Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler

ILGAZ, Ayşegül; GÖZÜM, Sebahat

Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler

Ayşegül ILGAZ, (Girilmemişş)

Sebahat GÖZÜM (Girilmemişş)

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi

403 1

Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 27 - 33 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-10-2020

Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler

Öz:

Giriş: Yaşlı nüfus oranının artması ile birlikte kentsel alanda yaşayan yaşlı sayısı da artmıştır. Kentsel alanda aile yapısının değişmesi, eş vearkadaş kaybı gibi nedenlerle yaşlıların sosyal destek ağları azalmakta, yalnızlık duygusu artmaktadır. Kadınların erkeklere göre daha uzunyaşaması ile yaşlı kadınlar yalnızlığı daha çok deneyimlemektedir. Amaç: Bu çalışmada, kentsel alanda yaşayan yaşlı kadınların yalnızlıksıklığı ve etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmada, katılımcılar bir Aile Sağlığı Merkezi’negelen 296 yaşlı kadından oluşmaktadır. Yaşlı kadınlardan veriler tanımlayıcı özellikler formu ve Yaşlılar için Yalnızlık Ölçeği iletoplanmıştır. Bulgular: Yaşlı kadınların %73.3’ünün 65-74 yaş grubunda olduğu, %19.3’ünün tek başına yaşadığı, %45.9’unun yakınındabir akrabasının olduğu belirlenmiştir. Günlük yaşam aktivitelerine göre %97.3’ü bağımsız ve enstrümental günlük yaşam aktivitelerine göre%84.8’i bağımsızdır. Yaşlı kadınların %25’inin “çok yalnızlık hissediyor”, %8.8’inin “çok yoğun yalnızlık hissediyor” olduğu belirlenmiştir.Tek başına yaşayan ve yakınında oturan akraba olmayan yaşlı kadınların yalnızlık düzeyleri yüksek bulunmuştur (p = .048 ve p = .003).Yalnızlık tek başına yaşayan yaşlılarda 2 kat, yakınında akrabası olmayan yaşlılarda 2.3 kat daha fazla bulunmuştur (p = .038 ve p = .002).Sonuç: Kentsel alanda yaşayan yaşlılarda yalnızlık yaygın bir sorundur. Yalnızlığı etkileyen en önemli değişkenler kadınların tek başınayaşaması ve yakınında bir akrabasının olmamasıdır. Yaşlı kadınların yalnızlığını gidermek için multidisipliner girişimlerin başlatılmasınagereksinim vardır.

Anahtar Kelime:

The Frequency of Loneliness in Elderly Women Living in Urban Areas and Affecting Factors

Öz:

Background: With the increase in the rate of elderly population, the number of elderly living in urban areas has increased. Social support network of elderly decreases and loneliness increases due to changes in family structure and loss of spouses and friends in urban areas. As women live longer than men, older women experience loneliness more often Objectives: The aim of this study was to determine the frequency of loneliness and the factors affecting loneliness of elderly women living in urban areas. Methods: In this cross-sectional study, participants consisted of 296 elderly women who came to a Family Health Center. Data were collected from elderly women with descriptive characteristics form and Loneliness Scale for the Elderly. Results: It was determined that 73.3% of the elderly women were in the 65-74 age group, 19.3% lived alone and 45.9% had a relative. According to daily living activities, 97.3% of them are independent and according to instrumental daily living activities, 84.8% of them are independent. It was determined that 25% of older women "feel very lonely" and 8.8% of them "feel very lonely". Loneliness levels of elderly women living alone and without relatives were found to be high (p = .048 and p = .003). Elderly women living alone and having no relatives are 2 and 2.3 times loneliness (p = .038 and p = .002). Conclusion: Loneliness is a common problem in the elderly living in urban areas. The most important variables affecting loneliness are women live alone and have no relatives. Multidisciplinary interventions are needed to decrease loneliness of elderly women.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Kalınkara V. Yaşlanan kentler: Kentsel alanda aktif yaşlanmayı destekleyecek kapsayıcı tasarım ve ergonomi. Toplum ve Demokrasi 2017;11(24):229-48.
2. Kapıkıran Ş. Yaşlılarda yalnızlık ile yaşam doyumu arasındaki ilişki: Sosyal desteğin aracılık rolünün sınanması. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2016;9(1):13-25.
3. Ozvurmaz S. Yaşlı bireylerin yalnızlık düzeyleri ve sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2018;2(3):118-25.
4. İçli G. Yaşlılar ve yaşlılığın değerlendirilmesi: Denizli ili üzerine niteliksel bir araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2010;3(1):1-13.
5. Stephens C, Alpass F, Towers A, Stevenson B. The effects of types of social networks, perceived social support, and loneliness on the health of older people: accounting for the social context. J Aging Health 2011;23(6):887-911.
6. Steptoe A, Shankar A, Demakakos P, Wardle J. Social isolation, loneliness, and all-cause mortality in older men and women. Proc Natl Acad Sci USA 2013;110(15):5797-801. https://doi.org/10.1073/pnas.1219686110.
7. Dahlberg L, McKee KJ. Correlates of social and emotional loneliness in older people: evidence from an English community study. Aging Ment Health 2014;18(4):504-14. https://doi.org/10.1080/13607863.2013.856863.
8. Jylh M, Saarenheimo M. Loneliness and ageing: Comparative perspectives. İçinde: Dannefer D, Phillipson C, London: SAGE Publications; 2010: 317-20.
9. Buz S, Beydili E. The needs of elderly alone women in the case of Ankara. The Journal of International Social Research 2015;8(37):557-70.
10. Meltzer H, Bebbington P, Dennis MS, Jenkins R, McManus S, Brugha TS. Feelings of loneliness among adults with mental disorder. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2013;48(1):5-13. https://doi.org/10.1007/s00127-012-0515-8.
11. Phaswana-Mafuya N, Peltzer K. Prevalence of loneliness and associated factors among older adults in South Africa. Global Journal of Health Science 2017;9(12):1.
12. Victor CR, Bowling A. A longitudinal analysis of loneliness among older people in Great Britain. J Psychol 2012;146(3):313-31.
13. Gilmour H. Social participation and the health and well-being of Canadian seniors. Health Rep 2012;23(4):23-32.
14. Simon MA, Li Y, Dong X. Levels of health literacy in a community-dwelling population of Chinese older adults. J Gerontology A Biol Sci Med Sci 2014;69(2):S54-S60.
15. Anil R, Prasad KN, Puttaswamy M. The prevalence of loneliness and its determinants among geriatric population in Bengaluru City, Karnataka, India. Int J Community Med Public Health 2016;3(11):3246-51. http://dx.doi.org/10.18203/2394-6040.ijcmph20163944.
16. Tabue Teguo M, Simo-Tabue N, Stoykova R, Meillon C, Cogne M, Amieva H, et al. Feelings of loneliness and living alone as predictors of mortality in the elderly: The paquid study. Psychosom Med 2016;78(8):904-9.
17. Dong X, Chen R. Gender differences in the experience of loneliness in U.S. Chinese older adults. J Women Aging 2017;29(2):115-25.
18. Kaçan Softa H, Öztürk A, Dindaş İ, Göçmen M. Kastamonu 1 no'lu Aile Sağlığı Merkezine başvuran yaşlıların yalnızlık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2015;2:88-97.
19. Ilgaz A, Akgoz A, Gozum S. Validity and reliability of the Turkish version of the social inclusion scale. Turk J Geriatr 2019;22:150-62.
20. Doman LCH, le Roux A. The causes of loneliness and the factors that contribute towards it - A literature review. The Journal of Humanities 2010;50(2):216-28.
21. Bilgili N, Kitiş Y, Ayaz S. Yaşlılarda yalnızlık, uyku kalitesi ve etkileyen faktörlerin degerlendirilmesi. Turk J Geriatr 2012;15(1):81-8.
22. Arslantaş H, Adana F, Abacigil Ergin F, Kayar D, Acar G. Loneliness in Elderly People, Associated Factors and Its Correlation with Quality of Life: A Field Study from Western Turkey. Iran J Public Health 2015;44(1):43-50.
23. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu K. Biyoistatistik. 17. Basım. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2016: 260-90.
24. Katz S, Ford AB, Moskowitz RW, Jackson BA, Jaffe MW. Studies of illness in the aged. the index of adl: A standardized measure of biological and psychosocial function. JAMA 1963;185:914-9.
25. Özkan Pehlivanoğlu E, Özkan M, Balcıoğlu H, Bilge U, Ünlüoğlu İ. Yaşlılar için Katz günlük yaşam aktiviteleri ölçeğinin Türkçe’ ye uyarlanması ve güvenilirliği. Ankara Med J. 2018;18(2):219-23.
26. Lawton M, Brody E. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist 1969;9(3):179-86.
27. De Jong Gierveld J, Van Tilburg T. Manual of the loneliness scale. Department of Social Research Methodology. VU University Hospital, Amsterdam the Netherlands: Vrije Universiteit 1999 [cited 2018 30 January]. Available from: https://research.vu.nl/ws/portalfiles/portal/1092113.
28. Akgül H, Yeşilyaprak B. Adaption of loneliness scale for elderly into Turkish culture: Validity and reliability study. Older Research Journal 2015;8(1):34-45.
29. Hayran M, Hayran M. Sağlık araştırmaları için temel istatistik. Ankara: Omega Araştırma; 2011: 50-105.
30. Ağırman E, Gençer M. Huzurevinde, evde ailesiyle ve yalnız yaşayan yaşlı bireylerde depresyon, yalnızlık hissi düzeylerinin karşılaştırılması. Çağdaş Tıp Dergisi 2017;7(3):234-40.
31. Perissinotto CM, Stijacic Cenzer I, Covinsky KE. Loneliness in older persons: a predictor of functional decline and death. Arch Intern Med 2012;172(14):1078-83.
32. Yang K, Victor C. Age and loneliness in 25 European nations. Aging Soc 2011;31(8):1368-88.
33. Stickley A, Koyanagi A, Roberts B, Richardson E, Abbott P, Tumanov S, et al. Loneliness: its correlates and association with health behaviours and outcomes in nine countries of the former Soviet Union. PloS One 2013;8(7):e67978-e.
34. Nicolaisen M, Thorsen K. Who are lonely? Loneliness in different age groups (18-81 years old), using two measures of loneliness. Int J Aging Hum Dev 2014;78(3):229-57.
35. Erol S, Sezer A, Şişman FN, Öztürk S. Yaşlilarda yalnızlık algısı ve yaşam doyumu. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;5(3):60-9.
36. Demirbaş H. Yaşlılıkta sosyal ilişkiler. İçinde: Özmete E, Canatan A, Temel Gerontoloji. Ankara: Hedef CS Basım Yayın; 2018: 165-220.
37. Yan Z, Yang X, Wang L, Zhao Y, Yu L. Social change and birth cohort increase in loneliness among Chinese older adults: a cross-temporal meta-analysis, 1995-2011. Int Psychogeriatr 2014;26(11):1773-81.
38. Meawad Elsayed E, El- Etreby R, Ibrahim A. Relationship between social support, loneliness, and depression among elderly people. IJND 2019;9(01):39-47.
39. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Türkiye Aile Yapısı Araştırması Tespit ve Öneriler 2013 [cited 2020 10 Mart]. Available from: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/31612/mod_resource/content/0/taya2013trk.pdf.
40. Aung K, Nurumal M, Wan N, Syakirah N, Bukhari W. Loneliness among elderly in

