Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı
Yıl: 2019 Cilt: 50 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 136 - 152 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17097/ataunizfd.485163 İndeks Tarihi: 04-11-2020
Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı
Öz: Bu çalışmanın temel amacı, güncel veriler kullanarak Erzurum ilinin temel coğrafi özelliklerinin belirlenmesi ile, analitikhiyerarşik süreç AHP-Fuzzy yaklaşımı ve CBS ortamında bindirme analiz yöntemleri ile işlemeli tarım faaliyetlerine uygunpotansiyel tarım alanlarının belirlenmesini içermektedir. Yaklaşık 25.000 km2 yüz ölçümüne sahip Erzurum iline ait işlemelitarıma uygun potansiyel sahaların belirlenmesine yönelik olarak eğim, derinlik, erozyon, ana materyal olmak üzere dört adet araziözelliği ve organik madde, hacim ağırlığı, bünye, pH ve kireç olmak üzere beş adet toprak özelliği toplamda 9 adet kriterkullanılmıştır. Yükselti ve eğim özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 10 m piksel çözünürlüklü sayısal yükseklik modeli (SYM),sayısal jeoloji ve toprak haritaları, CORINE arazi kullanım arazi örtüsü, uzun yıllara ait meteorolojik veriler ile alandan alınan329 adet toprak örnekleri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, toplam il sınırına ait alanın %19.64’ü işlemeli tarıma S1 veS2 düzeylerinde yani çok uygun ve uygun olarak belirlenirken, %49.45’i ise işlemeli tarımsal faaliyetlere uygun olmadığı (N)belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Basic Geographical Properties and Determination of Potential Arable Lands of Erzurum Province
Öz: The main aim of the current study was to determine basic geographic properties and potential arable lands of Erzurum province using the AHP-Fuzzy approach and GIS overlaying analysis by taking into consideration of current data. In order to detect potential arable lands of Erzurum province which covers about 25 000 km2 , 9 criteria were used that four of them are slope, depth, erosion and parent material for land properties while, organic matter, bulk density, soil erosion, pH, and calcium carbonate content were concerned as soil features. In this study, to generate slope and elevation, digital elevation model (DEM) which has 10 m pixel size was used. In addition, land use land cover, digital geology and soil maps, long term meteorological data and 329 soil samples were used. According to obtained results, it was found that 19.64% of the total area is highly suitable and suitable (S1 and S2) whereas, 49.45% of the it is not suitable (N) for cultivation in the study area
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim, 1980. Toprak Kaynakları İl Envanter Raporları Erzurum. TOPRAKSU Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
- Arslan, H., Cemek, B., Güler, M., Yıldırım, D., 2012. Değişebilir sodyum yüzdesinin (ESP) konumsal dağılımının farklı enterpolasyon yöntemleri ile değerlendirilmesi. II. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu, 24-25 Mayıs, İzmir.
- Buckley, J. J., 1985. Fuzzy hierarchical analysis. Fuzzy Sets And Syst., 17 (3): 233-247.
- Chang, D. Y., 1996. Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European J. of Operational Research, 95 (3): 649-655.
- Dağdeviren, M., 2007. Bulanık analitik hiyerarşi prosesi ile personel seçimi ve bir uygulama. Gazi Üniv. Müh.-Mim. Fak. Derg., 22 (4): 791- 799.
- Deng, H., 1999. Multi criteria analysis with fuzzy pair wise comparison. In Fuzzy Systems Conference Proceedings, 1999 IEEE International, 2: 726-731.
- Dengiz, O., Sarıoglu, F.E., 2011. Samsun İlinin Potansiyel Tarım Alanlarının Genel Dağılımları ve Toprak Etüd ve Haritalama Çalışmalarının Önemi. Anadolu Tarım Bilimleri Derg., 26 (3): 241-253.
- Elalfy, Z., Elhadary, R., Elashry, A., 2010. Integrating GIS and MCDM to Deal with landfill site selection. International Journal of Engineering & Technology, 10 (6): 32-42.
- FAO, 1989. Gidelines for land use planning. Inter departmental Working Group on Land Planning, FAO, Rome.
- Goovaerts, P., 1998. Geostatistical tools for characterizing the spatial variability of microbiological and physico-chemical soil properties. Biology and Fertility of Soils, 27: 315-334.
- Kahraman, C., Cebeci, U., Ulukan, Z., 2003. Multicriteria supplier selection using fuzzy AHP. Logistics information management, 16 (6): 382-394.
