BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA
Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 331 - 342 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.25287/ohuiibj.685931 İndeks Tarihi: 09-12-2020
BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA
Öz: Maliyet davranışı ile ilgili teorik yaklaşımlar, geleneksel maliyet davranışı çerçevesinde, maliyetlerin faaliyetartış ve azalışına aynı derecede simetrik bir şekilde tepki verdiği yönündedir. Buna karşılık olarak ampirikçalışmalarda, maliyetlerde faaliyet hacmine bağlı olarak meydana gelen artışlar ile azalışın aynı orandagerçekleşmediğini ve bunların asimetrik bir şekilde gerçekleştiğini gösteren bulgulara rastlanmaktadır. Buçalışmada maliyet yapışkanlığını test etmek amacıyla BIST imalat sektöründe yer alan kimya ve metal anasanayi sektörleri ayrı ayrı ve karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Zaman serisi ve yatay kesit verilerinin birarada ele alındığı panel veri analizinin diğer ekonometrik yöntemlere göre daha fazla bilgi sağlayabilmesisebebiyle panel veri analiz yönteminden yararlanılan bu çalışmada analiz dönemi 2009 - 2018 olarakbelirlenmiş ve çeyrek Jrekanstaki verilerden yararlanılmıştır. Çalışmaya konu veriler Kamuyu AydınlatmaPlatformundan (KAP) elde edilmiştir. Çalışma satışlar ile satışların maliyeti, satışlar ile pazarlama satış vedağıtım giderleri ve satışlar ile genel yönetim giderlerinin dahil edildiği üç farklı model çerçevesindeincelenmiştir. Çalışmada yapılan testler neticesinde ele alınan sektörlerdeki işletmelerin satışlardakiyükselme ve düşüşlerin olduğu dönemlerde satışların maliyetinin doğrusalolarak etkilendiği ve asimetrininolmadığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: AN ApPLICATION ON TESTING THE COST STICKNESS OF MANUFACTURING COMPANIES IN BIST CHEMISTRY AND METAL MAIN INDUSTRY SECTORS
Öz: Theoretieal approaches regarding eost behavior assume that eosts reaet in an equally symmetrieal manner to both inerease and deerease of aetivity within the framework of traditional eost behavior. Nevertheless, empirieal studies reveal an asymmetrie eost behavior whieh can be dejined as inerease and the deerease of activities do not oeeur at the same percentage, and that these are realized asymmetrieally. In this study, BIST ehemieal industry and metal industry of BIST manufaeturing seetor are examined separately and eomparatively with the aim of testing the validity of eost stiekiness. Sinee the panel data analysis, with whieh time-series and eross-seetional data are dealt, eould provide more information than other eeonometrie methods, the panel data analysis method is employed in this study with analysis period spanning from 2009 to 2018 utilizing a dataset on a quarterly basis. Whereas data set of the study eolleeted from Publie Disclosure Platform (PDP). The analyses are eondueted on a framework of three difJerent models, whieh include sales and eost of sales; sales and sales and marketing, sales, and distribution expenses; sales and general administrative expenses, respeetively. The results of the study reveals that, the eost of sales linearly affeeted by the inerease and deerease of sales. However no asymmetry isfound within the sample sectors.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdioğlu, H. (2016). Maliyet Muhasebesi ve Uygulamaları. Bursa: Dora Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Akdoğan, N. (2015). Maliyet Muhasebesi Uygulamaları. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Anderson, M. c., Banker, R. D., & Janakiraman, S. N. (2003). Are Selling, General And Administrative Costs "Sticky"? Journal of Accounting Research.
- Atamanalp, C., Karcıoğlu, R., & Orhan, S. (2001). Maliyet Muhasebesi. Erzurum: AktifYayınevi.
- Balakrishnan, R., & Gruca, T. S. (2008). Cost stickiness and core competency: a note. (25 (4)). Contemporary Accounting Research.
- Baurngarten, D. (2012). The Cost Stickiness Phenomenon: Causes, Characteristics, and Implications for Fundamental Analysis and Financial Analysts' Forecasts. Köln: Springer Gabler.
- Büyükmirza, K. (2017). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Calleja, K., Steliaros, M., & Thomas, D. (2006). A note on cost stickiness: some international comparisons. (I 7). Management Accounting Research,.
- Can, A. V., & Öztürk, E. (2014). Maliyet Yönetiminde Etkinliğin Arttınlmasına İlişkin Bir Yöntem Önerisi: Maliyet-Hacim-Risk Analizi (MHRA). Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1),161-174.
- Çelik, M., & Kök, D. (2013). Türkiye'de Maliyet Yapışkanlığının Geçerliliği: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (IMKB) Örneğinde Panel Veri Analizi. Business and Eeonomies Researh Journal, 37-48.
- Elmacı, O. (2015). Sürdürülebilirlik ve Stratejik Yönetim Açısından Yönetim Muhasebesi. Kütahya: Gazi Kitabevi.
- Eşmen, S. (2007). Tekstil Sektöründe Maliyet Verilerinin Yönetim Konulannda Kullanılması ve Bir Uygulama. Denizli: Pamukkale Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
- Gücenme, Ü. (2005). Genel Muhasebe. Bursa: Alfa Akademik Basım Yayın.
- Gürsoy, C. T. (1999). Yönetim ve Maliyet Muhasebesi. İstanbul: Beta Yayın Dağıtım.
- Hacıhasanoğlu, T., & Dalkılıç, E. (2018). Maliyet Yapışkanlığı Hipoteinin BİsT İmalat Sektörü Kapsamında Test Edilmesi. (3). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilirnler Enstitüsü Dergisi.
- Haftacı, V. (2008). Yönetim Muhasebesi. Kocaeli: Umuttepe Yayınlan.
- İbicioğlu, H., Dalğar, H., & Özdemir, O. (2011). İşletme Yönetim Faaliyetlerine İlişkin Giderlerin Oluşurnu ve Paneş Veri Analizi Yöntemiyle Tahmini: İMKB 100 Şirketleri Üzerine Bir Uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi.
- Karabayır, M. E. (2019). Maliyet Yapışkanlığının Yeniden Gözden Geçirilmesi: Borsa İstanbul İmalat Sanayi Örneği. Ankara: Ankara SMMMO.
- Karadeniz, E., Günay, F., & Koşan, L. (2019). Halka Açık Konaklama İşletmelerinde Maliyet Yapışkanlığının Analizi. Journal of Tourism Theory and Research.
- Kartal, A., Sevim, A, & Gündüz, E. (2004). Maliyet Muhasebesi. Eskişehir: T.c. Anadolu Üniversitesi.
- Kaya, Ö. (2019). Asimetrik Maliyet Davranışı Teorisi Açısından Şirketlerin Maliyet Davranışının İncelenmesi: THY, Turkcell ve Tüpraş Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: T.c. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
- Kaygusuz, S., & Dokur, Ş. (2015). Yönetim Muhasebesi. Bursa: Dora Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
- Kaygusuz, S., & Dokur, Ş. (2018). Maliyet Muhasebesi. Bursa: Dora Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
- Kokotakis, V., Mantalis, G., Garefalakis, A, Zanidakis, N., & Galifıanakis, G. (tarih yok). The Sticky Cost on Greek Food, Beverages and Tobacco. (I (2)). International Journal of Economics & Business Adrninistration.
- Lazol, İ. (2002). Maliyet Muhasebesi. Bursa: Ekin Kitabevi.
- Noreen, E., & Sodestrom, N. (1997). The accuracy of proportional cost models: evidence from hospital service departments. (2). Review of Accounting Studies.
- Öztürk, E., & Zeren, F. (2016). Maliyet Yapışkanlığının Geçerliliğinin Test Edilmesi: Borsa İstanbul Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
- Pamplona, E., Fiirst, c., Silva, T. B., & Zonatto, V. C. (2016). Sticky costs in cost behavior of the large st companiesin Brazil, Chile and Mexico. (61). Contaduria y Administraciôn.,
- Pervan, M., & Pervan, i. (2012). Analysis of Sticky Costs: Croatian Evidence. Recent Researches in Business and Economics, http://www.wseas.us/e-Iibrary/conferences/20l2/Porto/AEBD/AEBD-23.pdf.
- Sevgener, S., & Hacırüstemoğlu, R. (2000). YönetimMuhasebesi. İstanbul: Alfa Yayınlan.
- Subramaniam, C., & Weidenrnier, M. L. (2003). Additional evidence on the sticky behavior of costs. SSRN Electronic Journal.
- Uluyol, O., & Türk, V. E. (2013). Finansal Rasyolann Firma Değerine Etkisi: Borsa İstanbul (BİST)'da Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi(15), 365-384.
- Uslu, S. (1991). Planlama ve Kontrol Açısından Maliyet Muhasebesi. Ankara: Gazi Yayınevi.
- Uy, A O. (2011). Modeling Cost Behavior: Linear Models For Cost Stickiness. Academy of Accounting and Financial Studies Journal.
- Yazarkan, H., & Yiğit, A (2017). Asimetrik Maliyet Davranışı Teorisi. İstanbul: Detay Yayınevi.
| APA | BENGÜ H, FİDANCAN C (2020). BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. , 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| Chicago | BENGÜ Haluk,FİDANCAN CAN BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. (2020): 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| MLA | BENGÜ Haluk,FİDANCAN CAN BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. , 2020, ss.331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| AMA | BENGÜ H,FİDANCAN C BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. . 2020; 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| Vancouver | BENGÜ H,FİDANCAN C BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. . 2020; 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| IEEE | BENGÜ H,FİDANCAN C "BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA." , ss.331 - 342, 2020. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| ISNAD | BENGÜ, Haluk - FİDANCAN, CAN. "BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA". (2020), 331-342. https://doi.org/10.25287/ohuiibj.685931 |
| APA | BENGÜ H, FİDANCAN C (2020). BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| Chicago | BENGÜ Haluk,FİDANCAN CAN BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13, no.2 (2020): 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| MLA | BENGÜ Haluk,FİDANCAN CAN BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.13, no.2, 2020, ss.331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| AMA | BENGÜ H,FİDANCAN C BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(2): 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| Vancouver | BENGÜ H,FİDANCAN C BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(2): 331 - 342. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| IEEE | BENGÜ H,FİDANCAN C "BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA." Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, ss.331 - 342, 2020. 10.25287/ohuiibj.685931 |
| ISNAD | BENGÜ, Haluk - FİDANCAN, CAN. "BIST KİMYA VE METAL ANA SANAYİ SEKTÖRLERİNDEKİ İMALAT İŞLETMELERİNDE MALİYET YAPıŞKANLIGININ TEST EDİLMESİNE İLİşKİN BİR UYGULAMA". Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13/2 (2020), 331-342. https://doi.org/10.25287/ohuiibj.685931 |