APA	ILGAZ A, GÖZÜM S (2020). Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. , 27 - 33.
Chicago	ILGAZ Ayşegül,GÖZÜM Sebahat Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. (2020): 27 - 33.
MLA	ILGAZ Ayşegül,GÖZÜM Sebahat Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. , 2020, ss.27 - 33.
AMA	ILGAZ A,GÖZÜM S Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. . 2020; 27 - 33.
Vancouver	ILGAZ A,GÖZÜM S Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. . 2020; 27 - 33.
IEEE	ILGAZ A,GÖZÜM S "Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler." , ss.27 - 33, 2020.
ISNAD	ILGAZ, Ayşegül - GÖZÜM, Sebahat. "Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler". (2020), 27-33.

APA	ILGAZ A, GÖZÜM S (2020). Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 13(2), 27 - 33.
Chicago	ILGAZ Ayşegül,GÖZÜM Sebahat Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 13, no.2 (2020): 27 - 33.
MLA	ILGAZ Ayşegül,GÖZÜM Sebahat Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.13, no.2, 2020, ss.27 - 33.
AMA	ILGAZ A,GÖZÜM S Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2020; 13(2): 27 - 33.
Vancouver	ILGAZ A,GÖZÜM S Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2020; 13(2): 27 - 33.
IEEE	ILGAZ A,GÖZÜM S "Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler." Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 13, ss.27 - 33, 2020.
ISNAD	ILGAZ, Ayşegül - GÖZÜM, Sebahat. "Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlı Kadınlarda Yalnızlık Sıklığı ve Etkileyen Faktörler". Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 13/2 (2020), 27-33.