- Kahraman, C., Cebeci, U., Ruan, D., 2004. Multiattribute comparison of catering service companies using fuzzy AHP: Thecase of Turkey. International Journal of Production Economics, 87 (2): 171-184.
- Mallants, D., B.P. Mohanty, D. Jacques, J. Feyen., 1996. Spatial variability of hydraulic properties in a multi-layered soil profile. Soil Sci., 161 (3):167-181.
- Malczewski, J., Rinner, C., 2015. Multi criteria decision analysis in geographic information science. New York: Springer.
- Mulla, D.J., McBratney, A.B., 2000. Soil Spatial Variability. In: Handbook of Soil Science (Ed. in chief: Malcom E. Summer), CRS Press, A321-A-351.
- Newhall, F., Berdanier, C.R., 1996. Calculation of soil moisture regimes from the climatic record. Soil Survey Investigations Report No. 46, National Soil Survey Center, Natural Resources Conservation Service, Lincoln, NE.
- Özbek, A.K., Öztaş, T., 2014. Tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı; Erzurum örneği. Ekoloji, 13 (52): 1-6.
- Renard, K.G.,Foster, G.R., Weessies, G.A., McCool, D.K., Yoder, D.C., 1997. Predicting Soil Erosion by Water: A guideto to conservation planning with the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE). U.S. Department of Agriculture, Agriculture Handbook 703 p.
- Saaty, T.L., 1980. The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York, pp. 37-85.
- Taşan, M., Demir, Y., 2017. Çeltik yetiştiriciliği yapılan arazilerde demir ve mangan içeriklerinin alansal dağılımının farklı enterpolasyon yöntemleri ile belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 32: 64-73.
- TÜİK, 2010. Web sitesi. Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (Erişim Tarihi: 27 Ağustos 2018).
- TÜİK, 2018. Web sitesi. Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (Erişim Tarihi: 27 Ağustos 2018).
- Van Wambeke, A.R., 2000. The Newhall Simulation Model for estimating soil moisture & temperature regimes. Department of Crop and Soil Sci., Cornell University, Ithaca, NY.
- Van Laarhoven, P.J.M., Pedrycz, W., 1983. A fuzz yextension of Saaty'spriority theory. Fuzzy set sand Systems, 11 (1-3): 229-241.
- Wilding, L.P., 1985. Spatial variability: it'sdocumentation, accommodation and implicationto soil surveys. In: Soil Spatial Variability. (Eds: Nielsen, D.R. and J. Bouma) Pudoc, Wageningen, The Netherlands, pp. 166- 194.
- Wischmeier, W.H., Smith, D.D., 1978. Predicting Rain fall Erosion Losses – A Guide for Conservation Planning. USDA, Agricultural Handbook 537. Washington.
- Yıldız, N., Akbulut, Ö., Bircan, H., 1998. İstatistiğe giriş. Erzurum: Şafak Yayınevi.
- Zadeh, L.A., 1965. Fuzzy Sets. Information and Control, 8: 338-353.
| APA | dengiz o, DEMİRAĞ TURAN İ, ÖZKAN B (2019). Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. , 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| Chicago | dengiz orhan,DEMİRAĞ TURAN İnci,ÖZKAN BARIŞ Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. (2019): 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| MLA | dengiz orhan,DEMİRAĞ TURAN İnci,ÖZKAN BARIŞ Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. , 2019, ss.136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| AMA | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. . 2019; 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| Vancouver | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. . 2019; 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| IEEE | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B "Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı." , ss.136 - 152, 2019. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| ISNAD | dengiz, orhan vd. "Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı". (2019), 136-152. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.485163 |
| APA | dengiz o, DEMİRAĞ TURAN İ, ÖZKAN B (2019). Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(2), 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| Chicago | dengiz orhan,DEMİRAĞ TURAN İnci,ÖZKAN BARIŞ Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 50, no.2 (2019): 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| MLA | dengiz orhan,DEMİRAĞ TURAN İnci,ÖZKAN BARIŞ Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.50, no.2, 2019, ss.136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| AMA | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2019; 50(2): 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| Vancouver | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2019; 50(2): 136 - 152. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| IEEE | dengiz o,DEMİRAĞ TURAN İ,ÖZKAN B "Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı." Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50, ss.136 - 152, 2019. 10.17097/ataunizfd.485163 |
| ISNAD | dengiz, orhan vd. "Erzurum İli Temel Coğrafi Özellikleri ve Potansiyel İşlemeli Tarım Alanı Varlığı". Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 50/2 (2019), 136-152. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.485163 |
