Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu

Yalçın, Can

Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu

Can YALÇIN (Atılım Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

16 0

Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 3483 - 3525 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-12-2020

Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu

Öz:

Sermaye piyasasında piyasa dolandırıcılığı (manipülasyon) teşkil eden eylemler, sermaye piyasasının işleyişini bozaraketkilerini ekonomik düzende gösteren ve dolayısıyla tüm topluma zarar veren eylemlerdir. Manipülasyon kavramının,dinamik yapısı sebebiyle belirli bir tanımı yapılamamaktadır. Özellikle gelişen teknolojiyle birlikte, sermaye piyasasındamanipülasyon teşkil eden eylemlerin sayılarında bir artış meydana gelmiş, manipülatif işlem kalıpları karmaşıklaşmış veekonomiye verdikleri zarar artmıştır. Bu durum manipülasyonun tanımını yapmayı daha da zor hale getirmiştir. Ancak,kavramın evrensel çapta kabul gören özelliklerinden yola çıkılarak, içeriği hakkında bilgi edinmek ve genel bir çerçevesiniçizmek gerekmektedir. Bu genel çerçeveden hareket ederek, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 107. maddesinde düzenlenen Piyasa Dolandırıcılığı suçunu incelemek, suçun unsurlarının daha sağlıklı bir şekilde belirlenebilmesini sağlamaktadır.Böylece, suçta ve cezada kanunilik ve belirlilik ilkelerinin gerekleri sağlanabilir.

Anahtar Kelime:

Market Fraud Crime in Terms of Capital Market Law

Öz:

The actions that constitute market fraud (manipulation) in the capital market are actions that distort the functioning of the capital market and show their effects in an economic order and thus harm the whole society. A specific definition of the concept of manipulation cannot be made due to its dynamic nature. Especially with the developing technology, there has been an increase in the number of actions that constitute manipulation in the capital market, as well as the manipulative transaction patterns have been complicated and their damage to the economy has increased. This made it even more difficult to define manipulation. However, starting from the universally accepted features of the concept, it is necessary to learn about its content and draw a general framework. Acting from this general framework, examining the Market Fraud crime regulated in article 107 of the Capital Market Law ensures that the elements of the crime can be determined more effectively. Thus, the requirements of legality and certainty principles in crime and punishment can be provided.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Abrantes-Metz, Rosa M. - Gauterberg, Gabriel - Verstein, Andrew: “Revolution in Manipulation Law: The New CFTC Rules and the Urgent Need for Economic and Empirical Analyses”, University of Pennsylvania Journal of Business Law, Vol. 15, No. 2, Winter 2013, ss. 357 - 418.
Akbulut, Berrin: Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 5, Adalet Yay., Ankara 2018.
Akbulut, Berrin: “Fiyatları Etkileme Suçu (TCK m. 237)”, TAAD., Y. 6, S. 20, Ocak 2015, ss. 25 - 57.
Aktaş, Murat: “Sermaye Piyasası Kanunu Bakımından Piyasa Dolandırıcılığı (Manipülasyon) Düzenlemesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S. 10, Y. 5, Aralık 2017, ss. 1 - 41.
Artuk, Mehmet Emin - Alşahin, Mehmet Emin: “Objektif Cezalandırılabilme Şartı ve Zamanaşımı”, MÜHF-HAD, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, C. 19, S. 2, Özel Sayı, Y. 2013, ss. 17 - 44.
Artuk, Mehmet Emin - Gökçen, Ahmet - Yenidünya, Caner: Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 10, Adalet Yay., Ankara 2016.
Aşkın, Uğur: “Sermaye Piyasasında Bilgi Bazlı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu”, MÜHFHAD, C. 24, S. 2, Y. Aralık 2018, ss. 682 - 710.
Balan, Arzu: Ekonomik Bir Suç Olarak Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen İşleme Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu, Onikilevha Yay., İstanbul 2019.
Barut Özger, Emine: Sermaye Piyasası Kanununda Manipülasyon Suçu, A dalet Yay., Ankara 2017.
Bayındır, Sinan: Türk Sermaye Piyasası Hukukunda Manipülasyon Suçu, Beta Yay., İstanbul 2011.
Baysal, İbrahim Onur: Sermaye Piyasasında Manipülasyon Suçu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2011.
Bezci, M. Yiğit: “Sermaye Piyasası Kanununda Yer Alan Suçlar”, in. İdare Hukuku Açısından Sermaye Piyasası (ed. Meltem Kutlu Gürsel), Seçkin Yay., Ankara 2016, ss. 259 - 309.
Black’s Law Dictionary, (Editor in chief: Bryan A. Garner), B. 9, West Pub., 2009.
Centel, Nur - Zafer, Hamide - Çakmut, Özlem Yenerer: Türk Ceza Hukukuna Giriş, B. 9, Beta Yay., İstanbul 2016.
Cin Şensoy, Şehnaz: “Ekonomik Suç Kavramı ve Ekonomik Suçların Kriminolojik Özellikleri”, Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı, Galatasaray Üniversitesi Yayınları No. 32, İstanbul 2004, ss. 829 - 848.
Değirmenci, Olgun: Askeri Ceza ve Disiplin Hukuku, B. 3, Seçkin Yay., Ankara 2016.
Demirbaş, Timur: Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 14, Seçkin Yay., Ankara 2019.
Doğan, Koray: “Tehlike Suçu ile Zarar Suçu Arasındaki Suçların İçtimaı Sorunu”, TAAD., Y. 5, S. 16, Ocak 2014, ss. 179 - 208.
Duman, Buminhan: “Türk Sermaye Piyasası Hukukunda Bilgiye Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu”, THD., C. 14, S. 149, Y. Ocak 2019, ss. 16 - 33.
Dursun, Selman: Sermaye Piyasasında Gerçeğe Aykırılıktan Doğan Suçlar, XII Levha Yay., İstanbul 2010.
Easterbrook, Frank H.: “Monopoly, Manipulation and the Regulation of the Futures Markets”, The Journal of Business, Vol. 59, No. 2, Part. 2: Futures and Options Markets, Y. April 1986, ss. 103 - 127.
Erem, Faruk - Danışman, Ahmet - Artuk, Mehmet Emin: Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 14, Seçkin Yay., Ankara 1997.
Erman, Sahir: Şirketler Ceza Hukuku, Ticari Ceza Hukuku VII, İstanbul 1993.
Ersoy, Uğur: Objektif Cezalandırılabilme Şartları, Adalet Yay., Ankara 2015.
Evik, Ali Hakan: Sermaye Piyasası Araçlarının Değerini Etkileyebilecek Aldatıcı Hareketler Yapma (Manipülasyon) Suçları, Seçkin Yay., Ankara 2004.
Fischel, Daniel R. - Ross, David J.: “Should the Law Prohibit Manipulation in Financial Markets”, Harvard Law Review, Vol. 105, No. 2, Y. December 1991, ss. 503 - 553.
Fox, Meritt B.- Glosten, Lawrance R.- Rauterberg, Gabriel: “Stock Market Manipulation and Its Regulation”, Yale Journal on Regulation, vol. 35, no. 1, Y. 2018, ss. 67 - 126.
Geçer, Ahmet Emrah: “Sermaye Piyasası Hukukunda Piyasa Dolandırıcılığı Suçu”, GÜHFD., C. XXI, S. 2, Y. 2017, ss. 241 - 270.
Göktürk, Neslihan: Fikri İçtima (Suçların İçtimaı), Adalet Yay., Ankara 2013.
Hafızoğulları, Zeki - Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 8, US-A Yay., Ankara 2015.
Hakeri, Hakan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 20, Adalet Yay., Ankara 2017.
İçel, Kayıhan: Suçların İçtimaı (Genel Bilgiler-Fikri İçtima-Müteselsil SuçlarGörünüşte İçtima), İstanbul Üniversitesi Yay., İstanbul 1972.
İçel, Kayıhan - Özgenç, İzzet - Sözüer, Adem - Mahmutoğlu, Fatih Selami - Ünver, Yener: Suç Teorisi, TÜRDAV Yay., İstanbul 1999.
Johnson, Philip McBride: “Commodity Market Manipulation”, Washington and Lee Law Review, vol. 38, no. 3, Y. Summer 1981, ss. 725-780.
Kangal, Zeynel: Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu, Seçkin Yay., Ankara 2003.
Kaplan, Mahmut - Beyoğlu, Cem Ümit: “Türk Sermaye Piyasası Hukukunda Piyasa Dolandırıcılığı Suçu”, Dr. Dr. h. c. Silvia Tellenbach’a Armağan (ed. Feridun Yenisey - İzzet Özgenç - Ayşe Nuhoğlu - Adem Sözüer - Faruk Turhan), Seçkin Yay., Mayıs 2018, ss. 249 - 313.
Katoğlu, Tuğrul: “Ceza Hukukunda Suçun Mağduru Kavramının Sınırları”, AÜHFD., C. 61, S. 2, Y. 2012, ss. 657 - 693.
Kaval, Cihangir: 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu Kapsamında Piyasa Dolandırıcılığı ve Bilgi Suistimali Suçları, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2015.
Koca, Mahmut: “Fikri İçtima”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 2, S. 4, Y. Ağustos 2007, ss. 197 - 221.
Küçüktaşdemir, Özgür: Ekonomik Suçlar Bağlamında Türk Ticaret Kanununda Düzenlenen Suçlar ve Cezalar, Seçkin Yay., Ankara 2018.
Laszlo, Kohalmi: - Kitti, Mezei: “The Concept and Typical Forms of Economic Crime”, Journal of Eastern-European Criminal Law, vol. 2015, no. 2, ss. 33 - 42.
Lin, Tom C.W.: “The New Market Manipulation”, Emory Law Journal, vol. 66, no. 6, Y. 2017, ss. 1253-1314.
Lownfels, Lewis D.: “Sections 9(a)(1) and 9(a)(2) of the Securities Exchange Act of 1934: An Analysis of Two Important Anti - Manipulative Provisions Under the Federal Securities Laws”, Northwestern University Law Review, Vol. 85, No. 3, Y. 1990 - 1991, ss. 698 - 714.
Manavgat, Çağlar: “Bilgiye Dayalı Manipülasyonda Menfaat Elde Etme Şartının Yerindeliği”, BATİDER, C. XXXIII, S. 2, Y. 2017, ss. 29 - 41. (“Menfaat”).
Manavgat, Çağlar: Sermaye Piyasasında İşleme Dayalı Manipülasyon ve Özel Hukuk Bakımından Sonuçları, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 2008 (Manipülasyon).
Memiş, Tekin - Turan, Gökçen: Sermaye Piyasası Hukuku, B. 3, Seçkin Yay., Ankara 2017.
Önder, Ayhan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, C. II - III, B. 2, Beta Yay., İstanbul 1992.
Öz, Buket: “Türk Sermaye Piyasasında Piyasa Dolandırıcılığı Suçları”, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 7, Y. Haziran 2018, ss. 137 - 160.
Özbay, Remzi: “Hisse Senedi Fiyatlarında Yükseliş ve Çöküşler: Borsalarda Spekülasyon ve Manipülasyon”, Doç. Dr. Yaman Aşıkçıoğlu’na Armağan, Sermaye Piyasası Kurulu Yayın No. 56, Ocak 1997, ss. 389 - 473.
Özbek, Veli Özer: “Ticari Ceza Hukukuna Hakim Olan Ceza Hukuku İlkeleri ve Markalar Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Yapılan Değişikliklerin Söz Konusu İlkeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Ceza Hukuku Dergisi (CHD), C. 4, S. 9, Y. Nisan 2009, ss. 25 - 34.
Özbek, Veli Özer - Doğan, Koray - Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 10, Seçkin Yay., Ankara 2019.
