TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ

Hakan ÖNDES (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Bandırma, Türkiye)
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
9 2
Yıl: 2019 Cilt: 21 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1039 - 1064 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-12-2020

TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ

Öz:
Geleneksel kalkınma politikası maddi boyut olarak kişilerin ya da hane halkınıngelirini arttırmayı hedeflemektedir. Bu politika günümüzde yerini maddi olanakların yanısıra bireylerin özgürlük, yetenek ve isteklerine bırakmıştır. Toplumun bir refah göstergesiolan mutluluk düzeyi de kalkınma politikasının önemli bir olgusudur. Mutluluk konusundagelir gibi kişiyi tatmin edici unsurlar üzerinde çalışmalar yapılmış ve kişinin mutlulukanlayışının ortalama gelire göre değişebileceğini ortaya koyulmuştur. Ancak günümüzdebu hipotez geçerliliğini yitirmiştir. Çünkü mutluluğun ölçüsü olan fayda geliri düşük olanbireyler için daha fazla etkiye sahip olabilecek potansiyele sahiptir. Bu çalışma, Türkiye’de2015 yılına ait 81 ili için yaşam memnuniyeti endeksinden yararlanarak mutluluk düzeyinietkileyen faktörleri mekânsal ekonometri yaklaşımı ile belirlemeyi amaçlamıştır. Buçerçevede mutluluk düzeyini etkileyen; nüfus, konut, çalışma hayatı, gelir-servet, güvenlik,eğitim, sağlık ve sosyal yaşamdan oluşan faktörler analize dâhil edilmiştir. Çalışmadaöncelikle mekânsal ağırlık matrisi oluşturulmuş daha sonra tanısal testler ile mekânsalbağımlılık testleri uygulanmıştır. Mekânsal bağımlılık testlerinin sonucuna göre, uygunmekânsal modelin Mekânsal Hata Modeli olduğuna karar verilmiştir. Yapılan analizlerneticesinde gelir-servet, sosyal yaşam, sağlık ve çalışma hayatına ilişkin memnuniyetoranlarının mutluluk oranını arttırdığı, nüfus oranı, konut, güvenlik ile eğitime ilişkinmemnuniyet oranlarının mutluluk oranını azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Türkiye’demutluluk oranının mekânsal komşuluktan etkilendiği kanıtlanmıştır.
Anahtar Kelime:

THE FACTORS THAT AFFECT RATIO OF HAPPINESS IN TURKEY: ANALYSIS OF SPATIAL ECONOMETRICS

Öz:
Traditional development policy aims to increase the income of people or households as a material dimension. This policy has now been replaced by the freedom, abilities and desires of individuals who do not have a relationship with financial means. The level of happiness, which is a sign of prosperity of society, is also an important phenomenon of development policy. In terms of happiness, studies have been carried out on satisfying factors such as income, and it has been revealed that the perception of happiness can vary according to the average income. Nowadays, this hypothesis has lost its validity. Because the benefit of happiness is the potential to have more influence on low-income individuals. This study aimed to identify the spatial econometric approach to benefit from life satisfaction rate index for factors that affect the ratio of happiness for the 81 provinces of Turkey in 2015. In this frame, the happiness rate is affected factors such as housing, working life, income, security, education, health, and social life are included in the analysis. In the study, the spatial weight matrix was first created, then the diagnostic tests and spatial dependence tests were examined. Lastly, Spatial Error Model is included. As a result of the analyses made, the satisfaction rates of income-wealth, social life, health and working life increased the happiness rate, satisfaction rate of housing, security education and population ratio decreased the happiness ratio. In Turkey, the happiness ratio has proven to be affected by spatial neighborhood.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın, H. B. & Şentürk, E. (2012). Bireylerin mutluluk düzeylerinin ordinal lojistik regresyon analizi ile incelenmesi. Öneri Dergisi, 10(2),183– 193.
  • Akgiş, Ö. (2015). Bir refah göstergesi olarak Türkiye’de mutluluğun mekânsal dağılışı. Türk Coğrafya Dergisi, 65(1), 69–76.
  • Anselin, L. (1988a). Spatial econometrics: Methods and models. Kluwer Academic Publishers.
  • Anselin, L. (1988b). Lagrange multiplier test diagnostics for spatial dependence and spatial heterogeneity. Geographical Analysis, 20(1), 1-17.
  • Anselin, L. (1998). Spatial dependence in linear regression models with an introduction to Spatial Econometrics. Handbook of Applied Economic Statistics, Ed.by A.Ulah, D. Giles. New York: Marcel Dekker.
  • Anselin, L. (2006). Spatial Econometrics. In T. C. Mills and K. Patterson, (Eds.), Palgrave Handbook of Econometrics: Econometrics Theory (pp. 901-941). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
  • Anselin, L., Bera, A.K., Florax, R. & Yoon M. (1996). Simple diagnostics tests for spatial dependence. Regional Science and Urban Economics, 26(2), 77-104.
  • Anselin L., & Florax, R. (1995). Small sample properties of tests for spatial dependence in regression models. In L. Anselin and R. Florax (Eds). New Direetions in Spatial Econometries (pp. 3- 18). Berlin: Springer-Verlag.
  • Anselin L. & Hudak, S. (1992). Spatial econometrics in practice: A review of software options. Regional Science and Urban Economics, 22(3), 509-536.
  • Anselin, L. & Rey, S. (1991). Properties of tests for spatial dependence in linear regression models. Geographical Analysis, 23(2), 112-131.
  • Anselin, L., Sridharan, S. & Gholston, S. (2007). Using exploratory spatial data analysis to leverage social indicator databases: The Discovery of interesting patterns. Social Indicators Research, 82(2), 287-309.
  • Arbia, G. (2005). Spatial econometrics: Statistical foundations and application to regional convergence. Berlin: Springer-Verlag.
  • Başar, O. D. (2009). Uzamsal regresyon analizi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
  • Başbozkurt, H. (2015). Mekânsal regresyon metotları kullanımı ile toprağın bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin analizi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Bera A.K. & Yoon M. (1993). Specification testing with locally misspecified alternatives. Econometric Theory, 9(3), 649-658.
  • Brereton, F., Clinch, J. P., & Ferreira, S. (2008). Happiness, geography and the environment. Ecological Economics, 65(2), 386–396.
  • Bozkuş, S., Çevik, E., & Üçdoğruk, S. (2006). Subjektif refah ve mutluluk düzeyine etki eden faktörlerin sıralı logit modeli ile modellenmesi: Türkiye örneği. İstatistik Araştırma Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 93–116). Ankara.
  • Burridge, P. (1980). On the Cliff-Ord test for spatial autocorrelation. Journal of Royal Statistical Society B, 42(1), 107-108.
  • Cetin, D. (2012). Exports and clusters: A spatial econometric analysis on Ankara and Istanbul Oizs (Ph.D.). Middle East Technical University, Ankara.
  • Cliff, A. & Ord, K. (1972). Testing for spatial autocorrelation among regression residuals. Geographical Analysis, 4(3), 267-284.
  • Çevik, N. & Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de yaşam doyumu ve iş doyumu arasındaki ilişkinin iki değişkenli sıralı probit model analizi. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 126-145.
  • Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(1), 542-575.
  • Easterlin, R. (1974). Does economic growth improve the human lot? In P. A. David and M. W. Reder (Eds.). Nations and Households in Economic Growth: Essays in Honor of Moses Abramovitz (pp.89-125). New York: Academic Press, Inc.
  • Ekici, T. & Köydemir, S. (2014). Social capital, government and democracy satisfaction, and happiness in Turkey: a comparison of surveys in 1999 and 2008. Social Indicators Research, 118(2), 1031-1053.
