TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ

Dicle, Abdullah Nuri

TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ

Abdullah Nuri DİCLE (Sinop Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Sinop, Türkiye)

Milli Eğitim

18 3

Yıl: 2019 Cilt: 48 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 665 - 684 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-11-2020

TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ

Öz:

Bu araştırmanın amacı, televizyon bağımlısı ilkokul öğrencilerine grupyaşantısı yoluyla ve literatür desteğiyle, televizyon bağımlılıklarını önleyebilmek düşüncesiyle hazırlanan Motivasyonel Görüşme Tekniğine dayalı olarakgeliştirilen Televizyon Bağımlılığını Önleme Psiko-Eğitim Programının etkililiğini araştırmaktır. Çalışma, deney ve kontrol gruplu ön test son test uygulanmasına dayanan, yarı deneysel desende düzenlenmiştir. Araştırmada, gönüllüilkokul öğrencilerinin katılımı ile oluşturulan 16 kişilik deney grubu ile deneygrubu ile benzer demografik özelliklere sahip 16 kişilik kontrol grubu yer almıştır. Eğitimden önce her iki gruba da ön test uygulanmıştır. Ön-testin ardındandeney grubuna 5’i grup uygulaması, 1’i izleme olmak üzere toplam 6 oturumluk Motivasyonel Görüşme Tekniğine dayalı geliştirilen Televizyon BağımlılığınıÖnleme Psiko-Eğitim Programı uygulanmıştır. Eğitimin ardından her iki grubada son-test uygulanmıştır. Araştırmada, araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ile Balantekin (2009) tarafından geliştirilen, geçerlik ve güvenirlikçalışmaları yapılan Televizyona Bağımlılık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizisonucunda deney grubu ile kontrol grubu arasında ön test puanları açısındananlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. 5’i grup uygulaması, 1’i izleme olmaküzere toplam 6 oturumluk Motivasyonel Görüşme Tekniğine dayalı geliştirilenTelevizyon Bağımlılığını Önleme Psiko-Eğitim Programının ardından uygulananson test puanlarına bakıldığında, deney grubunun kontrol grubundan olumluolarak anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular literatürışığında değerlendirilmiş ve televizyon bağımlısı üniversite öğrencilerinin televizyon bağımlılığı düzeylerinin azalmasında/düşmesinde Motivasyonel Görüşme Tekniğine dayalı geliştirilen Televizyon Bağımlılığını Önleme Psiko-EğitimProgramının etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Programın etkililiğini test etmekamacıyla izleme ölçümünün yapılabileceği, yapılacak yeni bir çalışmada bir plasebo grubunun da oluşturulabileceği, önerilmiştir.

Anahtar Kelime:

IMPACT OF MOTIVATIONAL INTERVIEW PSYCHO TRAINING PROGRAM ON ADDICTION LEVELS OF TELEVISION-ADDICTED PRIMARY SCHOOL STUDENTS

Öz:

The aim of this research is to investigate the effectiveness of the television addiction prevention psycho-education program, which is developed based on motivational interview technique prepared with the intention of preventing television addiction through Group life and literature support to elementary school students who are addicted to television. The study is organized in a semi-experimental pattern, based on the final test implementation of the experiment and control group pre-test. The study included a 16-person experimental group formed by the participation of volunteer primary school students and a 16-person control group with similar demographics to the experimental group. Pre-test was applied to both groups prior to training. After the pre-test, the experimental group underwent a psycho-educational program for preventing television addiction, which was developed based on motivational interview technique for 6 Sessions, 5 of which were Group Practice and 1 of which were monitoring. After the training, the final-test was applied to both groups. In the research, A Personal Data Sheet prepared by the researcher and a television dependency scale developed by Balantekin (2009), where validity and reliability studies were conducted, were used. Analysis of the data showed that there was no significant difference between the experimental group and the control group in terms of pre-test scores. When we looked at the final test scores after the television addiction prevention Psycho-training program developed based on motivational interview technique of 6 Sessions, 5 of which were Group Practice and 1 of which were monitoring, it was found that the experimental group differed positively from the control group. Has been evaluated in the light of literature findings, and decrease in the level of college students addicted to television television addiction/television addiction Motivational Interviewing technique developed based on fall prevention, psycho-education, it is concluded that the programme is effective. It has been suggested that a follow-up measurement could be made to test the effectiveness of the program, and that a placebo group could also be formed in a new study.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ARKOWITZ, H. & MILLER, W.R. (2008). Learning, Applying and Extending Motivational Interviewing. Motivational Interviewing in the Treatment of Psychological Problems. Hal Arkowitz, Henny A. Westra, William R. Miller, Stephen Rollnick (Eds.), New York: The Guilford Press.
AVIRAM, A. & WESTRA, H.A. (2011). The impact of motivational interviewing on resistance in cognitive behavioural therapy for generalized anxiety disorder. Psychother Res. 21:698- 708.
BAKER, A. ve diğerleri. (2006). Cognitive-Behavioural Therapy for Substance Use Disorders in People with Psychotic Disorders: Randomised Controlled Trial. The British Journal of Psychiatry. 188, 439-48.
BAL, P.N., & METAN, H. (2016). Bilgisayar Bağımlılığı ile Baş Etme Eğitimi Programının 9. Sınıf Öğrencileri Üzerindeki Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16 (1), 62-74.
BALANTEKİN, Y. (2009). 10-14 Yas Arası Çocuklarda Televizyon Bağımlılığı Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Bursa.
BROWN, A. (2011). Media use by children younger than 2 years. Pediatrics, 128(5), 1040–1045.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2001). Deneysel Desenler Öntest – Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
DİCLE, A.N. (2015). Motivasyonel Görüşme Uygulamaları (1. bs.). Türkiye Alim Kitapları. Saarbrücken, Deutschland / Almanya.
DİCLE, A.N. (2017). Motivasyonel Görüşme: Öğeler, İlke ve Yöntemler. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 4(15), 2043-2053.
ERSES, T., MÜEZZİN, E. (2018). İnsani Değerler Psiko-Eğitim Programının Ergenlerde Internet Kullanımına Etkisi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4 (7), 313-326.
EVRA, J.V. (2009). Television and Child Development. Routledge, New York.
GREENFIELD, D.N. (1999). Virtual addiction: Sometimes new technology can create new problems (http://www.virtual-addiction.com/pdf/nature_internet_addiction.pdf). Retrieved September, 28.
GRIFFITHS, M.D. (1996). Internet addiction: An issue for psychopathology? Clinical Psychology Forum. 97: 32- 36.
GRIFFITHS, M.D. (1999). Internet Addiction: Fact or Fiction? The Psychologist, 12(5), 246-250. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemid=1. TDK (2019). Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü (Erişim Tarihi: 23.07.2019)
IŞIK, M. (2007). Televizyon ve Çocuk, Konya: Eğitim Kitapevi Yayınları.JOANNA, S., MELINDA S., LAWRENCE, R. & JEANNE, S. (2014). Internet and computer addiction. 21 Haziran 2019 tarihinde http://www.helpguide.org/articles/addiction/internet-and-computer-addiction.htm adresinden alınmıştır.
JONG-UN, K. (2008). The effect of a r/t group counseling program on the internet addiction level and self-esteem of ınternet addiction university students International Journal of Reality Therapy.
KIRIK, A.M. (2013). Televizyonun Gelişim Çağı Çocukları Üzerindeki Olumsuz Etkileri ve Ebeveynlerin Kontrol Sorunu. 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. (2), 189-198.
LEMISH, D. (2007). Children and Television. A Global Perspective. Blackwell Publishing, Oxford.
MILLER, W.R. & ROLLNICK, S. (2009). Motivasyonel görüşme tekniği, insanları değişime hazırlar. (F. Karadağ, K. Ögel ve A. E. Tezcan, Ed.). Ankara: HYB Basım Yayın.
OKUR, N.K. (2000). Sosyolojik Açıdan Televizyonun Toplum Üzerindeki Etkileri (Isparta Uygulaması), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
ORUÇ, C., TECİM, E. & ÖZYÜREK, H. (2011). Okul Öncesi Dönem Çocuğunun Kişilik Gelişiminde Rol Modellik ve Çizgi Filmler. EKEV Akademi Dergisi, 15: 281-297.
ÖKTEM, F., SAYIL, M. & ÇELENK ÖZEN, S. (2006). Kodlayıcı Eğitim Kitapçığı, Ankara: RTÜK Yayını.
ÖZCAN, S. (2009). Denetimli Serbestlik Uygulamasında Motivasyonel Görüşmelerin Etkinliği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
ÖZTÜRK, C. & KARAYAĞIZ, G. (2007). Çocuk ve Televizyon. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 10: 81-85.
PEKER, A. (2013). İnsani Değerler Yönelimli Psiko-Eğitim Programı’nın problemli internet Kullanımı ve siber zorbalık üzerindeki etkisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 11-22. Alınan yer: http://edergi.atauni.edu.tr/ataunisosbil/article/view/5000150999/5000137041
ROLLNICK, S., MILLER, W. R. & BUTLER, C. (2008). Motivationals interviewing in healthcare: Helping patients change behavior. American Journal of Pharmaceutical Education, 73(7), 1–107.
RUBAK, S. ve ark. (2005). Motivational Interviewing: A Systematic Review and Meta-analysis. British Journal of General Practice. 55, 305-312.
SCOTT, R. (2010). Motivational Interviewing: an Emerging Trend in Medical Management: an Action Guide to Eliciting Powerful Behavior Change Professional Patient Advocate Institute, Dorland Health. www.patientadvocatetraining.com. (Erişim tarihi: 13.12.2017)
SHAFFER, H. J., HALL, M. N., & BILT, J. V. (2000). “Computer addiction: A critical consideration”, American Journal of Orthopsychiatry, 70(2), pp.162.SOMMERS-FLANAGAN, J. & SOMMERS-FLANAGAN, R. (2015). Klinik Görüşme. Çevirenler: Akbaş, G., Korkmaz, L. İstanbul: Deniz Ofset Matbaacılık.
TARHAN, N. & NURMEDOV, S. (2018), Bağımlılık, Timaş Yayınları, 6.Baskı, İstanbul.
TAŞ, İ., & AYAS, T. (2018). Psikolojik Belirtileri Azaltmaya Yönelik Psiko-Eğitim Programının Ergenlerde İnternet Bağımlılığına Etkisi. EĞİTİM VE BİLİM, 43(196).

