Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri

SALCI, Yeliz; ARMUTLU, Kadriye; BALKAN, Ayla Fil; Karaca, Nur Banu; Ünal, Edibe; ARIN BAL, Gamze; küçüktepe, irem

Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri

İrem KÜÇÜKTEPE, (İncek Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Ayla FİL BALKAN, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Yeliz SALCI, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Gamze ARIN, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Nur Banu KARACA, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Kadriye ARMUTLU, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Edibe ÜNAL (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara, Türkiye)

Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation

6 3

Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 74 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-12-2020

Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Multipl Skleroz (MS)’lu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın (BETY) yorgunluk vedenge üzerine etkinliğini araştırmaktı.Yöntem: Toplam 31 birey (n çalışma grubu =16, n kontrol grubu =15), çalışma ve kontrol grubu olmak üzere rastgele 2 gruba ayrılarak,8 hafta boyunca takip edildi. Çalışma grubuna BETY uygulandı, kontrol grubuna ev programı verildi. Bireyler tedavi öncesi ve 8hafta devam eden 24 seans sonunda olmak üzere iki kez değerlendirildi. Denge değerlendirmesi için; Berg Denge Ölçeği,Tandem Duruş Süresi, Zamanlı Kalk Yürü Testi, Fonksiyonel Uzanma Testi, yorgunluk değerlendirmesi için; Yorgunluk ŞiddetÖlçeği, Yorgunluk Etki Ölçeği kullanıldı.Bulgular: Çalışma grubuna ait tüm değişkenlerde istatistiksel olarak anlamlı iyileşme görüldü (p<0.05).Sonuç: MS’li bireylerde yorgunluk ve denge kaybı önemlidir. Egzersiz yaklaşımları bu iki parametre üzerine önerilmektedir. Buçalışma BETY’nin MS’li bireylerde yorgunluk ve denge üzerine etkili olduğunu gösterdi.

Anahtar Kelime:

Effects of the Cognitive Exercise Therapy Approach (Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı) on fatigue and balance in people with multiple sclerosis

Öz:

Purpose: The aim of this study was to investigate the effectiveness of the Cognitive Exercise Therapy Approach (Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı (BETY)) on fatigue and balance in individuals with Multiple Sclerosis (MS). Methods: A total of 31 individuals (n study group =16, n control group =15) were randomly assigned to two groups, study and control group, followed up for eight weeks. BETY was applied to the study group; home program was given to the control group. Individuals were evaluated two times before treatment and at the end of 24 sessions that lasted eight weeks. For balance evaluation; Berg Balance Scale, Tandem Stance Time, Timed Up and Go Test, Functional Reach Test, for fatigue evaluation; Fatigue Severity Scale, Fatigue Impact Scale were used. Results: A statistically significant improvement was observed in all the values of the study group (p<0.05). Conclusion: Fatigue and balance are important for patients with MS. Exercise approaches for these two parameters are recommended. This study showed that BETY is an effective method on fatigue and balance in individuals with MS.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Noseworthy JH, Lucchinetti C, Rodriguez M, et al. Multiple sclerosis. N Eng J Med. 2000;343:938-952.
2. Motl RW, Sandroff BM. Benefits of exercise training in multiple sclerosis. Curr Neurol Neurosci Rep. 2015;15:62.
3. Gunn, H, Markevics S, Hass B, et al. Systematic review: the effectiveness of interventions to reduce falls and improve balance in adults with multiple sclerosis. Arch Phys Med Rehabil. 2015;96:1898-1912.
4. Learmonth YC, Paul L, Miller L, et al. The effects of a 12-week leisure centre-based, group exercise intervention for people moderately affected with multiple sclerosis: a randomized controlled pilot study. Clin Rehabil. 2011;26:579-593.
5. Galiero A, Fratini F, Mataragka A, et al. Detection of Mycobacterium aviumsubsp. paratuberculosis in cheeses from small ruminants in Tuscany. Int J Food Microbiol. 2016;217:195-199.
6. Kaesler DS, Mellifont RB, Kelly PS, et al. A novel balance exercise program for postural stability in older adults: A pilot study. J Bodywork Mov Ther. 2007;11:37-43.
7. The Multiple Sclerosis Resource Centre: Pilates. http://www.msrc.co.uk/index.cfm/fuseaction/sho w/pageid/668 (2009, accessed September 2009).
8. Freeman JA, Gear M, Pauli A, et al. The effect of core stability training on balance and mobility in ambulant individuals with multiple sclerosis: A multi centre series of single case studies. Mult Scler. 2010;16:1377-1384.
9. Tomruk M, Uz M, Kara B, et al. Effects of Pilates Exercises on Sensory Interaction, Postural Control and Fatigue with Multiple Sclerosis. Mult Scler Relat Disord. 2016;7:70- 73.
10. Ünal E. Romatoloji bilimi ve biopsikososyal model. In: Romatizmal Hastalıklarda Biyopsikososyal Model: Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı. Eds. 1st ed. Ankara: Pelikan; 2014:8-13.
11. Smedal T, Lygren H, Myhr KM, et al. Balance and gait improved in patients with MS after physiotherapy based on the Bobath concept. Physiother Res Int. 2006;11:104-116.
12. Soyuer, F, Mirza M, Erkorkmaz U. Relationship Between Lower Extremity Muscle Strength And Balance In Multiple Sclerosis. J Neurol Sci. 2006;23:257-263.
13. Cattaneo D, Jonsdottir J, Repetti S. Reliability of four scales on balance disorders in persons with multiple sclerosis. Disabil Rehabil. 2007;29:1920-1925.
14. Tjalf Z. Symptom Management in Patients With Multiple Sclerosis. J Neurol Sci. 2011;311:48-52.
15. Shumway-Cook A, Brauer S, Woollacott M. Predicting the probability for falls in community-dwelling older adults using the Timed Up & Go Test. Phys Ther. 2000;80:896- 903.
16. Balaban Ö, Nacır B, Erdem H, et al. Denge fonksiyonunun değerlendirilmesi. FTR Bil Derg. 2009;12:133-139.
17. Teranishi T, Kondo I, Sonoda S, et al. Validity study of the standing test for imbalance and disequilibrium (SIDE): Is the amount of body sway in adopted postures consistent with item order. Gait Posture. 2011;34:295-299.
18. Behrman AL, Light KE, Flynn SM, et al. Is the functional reach test useful for identifying falls risk among individuals with Parkinson's disease?. Arch Phys Med Rehabil. 2002;83:538- 542.
19. Tiffany JB, Ronald DC. Fatigue in multiple sclerosis: mechanisms, evaluation, and treatment. Sleep. 2010;33:1061-1067.
20. Armutlu K, Korkmaz NC, Keser I, et al. The validity and reliability of the Fatigue Severity Scale in Turkish multiple sclerosis patients. Int. J Rehabil Res. 2007;30:81-85.
21. Fisk JD, Pontefract A, Ritvo PG, et al. The impact of fatigue on patients with MS. Can J Neurol Sci. 1994;21:9-14.
22. Armutlu K, Keser I, Korkmaz N, et al. Psychometric study of Turkish version of Fatigue Impact Scale in multiple sclerosis patients. J Neurol Sci. 2007;255:64-68.
23. Hebert JR, Corboy JR, Manago MM, et al. Effects of vestibuler rehabilitation on multiple sclerosis- related fatique and upright postural control: a randomized controlled trial. Phys Ther. 2011;91:1166-1183.
24. Tarakci E, Yeldan İ, Huseyinsinoglu BE, et al. Group exercise training for balance, functional status, spasticity, fatigue and quality of life in multiple sclerosis: a randomized controlled trial. Clin Rehabil. 2013;27:813-822.
25. Güçlü Gündüz A, Citaker S, Irkec C, et al. The effects of pilates on balance, mobility and strength in patients with multiple sclerosis. Neurorehabilitation. 2014;34:337-342.
26. Marandi SM, Nejad VS, Shanazari Z, et al. A comparison of 12 weeks of pilates and aquatic training on the dynamic balance of women with multiple sclerosis. Int J Prev Med. 2013;4:110- 117.
27. van der Linden ML, Bulley C, Geneen LJ. Pilates for people with multiple sclerosis who use a wheelchair: feasibility, efficacy and participant experiences. Disabil Rehabil. 2013;36:932-939.
28. Roppolo M, Mulasso A, Gollin M. The Role of Fatique in the Associations Between Exercise and Psychological Health in Multiple Sclerosis: Direct and Indirect Effects. Ment Health Phys Act. 2013;6:87-94.
29. Sangelaji B, Kordi M, Banihashemi F, et al. A combined exercise model for improving muscle strength. Balance, walking distance and motor agility in multiple sclerosis: a randomized clinical trial. Iran J Neurol. 2016;15:111-120.
30. Cakt BD, Nacir B, Genç H, et al. Cycling progressive resistance training for people with multiple sclerosis: a randomized controlled study. Am J Phys Med Rehabil. 2010;89:446- 457.
31. Schmidt S, Wonneberger M. Long-term endurance exercise improves aerobic capacity in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis: impact of baseline fatique. J Neurol Sci. 2014;336:29-35.
32. van den Berg M, Dawes H, Wade DT, et al. Treadmill training for individuals with multiple sclerosis: a pilot randomised trial. J Neurol Neurosug Psychiatry. 2006;77:531-533.
33. Rietberg MB, Brooks D, Uitdehaag BM, et al. Exercise therapy for multiple sclerosis. Cochrane Database Syst Rev. 2005;25:CD003980.
34. Hansen D, Wens I, Keytsman C, et al. Is longterm exercise intervention effective to improve cardiac autonomic control during exercise in subjects with multiple sclerosis? A randomized controlled trial. Eur J Phys Rehabil Med. 2015;51:223-231.
35. Geddes EL, Costello E, Raivel K, et al. The effects of a twelve-week home walking program on cardiovascular parameters and fatique perception of individuals with multiple sclerosis: a pilot study. Cardiopulm Phys Ther J. 2009;20:5-12.
36. Surakka J, Romberg A, Ruutiainen J, et al. Effects of aerobic and strength exercise on motor fatique in men and women with multiple sclerosis: a randomized controlled trial. Clin Rehabil. 2004;18:737-746.

