Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 182 - 194 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26559/mersinsbd.452608 İndeks Tarihi: 06-11-2020

Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması

Öz:
Amaç: Tanı türlerine göre kanser hastalarının beslenme alışkanlıklarının, besin tüketim sıklığınıntanı öncesi ve sonrası inceleyerek genel olarak ne gibi değişiklikler yapıldığının, kanserhastalarının besin takviyesi olarak en fazla hangilerini, ne amaçla kullanıldıklarının ve besintakviyesi kullanımının kimler tarafından şekillendirildiğinin saptanmasıdır. Yöntem: Çalışmaya55 medikal onkoloji, 66 radyasyon onkolojisi hastası olmak üzere toplam 116 hasta katılmıştır.Bireylere genel bilgiler, beslenme alışkanlıkları, hastalık öncesi ve sonrası besin tüketimsıklıklarını sorgulayan anket yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Verilerin istatistikselanalizinde SPSS 15.0 programı kullanılmıştır. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir.Bulgular: Hastaların %28.4’ ünün besin takviyesi kullandığı, bireylerin daha çok doktor tavsiyesiile tedaviye destek amaçlı besin takviyesi kullandıkları (sırası ile %75.8, %75.0) saptanmıştır.Besin takviyesi kullanımı yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi ve tanı türü ile ilişkili olmayıp, besintakviyesi olarak en fazla omega 3 kullanılmaktadır. Besin takviyesi kullanan hastaların pişirmeyöntemi olarak kızartma kullanma oranı, kullanmayan bireylere göre anlamlı düşük bulunmuştur(p<0.05). Bireylerin diyetisyene başvurma oranı %2.6’ dır. Tüm bireylerin tanı öncesi ve sonrasıbesin tüketim sıklıklarına incelendiğinde anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p<0.05). Sonuç:Besin takviyesi kullanımı genel olarak doktorlar tarafından yönlendirilmektedir. Tanı sonrasısağlıklı seçimlere yönelimin sanıldığı kadar olmadığı gözlemlenmiştir. Literatürde gösterilmişfaydalarına rağmen hastaların beslenme danışmanlığı alma ve hastalığın tedavisinde beslenmeninetkisine olan inançları düşük bulunmuş, onkoloji diyetisyenliği branşlaşması ile hastaların bukonuda bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaların arttırılmasının yararlı olacağı düşünülmüştür.
Anahtar Kelime:

Comparison of the nutritional habits, food frequency, use of nutritional supplements and affecting factors in cancer patients before and after diagnosis

Öz:
Aim: The aim of this study is to determine the nutritional habits of cancer patients based on the diagnosis types, the changes in the food frequency before and after the diagnosis, and to determine the purposes and types of nutritional supplements used by the cancer patients and by whom the supplements were recommended. Metods: Totaly 116 patients, 55 from medical oncology and 66 from radiation oncology were included in the study. Questionnaire about general knowledge, nutritional habits, pre and post diagnostic food frequencies was performed by face to face interview. SPSS for Windows 15.0 program has been used for the statistical analysis of the study findings, p<0.05 was accepted as the degree of significance. Results: When the findings were evaluated; it was found that 28.4% of the patients were using supplements, they mostly started to use with the advise of doctor (75.8%), and 75.0% of them were using the supplements to support of their treatment. It was determined that the use of supplement was not related with age, gender, cancer types and the most commonly used supplement was omega 3. The patients consuming supplements were found to use frying as a cooking method statistically lower than the non-use patients (p<0.05). It was found that 2.6% of patients consulted with dietitian. When pre and post diagnostic food frequencies were evaluated, no statistical differences was found between the two (p<0.05). Conclusion: The use of dietary supplements is generally directed by doctors. It has been observed that likelihood to make healtier choices after the diagnosis is not as expected to be. Even though benefit is showed in the literature, dietary consulting of the patients and their belief about the benefit of nutrition on the treatment of disease is found to be low. Ongologic branching out of dietitian may lead to the increase of the awareness among patients about affect of nutrition on threapy.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Arends J, Bachmann P, Baracos V, Barthelemy N, Bertz H, Bozzetti F at al. Espen guidelines on nutrition in cancer patients. Clinical Nutrition 2017;36:11-48.
  • 2. Anand P, Kunnumakara BA, Sundaram C, Harikumar KB, Tharakan ST, Lai OS, Sung B, Bharat B. Aggarwal BB. Cancer is a preventable disease that requires major lifestyle changes. Pharm Res. 2008;25(9):2097–2116.
  • 3. https://www.who.int/news-room/factsheets/detail/cancer, Erişim Tarihi: 16.10.2018.
  • 4. Wortmann KJ, Bremer A, Eich HT, Wortmann HP, Schuster A, Fühner J at al. Use of complementary and alternative medicine by patients with cancer: A cross- sectional study at different points of cancer care. Med Onco. 2016;33(7):78.
  • 5. Yang G, Lee R, Zhang H, Gu W, Yang P, Ling C. National survey of China’s oncologists’ knowledge, attitudes and clinical practice patterns on complementary and alternative medicine. Oncotarget, 2017;8(8):13440- 13449.
  • 6. Sierpina V, Levine L, Mckee J, Campbell C, Lian S, Frenkel M. Nutrition, metabolism, and integrative approaches in cancer survivors. Seminars in Oncology Nursing 2015;31(1):42-52.
  • 7. Mourouti N, Panagiotakos DB, Kotteas EA, Syrigos KN. Optimizing diet and nutrition for cancer survivors: A review. Maturitas 2017;105:33–36.
  • 8. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Dietar ySupplements-HealthProfessional/,Erişim Tarihi: 16.10.2018. 9. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kit aplar/B%2015.pdf, Erişim Tarihi: 16.10.2018.
  • 10. Torre LA, Bray F, Siegel RL, Ferlay J, Lortet-Tieulent J, Jemal A. Global cancer statistics, 2012. CA Cancer J Clin. 2015;65(2):87-108.
  • 11. Li WH, Chan SSC, Wang KMP, Lam TH. Helping cancer patients quit smoking by increasing their risk perception: A study protocol of a cluster randomized controlled trial. BMC Cancer 2015;15:490.
  • 12. Park JJ, Park HA. Prevalence of cigarette smoking among adult cancer survivors in Korea. Yonsei Med J. 2015;56(2):556-562.
  • 13. Isenring EA, Telenia L. Nutritional counseling and nutritional supplements: A cornerstone of multidisciplinary cancer care for cachectic patients. Curr Opin Support Palliat Care. 2013;7(4):390-395. doi: 10.1097/SPC.0000000000000016.
  • 14. Poulsen GM, Pedersen LL, Østerlind K, Bæksgaard L, Andersen JR. Randomized trial of the effects of individual nutritional counseling in cancer patients. Clin Nutr.2014;33(5):749-753.
  • 15. Uster A, Ruefenacht U, Ruehlin M, Pless M, Siano M, Haefner M, Imoberdorf R, Ballmer PE. Influence of a nutritional intervention on dietary intake and quality of life in cancer patients: A randomized controlled trial. Nutrition 2013;29(11- 12):1342-1349.
  • 16. Bossola M. Nutritional interventions in head and neck cancer patients undergoing chemoradiotherapy: A narrative review. Nutrients 2015;7:265-276. doi:10.3390/nu7010265.
  • 17. Geirsdottir GO, Thorsdottir I. Nutritional status of cancer patients in chemotherapy; dietary intake, nitrogen balance and screening. Food&Nutrition Research 2008;52 DOİ: 10.3402/fnr.v52i0.1856.
  • 18. Ruiz RB, Hernández SP. Diet and cancer: Risk factors and epidemiological evidence. Maturitas 2014;77(3):202-208.
  • 19. Mardas M, Jamka M,Mądry R, Walkowiak J, Krótkopad M, Stelmach-Mardas M. Dietary habits changes and quality of life in patients undergoing chemotherapy for epithelial ovarian cancer. Support Care Cancer. 2015;23:1015–1023.
  • 20. Bours MJ, Beijer S, Winkels RM, Duijnhoven FJV, Mols F, Breedveld-Peters JJ, Kampman E, Weijenberg MP, Poll-Franse LVV. Dietary changes and dietary supplement use, and underlying motives for these habits reported by colorectal cancer survivors of the Patient Reported Outcomes Following Initial Treatment and Long-Term Evaluation of Survivorship (PROFILES) registry. British Journal of Nutrition 2015;114,286–296. doi:10.1017.
  • 21. Velicer MC, Ulrich MC. Vitamin and mineral suplement use among US adults after cancer diagnosis: A systematic review. J Clin Oncol. 2008;26(4):665.
  • 22. Pouchieu C, Fassier P, Druesne-Pecollo N, Zelek L, Bachmann P, Touillaud M, Bairati I, Hercberg S, Galan P, Cohen P, Latino-Martel P, Touvier M. Dietary supplement use among cancer survivors of the NutriNet-Sante´ cohort study. British Journal of Nutrition 2015;113:1319–1329.
  • 23. Kav S, Hanoğlu Z, Algier L. Türkiye’ de kanserli hastalarda tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı: litaratür taraması. UHOD. 2008;1(18):32-38.
  • 24. Velentzis LS, Keshtgar MR, Woodside JV, Leathem AJ, Titcomb A, Perkins KA, Mazurowska M, Anderson V, Wardell K, Cantwell MM. Significant changes in dietary intake and suplement use after breast cancer diagnosis in a UK multicentre study. Breast Cancer Res Treat. 2011;128(2):473-482.
  • 25. Lee V, Goyal A, Hsu CC, Jacobson JS, Rodriguez RD, Siegel AB. Dietary supplement use among patients with hepatocellular carcinoma. Integrative Cancer Therapies 2015;14(1)35-41.
  • 26. Yıldız İ. Kanser hastalarında tamamlayıcı-alternatif tedavi kullanımı (Uzmanlık Tezi), Mustafa Özgüroğlu, Yayınlanmamış tezi, İstanbul, 2006.
  • 27. Akyürek S, Önal C, Kurtman C. Alternative medicine use in lung cancer patients. THOD 2005;2(15):73-77.
  • 28. Gözüm S, Tezel A, Koç M. Complementary alternative treatments used by patients with cancer in eastern Turkey. Cancer Nurs. 2003;26(3):230-236.
  • 29. Patterson RE, Neuhouser ML, Hedderson MM, Schwartz SM, Standish LJ, Bowen DJ. Changes in diet, physical activity, and suplement use among adults diagnosed with cancer. J Am Diet Assoc. 2003;103(3):323-328.
APA ANDAC OZTURK S, ÖZERSON Z, ÖZKARA İ (2019). Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. , 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
Chicago ANDAC OZTURK SERAP,ÖZERSON Zeynep,ÖZKARA İrem ÖNER Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. (2019): 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
MLA ANDAC OZTURK SERAP,ÖZERSON Zeynep,ÖZKARA İrem ÖNER Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. , 2019, ss.182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
AMA ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. . 2019; 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
Vancouver ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. . 2019; 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
IEEE ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ "Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması." , ss.182 - 194, 2019. 10.26559/mersinsbd.452608
ISNAD ANDAC OZTURK, SERAP vd. "Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması". (2019), 182-194. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.452608
APA ANDAC OZTURK S, ÖZERSON Z, ÖZKARA İ (2019). Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2), 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
Chicago ANDAC OZTURK SERAP,ÖZERSON Zeynep,ÖZKARA İrem ÖNER Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12, no.2 (2019): 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
MLA ANDAC OZTURK SERAP,ÖZERSON Zeynep,ÖZKARA İrem ÖNER Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.12, no.2, 2019, ss.182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
AMA ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 12(2): 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
Vancouver ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019; 12(2): 182 - 194. 10.26559/mersinsbd.452608
IEEE ANDAC OZTURK S,ÖZERSON Z,ÖZKARA İ "Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması." Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12, ss.182 - 194, 2019. 10.26559/mersinsbd.452608
ISNAD ANDAC OZTURK, SERAP vd. "Kanser hastalarında tanı öncesi ve sonrası beslenme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları, besin takviyesi kullanımı ve kullanımı etkileyen faktörlerin karşılaştırılması". Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 12/2 (2019), 182-194. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.452608