APA	Dicle A (2019). TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. , 665 - 684.
Chicago	Dicle Abdullah Nuri TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. (2019): 665 - 684.
MLA	Dicle Abdullah Nuri TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. , 2019, ss.665 - 684.
AMA	Dicle A TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. . 2019; 665 - 684.
Vancouver	Dicle A TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. . 2019; 665 - 684.
IEEE	Dicle A "TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ." , ss.665 - 684, 2019.
ISNAD	Dicle, Abdullah Nuri. "TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ". (2019), 665-684.

APA	Dicle A (2019). TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. Milli Eğitim, 48(1), 665 - 684.
Chicago	Dicle Abdullah Nuri TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. Milli Eğitim 48, no.1 (2019): 665 - 684.
MLA	Dicle Abdullah Nuri TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. Milli Eğitim, vol.48, no.1, 2019, ss.665 - 684.
AMA	Dicle A TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. Milli Eğitim. 2019; 48(1): 665 - 684.
Vancouver	Dicle A TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ. Milli Eğitim. 2019; 48(1): 665 - 684.
IEEE	Dicle A "TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ." Milli Eğitim, 48, ss.665 - 684, 2019.
ISNAD	Dicle, Abdullah Nuri. "TELEVİZYON BAĞIMLISI İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİNE MOTİVASYONEL GÖRÜŞME PSİKO EĞİTİM PROGRAMININ ETKİSİ". Milli Eğitim 48/1 (2019), 665-684.