APA	küçüktepe i, BALKAN A, SALCI Y, ARIN BAL G, Karaca N, ARMUTLU K, Ünal E (2018). Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. , 74 - 81.
Chicago	küçüktepe irem,BALKAN Ayla Fil,SALCI Yeliz,ARIN BAL Gamze,Karaca Nur Banu,ARMUTLU Kadriye,Ünal Edibe Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. (2018): 74 - 81.
MLA	küçüktepe irem,BALKAN Ayla Fil,SALCI Yeliz,ARIN BAL Gamze,Karaca Nur Banu,ARMUTLU Kadriye,Ünal Edibe Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. , 2018, ss.74 - 81.
AMA	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. . 2018; 74 - 81.
Vancouver	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. . 2018; 74 - 81.
IEEE	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E "Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri." , ss.74 - 81, 2018.
ISNAD	küçüktepe, irem vd. "Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri". (2018), 74-81.

APA	küçüktepe i, BALKAN A, SALCI Y, ARIN BAL G, Karaca N, ARMUTLU K, Ünal E (2018). Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, 5(2), 74 - 81.
Chicago	küçüktepe irem,BALKAN Ayla Fil,SALCI Yeliz,ARIN BAL Gamze,Karaca Nur Banu,ARMUTLU Kadriye,Ünal Edibe Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation 5, no.2 (2018): 74 - 81.
MLA	küçüktepe irem,BALKAN Ayla Fil,SALCI Yeliz,ARIN BAL Gamze,Karaca Nur Banu,ARMUTLU Kadriye,Ünal Edibe Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, vol.5, no.2, 2018, ss.74 - 81.
AMA	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2018; 5(2): 74 - 81.
Vancouver	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2018; 5(2): 74 - 81.
IEEE	küçüktepe i,BALKAN A,SALCI Y,ARIN BAL G,Karaca N,ARMUTLU K,Ünal E "Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri." Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, 5, ss.74 - 81, 2018.
ISNAD	küçüktepe, irem vd. "Multiple sklerozlu bireylerde Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı’nın yorgunluk ve denge üzerine etkileri". Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation 5/2 (2018), 74-81.