  • European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions. (2005). First European quality of live survey. Edition Petra Böhnke. Published European Foundation.
  • Fischer, M. M. & Wang, J. (2011). Spatial data analysis: Models, methods and techniques. Springer Science & Business Media.
  • Florax,R.J., Folmer, H. & Rey S.J. (2003). Specification searches in spatial econometrics: The relevance of Hendry’s methodology. Regional Science and Urban Economics, 33(5), 557-579.
  • Gilman, R., Hüebner, E.S. & Laughlin J.E. (2000). A First study of multidimensional students’life satisfaction scale with adolescents. Social Indicators Research. 52(1), 135-160.
  • Gumprecht, D. (2005). Spatial methods in econometrics. An application to R&D spillovers. Research Report Series / Department of Statistics and Mathematics. 26. Department of Statistics and Mathematics, Vienna: WU Vienna University of Economics and Business.
  • Haining, R. P. (2003). Spatial Data Analysis: Theory and Practice. New York: Cambridge University Press.
  • Kahyaoğlu, O. (2008). Yaşam memnuniyeti ve yaşam memnuniyetini etkileyen değişkenler ile ekonometrik uygulama: Türkiye örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Korkmaz, A. & Mahiroğulları, A. (2007). İşsizlikle mücadelede emek piyasası politikaları, Türkiye ve AB ülkeleri. Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Lesage, J. P. & Pace, R. K. (2009). Introduction to spatial econometrics. Boca Raton, FL: Chapman &Hall/CRC.
  • Lin, C.-H. A., Lahiri, S., & Hsu, C.-P. (2014). Happiness and regional segmentation: Does space matter? Journal of Happiness Studies, 15(2), 57–83.
  • Moran, P. A. (1950a). A Test for the serial independence of residuals. Biometrika, 37(1/2), 178-181.
  • Moran, P. A. (1950b). Notes on continuous stochastic phenomena. Biometrika, 37(1/2), 17-23.
  • New Economics Foundation. (2006.) The European happy planet index. Ed. Mary Murphy. Published NEF. New Economics Foundation. (2006). The happy planet index. Ed. Mary Muiphy. Published NEF.
  • Rojas, M. (2007). Heterogeneity in the relationship between income and happiness: A conceptual-referent-theory explanation. Journal of Economic Psychology, 28(2), 1–14.
  • Selim, S. (2008). Türkiye’de bireysel mutluluk kaynağı olan değerler üzerine bir analiz: Multinomial logit model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 345–358.
  • Sen, A. (1987). The standard of living. New York: Cambridge University Press.
  • Sen, A. (2004). Özgürlükle kalkınma. Çev. Yavuz Alogan. Birinci Basım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Servet, O. (2017). Mutluluğun Türkiye’deki belirleyenlerinin zaman içinde değişimi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(2), 16-42.
  • Stanca, L. (2010). The geography of economics and happiness: Spatial patterns in the effects of economic conditions on Well-Being. Social Indicators Research, 99(1), 115–133.
  • Stevenson, B. & Wolfeis, J. (2008). Economic growth and subjective weilbeing: Reassessing the easterlin paradox. Brookings Papers on Economic Activity.
  • Şeker, M. (2009). Mutluluk ekonomisi. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 39(2), 115-134.
  • Tobler, W. R. (1970). A Computer movie simulating urban growth in the detroit region. Economic Geography, 46(3), 234-240.
  • Veenhoven, R. (1996). The study of life satisfaction: Comparative study of satisfaction with life in Europe. Budapest, Hungary: Eötvös University Press.
  • Veenhoven, R. (2007). Human well-being, concept and measurement. Houndmills, New Hampshire: Palgrave /McMillan: Chapter 9, pp. 214-239.
  • Veenhoven, R. & Dumludağ, D. (2015). İktisat ve mutluluk. İktisat ve Toplum Dergisi, 58(2), 46-51.
  • Ward, M. D. & Gleditsch, K. S. (2008). Spatial regression models. Sage. White, A. (2007). A Global projection of subjective eell-being: A challenge to positive psychology?. Psychtalk, 56(4), 17-20.
  • Zeren, F. (2010). Mekânsal etkileşim analizi. Ekonometri ve İstatistik eDergisi, 12(1), 18-39.
  • Zeren, F. (2011). Mekânsal ekonometri ve mekânsal panel ekonometri yaklaşımları: AB üye ülkeleri için gelir yakınsama hipotezi üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
APA ÖNDES H (2019). TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. , 1039 - 1064.
Chicago ÖNDES HAKAN TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. (2019): 1039 - 1064.
MLA ÖNDES HAKAN TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. , 2019, ss.1039 - 1064.
AMA ÖNDES H TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. . 2019; 1039 - 1064.
Vancouver ÖNDES H TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. . 2019; 1039 - 1064.
IEEE ÖNDES H "TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ." , ss.1039 - 1064, 2019.
ISNAD ÖNDES, HAKAN. "TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ". (2019), 1039-1064.
APA ÖNDES H (2019). TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1039 - 1064.
Chicago ÖNDES HAKAN TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21, no.4 (2019): 1039 - 1064.
MLA ÖNDES HAKAN TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.21, no.4, 2019, ss.1039 - 1064.
AMA ÖNDES H TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 21(4): 1039 - 1064.
Vancouver ÖNDES H TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 21(4): 1039 - 1064.
IEEE ÖNDES H "TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ." Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, ss.1039 - 1064, 2019.
ISNAD ÖNDES, HAKAN. "TÜRKİYE’DE MUTLULUK DÜZEYİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MEKÂNSAL EKONOMETRİ ANALİZİ". Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21/4 (2019), 1039-1064.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 15:55

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları