş., Özçelik Ç.(2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1):42-49
- Şimşek H.(2011). Güneydoğu Anadolu bölgesindeki lise öğrencilerinin gelecek beklentileri ve gelecek beklen-tilerini etkileyen faktörler. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 90-109.
- Tatar, M. (2005). Öğretmen beklentisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2).
- Tokuç, B., Turunç, Y. ve Ekuklu, G. (2009). Edirne’de ambulans çalışanlarının anksiyete, depresyon ve işe bağlı gerginlik düzeyleri. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 42, 39-44.
- Tuncer M. (2011). Yükseköğretim gençliğinin gelecek beklentileri üzerine bir araştırma. International Perio-dical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2), 935-948.
- Turcios-Cotto, V. ve Milan, S., (2013). Racial/ ethnic differences in the educational expectations of adoles-cents: does pursuıng higher education mean some thing different to latino students comparedto white and black students?, Journal of Youth & Adolescence, 42 (9).
- Uluçay, T., Özpolat, A. R., İşgör, İ. Y. ve Taşkesen, O. (2014). Lise öğrencilerinin gelecek beklentileri üzerine bir araştırma. NWSA- Education Sciences, 9(2), 234-247.
- Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa yolculuk. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
- Wikipedia (2016) Https://tr.wikipedia.org/wiki/Ludwig van Beethoven. E. T. 08.10.2016. internet sitesinden 14.03.2016 tarhinde edinilmiştir.
- Yavuzer H., Demir İ., Meşeci F., Sertelin Ç.(2005). Günümüz gençliğinin gelecek beklentileri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 93-103.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
| APA | KONATE A, ERGİN D (2018). Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. , 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| Chicago | KONATE Ayşe Didem,ERGİN Derya Atalan Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. (2018): 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| MLA | KONATE Ayşe Didem,ERGİN Derya Atalan Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. , 2018, ss.69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| AMA | KONATE A,ERGİN D Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. . 2018; 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| Vancouver | KONATE A,ERGİN D Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. . 2018; 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| IEEE | KONATE A,ERGİN D "Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması." , ss.69 - 84, 2018. 10.21612/yader.2018.005 |
| ISNAD | KONATE, Ayşe Didem - ERGİN, Derya Atalan. "Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması". (2018), 69-84. https://doi.org/10.21612/yader.2018.005 |
| APA | KONATE A, ERGİN D (2018). Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi, 13(1), 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| Chicago | KONATE Ayşe Didem,ERGİN Derya Atalan Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi 13, no.1 (2018): 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| MLA | KONATE Ayşe Didem,ERGİN Derya Atalan Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi, vol.13, no.1, 2018, ss.69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| AMA | KONATE A,ERGİN D Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi. 2018; 13(1): 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| Vancouver | KONATE A,ERGİN D Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi. 2018; 13(1): 69 - 84. 10.21612/yader.2018.005 |
| IEEE | KONATE A,ERGİN D "Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması." Yaratıcı Drama Dergisi, 13, ss.69 - 84, 2018. 10.21612/yader.2018.005 |
| ISNAD | KONATE, Ayşe Didem - ERGİN, Derya Atalan. "Ergenler İçin “Gelecek Beklentisi Farkındalık Eğitimi” Programının Etkinliğinin Sınanması". Yaratıcı Drama Dergisi 13/1 (2018), 69-84. https://doi.org/10.21612/yader.2018.005 |