Özen, Muharrem: Genel Tehlike Yaratan Suçlar, US-A Yay., Ankara 2010.
Özgenç, İzzet: Ekonomik Çıkar Amacıyla İşlenen Suçlar, Seçkin Yay., Ankara 2002.
Özgenç, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, B. 15, Seçkin Yay., Ankara 2019.
Öztürk, Bahri - Erdem, Mustafa Ruhan: Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, B. 19, Seçkin Yay., Ankara 2019.
Sağlam, Serkan: Sermaye Piyasası Hukuku ve Piyasa Dolandırıcılığı (Manipülasyon) Suçu, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2018.
Sakin, Sinan: “Sermaye Piyasasında Manipülasyon Suçu”, IJLP, Vol. 2, No. 1, Y. 2016, ss. 31 - 77.
Sancar, Türkan: “Ekonomik Suç Gerçekliği Karşısında “Ekonomik Suça Ekonomik Ceza Söylemi”, Çekler Hakkındaki 3167 Sayılı Kanunla İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu (12 Ocak 2002), Ayrı Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, ss. 3 - 24.
Soyaslan, Doğan: Teşebbüs Suçu, Kazancı Yay., Ankara 1994.
Sözüer, Adem: Suça Teşebbüs, Kazancı Yay., İstanbul 1994.
Şensoy, Deniz: “Manipülasyon; Piyasa Dolandırıcılığı Suçu, Uygulanacak Tedbirler ve Yaptırımlar”, Ank. BD. 2013/3, ss. 369 - 400.
Tercan, Erkan: “İşleme Dayalı Yapay Piyasa Oluşturma (Manipülasyon) Suçu ve Bu Suçla İlgili Hareketlerin Elverişliliği Tartışması”, BATİDER, C. XXVI, S. 3, Y. 2010, ss. 163 - 181.
Toroslu, Nevzat - Toroslu Haluk: Ceza Hukuku Genel Kısım, B. 24, Savaş Yayınevi, Ankara 2018.
Ünver, Yener: Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Seçkin Yay., Ankara 2003.
Varış Tezcanlı, Meral: İçeriden Öğrenenlerin Ticareti ve Manipülasyonlar, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yay., İstanbul 1996.
Vauplane, Hubert de - Simart, Odile: “The Concept of Securities Manipulation and Its Foundations in France and the USA”, Brooklyn Journal of International Law vol. 23, no. 1, Y. 1997, ss. 203-240.
Yalçın Sancar, Türkan: Müteselsil Suç, Seçkin Yay., Ankara 1995.
Yanlı, Veliye: “Sermaye Piyasası Hukuku Çerçevesinde Bilgiye Dayalı Manipülasyon Suçları”, BATİDER, C. XXII, S. 4, Y. 2004, ss. 23 - 44. (“Manipülasyon”). Yanlı, Veliye: “Sermaye Piyasası Aracı ve Yatırım Sözleşmesi Kavramları”, BATİDER, C. 32, S. 3, Y. Eylül 2016, ss. 5 - 35.
Yenidünya, Caner: “Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Suç ve Kabahatlere İlişkin Genel Prensipler”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İpek Yolu Canlanıyor Türk - Çin Hukuk Zirvesi, 12-13-14 Haziran 2012, ss. 1 - 11. (kaynak: https://yenidunyahukuk.com/dosyalar/sermaye-piyasasi-kanununda-duzenlenen-sucve-kabahat.pdf, SGT. 9.5.19).
Yıldırım, Evrim: “Sermaye Piyasası Suçları Açısından Etkin Pişmanlık”, Ank. BD., S. 2, Y. 2014, ss. 229 - 268.
Yüce, Aydın Alber: “Sermaye Piyasasında Manipülasyon”, TBBD., S. 98, Y. 2012, ss. 363 - 388.

APA	Yalçın C (2020). Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. , 3483 - 3525.
Chicago	Yalçın Can Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. (2020): 3483 - 3525.
MLA	Yalçın Can Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. , 2020, ss.3483 - 3525.
AMA	Yalçın C Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. . 2020; 3483 - 3525.
Vancouver	Yalçın C Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. . 2020; 3483 - 3525.
IEEE	Yalçın C "Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu." , ss.3483 - 3525, 2020.
ISNAD	Yalçın, Can. "Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu". (2020), 3483-3525.

APA	Yalçın C (2020). Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 3483 - 3525.
Chicago	Yalçın Can Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5, no.1 (2020): 3483 - 3525.
MLA	Yalçın Can Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.5, no.1, 2020, ss.3483 - 3525.
AMA	Yalçın C Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 3483 - 3525.
Vancouver	Yalçın C Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 3483 - 3525.
IEEE	Yalçın C "Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu." Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5, ss.3483 - 3525, 2020.
ISNAD	Yalçın, Can. "Sermaye Piyasası Kanunu Açısından Piyasa Dolandırıcılığı Suçu". Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5/1 (2020), 3483-3525.